Lizbona
Z Wikipedii
Lizbona | |||||
|
|||||
Lizbona nocą |
|||||
Dewiza: nie ma oficjalnego motta | |||||
Państwo | Portugalia | ||||
Dystrykt | Dystrykt Lizbony | ||||
Prezydent | António Costa | ||||
Powierzchnia | 84,6 km² | ||||
Położenie | 38° 42' N 9° 11' W |
||||
Wysokość | od 0 do 116,75 m n.p.m. | ||||
Ludność (2000) • liczba ludności • aglomeracja |
564 657 ok. 2 600 000 |
||||
Nr kierunkowy | +21 | ||||
Kod pocztowy | b.d. | ||||
Tablice rejestracyjne | nie istnieją tablice rejestracyjne z kodem miasta | ||||
Podział miasta | 53 gminy (freguesias) | ||||
Miasta partnerskie | Zagrzeb Madryt Rio de Janeiro Brasília Budapeszt Bissau Cacheu Luanda Makau Maputo Malakka Praia Rabat São Tomé |
||||
Położenie na mapie kraju
|
|||||
Strona internetowa miasta |
Lizbona (port. Lisboa, wym. liżboa) jest stolicą Portugalii. Położona jest na wybrzeżu Atlantyku nad ujściem Tagu. W granicach administracyjnych Lizbony mieszka około 600 000 mieszkańców, a cała aglomeracja ma około 2 600 000 mieszkańców. Miasto podzielone jest na 53 gminy (freguesias).
Spis treści |
[edytuj] Historia
Obszar dzisiejszej Lizbony zamieszkany był co najmniej od czasów rzymskich. Ówczesna osada występuje w źródłach jako Olisipo. W starożytności był to rejon osadnictwa Luzytanów i być może punkt handlowy Fenicjan (czego dotąd nie potwierdziły badania archeologiczne). W VIII wieku miasto zostało zajęte przez Maurów z Afryki północnej i nazwane Lishubną. W 1147 roku została zdobyta przez krzyżowca i pierwszego władcę Portugalii, Alfonsa I Zdobywcę (Dom Afonso Henriques). Pierwszym biskupem Lizbony został angielski krzyżowiec Gilbert z Hastings. W 1255 roku król Alfons III przeniósł stolicę Portugalii z Coimbry do Lizbony. W 1290 powstał w Lizbonie uniwersytet. W okresie wielkich odkryć geograficznych (XV-XVII wiek) z Lizbony, a ściślej z jej portu Belém, wyruszyło wiele wypraw morskich, które przyczyniły się do rozwoju królestwa i jego stolicy. 26 stycznia 1531 roku miasto zostało dotknięte przez trzęsienie ziemi, w którym zginęły tysiące jego mieszkańców. W dzień Wszystkich Świętych 1 listopada 1755 miało miejsce kolejne potężne trzęsienie ziemi (9 stopni w skali Richtera, które pochłonęło ok. 60 000 ofiar i praktycznie zrujnowało Lizbonę. Przetrwały jedynie zabudowania dzielnic Alfamy i Belém. Z inicjatywy ministra króla José I, markiza Pombala miasto zostało odbudowane. 5 października 1910 wybuchła w Lizbonie rewolucja republikańska. 25 kwietnia 1974 rozpoczęła się rewolucja goździków.
[edytuj] Zabytki
- zamek św. Jerzego
- katedra św. Antoniego
- Klasztor Hieronimitów w Belém
- Torre de Belém w dzielnicy Belém
- Pomnik odkrywców
[edytuj] Dzielnice
Lista 54 dzielnic (freguesias) Lizbony:
|
|
|
[edytuj] Gospodarka
Główne dziedziny przemysłu w rejonie Lizbony to przemysł stalowy, włókienniczy, chemiczny, ceramiczny, stoczniowy i rybołówstwo.
Lizbona posiada oceaniczny port handlowy i wojenny.
