Trynidad i Tobago
Z Wikipedii
Trynidad i Tobago – wyspiarskie państwo Ameryki Środkowej, położone u północnych brzegów Ameryki Południowej. Obejmuje dwie główne wyspy Trynidad i Tobago oraz szereg mniejszych.
Republic of Trinidad and Tobago (ang. Trinidad and Tobago) Trynidad i Tobago |
|||||
|
|||||
Dewiza: (ang.) Together we aspire, together we achieve | |||||
Hymn: Forged From The Love of Liberty (Stworzone z umiłowania wolności) |
|||||
![]() |
|||||
Język urzędowy | angielski [1] | ||||
Stolica | Port-of-Spain | ||||
Ustrój polityczny | republika | ||||
Głowa państwa | prezydent George Maxwell Richards |
||||
Szef rządu | premier Patrick Manning | ||||
Powierzchnia • całkowita • wody śródlądowe |
163. na świecie 5 128 km² ~0% |
||||
Liczba ludności (2007) • całkowita • gęstość zaludnienia |
151. na świecie 1 057 000▼ 206 osób/km² |
||||
Jednostka monetarna | dolar trynidadzki (TTD) | ||||
Niepodległość | od Wielkiej Brytanii 31 sierpnia 1962 |
||||
Strefa czasowa | UTC -4 | ||||
Kod ISO 3166 | TT | ||||
Domena internetowa | tt | ||||
Kod samochodowy | TT | ||||
Kod telefoniczny | +1 868 | ||||
![]() |
Spis treści |
[edytuj] Geografia
Trynidad i Tobago położone jest na dwóch wyspach Trynidad i Tobago. Trynidad, większa i położona bliżej wybrzeża Wenezueli, stanowi pod względem geologicznym przedłużenie Gór Karaibskich z północno-wschodniej Wenezueli. Na wyspie przebiegają równoleżnikowo trzy pasma górskie, z których najwyższe są krystaliczne Góry Północne, sięgające ponad 900 m n.p.m. (Mt Aripe – 940 m). Opadają one stromo ku wybrzeżu, płynące w nich rzeki tworzą liczne wodospady. Położone w centralnej części wyspy Góry Środkowe i bardziej na południe Góry Południowe, zbudowane z wapieni i piaskowców, sięgają do wysokości około 300 m n.p.m. Między tymi dwoma pasami rozpościera się obniżenie, w którym występują wulkany błotne oraz naturalny wypływ smoły tzw. Jezioro Asfaltowe (Pitch Lake). Najwyższy szczyt mniejszej wyspy Tobago sięga 576 m n.p.m.
Na wyspach panuje gorący i wilgotny klimat równikowy, łagodzony jednak przez wiatry pasatowe. Przynoszą one jednocześnie obfite opady do 3000 mm. W przeciwieństwie do wysp Małych Antyli Trynidad i Tobago nie są nawiedzane przez huragany. Średnie temperatura w stolicy Port-of-Spain waha się w okolicach 25°C.
Stoki nawietrzne wysp (tj. wschodnie) porasta wilgotny las równikowy, a zawietrzne (zachodnie) – sawanna, wypierana jednak przez uprawy.
Większe miasta: Port of Spain, Chaguanas, San Fernando, Arima,
[edytuj] Historia
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdziesz na stronie dyskusji tego artykułu. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
W okresie prekolumbijskim Trynidad był zamieszkany przez Arawaków, a Tobago przez Karaibów. W 1498 wyspy zostały odkryte przez Krzysztofa Kolumba i od 1532 kolonizowane przez Hiszpanów, którzy uprawiali tu tytoń i kakao, korzystając z pracy Indian, a po ich wymarciu, z pracy niewolników murzyńskich sprowadzanych z Afryki. W latach 1639-1693 wyspa Tobago była kolonią Księstwa Kurlandii, (polskiego lenna), podobnie jak Gambia. W 1797 Trynidad opanowali Brytyjczycy, którzy w 1802 przejęli od Francuzów Tobago (od 1781 francuska kolonia). Brytyjczycy rozwinęli plantacyjną uprawę trzciny cukrowej. Po zniesieniu niewolnictwa (1833) sprowadzali do pracy robotników z Indii (od 1888 kolonia brytyjska). Nastąpiło połączenie administracyjne Trynidadu i Tobago. W 1 poł. XX wieku rosnące przeludnienie spowodowało emigrację zarobkową; od 1925 ograniczony samorząd. Podczas II wojny światowa. na Trynidadzie znajdowała się morska baza wojskowa USA. W 1946 została rozszerzona autonomia; brak stabilizacji wewnętrznej spowodował konflikty rasowe i etniczne; szybkie tempo uprzemysłowienia, nasiliły się kontakty gospodarcze oraz wpływy USA. W latach 50. nastąpiło zjednoczenie grup etnicznych w ruchu na rzecz niepodległości, kierowanym przez E.E. Williamsa i jego partię Lud. Ruch Nar. (PNM). W 1958 Trynidad i Tobago wchodziły w skład bryt. Federacji Indii Zachodnich; 1962 uzyskały niepodległość jako jedna z pierwszych brytyjskich kolonii w Indiach Zach.; do 1976 monarchia (z królową bryt. jako głową państwa), następnie republika; 1962 86 rządy PNM (do 1981 premier Williams), pomyślny rozwój gosp., ale w latach 70. utrzymywały się napięcia rasowe, a w latach 80. napięcia społeczne; zmniejszenie wpływów PNM 1986 spowodowało, że partia utraciła władzę, którą przejął Narodowy Sojusz na Rzecz Odbudowy (NAR, zał. 1985); 1991 95 PNM ponownie u władzy (premier P. Manning).
