Praga
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°05' N 14°25' E
Praga (czes.: Praha) | |||||
|
|||||
Hradczany jesienią |
|||||
Państwo | Czechy | ||||
Kraj | Praga (czes.: Praha) | ||||
Burmistrz | Pavel Bém (ODS) | ||||
Powierzchnia | 496 km² | ||||
Położenie | 50° 05' N 14° 25' E |
||||
Wysokość | 185 – 399 m n.p.m. | ||||
Ludność (2007) • liczba ludności • gęstość |
1 194 407 2408 os./km² |
||||
Nr kierunkowy | 2 | ||||
Kod pocztowy | 100 00 – 199 00 | ||||
Tablice rejestracyjne | A | ||||
Podział miasta | 22 dzielnice | ||||
Miasta partnerskie | Hamburg, Niemcy Frankfurt nad Menem, Niemcy Chicago, Stany Zjednoczone Norymberga, Niemcy Barcelona, Hiszpania Bamberg, Niemcy Sankt Petersburg, Rosja Phoenix, Stany Zjednoczone Moskwa, Rosja Berlin, Niemcy Kioto, Japonia Paryż, Francja Tajpej, Tajwan Buenos Aires, Argentyna Nîmes, Francja Bratysława, Słowacja Jasło, Polska |
||||
Położenie na mapie kraju
|
|||||
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons | |||||
Praga (czes.: Praha) w Wikicytatach | |||||
Strona internetowa miasta |
Praga (czes.: Praha, wym. IPA: [ˈpraɦa], niem. Prag) – stolica i największe miasto Czech. Nazwa została wyprowadzona od słowa czeskiego "práh" które oznacza próg domu (związane jest to z legendą o Libuszy) ale także próg na rzece. Położona po obu stronach rzeki Wełtawy. Obszar 496 km²; 1 205 000 mieszkańców (2002), główny ośrodek gospodarczy kraju. Przemysł maszynowy, elektrotechniczny, włókienniczy i inne. Uczelnie: m.in. Uniwersytet Karola (data założenia 1348, najstarszy uniwersytet w Europie Środkowej, współpraca naukowa z Uniwersytetem Jagiellońskim w Krakowie).
Spis treści |
[edytuj] Historia
Pierwszymi mieszkańcami terenów nad Wełtawą, były osiedlające się tu od ok. 500 roku p.n.e., plemiona celtyckie. Zostały one stopniowo wyparte przez napływający pomiędzy IX a VI wiekiem p.n.e germański lud Markomanów. Pierwsze plemiona słowiańskie przybyły na te tereny ok. 500 roku. Walki o dominacje doprowadziły ok. 800 roku do władzy dynastię Przemyślidów, którzy założyli tu miasto. Wznieśli oni dwie warowne osady : Zamek Praski i Wyszehrad. Od 973 roku Praga była siedzibą pierwszego biskupstwa na tych terenach, podległego metropolii mogunckiej. Szczególny rozkwit miasto osiągnęło za rządów Karola IV. Założył on tu pierwszy w środkowej Europie uniwersytet – Carolinum. W roku 1344 praskie biskupstwo zostało podniesione w hierarchii kościelnej do rangi arcybiskupstwa. Od 1526 pozostawało pod rządami Habsburgów, jako jedna ze stolic ich monarchii. W 1419 roku miała tam miejsce słynna defenestracja katolików (wojny husyckie), zaś w 1618 roku podobne wydarzenie (wyrzucenie przez okno namiestników cesarza) stało się bezpośrednią przyczyną wojny trzydziestoletniej. W wyniku klęski czeskich protestantów pod Białą Górą w 1620 Praga jako stolica Królestwa Czeskiego traci swoje znaczenie i na długie lata pozostaje w cieniu Wiednia. W tym też okresie społeczność niemieckojęzyczna odgrywa w mieście (niem. Prag) rolę dominującą, zaczęło się to zmieniać dopiero w XIX wieku, podczas czeskiego odrodzenia narodowego.
W 1848 roku powstanie (w czasie Wiosny Ludów). Pod koniec XIX wieku wybudowano wiele reprezentacyjnych budynków; powolne odzyskiwanie znaczącej pozycji w monarchii Habsburgów. W tym czasie miasto było już dwujęzyczne, a Czesi i Niemcy funkcjonowali praktycznie równolegle (podwójne – czeskie i niemieckie – były uczelnie, teatry itp.).
