Komory

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy państwa. Zobacz też: inne znaczenia tej nazwy.

Union des Comores
الإتـحـاد القـمـري
Al-Ittihad al-Kumuri
Udzima wa Komori

Związek Komorów


Flaga Komorów	Godło Komorów

Dewiza: (fr.) Unité - Justice - Progrès
(Jedność - Sprawiedliwość - Postęp)

Hymn: Udzima wa ya Masiwa

Język urzędowy

arabski, francuski, komoryjski

prezydent Ahmed Abdallah Sambi

Szef rządu

prezydent Ahmed Abdallah Sambi

Powierzchnia
• całkowita
• wody śródlądowe

167. na świecie
2 170 km²
~0

Liczba ludności (2005)
• całkowita
• gęstość zaludnienia

163. na świecie
671 247
309 osób/km²

Jednostka monetarna

frank komoryjski (KMF)

Niepodległość

od Francji
6 lipca 1975

Religia dominująca

UTC +3

COM

+269

Komory (Związek Komorów) – państwo wyspiarskie leżące w Archipelagu Komorów na Oceanie Indyjskim między wschodnim wybrzeżem Afryki (Mozambik) i północnymi krańcami Madagaskaru. W skład Związku Komorów wchodzą trzy wyspy: Wielki Komor (Ngazidja), Anjouan (Ndzuwani), Moheli (Mwali). Czwarta z wysp archipelagu - Majotta (Mahore), pozostała terytorium zależnym Francji.

[edytuj] Ustrój polityczny

W 1975 r. Komory proklamowały niepodległość. W tym samym roku stały się członkiem ONZ i OJA. W latach 1976-1978 władzę sprawował dyrektoriat polityczno-wojskowy. W 1978 r. Ahmed Abdallah dokonał zamachu stanu i ogłosił się prezydentem. Funkcję tę pełnił do śmierci w 1989 r. Wówczas w wyniku elekcji nowym prezydentem został wybrany Said Mohamed Djohar. W 1992 r. Komory jako republika wydały nową konstytucję, która dopuściła m.in. wielopartyjność. Obecnie prezydentem Komorów jest Ahmed Abdallah Sambi.

Zgodnie z konstytucją z 2002 r. Komory stanowią federację trzech samorządnych wysp Anjouan, Moheli i Wielki Komor.

[edytuj] Geografia

Wyspy archipelagu rozciągają się na przestrzeni ok. 400 km z północnego zachodu na południowy wschód. Wszystkie są wyspami pochodzenia wulkanicznego, o bardzo urozmaiconej i wybitnie wyżynnej rzeźbie terenu.

Panuje klimat podzwrotnikowy (typ suchy i wilgotny). Płytkie i żyzne gleby porasta sawanna lub zajęte są pod pola uprawne. Pozostałą część terenu wyspy (16%) stanowią lasy.

[edytuj] Historia

Komory zostały francuskim protektoratem w 1886. W 1912 zostały formalnie przekształcone w kolonię podlegającą administracyjnie pod Madagaskar. W czasie II wojny światowej wyspy pozostały francuskim terytorium, które podlegało rządowi Vichy. W 1942 wyspy zostały zajęte przez oddziały brytyjskie a władza przekazana Wolnej Francji generała de Gaulle'a. W 1947 roku status Komorów został zmieniony z kolonii na terytorium zamorskie, a przedstawiciel terytorium mógł zasiadać we francuskim parlamencie. 22 grudnia 1974 96% głosujących na terenie dzisiejszego Związku Komorów opowiedziało się w referendum za niepodległością. Na wyspie Mayotte większość głosujących postanowiła pozostać w ścisłym związku z Francją. 6 lipca 1975 została ogłoszona niepodległość. Zgodnie z konstytucją z 1978 (przyjętą w referendum dopiero w 1989) oficjalna nazwa kraju brzmiała Federalna Islamska Republika Komorów. W 1997 doszło do secesji wysp Anjouan (Ndzuwani) i Moheli (Mwali). Pod władzą rządu znajdowała się tylko wyspa Wielki Komor. W referendum w grudniu 2001 mieszkańcy opowiedzieli się za zmianą dotychczasowego ustroju państwa. Zgodnie z przyjętą w 2002 nową konstytucją, państwo jest federacją samorządnych wysp Wielki Komor, Anjouan i Moheli. Od czasu uzyskania niepodległości Komorach nękane były wieloma zarówno udanymi jak i nieudanymi zamachami stanu.

