Zjednoczone Emiraty Arabskie
Z Wikipedii
الإمارات العربيّة المتّحدة Zjednoczone Emiraty Arabskie |
|||||
|
|||||
Hymn: Tahiat Alalam | |||||
![]() |
|||||
Język urzędowy | arabski | ||||
Stolica | Abu Zabi | ||||
Ustrój polityczny | federacja emiratów | ||||
Głowa państwa | prezydent szejk Khalifa bin Zayed Al-Nahyan |
||||
Szef rządu | premier szejk Muhammad ibn Rasheed al-Maktoum |
||||
Powierzchnia • całkowita • wody śródlądowe |
113. na świecie 83 600 km² 2% |
||||
Liczba ludności (2008) • całkowita • gęstość zaludnienia |
117. na świecie 4 621 0001▲ 55 osób/km² |
||||
Jednostka monetarna | dirham (AED) | ||||
Niepodległość | proklamowanie federacji 2 grudnia 1971 |
||||
Religia dominująca | islam | ||||
Strefa czasowa | UTC +4 | ||||
Kod ISO 3166 | AE | ||||
Domena internetowa | .ae | ||||
Kod samochodowy | UAE | ||||
Kod telefoniczny | +971 | ||||
![]() |
|||||
1 Dane szacunkowe na lipiec 2008 roku, podane za CIA The World Factbook (źródło:CIA) (en) |
Zjednoczone Emiraty Arabskie, Państwo Zjednoczonych Emiratów Arabskich (الإمارات العربيّة المتّحدة) – państwo arabskie na Bliskim Wschodzie, położone nad Zatoką Perską i Omańską, składające się z siedmiu Emiratów: Abu Zabi, Dubaj, Szardża, Ajman, Umm al-Kajwajn, Ras al-Chajma i Fudżajra. Graniczy z Arabią Saudyjską, Katarem i Omanem.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Pierwsi ludzie pojawili się na terenach Zjednoczonych Emiratów Arabskich dopiero 100 tys. lat temu, ze względu na to, że cały obszar płw. Arabskiego był już pustynią trudną do przebycia przez ówczesne gatunki (homo erectus lub homo sapiens neanderthalensis czyli neandertalczyka). Od ok. 7 tys. p.n.e. neolit i liczna hodowla dromaderów i osłów, także koczownicze ludy pustynne. Już w III tys. p.n.e. sięgały tutaj wpływy cywilizacji z Mezopotamii - Sumeru, Akadu, Babilonii czy Asyrii. Od VI w. p.n.e. wpływy kultury perskiej później kultury hellenistycznej i państw Seleucydów a później Partów. Około 250 n.e. tereny te zostały podbite przez Sassanidzką Persję. W VII w. obszar został zajęty przez muzułmanów i od tego czasu nazywane było Al-Jamamą. W XVI w. Portugalczycy założyli kilka fortów, m.in. w Kalbie. Od XVII w. podział wpływów na terenach Emiratów pomiędzy Turków Osmańskich a Portugalczyków. W 2. poł. XVIII w. Arabowie nawiązali kontakty z Brytyjską Kompanią Wschodnioindyjską. W 1892 Brytyjczycy, zaniepokojeni wzrostem zainteresowania innych mocarstw Zatoką Perską, zawarli układy protekcyjne z każdym z emiratów (Abu Zabi, Adżman, Dubaj, Fudżajra, Ras al-Chajma, Szardża i Umm al-Kajwajn), według których polityka zagraniczna tych państw (zwanych następnie Omanem Traktatowym) leżała w gestii Korony brytyjskiej. Ustanowiono Radę Traktatową składającą się z siedmiu władców. W perspektywie miało dojść do utworzenia federacji. W latach 60. XX w. Oman Traktatowy stał się zamożny dzięki eksploatacji złóż ropy naftowej. W 1968 rząd brytyjski ogłosił zamiar wycofania swoich wojsk z regionu w ciągu 3 lat, a państewka Omanu Traktatowego wraz z Bahrajnem i Katarem utworzyły Federację Emiratów Arabskich, która miała się przekształcić w państwo federalne. W 1971 Bahrajn, Ras al-Chajma i Katar wystąpiły z federacji i utworzyły niezależne państwa. Pozostałe księstwa dawnego Omanu Traktatowego połączyły się w ZEA. Zaid ibn Sultan an-Nahajan, władca Abu Zabi, został pierwszym prezydentem. Ras al-Chajma przystąpił do federacji w 1972. W 1979 zerwano stosunki dyplomatyczne z Egiptem za podpisanie układu wojskowego z Izraelem. W 1985 zostały nawiązane stosunki dyplomatyczne i handlowe z ZSRR i Chinami, a w 1987 wznowiono stosunki dyplomatyczne z Egiptem. W 1990 ZEA poparły interwencję w Iraku i zgodziły się na rozlokowanie na swoim terytorium wojsk francuskich i brytyjskich. W 1994 ZEA podpisały układ obronny z USA. W 2004 po śmierci prezydenta jego miejsce zajął Chalifa ibn Zaid an-Nahajan. W 2006 po śmierci premiera Maktuma ibn Raszida al-Maktuma jego urząd przejął Muhammad ibn Raszid al-Maktum.