W 1918 stolica nowo utworzonej Czechosłowacji. W latach 1939-45 okupowana przez Niemcy, wyzwolona w 1945. W 1968 roku główna arena praskiej wiosny. W roku 1993 po odłączeniu się Słowacji, miasto zostało stolicą Republiki Czeskiej. Obecne motto Pragi to Praga Caput Rei Publicae (wcześniej: Praga caput regni).
[edytuj] Zabytki i atrakcje turystyczne
W 1992 r. zabytkowe centrum Pragi zostało zapisane na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Praga jest uważana za jedno z najbardziej atrakcyjnych miast Europy, z tego względu corocznie odwiedzają ją liczne rzesze turystów. W mieście znajduje się ponad 20 muzeów i prawie 100 galerii. Niektórymi z atrakcji turystycznych są:
- Hradczany z zamkiem oraz gotycką katedrą św. Wita, św. Wacława i św. Wojciecha (św. Adalberta);
- Złota Uliczka w Pradze;
- Malá Strana – pełna kościołów, pałaców i ogrodów oraz urokliwych uliczek;
- barokowy kościół św. Mikołaja z XVIII wieku na Malostranské náměstí;
- Loreta;
- Stare Miasto na prawym brzegu Wełtawy;
- Ratusz Staromiejski (XIV wiek) ze słynnym zegarem astronomicznym Orloj na Staroměstské náměstí;
- Týnský Chrám – Kościół Marii Panny przed Tynem, kiedyś centrum husytyzmu;* Ratusz Nowomiejski (XV wiek);
- różne miejsca powiązane z Franzem Kafką;
- Most Karola;
- ściana Johna Lennona;
- dzielnica żydowska Josefov;
- Zamek Wyszehradzki;
- Wzgórze Petřín;
- praski metronom;
- wieża telewizyjna z platformą widokową, w dzielnicy Žižkov;
- Galeria Narodowa Sztuki Europejskiej (kolekcje malarstwa europejskiego);
- liczne zabytkowe piwiarnie np. U Fleků, U Kocoura czy U sv. Tomaše;
- "Tańczący dom" nad Wełtawą;
- Stadion Strahov;
- Synagogi Pragi;
- ogród zoologiczny;
- ogrody botaniczne.
[edytuj] Znane dzielnice
- Holešovice
- Hradčany
- Josefov
- Karlín
- Libeň
- Malá Strana
- Nové Město
- Smíchov
- Staré Město
- Vinohrady
- Vršovice
- Vyšehrad
- Zbraslav
- Žižkov
[edytuj] Kościoły
- Klementinum
- Kościół Krzyża Świętego w Pradze
- Loreta
- Kościół Marii Panny
- Kościół Marii Panny przed Tynem
- Kościół Matki Boskiej Nieustającej Pomocy
- Kościół Matki Bożej Śnieżnej
- Kościół Matki Boskiej Zwycięskiej
- Kościół Panny Marii Anielskiej
- Kościół Panny Marii Pod Łańcuchem
- Kościół św. Barbary
- Kościół św. Castulusa
- Kościół św. Cyryla i Metodego
- Kościół św. Ducha
- Kościół św. Franciszka
- Kościół św. Gawła
- Kościół św. Idziego (sv. Jiljí. opata – dominikanów, Husova 8)
- Kościół św. Ignacego
- Kościół św. Jakuba
- Kościół św. Jana na Skałce
- Kościół św. Jerzego
- Kościół św. Józefa
- Kościół husycki
- Kościół Narodzenia
- Kościół św. Krzyża
- Kościół św. Trójcy
- Kościół Zbawiciela
- Kościół św. Rocha
- Kościół św. Mikołaja
- Kościół św. Małgorzaty
- Kościół św. Włodzimierza
[edytuj] Uczelnie wyższe
[edytuj] Sport w Pradze
- Żużel
- Drużyna Olymp Praga jest wielokrotnym mistrzem Czechosłowacji i Czech
- Od 1997 rokrocznie na Stadionie Marketa odbywa się Grand Prix Czech – jeden z turniejów wyłaniających mistrza świata.
