Salwador

Z Wikipedii

República de El Salvador Republika Salwadoru
Flaga Salwadoru Godło Salwadoru
Dewiza: (hiszp.) Dios, Unión, Libertad (Bóg, Jedność, Wolność)
Hymn: Saludemos la Patria orgilosos
Język urzędowy	hiszpański
Stolica	San Salvador
Ustrój polityczny	republika
Głowa państwa	prezydent Antonio Saca
Szef rządu	prezydent Antonio Saca
Powierzchnia  • całkowita  • wody śródlądowe	148. na świecie 21 040 km² 1,5%
Liczba ludności (2006)  • całkowita   • gęstość zaludnienia	99. na świecie 6 820 000▲ 324 osób/km²
Jednostka monetarna	dolar amerykański¹ (USD)
Niepodległość	od Hiszpanii 15 września 1821
Strefa czasowa	UTC -6
Kod ISO 3166	SV
Domena internetowa	sv
Kod samochodowy	ES
Kod telefoniczny	+503
¹do 1 I 2001 colón (SVC)

Salwador (El Salvador, Republika Salwadoru; República de El Salvador) – państwo w Ameryce Środkowej, leżące nad Oceanem Spokojnym. Posiada granice z Gwatemalą (203 km) i Hondurasem (342 km).

Spis treści 1 Geografia 2 Historia 3 Ustrój polityczny 3.1 Podział administracyjny 4 Społeczeństwo 5 Gospodarka 6 Zobacz też 7 Linki zewnętrzne

[edytuj] Geografia

Salwador to najmniejszy pod względem powierzchni kraj międzymorza środkowoamerykańskiego, ale za to gęsto zaludniony. Na 1 km² przypada ponad 300 mieszkańców. Największa miasta Salwadoru to stolica San Salvador oraz Soyapanga, Santa Ana, Mejicanos i San Miguel.

Salwador to górzysty kraj. Na północy przebiega pasmo Sierra Madre, którego szczyty sięgają 2169 m n.p.m. Na południu nieco wyższe pasmo Cadeña Costero (2386 m n.p.m.). Między nimi znajduje się tektoniczne obniżenie rzeki Lempa. W Salwadorze znajduje się aż 61 wulkanów, zarówno wygasłych, jak i czynnych. Najwyższe z nich to Santa Ana (2386 m n.p.m.), San Vicente (2173 m) i San Miguel (2132 m). Do najbardziej aktywnych wulkanów świata należy salwadorski wulkan Izalco (1965 m), który w latach 40. i 50. przez kilkanaście lat nieustannie wyrzucał lawę i popioły wulkaniczne.

W Salwadorze panuje klimat podzwrotnikowy z temperaturami wynoszącymi 23-25°C na wybrzeżu i opadami sięgającymi 1800-2400 mm. Występują dwie pory roku: sucha od listopada do kwietnia i deszczowa od maja do października.

Najdłuższą rzeką kraju jest wspominana Lempa (260 km). Pozostałe są o wiele krótsze. Znajduje się tutaj kilka niewielkich jezior: Ilopango (72 km²), Guija (45 km²) oraz jezioro kraterowe Coatepeque (24 km²).

[edytuj] Historia

Terytorium dzisiejszego Salwadoru od początku n.e. objęte było wpływami cywilizacji Majów, później Tolteków. W 1524 r. na ziemie Salwadoru dotarli pierwsi konkwistadorzy. Do 1539 oddziały hiszpańskie pod dowództwem P. de Alvarado rozbiły istniejące tu królestwo Cuzcatlan, włączając je do wicekrólestwa Nowej Hiszpanii, bezpośrednią władzę oddając gubernatorowi Gwatemali.

Na początku XIX wieku ujawniły się dążenia niepodległościowe, którym sprzyjała trwająca w Europie kampania hiszpańska Napoleona I. W 1810 r. centralną część wicekrólestwa Nowej Hiszpanii objęło powstanie zbrojne dowodzone przez M. Hidalga y Costillę i J.M. Morelosa y Pavona. Powstanie zostało stłumione, ale całkowicie nie wygasło.

