Ateny
Z Wikipedii
Zasugerowano, aby ten artykuł podzielić na różne artykuły dostępne ze strony ujednoznaczniającej. (dyskusja) |
Współrzędne: 38°00' N 23°43' E
Ateny | |
Widok miasta |
|
Państwo | Grecja |
Region | Attyka |
Burmistrz | Kaklamanis Nikitas |
Powierzchnia | 38,964 km² |
Położenie | 38° 00' N 23° 43' E |
Wysokość | 70 m n.p.m. |
Ludność (2001) • liczba ludności • gęstość • aglomeracja |
745 514 19 133 os./km² 3 761 810 |
Nr kierunkowy | 210, 211, 212 |
Kod pocztowy | 10x xx, 11x xx, 120 xx |
Tablice rejestracyjne | Yxx, Zxx, Ixx |
Podział miasta | 7 dzielnic |
Położenie na mapie kraju
|
|
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons | |
Strona internetowa miasta |
Ateny (nowogr. Αθήνα Athina, klas. gr. Ἀθῆναι Athenai, łac. Athenae) – stolica i największe miasto Grecji. Jeden z najważniejszych ośrodków turystycznych Europy z zabytkami kultury antycznej. Miasto liczy 745 tys. mieszkańców żyjących na 38,964 km.kw., a cały obszar metropolitalny ma 3,5 miliona mieszkańców i 411,717 km kw.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Zalążkiem Aten był zamek warowny z okresu mykeńskiego (połowa II tysiąclecia p.n.e.) na wzgórzu Akropolis; później wokół niego, na sąsiadujących wzgórzach powstało rozległe miasto z agorą, Areopagiem (miejscem sądów), szeregiem świątyń i gmachów użyteczności publicznej. Akropolis przekształciło się w miejsce kultu (Akropol Ateński). W 480 roku p.n.e. miasto zniszczyli Persowie, odbudowę Temistokles rozpoczął od wzniesienia nowych murów. Szczególny rozkwit przypadł na panowanie Peryklesa (443-429 p.n.e.), który m.in. połączył Ateny z Pireusem (całość otaczając murami) oraz zmodernizował Akropolis. W okresie starożytności Ateny były państwem-miastem (polis) o ustroju demokracji bezpośredniej, jednym z najważniejszych w starożytnej Grecji. Ateny liczące w tamtych czasach ok. 100 tys. mieszkańców stały się centrum umysłowym Hellady, promieniującym na ówczesny świat (m.in. Fidiasz, Sokrates, Platon, Arystoteles) oraz silnym ośrodkiem politycznym (Ateński Związek Morski). W roku 338 p.n.e. utrata niepodległości na rzecz Macedonii, później władców hellenistycznych, a wreszcie Rzymu. Po zdobyciu i złupieniu miasta przez Sullę (86 p.n.e.) wyraźnie utraciły na znaczeniu, choć nadal otaczane opieką, m.in. przez Hadriana (łuk, dokończenie Olimpiejonu). Ateny zostały spustoszone m.in. przez Herulów i Wizygotów. Sprowadzone do drugorzędnej roli przez panujących od 1458 Turków. W XIX wieku odzyskały rangę jako stolica niepodległej od 1834 roku Grecji.
[edytuj] Zabytki
Do najważniejszych zabytków Aten należą:
- Akropol ateński;
- Starożytna agora ze Stoą Attalosa,
- Forum rzymskie z Wieżą Wiatrów, biblioteka Hadriana
- cmentarz Keramejkos;
- dzielnica Hadrionopolis z okresu rzymskiego ze Świątynią Zeusa Olimpijskiego,
- kościoły bizantyjskie Panagia Gorgoepikoos, Kapnikarea.
[edytuj] Gospodarka
Siedziba banków i towarzystw ubezpieczeniowych. Rozwinięty, różnorodny przemysł Aten dostarcza ok. 70% przem. produkcji krajowej (gł. przetwórstwo spożywcze, branża skórzano - obuwnicza, odzieżowa i chemiczna. Ważny węzeł komunikacyjny; Międzynarodowy Port Lotniczy Hellenikon; metro.