[edytuj] Podział administracyjny

Zjednoczone Emiraty Arabskie dzielą się na siedem emiratów rządzonych przez emirów:
nazwa emiratu | siedziba władz |
---|---|
Abu Zabi | Abu Zabi |
Adżman | Adżman |
Dubaj | Dubaj |
Fudżajra | Fudżajra |
Ras al-Chajma | Ras al-Chajma |
Szardża | Szardża |
Umm al-Kajwajn | Umm al-Kajwajn |
[edytuj] Gospodarka
Kraj należy do szybko rozwijających się i najbogatszych państw Azji Zachodniej. Od powstania kraju najwięcej dochodów przynosiła ropa naftowa, która dziś stanowi ok. 18% PKB. Najważniejszym sektorem gospodarki są dziś transakcje finansowe, co jest wynikiem zliberalizowania rynku.
Cztery czynniki wpływające na szybki rozwój gospodarki to:
- stabilny system polityczny
- wysoka cena ropy naftowej
- rewolucja w technologii odsalania wody morskiej
- tania siła robocza
Produkt krajowy brutto na jednego mieszkańca to 28 tys. USD. Ważną rolę w gospodarce kraju odgrywa turystyka. Zjednoczone Emiraty Arabskie posiadają dużą liczbę luksusowych hoteli. W kraju nie ma podatków i ceł. Za ok. 40 lat skończą się złoża ropy naftowej, jednego z podstawowych sektorów gospodarki kraju. Dlatego też coraz większe sumy pieniężne są przeznaczane na inwestycje w zakresie sportu, turystyki i bankowości. Istnieje tu wiele nowoczesnych i luksusowych hoteli, a wolny rynek sprawił, że w kraju działa wiele banków, w których posiadaczami kont jest wiele znanych ludzi na świecie. W przyszłości turystyka i bankowość będą głównymi źródłami utrzymania obywateli i państwa. Dzięki tej polityce ZEA stają się nową Szwajcarią, epicentrum globalizacji i Wenecją XXI wieku. Portem łączącym Hongkong z Nowym Jorkiem, Londyn z Szanghajem. Kraj, gdzie trwa wielki handel (największy port kontenerowy na świecie, w szybkim tempie rozwijająca się giełda) i banki sprawiły, że kraj stał się usługowym zapleczem Bliskiego Wschodu.
[edytuj] Przemysł
Przemysł Zjednoczonych Emiratów Arabskich opiera się głównie na wydobyciu ropy naftowej. Przetwórstwo "czarnego złota" to wciąż główny dział przemysłu. Mimo to, staje się on coraz mniej ważny, ze względu na to, że za ok. 40 lat zabraknie ropy naftowej. Dlatego inwestuje się w turystykę, a dzięki wolnemu rynkowi i braku podatków i ceł również sektor finansowy. Bardzo szybko rozwija się budownictwo. W kraju panuje bum inwestycyjny. Budowanych jest wiele dróg, autostrad, hoteli, wieżowców i apartamentów.
[edytuj] Rolnictwo
Rolnictwo w Zjednoczonych Emiratach Arabskich jest słabo rozwinięte, bo użytki rolne zajmują tylko 2,9% powierzchni kraju. Na wybrzeżu i przy oazach uprawia się najczęściej pomidory, ogórki i kapustę oraz drzewa owocowe (najczęściej palmę daktylową) i niewiele zbóż.
[edytuj] Transport
Zjednoczone Emiraty Arabskie posiadają dobrą sieć dróg i autostrad. Sieć autostrad liczy 1088 km. Dodatkowo ZEA posiada liczne porty morskie i lotnicze. Największy port morski znajduje się w Dubaju, gdzie również znajduje się największy port lotniczy, przyjmujący 23 milionów pasażerów rocznie. W przyszłości ma być on rozbudowany i ma przyjmować 150 milionów pasażerów rocznie. Metro w Dubaju jest najdłuższe w kraju - ma 166 km długości i dzieli się na 4 linie.