Wicekrólestwo Nowej Hiszpanii rozpadło się w 1821 roku, a Salwador został włączony do utworzonego przez generała A. de Iturbide cesarstwa Meksyku. Po rozpadzie cesarstwa (1823) kraj przystąpił do Federacji Ameryki Środkowej. Od 1841 samodzielna republika.

w 2. poł. XIX wieku i 1. poł. XX wieku dominującą rolę w życiu ekonomicznym i politycznym kraju odgrywała oligarchia ziemska (właściciele plantacji kawy). Znaczne uzależnienie od USA; 1931–1944 dyktatura M. Hernándeza Martíneza; od końca lat 40. stabilizacja polityczna, wzrost wpływów armii w państwie i zwiększenie roli państwa w gospodarce; od lat 70. działalność lewicowej partyzantki, wojna domowa; po jej zakończeniu 1992 kontynuacja rządów prawicy — Nacjonalistyczny Sojusz Republ. (ARENA); po wyborach w 1997 FMLN stał się drugą co do liczby mandatów (po ARENIE) partią w parlamencie; 2000 — pierwszą; od 2002 ponowne rządy ARENY.

[edytuj] Ustrój polityczny

Zgodnie z konstytucją z 1983 (znowelizowana w 1992) Salwador jest demokratyczną republiką, w której głową państwa i szefem administracji jest prezydent wybierany, wraz z wiceprezydentem, w powszechnych wyborach na 5-letnią kadencję. Prezydent mianuje radę ministrów i jest naczelnym dowódcą sił zbrojnych.

Władza ustawodawcza należy do jednoizbowego parlamentu, nazywanego Zgromadzeniem Ustawodawczym (Asamblea Legislativa). Zasiada w nim 84 członków wybieranych w powszechnych wyborach na 3-letnią kadencję.

[edytuj] Podział administracyjny

Kraj podzielony jest na 14 departamentów (departamento(s)): Ahuachapán, Cabañas, Chalatenango, Cuscatlán, La Libertad, La Paz, La Unión, Morazán, San Miguel, San Salvador, Santa Ana, San Vicente, Sonsonate, Usulután.

[edytuj] Społeczeństwo

Główną religią jest Chrześcijaństwo którą wyznaje 100% ludności.

[edytuj] Gospodarka

Podstawowe informacje o ekonomii i odsyłacz do artykuły o ekonomii kraju

Święta państwowe

Data	Polska nazwa	Oryginalna nazwa
1 stycznia	Nowy Rok	Año Nuevo
marzec/kwiecień	Wielki Tydzień	Semana Santa
1 maja	Święto Pracy	Día del Trabajo
4, 5, 6 sierpnia	Festiwal San Salwador	Fiestas Patronales de El Salvador
15 września	Święto Niepodległości	Día de la Independencia
12 października	Dzień Kolumba	Día de la Raza
2 listopada	Wszystkich Świętych	Día de los Difuntos
25 grudnia	Boże Narodzenie	Navidad

[edytuj] Zobacz też

• Oscar Romero

[edytuj] Linki zewnętrzne

Media

• Gazety
  • Diario Colatino
  • Asociación de Periodistas de El Salvador
  • La Prensa Grafica
  • El Mundo
  • El Diario de Hoy
  • El Faro
  • Facultad Latinoamericana de Ciencias Sociales
• Stacje Telewizyjne
  • Canal 12
  • TCS
  • Canal 21

Organizacje charytatywne

• ASAPROSAR – Poprawa Standardu Życia i Zdrowia w Ubogich Rejonach Kraju

Publicystyka

• El Salvador – kraj zapomniany (pol.)

To jest tylko zalążek artykułu związanego z Salwadorem. Jeśli potrafisz, rozbuduj go.