Zobacz też: Nowa Kurlandia - historia kurlandzkiej kolonii na wyspie Tobago
[edytuj] Demografia
Statystyki demograficzne dla Trynidad i Tobago (2005)
Liczba ludności 1,088,644
Ludność według wieku
0 – 14 lat 20.7% ( Mężczyzn 115,594/Kobiet 109,665) 15 – 64 lat 71% ( Mężczyzn 403,301/ Kobiet 369,664) ponad 64 lata 8.3% ( Mężczyzn 40,638/ Kobiet 49,782)
Średnia Wieku W całej populacji 30.91 lat Mężczyzn 30.46 lat Kobiet 31.44 lat Przyrost naturalny -0.74% Współczynnik urodzeń 12,81 urodzeń/1000 mieszkańców Współczynnik zgonów 9,37 zgonów/1000 mieszkańców Współczynnik migracji -10.87 Migrantów/1000 mieszkańców
Ludność według płci przy narodzeniu 1.05 mężczyzn/kobiet poniżej 15 lat 1,05 mężczyzn/kobiet 15 – 64 lat 1,09 mężczyzn/kobiet powyżej 64 lat 0,82 mężczyzn/kobiet w całej populacji 1,06 mężczyzn/kobiet
Umieralność niemowląt W całej populacji 24,31 śmiertelnych/1000 żywych płci męskiej 26,23 śmiertelnych/1000 żywych płci żeńskiej 22,31 śmiertelnych/1000 żywych
Oczekiwana długość życia W całej populacji 66,73 lat Mężczyzn 65,60 lat Kobiet 67,91 lat Rozrodczość 1.75 urodzeń/kobietę Współczynnik dorosłych z HIV/AIDS 3,2% (2003) Liczba osób żyjących z HIV/AIDS 29,000 (2003) Liczba zmarłych na HIV/AIDS 1,900 (2003)
Warto też dodać, że akcja książki „Robinson Crusoe” toczy się na wyspie Tobago.
[edytuj] Społeczeństwo
Struktura etniczna: Hindusi 40%, rasa negroidalna 43%, rasy mieszane 18,4%, rasa biała 0,6%
Wyznania: katolicy 29,4%, , hinduiści 23,8%, Anglikanie 10,9%, muzułmanie 5,8%, Prezbiterianie 3,4%
W 1932 roku w pobliżu Port-of-Spain urodził się tutaj w rodzinie indyjskich braminów Vidiadhar Surajprasad Naipaul brytyjski pisarz (w 2001roku - Literacka Nagroda Nobla). Na Trynidadzie wśród hinduistów rozgrywa się m.in. akcja jego powieści "Masażysta cudotwórca" (1957) i "Wybory w Elwirze" (1958).