[edytuj] Nowe Technologie
Zjednoczone Emiraty Arabskie, jak większość państw regionu Zatoki Perskiej, czerpie ogromne zyski z wydobycia ropy naftowej. Jednakże większość zasobów tego cennego surowca znajduje się w największym emiracie Abu Zabi, pozostałe części kraju nie posiadają wcale złóż ropy albo utrzymują jedynie znikome wydobycie. Z tego faktu wynika ogromne zróżnicowanie w rozwoju gospodarczym poszczególnych emiratów, a co za tym idzie ich strategii rozwoju. Doskonale to widać na przykładzie Dubaju. Złoża ropy tego emiratu znalazły się na wyczerpaniu już w latach 90 ubiegłego wieku. Oznaczało to, iż szans na dalszy rozwój Dubaj musi poszukiwać w rozwoju nowoczesnej gospodarki, której wyznacznikami są rozwój nowoczesnych technologii, silny sektor usług oraz wysokie standardy edukacji. Dzięki swojemu strategicznemu położeniu i tradycjom handlowym Dubaj, szybko zyskał status światowego centrum handlu i finansów. Ciepły klimat, przepiękny krajobraz i olbrzymie inwestycje spowodowały szybki napływ turystów, napędzając bum w branży budowlanej. Sektor ten należy do najbardziej zaawansowanych technologicznie w skali świata. Nowinki technologiczne pozwalają nie tylko na budowanie dotąd niespotykanych obiektów, jak pierwszy podwodny hotel, ale umożliwiają również wykorzystanie techniki dla ochrony środowiska, czego przykładem jest budowany właśnie pierwszy 400 metrowy ekologiczny wieżowiec.
[edytuj] Ludność
Arabowie i Persowie stanowią jedynie 42% populacji kraju, z czego jedynie 19% to obywatele Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Osoby pochodzące z krajów subkontynentu indyjskiego to 50% społeczeństwa. Resztę ludności stanowią imigranci z Azji południowo-wschodniej, głównie z Filipin. 95% wszystkich mieszkańców wyznaje islam. W kraju oprócz języka arabskiego używany jest też angielski i perski. Poziom analfabetyzmu sięga 22%. W latach osiemdziesiątych XX wieku liczba ludności mocno się zwiększyła z 1 mln do 2 mln. Średnia długość życia to dla mężczyzn 70 lat, a kobiet 74.
[edytuj] Imigracja
Imigracja do Zjednoczonych Emiratów Arabskich jest bardzo duża. Świadczy o tym fakt, że w wielu miastach jest teraz więcej robotników z Indii, Bangladeszu, Pakistanu i Chin niż rdzennych mieszkańców kraju.
[edytuj] Polityka zagraniczna
Zjednoczone Emiraty Arabskie, tak jak większość krajów arabskich, nie uznaje Izraela. Przez pewien czas zawieszone były stosunki dyplomatyczne z Egiptem. W latach 80. ubiegłego wieku widać było związki ZEA z krajami komunistycznymi, głównie z ZSRR i z Chinami. Dziś kraj jest szanowany na świecie, gdyż posiada duże złoża surowców strategicznych. W latach 90. ubiegłego stulecia nastąpiła zmiana kursu polityki zagranicznej i silne są związki dyplomatyczne z krajami Europy Zachodniej i USA.
[edytuj] System karny
System karny opiera się na islamie i jest podobny jak w innych krajach arabskich. Kary są tu bardzo surowe. W raporcie Freedom House kraj jest uznawany jako bez wolności. Swobody obywatelskie i prawa człowieka są tu łamane. Np. ujawnienie stosunku homoseksualnego grozi karą śmierci. Prawa kobiet, tak jak w większości krajów arabskich, są bardzo małe. Kobiety nie posiadają prawa głosu na wyborach.
[edytuj] Ustrój polityczny

Kraj ma unikatowy ustrój polityczny - federację emiratów. Głową państwa jest prezydent szejk, a szefem rządu premier szejk. Emiratami rządzą natomiast emirowie. Władza w emiratach przekazywana jest z ojca na syna.
[edytuj] Wojsko

Armia ZEA liczy 65 000 żołnierzy. Składa się z lotnictwa, piechoty i marynarki wojennej. Jest bardzo nowoczesna i posiada dobry sprzęt wojskowy. Maksymalnie może ona zmobilizować nawet 750 000 żołnierzy od 18 roku życia i 400 000 od 15-49 roku życia. Armia jest zawodowa.
[edytuj] Turystyka
Niskie ceny towarów (w Zjednoczonych Emiratach Arabskich brak podatków i cła) oraz nowoczesna infrastruktura hotelowa i sportowa przyciągają turystów zagranicznych i handlowców (1993 — 10 mln osób) z krajów arabskich, Japonii, USA, Niemiec, a w ostatnich latach również z Federacji Rosyjskiej. Zjednoczone Emiraty Arabskie (w szczególności Dubaj) posiadają bardzo dużo ładnych i luksusowych hoteli. Turystyka przynosi coraz większe dochody także mieszkańcom. Inwestycje w tym sektorze gospodarki są warte kilkadziesiąt miliardów dolarów.