[edytuj] Sławni ludzie związani z Lizboną
- Antoni Padewski, urodzony w Lizbonie w 1195 roku
- papież Jan XXI, z urodzenia Petrus Juliani (1215-1277)
- Katarzyna Bragança (1638-1705)
- Richard William Church (1815-1890)
- Fernando Pessoa, urodzony w Lizbonie w 1888 roku, poeta
- Amália Rodrigues (1920-1999), śpiewaczka fado
- Mário Soares (urodzony w 1924), polityk
- Eusébio (urodzony w 1942), piłkarz
- José Manuel Durão Barroso (urodzony w 1956), polityk
- Dulce Pontes (urodzona w 1969), piosenkarka
[edytuj] Miasta partnerskie
- Zagrzeb, Chorwacja
- Madryt, Hiszpania
- Rio de Janeiro, Brazylia
- Brasília, Brazylia
- Budapeszt, Węgry
- Bissau, Gwinea Bissau
- Cacheu, Gwinea Bissau
- Luanda, Angola
- Makau, Makau
- Maputo, Mozambik
- Malakka, Malezja
- Praia, Republika Zielonego Przylądka
- Rabat, Maroko
- São Tomé, Wyspy Świętego Tomasza i Książęca
[edytuj] Inne
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona Lizbony (pt)
- Lizbona - informator turystyczny (pl)
- Alfama & Castelo (zdjęcia z historycznych dzielnic Lizbony) (en) (es) (ca) (pt)
Lata 80. XX wieku |
1985 Ateny · 1986 Florencja · 1987 Amsterdam · 1988 Berlin Zachodni · 1989 Paryż |
Lata 90. XX wieku |
1990 Glasgow · 1991 Dublin · 1992 Madryt · 1993 Antwerpia · 1994 Lizbona · 1995 Luksemburg · 1996 Kopenhaga · 1997 Saloniki · 1998 Sztokholm · 1999 Weimar |
Lata 2000-2009 |
2000 Reykjavík · Bergen · Helsinki · Bruksela · Praga · Kraków · Santiago de Compostela · Awinion · Bolonia · 2001 Rotterdam · Porto · 2002 Brugia · Salamanka · 2003 Graz · 2004 Genua · Lille · 2005 Cork · 2006 Patras · 2007 Luksemburg · Sybin · 2008 Liverpool · Stavanger · 2009 Wilno · Linz |
Lata 2010-2019 |
2010 Essen · Pecz · Stambuł · 2011 Turku · Tallinn · 2012 Guimarães · Maribor |
Amsterdam (konstytucyjna), Holandia • Andora, Andora • Ateny, Grecja • Belgrad, Serbia • Berlin, Niemcy • Berno, Szwajcaria • Bratysława, Słowacja • Bruksela, Belgia • Budapeszt, Węgry • Bukareszt, Rumunia • Douglas, Wyspa Man • Dublin, Irlandia • Gibraltar, Gibraltar • Haga (siedziba rządu), Holandia • Helsinki, Finlandia • Kijów, Ukraina • Kiszyniów, Mołdawia • Kopenhaga, Dania • Lizbona, Portugalia • Londyn, Wielka Brytania • Longyearbyen, Svalbard • Lublana, Słowenia • Luksemburg, Luksemburg • Madryt, Hiszpania • Mińsk, Białoruś • Monako, Monako (państwo-miasto) • Moskwa, Rosja • Oslo, Norwegia • Paryż, Francja • Podgorica, Czarnogóra • Praga, Czechy • Prisztina, Kosowo • Reykjavík, Islandia • Ryga, Łotwa • Rzym, Włochy • Saint Helier, Jersey • Saint Peter Port, Guernsey • San Marino, San Marino • Sarajewo, Bośnia i Hercegowina • Skopje, Macedonia • Sofia, Bułgaria • Sztokholm, Szwecja • Tallinn, Estonia • Thorshavn, Wyspy Owcze • Tirana, Albania • Tyraspol, Naddniestrze • Vaduz, Liechtenstein • Valletta, Malta • Warszawa, Polska • Watykan, Watykan (państwo-miasto) • Wiedeń, Austria • Wilno, Litwa • Zagrzeb, Chorwacja