W 2008 roku sytuacja ponownie się zaogniła, rebelianci wraz z samozwańczym prezydentem Mohamedem Bacarem zbuntowali się przeciwko rządowi federalnemu. Powodem secesji jest nieuznanie wyników wyborów na Anjouan z 2007 roku. Unia Afrykańska jak i rząd centralny uznały że Bacar je sfałszował. Wojska rządowe wraz z kontyngentem z Tanzanii i Senegalu 25 marca 2008 roku przeprowadziły inwazję na wyspę i ją opanowały. Przywódcy buntowników opuścili zdobytą stolice, w walkach zginęło co najmniej 11 osób.

[edytuj] Gospodarka

Podstawową gałęzią gospodarki jest rolnictwo, które rozwija się na żyznych glebach dwóch geologicznie starszych wysp Anjouan (Ndzuani) i Moheli (Mwali). Sam Wielki Komor (Ngazidja), nie nadaje się do uprawy z powodu braku wody. Obfite deszcze padające w okresie pory deszczowej szybko wsiąkają w wulkaniczną, porowatą jak gąbka ziemię i przez całe miesiące okresu pory suchej ludzie używają np. do mycia i prania tylko wody morskiej. Rolnictwo jest jednak nawet na Anjouan i Moheli słabo rozwinięte i znaczna część żywności jest importowana. W kraju uprawiane są m.in.: rośliny aromatyczne, kawowiec, kakaowiec, palma kokosowa i agawa sizalowa. Eksportowane są z Komorów głównie wanilia (2 miejsce na świecie po Madagaskarze), goździki (3 miejsce na świecie po Tanzanii i Madagaskarze) i olejek eteryczny z drzewa yilang, służący do wyrobu perfum.

[edytuj] Ludność

Cały Związek Komorów liczy sobie ok. 600 tys. ludności i jest jednym z krajów o największym przyroście naturalnym na świecie (3,55%). Ludność wysp jest pochodzenia mieszanego. islam wyznaje 99% ludności, natomiast katolicyzm 1%. Komory zasiedlane były wielokrotnie już od VII-VIII w. przez Afrykańczyków (głównie z Mozambiku), Malgaszów z pobliskiego Madagaskaru, a od IX-X w. przez Arabów, którzy płynąc na południe wzdłuż wybrzeży Afryki kolonizowali Afrykę wschodnią, w tym także Komory. Pierwsi Europejczycy przybyli tutaj w XVI w. i zastali już dobrze zorganizowaną społeczność arabską.

Językami urzędowymi są arabski (język używany głównie w meczetach) i francuski (język używany w biurach, szkołach i sklepach), ale ludność w znacznej części mówi językiem komoryjskim, który jest mieszaniną suahili i innych języków rodziny Bantu z arabskim.

Niewielu jest na wyspach Europejczyków. Są to najczęściej pracownicy Ambasady Francuskiej i kilku innych zagranicznych przedstawicielstw i firm.

[edytuj] Kultura

Największe wpływy ma na Komorach kultura islamu. Niewielu jest turystów, ze względu na brak dobrze rozwiniętej bazy hotelowej. Same wyspy są bardzo atrakcyjne turystycznie i położone w tropikalnym, upalnym klimacie. W latach 30. XX wieku kapucyni dojeżdżali tutaj kilka razy w roku z pobliskiego Madagaskaru, a na początku lat 40. założyli główną misję w Moroni i zbudowali niewielkie kaplice na Moheli i Anjouan. Komory były wcześniej częścią diecezji Ambandja z Madagaskaru a od 1975 r. są Administraturą Apostolską wchodzącą w skład Konferencji Biskupów Oceanu Indyjskiego wraz z diecezjami z Madagaskaru, Seszeli, Mauritiusu i Reunion. Kapucyni szwajcarscy pracowali tutaj do 1985 r., ale z braku powołań musieli misję opuścić i Stolica Apostolska zwróciła się do księży francuskich o prowadzenie misji i Administratury Apostolskiej. Trudne warunki życia i pracy powodowały, że księża często się zmieniali i w 1996 r. salwatorianie zostali poproszeni o przejęcie misji i od października 1997 r. objęli pracę na archipelagu.