- piłka nożna
[edytuj] Miasta partnerskie
- Hamburg, Niemcy
- Frankfurt nad Menem, Niemcy
- Chicago, Stany Zjednoczone
- Norymberga, Niemcy
- Barcelona, Hiszpania
- Bamberg, Niemcy
- Sankt Petersburg, Rosja
- Phoenix, Stany Zjednoczone
- Moskwa, Rosja
- Berlin, Niemcy
- Kioto, Japonia
- Paryż, Francja
- Tajpej, Tajwan
- Buenos Aires, Argentyna
- Nîmes, Francja
- Bratysława, Słowacja
- Jasło, Polska
[edytuj] Słynni urodzeni w Pradze
- Franz Kafka (1883)
- Václav Havel (1936)
- Helena Vondráčková (1947)
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Oficjalne strony praskie (ang.)
- Centrum Informacji o Pradze
- przewodnik po Pradze na Wikitravel (ang.)
- Przewodnik po Pradze – jej gospodach, kulinariach i zwyczajach
- Komunikacja miejska w Pradze (czes.)
- Rozkłady jazdy autobusów, pociągów i komunikacji miejskiej
- Praska Opera (ang.)
- Praga galeria zdjęć
Kraj hradecki • Kraj karlowarski • Kraj liberecki • Kraj morawsko-śląski • Kraj ołomuniecki • Kraj pardubicki • Kraj pilzneński • Kraj południowoczeski • Kraj południowomorawski • Kraj środkowoczeski • Kraj ustecki • Kraj Wysoczyzna • Kraj zliński
Praga
Lata 80. XX wieku |
1985 Ateny · 1986 Florencja · 1987 Amsterdam · 1988 Berlin Zachodni · 1989 Paryż |
Lata 90. XX wieku |
1990 Glasgow · 1991 Dublin · 1992 Madryt · 1993 Antwerpia · 1994 Lizbona · 1995 Luksemburg · 1996 Kopenhaga · 1997 Saloniki · 1998 Sztokholm · 1999 Weimar |
Lata 2000-2009 |
2000 Reykjavík · Bergen · Helsinki · Bruksela · Praga · Kraków · Santiago de Compostela · Awinion · Bolonia · 2001 Rotterdam · Porto · 2002 Brugia · Salamanka · 2003 Graz · 2004 Genua · Lille · 2005 Cork · 2006 Patras · 2007 Luksemburg · Sybin · 2008 Liverpool · Stavanger · 2009 Wilno · Linz |
Lata 2010-2019 |
2010 Essen · Pecz · Stambuł · 2011 Turku · Tallinn · 2012 Guimarães · Maribor |
Amsterdam (konstytucyjna), Holandia • Andora, Andora • Ateny, Grecja • Belgrad, Serbia • Berlin, Niemcy • Berno, Szwajcaria • Bratysława, Słowacja • Bruksela, Belgia • Budapeszt, Węgry • Bukareszt, Rumunia • Douglas, Wyspa Man • Dublin, Irlandia • Gibraltar, Gibraltar • Haga (siedziba rządu), Holandia • Helsinki, Finlandia • Kijów, Ukraina • Kiszyniów, Mołdawia • Kopenhaga, Dania • Lizbona, Portugalia • Londyn, Wielka Brytania • Longyearbyen, Svalbard • Lublana, Słowenia • Luksemburg, Luksemburg • Madryt, Hiszpania • Mińsk, Białoruś • Monako, Monako (państwo-miasto) • Moskwa, Rosja • Oslo, Norwegia • Paryż, Francja • Podgorica, Czarnogóra • Praga, Czechy • Prisztina, Kosowo • Reykjavík, Islandia • Ryga, Łotwa • Rzym, Włochy • Saint Helier, Jersey • Saint Peter Port, Guernsey • San Marino, San Marino • Sarajewo, Bośnia i Hercegowina • Skopje, Macedonia • Sofia, Bułgaria • Sztokholm, Szwecja • Tallinn, Estonia • Thorshavn, Wyspy Owcze • Tirana, Albania • Tyraspol, Naddniestrze • Vaduz, Liechtenstein • Valletta, Malta • Warszawa, Polska • Watykan, Watykan (państwo-miasto) • Wiedeń, Austria • Wilno, Litwa • Zagrzeb, Chorwacja