Madera
Z Wikipedii
| Região Autónoma da Madeira | |||||
|
|||||
| Dewiza: (port.) Das ilhas as mais belas e livres | |||||
| Hymn: Hino da Região Autónoma da Madeira | |||||
 |
|||||
| Państwo | Portugalia | ||||
| Język urzędowy | portugalski | ||||
| Stolica | Funchal | ||||
| Głowa państwa | prezydent Alberto João Jardim | ||||
| Szef rządu | prezydent Alberto João Jardim | ||||
| Powierzchnia • całkowita • wody śródlądowe |
797 km² 0 |
||||
| Liczba ludności (1991) • całkowita • gęstość zaludnienia |
250 000 313 osób/km² |
||||
| Jednostka monetarna | Euro (€) | ||||
| Strefa czasowa | UTC - zima UTC+1 - lato |
||||
 |
|||||
Madera (port. Madeira) – oficjalnie; Region Autonomiczny Madery jest niezależnym politycznie i posiadającym odrębną administrację terytorium portugalskim.
Spis treści |
[edytuj] Warunki naturalne
Archipelag pochodzenia wulkanicznego na Oceanie Atlantyckim u północnych wybrzeży Afryki, na północ od Wysp Kanaryjskich. Obejmuje wyspy: Madera (741 km²), Porto Santo (42,5 km²) i kilka mniejszych wysp.
Powierzchnia wysp jest górzysta. Najwyższym szczytem jest Pico Ruivo na wyspie Madera (1861 m n.p.m.). Uprawia się winorośl, trzcinę cukrową, warzywa i drzewa owocowe. Hoduje się bydło. Mieszkańcy trudnią się też rybołówstwem. Występuje przemysł winiarski (wina Madera), a także hafciarstwo i wikliniarstwo. Region turystyczny o światowej sławie. Klimat łagodny określany mianem 'wiecznej wiosny'. Średnia temperatura w styczniu wynosi ok. 16°C, a w lipcu ok. 22°C. Posiada bogatą, podzwrotnikową roślinność (lasy wawrzynowe zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO).
[edytuj] Historia Madery
W starożytności znana Fenicjanom, jednak nie zamieszkana. W czasie wypraw Portugalczyków w 1418 i 1420 odkryta przez nich, zasiedlona i zagospodarowana (najstarsze plantacje trzciny cukrowej z XV w.). W latach 1580-1640 wraz z Portugalią wchodziła w skład Hiszpanii. W 1801 i w latach 1807-1814 pod zarządem brytyjskim.
W 1922 na Maderze, w Funchal ostatnie miesiące swego życia spędził Karol I Habsburg, ostatni cesarz Austrii i król Węgier (został pochowany w tamtejszym kościele). Od 21 grudnia 1930 do 23 marca 1931 przebywał tu na wypoczynku Józef Piłsudski - jego pobyt upamiętnia tablica w wilii Quinta Bettencourt na przedmieściach Funchal. Rok później na wyspie wybuchła rebelia przeciw lizbońskiej dyktaturze generała Carmony. Od 1976 region autonomiczny.
Legenda portugalska głosi, iż król Polski i Węgier Władysław Warneńczyk przeżył bitwę pod Warną, by następnie osiąść na Maderze.¹
¹ Tak m.in. Joao Reis Gomes (1941), Joao C.D.Nacimento (1934), Conego Homen (1934), Alberto Artur Sarmento (1953) i in. L. Kielanowski, Odyseja Władysława Warneńczyka, Londyn 1991; Z. Święch, Ostatni krzyżowiec Europy. Oddychający sarkofag Warneńczyka?, Kraków 1995.
[edytuj] Geografia
Autonomiczny Region Madery jest złożony z wyspy Madera, wyspy Porto Santo, wysp Desertas i Selvagens.
Funchal, stolica Madery, położone jest na południowym wybrzeżu wyspy. Pozostałe główne miasta: Porto Santo (znane też jako Vila Baleira), Ribeira Brava, Machico, Câmara de Lobos, Santa Cruz i Santana.
Archipelag leży około 570 km od wybrzeży Afryki, 850 kilometrów od Lizbony, 370 kilometrów od Gran Canarii, i 770 km od wyspy Santa Maria, najbliższej z Azorów. Madera jest największą wyspą archipelagu o powierzchni 741 km², długości 57 km (z zachodu na wschód), szerokości 22 km w najszerszym miejscu, i długości wybrzeża około 140 km.
[edytuj] Linki zewnętrzne
Algieria • Angola • Benin • Botswana • Burkina Faso • Burundi • Czad • Demokratyczna Republika Konga • Dżibuti • Egipt • Erytrea • Etiopia • Gabon • Gambia • Ghana • Gwinea • Gwinea Bissau • Gwinea Równikowa • Kamerun • Kenia • Komory • Kongo • Lesotho • Liberia • Libia • Madagaskar • Malawi • Mali • Maroko • Mauretania • Mauritius • Mozambik • Namibia • Niger • Nigeria • Republika Południowej Afryki • Republika Środkowoafrykańska • Republika Zielonego Przylądka • Rwanda • Senegal • Seszele • Sierra Leone • Somalia • Suazi • Sudan • Tanzania • Togo • Tunezja • Uganda • Wybrzeże Kości Słoniowej • Wyspy Świętego Tomasza i Książęca • Zambia • Zimbabwe
Terytoria zależne
Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego • Majotta • Reunion • Święta Helena
Państwa nieuznawane na arenie międzynarodowej
Sahara Zachodnia • Somaliland
Integralne części państw położonych poza Afryką
Ceuta (część Hiszpanii) • Isla de Alborán (część Hiszpanii) • Isla del Perejil (część Hiszpanii) • Islas Chafarinas (część Hiszpanii) • Madera (część Portugalii) • Melilla (część Hiszpanii) • Peñón de Alhucemas (część Hiszpanii) • Peñón de Vélez de la Gomera (część Hiszpanii) • Sokotra (część Jemenu) • Wyspy Kanaryjskie (część Hiszpanii) • Wyspy Rozproszone (część Francuskich Terytoriów Południowych i Antarktycznych) • Wyspy Selvagens (część Portugalii)
