Tanzania

Z Wikipedii

Jamhuri ya Muungano wa Tanzania Zjednoczona Republika Tanzanii
Flaga Tanzanii Herb Tanzanii
Dewiza: (sua.) Uhuru na Umoja (Wolność i jedność)
Hymn: Mungu ibariki Afrika (Boże błogosław Afrykę)
Język urzędowy	suahili de facto
Stolica	Dodoma
Ustrój polityczny	republika federacyjna
Głowa państwa	prezydent Jakaya Kikwete
Szef rządu	premier Mizengo Pinda
Powierzchnia  • całkowita  • wody śródlądowe	30. na świecie 945 087 km² 6,2%
Liczba ludności (2007)  • całkowita   • gęstość zaludnienia	30. na świecie 39 384 223▲ 42 osób/km²
Jednostka monetarna	szyling tanzański (TZS)
Niepodległość	od Wielkiej Brytanii 26 kwietnia 1964
Strefa czasowa	UTC +3
Kod ISO 3166	TZ
Domena internetowa	.tz
Kod samochodowy	EAT
Kod telefoniczny	+255

Tanzania, Zjednoczona Republika Tanzanii (suahili Jamhuri ya Muungano wa Tanzania) – państwo we wschodniej Afryce powstałe z połączenia dwóch dawnych kolonii: niemieckiej (po I wojnie światowej brytyjskiej) Tanganiki oraz brytyjskiego Zanzibaru, co symbolizowała nazwa utworzona z początkowych sylab obu krajów. Obecnie te kraje stanowią podmioty Tanzanii jako republiki federacyjnej.

Spis treści 1 Ustrój polityczny 2 Geografia 3 Historia 4 Podział administracyjny 5 Gospodarka 6 Demografia 6.1 Religie 7 Kultura 8 Linki zewnętrzne

[edytuj] Ustrój polityczny

Republika Tanzanii od 1961 roku (jako Tanganika) jest członkiem brytyjskiej Wspólnoty Narodów. W wyborach powszechnych wybierany jest prezydent oraz członkowie jednoizbowego Zgromadzenia Narodowego (Bunge) na pięcioletnią kadencję. Prezydent powołuje premiera rządu oraz członków swojego gabinetu spośród parlamentarzystów. W liczącym 274 miejsc parlamencie, 37 miejsc zarezerwowanych jest dla kobiet, a 5 dla członków Izby Reprezentantów Zanzibaru.

W wyborach z 14 grudnia 2005 dominującą pozycję w parlamencie zdobyła partia Chama Cha Mapinduzi (Partia Rewolucji) zdobywając 70% poparcia w wyborach do Zgromadzenia Narodowego i 80% poparcia w wyborach prezydenckich.

[edytuj] Geografia

Większą część powierzchni Tanzanii zajmuje rozległy płaskowyż Uniamwezi (wys. 900–1500 m), rozcięty rowami tektonicznymi, należącymi do systemu Wielkich Rowów Afrykańskich. Środkową część kraju przecina z południa na północ Wielki Rów Wschodni, wzdłuż zachodniej granicy biegnie Wielki Rów Zachodni. W obrębie rowów wznoszą się wysokie masywy górskie, przeważnie wulkany: Kilimandżaro (5895 m, najwyższy w Afryce) i Meru (4565 m).

W północno-zachodniej części kraju, na pograniczu tanzańsko-ugandyjsko-kenijskim, znajduje się Jezioro Wiktorii. Największe jezioro w Tanzanii i Afryce. Wzdłuż zachodniej granicy z Demokratyczną Republiką Konga rozciąga się Jezioro Tanganika. Oba jeziora zaliczane są do Wielkich Jezior Afrykańskich. Największa rzeka Tanzanii to Rufidżi.

Na północy zlokalizowany jest Park Narodowy Serengeti wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

• Położenie geograficzne 6°00′S, 35°00′E
• Długość granic lądowych 3 402 km

kraje sąsiedzkie: Burundi 451 km, Kenia 769 km, Malawi 475 km, Mozambik 756 km, Rwanda 217 km, Uganda 396 km, Zambia 338 km, Demokratyczna Republika Konga 473 km

• Długość wybrzeża 1 424 km
• Najwyższy punkt Kilimandżaro 5895 m n.p.m
• Najniższy punkt Ocean Indyjski 0 m n.p.m.