[edytuj] Linki zewnętrzne
Afganistan • Armenia • Arabia Saudyjska • Azerbejdżan • Bahrajn • Bangladesz • Bhutan • Birma • Brunei • Chiny • Cypr • Filipiny • Gruzja • Indie • Indonezja • Irak • Iran • Izrael • Japonia • Jemen • Jordania • Kambodża • Katar • Kazachstan • Kirgistan • Korea Południowa • Korea Północna • Kuwejt • Laos • Liban • Malediwy • Malezja • Mongolia • Nepal • Oman • Pakistan • Rosja • Singapur • Sri Lanka • Syria • Tadżykistan • Tajlandia • Timor Wschodni • Turcja • Turkmenistan • Uzbekistan • Wietnam • Zjednoczone Emiraty Arabskie
Terytoria zależne
Akrotiri • Dhekelia
Państwa nieuznawane na arenie międzynarodowej
Abchazja • Cypr Północny • Górski Karabach • Osetia Południowa • Palestyna (Autonomia Palestyńska) • Tajwan
Terytoria autonomiczne (stanowią integralną część państw):
Aceh • Adygeja • Adżaria • Ałtaj • Buriacja • Chakasja • Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny • Czeczenia • Czukocki Okręg Autonomiczny • Dagestan • Górski Badachszan • Guangxi • Hongkong • Inguszetia • Jakucja • Jamalsko-Nieniecki Okręg Autonomiczny • Kabardo-Bałkaria • Karaczajo-Czerkiesja • Karakałpacja • Kurdystan • Makau • Mongolia Wewnętrzna • Muzułmańskie Mindanao • Nachiczewańska Republika Autonomiczna • Ningxia • Osetia Północna • Sinkiang • Tuwa • Tybet • Żydowski Obwód Autonomiczny
Algieria • Arabia Saudyjska • Autonomia Palestyńska • Bahrajn • Dżibuti • Egipt • Irak • Jemen • Jordania • Katar • Komory • Kuwejt • Liban • Maroko • Mauretania • Oman • Somalia • Sudan • Syria • Tunezja • Zjednoczone Emiraty Arabskie
Arabia Saudyjska • Algieria • Angola • Ekwador • Indonezja • Irak • Iran • Katar • Kuwejt • Libia • Nigeria • Wenezuela • Zjednoczone Emiraty Arabskie
Albania • Angola • Antigua i Barbuda • Argentyna • Armenia • Australia • Bahrajn • Bangladesz • Barbados • Belize • Benin • Boliwia • Botswana • Brazylia • Brunei • Burkina Faso • Birma • Burundi • Kambodża • Kamerun • Kanada • Republika Środkowoafrykańska • Czad • Chile • Chiny • Kolumbia • Demokratyczna Republika Kongo • Kongo • Kostaryka • Wybrzeże Kości Słoniowej • Chorwacja • Kuba • Dżibuti • Dominika • Dominikana • Ekwador • Egipt • Salwador • Macedonia • Fidżi • Gabon • Gambia • Gruzja • Ghana • Grenada • Gwatemala • Gwinea • Gwinea Bissau • Gujana • Haiti • Honduras • Hongkong • Islandia • Indie • Indonezja • Izrael • Jamajka • Japonia • Jordania • Kenia • Korea Południowa • Kuwejt • Kirgistan • Lesotho • Liechtenstein • Makau • Madagaskar • Malawi • Malezja • Malediwy • Mali • Mauretania • Mauritius • Meksyk • Mołdawia • Mongolia • Maroko • Mozambik • Namibia • Nepal • Nowa Zelandia • Nikaragua • Niger • Nigeria • Norwegia • Oman • Pakistan • Panama • Papua-Nowa Gwinea • Paragwaj • Peru • Filipiny • Katar • Rwanda • Saint Kitts i Nevis • Saint Lucia • Saint Vincent i Grenadyny • Arabia Saudyjska • Senegal • Sierra Leone • Singapur • Wyspy Salomona • Republika Południowej Afryki • Sri Lanka • Surinam • Suazi • Szwajcaria • Republika Chińska • Tanzania • Tajlandia • Togo • Tonga • Trynidad i Tobago • Tunezja • Turcja • Uganda • Ukraina • Zjednoczone Emiraty Arabskie • Stany Zjednoczone • Urugwaj • Wenezuela • Wietnam • Zambia • Zimbabwe • Wspólnota Europejska w tym poszczególne kraje członkowskie: Austria • Belgia • Bułgaria • Cypr • Czechy • Dania • Estonia • Finlandia • Francja • Grecja • Hiszpania • Holandia • Irlandia • Litwa • Luksemburg • Łotwa • Malta • Niemcy • Polska • Portugalia • Rumunia • Słowacja • Słowenia • Szwecja • Węgry • Wielka Brytania • Włochy