[edytuj] Linki zewnętrzne
Antigua i Barbuda • Bahamy • Barbados • Belize • Dominika • Dominikana • Grenada • Gwatemala • Haiti • Honduras • Jamajka • Kanada • Kostaryka • Kuba • Meksyk • Nikaragua • Panama • Saint Kitts i Nevis • Saint Lucia • Saint Vincent i Grenadyny • Salwador • Stany Zjednoczone • Trynidad i Tobago
Terytoria autonomiczne i zależne: Anguilla • Antyle Holenderskie¹ • Aruba • Bermudy • Brytyjskie Wyspy Dziewicze • Grenlandia • Gwadelupa • Kajmany • Martynika • Montserrat • Navassa • Portoryko • Saint-Barthélemy • Saint-Martin • Saint-Pierre i Miquelon • Turks i Caicos • Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych
¹ 15 grudnia 2008 Antyle Holenderskie przestaną istnieć, a w ich miejsce utworzonych zostanie 5 osobnych terytoriów zależnych Holandii: Bonaire, Curaçao, Saba, Sint Eustatius i Sint Maarten
Antigua i Barbuda · Argentyna · Bahamy · Barbados · Belize · Boliwia · Brazylia · Chile · Dominika · Dominikana · Ekwador · Grenada · Gwatemala · Gujana · Haiti · Honduras · Jamajka · Kanada · Kolumbia · Kostaryka · Kuba · Meksyk · Nikaragua · Panama · Paragwaj · Peru · Saint Kitts i Nevis · Saint Lucia · Saint Vincent i Grenadyny · Salwador · Stany Zjednoczone · Surinam · Trynidad i Tobago · Urugwaj · Wenezuela
Członkowie pełni: Antigua i Barbuda · Bahamy · Barbados · Belize · Dominika · Grenada · Gujana · Haiti · Jamajka · Montserrat · Saint Kitts i Nevis · Saint Lucia · Saint Vincent i Grenadyny · Surinam · Trynidad i Tobago
Członkowie stowarzyszeni: Anguilla · Bermudy · Brytyjskie Wyspy Dziewicze · Kajmany · Turks i Caicos
Europa | ![]() |
|
Ameryka Północna |
Kanada • Jamajka • Trynidad i Tobago • Barbados • Bahamy • Grenada • Dominika • Saint Lucia • Saint Vincent i Grenadyny • Antigua i Barbuda • Belize • Saint Kitts i Nevis Reunion |
|
Ameryka Południowa | ||
Azja |
Indie • Pakistan • Sri Lanka • Malezja • Cypr • Singapur • Bangladesz • Malediwy • Brunei |
|
Australia i Oceania |
Australia • Nowa Zelandia • Samoa • Tonga • Papua-Nowa Gwinea • Wyspy Salomona • Vanuatu • Tuvalu • Kiribati • Nauru |
|
Afryka |
RPA • Ghana • Nigeria • Sierra Leone • Tanzania • Uganda • Kenia • Malawi • Zambia • Gambia • Botswana • Lesotho • Mauritius • Suazi • Seszele • Namibia • Mozambik • Kamerun |
|
Członkostwo zawieszone | ||
Dawne państwa członkowskie |
Albania • Angola • Antigua i Barbuda • Argentyna • Armenia • Australia • Bahrajn • Bangladesz • Barbados • Belize • Benin • Boliwia • Botswana • Brazylia • Brunei • Burkina Faso • Birma • Burundi • Kambodża • Kamerun • Kanada • Republika Środkowoafrykańska • Czad • Chile • Chiny • Kolumbia • Demokratyczna Republika Kongo • Kongo • Kostaryka • Wybrzeże Kości Słoniowej • Chorwacja • Kuba • Dżibuti • Dominika • Dominikana • Ekwador • Egipt • Salwador • Macedonia • Fidżi • Gabon • Gambia • Gruzja • Ghana • Grenada • Gwatemala • Gwinea • Gwinea Bissau • Gujana • Haiti • Honduras • Hongkong • Islandia • Indie • Indonezja • Izrael • Jamajka • Japonia • Jordania • Kenia • Korea Południowa • Kuwejt • Kirgistan • Lesotho • Liechtenstein • Makau • Madagaskar • Malawi • Malezja • Malediwy • Mali • Mauretania • Mauritius • Meksyk • Mołdawia • Mongolia • Maroko • Mozambik • Namibia • Nepal • Nowa Zelandia • Nikaragua • Niger • Nigeria • Norwegia • Oman • Pakistan • Panama • Papua-Nowa Gwinea • Paragwaj • Peru • Filipiny • Katar • Rwanda • Saint Kitts i Nevis • Saint Lucia • Saint Vincent i Grenadyny • Arabia Saudyjska • Senegal • Sierra Leone • Singapur • Wyspy Salomona • Republika Południowej Afryki • Sri Lanka • Surinam • Suazi • Szwajcaria • Republika Chińska • Tanzania • Tajlandia • Togo • Tonga • Trynidad i Tobago • Tunezja • Turcja • Uganda • Ukraina • Zjednoczone Emiraty Arabskie • Stany Zjednoczone • Urugwaj • Wenezuela • Wietnam • Zambia • Zimbabwe • Wspólnota Europejska w tym poszczególne kraje członkowskie: Austria • Belgia • Bułgaria • Cypr • Czechy • Dania • Estonia • Finlandia • Francja • Grecja • Hiszpania • Holandia • Irlandia • Litwa • Luksemburg • Łotwa • Malta • Niemcy • Polska • Portugalia • Rumunia • Słowacja • Słowenia • Szwecja • Węgry • Wielka Brytania • Włochy