[edytuj] Historia

Państwo powstałe w 1964 z połączenia Tanganiki (niepodległej od 1961) i Zanzibaru (niepodległego od 1963) jako Zjednoczona Republika Tanganiki i Zanzibaru, od października 1964 roku pod nazwą Zjednoczona Republiki Tanzanii, członek ONZ. Pierwszym prezydentem Tanzanii został dotychczasowy prezydent Tanganiki, J. Nyerere, jednym z 2 wiceprezydentów — prezydent Zanzibaru, A. Karume (po jego zamordowaniu 1972 — A. Jumbe). Pierwszą (tymczasową) konstytucję proklamowano 1965, rządy w obu częściach państwa jednopartyjne — Afrykański Narodowy Związek Tanganiki (TANU). W 1965 roku zakazano działalności opozycyjnej, a od uchwalenia konstytucji w 1977 roku jedyną legalna partią stała się Partia Rewolucji (CCM), powstała z połączenia TANU w Tanganice i Partii Afroszyrazyjskiej (ASP) na Zanzibarze. W 1992 zalegalizowano działalność opozycyjna, jednak nadal dominujące znaczenie ma partia CCM.

7 sierpnia 1998 w stolicy kraju Dar es Salaam doszło do zamachu bombowego na ambasadę USA.

[edytuj] Podział administracyjny

Tanzania podzielona jest na 26 regionów:

[edytuj] Gospodarka

Tanzania to jeden z najbiedniejszych krajów Afryki i świata. W 1990 roku produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca kraju wynosił 110 dolarów amerykańskich. Rolnictwo stanowi podstawę gospodarki kraju przynosząc ponad połowę PKB, 85% zysków z eksportu i 90% zatrudnienia. Główne uprawy to: kawa, herbata, bawełna, nanercz zachodni, agawa sizalowa(3 miejsce w produkcji światowej) i goździki (83% światowych zbiorów).

Spośród wielu bogactw naturalnych kraju wydobywa się: diamenty (70 tys. karatów, 1992), rubiny i szafiry, złoto, sól, gips, kaolin, fosforyty, rudy cyny i żelaza i węgiel kamienny. Ponadto znane są złoża rud uranu, niobu, miedzi, tytanu, wanadu oraz gazu ziemnego (na szelfie koło Dar es Salam i Mtwary).

Duże zyski krajowi przynosi turystyka w Parku Narodowym Serengeti, który co roku odwiedza blisko 90 000 turystów.

[edytuj] Demografia

Dane można znaleźć w CIA Factbook [1]

(2007)
Liczba ludności	39 384 223
Ludność według wieku
0 - 14 lat	43,9%
15 - 64 lat	53,3%
ponad 64 lata	2,8%
Wiek (mediana)
W całej populacji	17,7 lat
Mężczyzn	17,4 lat
Kobiet	17,9 lat
Przyrost naturalny	2,091%
Współczynnik urodzeń	35,95 urodzin/1000 mieszkańców
Współczynnik zgonów	13,36 zgonów/1000 mieszkańców
Współczynnik migracji	-1,68 migrantów/1000 mieszkańców
Ludność według płci
przy narodzeniu	1,03 mężczyzn/kobiet
poniżej 15 lat	1,005 mężczyzn/kobiet
15 - 64 lat	0,97 mężczyzn/kobiet
powyżej 64 lat	0,79 mężczyzn/kobiet
Umieralność noworodków
W całej populacji	71,69 śmiertelnych/1000 żywych
płci męskiej	78,84 śmiertelnych/1000 żywych
płci żeńskiej	64,33 śmiertelnych/1000 żywych
Oczekiwana długość życia
W całej populacji	50,71 lat
Mężczyzn	49,41 lat
Kobiet	52,04 lat
Rozrodczość	4,77 urodzin/kobietę

[edytuj] Religie

Tanzania kontynentalna:

• Islam - 35%
• Chrześcijaństwo - 30%
• Religie pierwotne - 35%

Zanzibar:

• Islam - ponad 99%

[edytuj] Kultura

W Tanzanii używanych jest około 100 języków, głównie z rodziny bantu. W szkolnictwie podstawowym używany jest język suahili, natomiast w szkolnictwie wyższym w powszechnym użyciu jest angielski. W kraju znajdują się 4 uniwersytety, w Dar es Salaam (University of Dar es Salaam; państwowy, założony w 1961), Tanzański Uniwersytet Otwarty (Open University of Tanzania; założony w 1992), Międzynarodowy Uniwersytet Techniczny i Medyczny (International Medical and Technological University; założony w 1995) i Uniwersytet im. Huberta Kairuki (Hubert Kairuki Memorial University; założony w 1997)

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona rządu Tanzanii
• www.tanzania.eu