Kostaryka

Z Wikipedii

República de Costa Rica
Republika Kostaryki


Flaga Kostaryki	Herb Kostaryki

Dewiza: (hiszp.) "Vivan siempre el trabajo y la paz"
("Niech praca i pokój trwają wiecznie".)

Hymn: Noble patria,
tu hermosa bandera
(Twa piękna flaga, Ojczyzno)

prezydent Oscar Arias Sanchez

Szef rządu

prezydent Oscar Arias Sanchez

Powierzchnia
• całkowita
• wody śródlądowe

125. na świecie
51 100 km²
0,7%

Liczba ludności (2006)
• całkowita
• gęstość zaludnienia

123. na świecie
4 325 000▲
85 osób/km²

Jednostka monetarna

colón (CRC)

Niepodległość

od Hiszpanii
15 września 1821

UTC -6

+506

Kostaryka (Costa Rica, Republika Kostaryki - República de Costa Rica) – państwo w Ameryce Środkowej nad Morzem Karaibskim i Oceanem Spokojnym. Graniczy od północy z Nikaraguą na odcinku 309 km i od południa z Panamą - 330 km. Łączna długość wybrzeża karaibskiego i pacyficznego wynosi 1290 km.

Spis treści

1 Geografia
2 Historia
3 Ustrój polityczny
- 3.1 Podział administracyjny
4 Społeczeństwo
5 Linki zewnętrzne

[edytuj] Geografia

Kostaryka to kraj wyżynno-górzysty, położony w strefie aktywności sejsmicznej. Znajdują się tu także liczne wulkany, niektóre aktywne. Niziny występują jedynie na wybrzeżach oraz w dolinach większych rzek: San Juan, Tempsique i Cañas. Przez środek kraju biegną trzy główne pasma górskie: Cordillera de Guanacaste (wulkan Miravalles, 2021 m n.p.m.), Cordillera Central (wulkany Irazú, 3432 m n.p.m. i Turrialba, 3421 m n.p.m.) oraz Cordillera de Talamanca z najwyższym szczytem Kostaryki Chirripó Grande (3820 m n.p.m.). Między pasmami Cordillerą Central a de Talamanca znajduje się niewielka wyżyna Cartago, położona na wysokości 1400 m n.p.m. U podnóży Cordillera Central rozciąga się zajmująca ok. 900 km² śródgórska kotlina Valle Central. Tutaj ulokowała się stolica kraju San José i inne ważne miasta Kostaryki (Cartago, Alajuela, Heredia). W sumie mieszka tu ponad połowa mieszkańców kraju.

Wybrzeże karaibskie ma charakter niskiego wybrzeża lagunowego. Za to wybrzeże pacyficzne ma dobrze rozwiniętą linię brzegową z licznymi zatokami (Dulce, Coronado, Nicoya, Papagayo). Rzeki Kostaryki są krótkie i bystre. Do największych rzeka należą: San Juan (graniczna), Reventazón i Chirripó. Brak większych jezior, poza sztucznym zbiornikiem wodnym Arenal.

Klimat Kostaryki to klimat podrównikowy. Na wybrzeżu karaibskim wiatry pasatowe przynoszą obfite opady przez cały rok (2000-6000 mm rocznie). Natomiast po stronie pacyficznej opady są mniejsze (1000-2000 mm) i występują w okresie od maja do grudnia. W pozostałych miesiącach panuje susza. Średnie roczne temperatury wynoszą ok. 26°C na wybrzeżu i 18-20°C w głębi kraju, na wyższych wysokościach.

[edytuj] Historia

W okresie przedkolumbijskim, między 750 a 1500, na obszarze dzisiejszej Kostaryki rozwijały się kultury indiańskie. W 1502 do wybrzeża Kostaryki dotarł Krzysztof Kolumb, który spodziewał się tu odkryć legendarną krainę złota; nazwał to wybrzeże Costa Rica, czyli "bogate wybrzeże". Obszar ten podbił w imieniu Hiszpanii Juan Vasquez de Coronado w latach 1561-1565. Założył on pierwszą stolicę Kostaryki Cartago. Już w czasie podboju de Coronado miejscowi Indianie występowali zbrojnie przeciwko Hiszpanom. Kolejne bunty w latach 1673 i 1709 spotkały się z ostrą reakcją kolonizatorów i doprowadziły do ich nieomal całkowitego wyniszczenia.