[edytuj] Mit o pochodzeniu nazwy miasta
Bogowie olimpijscy podzielić chcieli między siebie wszystkie miasta i regiony na ziemi, aby wyznaczyć okolice, w których mieliby doznawać szczególnego kultu. O Ateny pokłócili się: bogini Atena i król mórz, Posejdon, gdyż było to wielkie, najważniejsze chyba miasto w całej Helladzie. Sami mieszkańcy miasta zbudowanego wokół skały - Akropol zaproponowali „zawody”. Miasto zostanie nazwane imieniem tego boga, który podaruje im najbardziej przydatny prezent. Posejdon dotknął zbocze Akropolu i ze szczeliny trysnęło źródełko. Atena dotknęła włócznią wolną przestrzeń tuż obok źródełka. W tym miejscu wyrosło pierwsze drzewko oliwne. Miasto to zostało nazwane od imienia Ateny.
[edytuj] Miasta partnerskie
Waszyngton, USA
Los Angeles
Chicago
Filadelfia
Boston
Montreal, Kanada
Paryż, Francja
Lizbona, Portugalia
Rzym, Włochy
Genua
Florencja
Madryt, Hiszpania
Barcelona
Cali, Kolumbia
Praga, Czechy
Moskwa, Rosja
Pekin, ChRL
Xi'an
Stambuł, Turcja
Belgrad, Serbia
Nikozja, Cypr
Bejrut, Liban
Santiago de Chile, Chile
Rabat, Maroko
Kair, Egipt
Cuzco, Peru
Erywań, Armenia
Sofia, Bułgaria
Bukareszt, Rumunia
Warszawa, Polska
Kijów, Ukraina
Tirana, Albania
Tbilisi, Gruzja
Lublana, Słowenia
Hawana, Kuba
Betlejem, Palestyna
Kluż-Napoka, Rumunia
[edytuj] Bibliografia
- Henryk Musielak, Festiwal w Atenach. Ruch Muzyczny nr 1/1962 (1-15 stycznia 1962 r.).
[edytuj] Linki zewnętrzne
Lata 80. XX wieku |
1985 Ateny · 1986 Florencja · 1987 Amsterdam · 1988 Berlin Zachodni · 1989 Paryż |
Lata 90. XX wieku |
1990 Glasgow · 1991 Dublin · 1992 Madryt · 1993 Antwerpia · 1994 Lizbona · 1995 Luksemburg · 1996 Kopenhaga · 1997 Saloniki · 1998 Sztokholm · 1999 Weimar |
Lata 2000-2009 |
2000 Reykjavík · Bergen · Helsinki · Bruksela · Praga · Kraków · Santiago de Compostela · Awinion · Bolonia · 2001 Rotterdam · Porto · 2002 Brugia · Salamanka · 2003 Graz · 2004 Genua · Lille · 2005 Cork · 2006 Patras · 2007 Luksemburg · Sybin · 2008 Liverpool · Stavanger · 2009 Wilno · Linz |
Lata 2010-2019 |
2010 Essen · Pecz · Stambuł · 2011 Turku · Tallinn · 2012 Guimarães · Maribor |
Amsterdam (konstytucyjna), Holandia • Andora, Andora • Ateny, Grecja • Belgrad, Serbia • Berlin, Niemcy • Berno, Szwajcaria • Bratysława, Słowacja • Bruksela, Belgia • Budapeszt, Węgry • Bukareszt, Rumunia • Douglas, Wyspa Man • Dublin, Irlandia • Gibraltar, Gibraltar • Haga (siedziba rządu), Holandia • Helsinki, Finlandia • Kijów, Ukraina • Kiszyniów, Mołdawia • Kopenhaga, Dania • Lizbona, Portugalia • Londyn, Wielka Brytania • Longyearbyen, Svalbard • Lublana, Słowenia • Luksemburg, Luksemburg • Madryt, Hiszpania • Mińsk, Białoruś • Monako, Monako (państwo-miasto) • Moskwa, Rosja • Oslo, Norwegia • Paryż, Francja • Podgorica, Czarnogóra • Praga, Czechy • Prisztina, Kosowo • Reykjavík, Islandia • Ryga, Łotwa • Rzym, Włochy • Saint Helier, Jersey • Saint Peter Port, Guernsey • San Marino, San Marino • Sarajewo, Bośnia i Hercegowina • Skopje, Macedonia • Sofia, Bułgaria • Sztokholm, Szwecja • Tallinn, Estonia • Thorshavn, Wyspy Owcze • Tirana, Albania • Tyraspol, Naddniestrze • Vaduz, Liechtenstein • Valletta, Malta • Warszawa, Polska • Watykan, Watykan (państwo-miasto) • Wiedeń, Austria • Wilno, Litwa • Zagrzeb, Chorwacja