Kostaryka proklamowała niepodległość w 1821 i wraz z sąsiednimi republikami weszła w skład Stanów Zjednoczonych Ameryki Środkowej. Od 1839 jest niezależną republiką. W 1871 przyjęta została konstytucja Kostaryki, która była później kilkakrotnie poprawiana. W 1948 roku wybuchła wojna domowa, a prezydent Teodor Picado Michalski udał się na emigrację. W 1949 nowy prezydent José Figueres Ferrer rozwiązał armię i od tej pory Kostaryka utrzymuje jedynie paramilitarną policję.

[edytuj] Ustrój polityczny

Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

[edytuj] Podział administracyjny

Zobacz więcej w osobnym artykule: Podział administracyjny Kostaryki.

Kostaryka dzieli się na 7 prowincji:

prowincja	stolica	powierzchnia w km²	ludność (2000)
Alajuela	Alajuela	9 754	716 286
Cartago	Cartago	3 125	432 395
Guanacaste	Liberia	10 141	264 238
Heredia	Heredia	2 657	354 732
Limón	Limón	9 189	1339 295
Puntarenas	Puntarenas	11 226	357 483
San José	San José	4 960	1 345 750

[edytuj] Społeczeństwo

Pod względem struktury etnicznej, Kostaryka to kraj wyjątkowy jak na Amerykę Środkową. Około 84% ludności stanowi ludność biała. Pozostała część społeczeństwa to Metysi (10%), Murzyni i Mulaci (5%) oraz Indianie (1%). Dominującym wyznaniem jest katolicyzm (81%). Językiem urzędowym jest język hiszpański. Jest on w powszechnym użyciu. Jedynie Murzyni i Mulaci, zamieszkujący głównie prowincję Limón posługują się głównie językiem angielskim.

[edytuj] Linki zewnętrzne

Strona internetowa o Kostaryce.
CIA Factbook (en).

p • d • e

Państwa Ameryki Północnej

Antigua i Barbuda • Bahamy • Barbados • Belize • Dominika • Dominikana • Grenada • Gwatemala • Haiti • Honduras • Jamajka • Kanada • Kostaryka • Kuba • Meksyk • Nikaragua • Panama • Saint Kitts i Nevis • Saint Lucia • Saint Vincent i Grenadyny • Salwador • Stany Zjednoczone • Trynidad i Tobago

Terytoria autonomiczne i zależne: Anguilla • Antyle Holenderskie¹ • Aruba • Bermudy • Brytyjskie Wyspy Dziewicze • Grenlandia • Gwadelupa • Kajmany • Martynika • Montserrat • Navassa • Portoryko • Saint-Barthélemy • Saint-Martin • Saint-Pierre i Miquelon • Turks i Caicos • Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych

¹ 15 grudnia 2008 Antyle Holenderskie przestaną istnieć, a w ich miejsce utworzonych zostanie 5 osobnych terytoriów zależnych Holandii: Bonaire, Curaçao, Saba, Sint Eustatius i Sint Maarten

Członkostwo w organizacjach międzynarodowych

p • d • e

Organizacja Państw Amerykańskich (OPA)

Antigua i Barbuda · Argentyna · Bahamy · Barbados · Belize · Boliwia · Brazylia · Chile · Dominika · Dominikana · Ekwador · Grenada · Gwatemala · Gujana · Haiti · Honduras · Jamajka · Kanada · Kolumbia · Kostaryka · Kuba · Meksyk · Nikaragua · Panama · Paragwaj · Peru · Saint Kitts i Nevis · Saint Lucia · Saint Vincent i Grenadyny · Salwador · Stany Zjednoczone · Surinam · Trynidad i Tobago · Urugwaj · Wenezuela

p • d • e

Członkowie Rady Bezpieczeństwa ONZ

Stali członkowie:	Chiny • Francja • Rosja • Stany Zjednoczone • Wielka Brytania
Do 31 grudnia 2008:	Belgia • Indonezja • Panama • Republika Południowej Afryki • Włochy
Do 31 grudnia 2009:	Burkina Faso • Chorwacja • Kostaryka • Libia • Wietnam

p • d • e

Unia Łacińska

Język francuski	Francja • Haiti • Monako • Senegal • Wybrzeże Kości Słoniowej
Język hiszpański	Argentyna • Dominikana • Ekwador • Filipiny • Gwatemala • Hiszpania • Honduras • Kolumbia • Kostaryka • Kuba • Meksyk • Nikaragua • Panama • Paragwaj • Peru • Urugwaj • Wenezuela
Język kataloński	Andora
Język portugalski	Angola • Brazylia • Gwinea Bissau • Mozambik • Portugalia • Republika Zielonego Przylądka • Timor Wschodni • Wyspy Świętego Tomasza i Książęca
Język rumuński	Mołdawia • Rumunia
Język włoski	San Marino • Watykan • Włochy • Zakon maltański