Wikipedia:Zalecenia edycyjne
Z Wikipedii
Zalecenia są zbiorem rozwiązań problemów i niejasności, pojawiających się przy pracy nad artykułami. Ich celem jest zapewnienie poprawności i jednolitości tekstu artykułów. Zostały wypracowane w ogólnej dyskusji. Prosimy wszystkich wikipedystów o przestrzeganie podanych tu zaleceń. Każde zalecenie z ważnych i dobrze umotywowanych względów może zostać zawieszone i poddane pod ponowną dyskusję i ewentualnie zmienione.
Zasady wybierania tematu stron
Decyzja o stworzeniu strony na pewien konkretny temat powinna z jednej strony być odpowiedzialna i przemyślana, jednak z drugiej strony nie ma definitywnych zakazów tworzenia strony na temat, który Ty uważasz za ważny.
Wiele tematów artykułów będzie się dokładnie pokrywać z tematami, które znajdujemy w "normalnej" – papierowej encyklopedii.
Plusami Wikipedii jest to, że:
- mogą to być tematy zbliżone bardziej do eseju lub opracowania na pewien skonkretyzowany temat niż krótkie i suche hasła encyklopedyczne
- tematem mogą być aktualne "gorące" tematy – takie jak Osama bin Laden czy talibowie
Zasady tworzenia nazw stron
- Używamy liczby pojedynczej, liczba mnoga będzie pojawiać się rzadko, tylko w uzasadnionych przypadkach, np. metale ciężkie trudno by umieścić pod hasłem "metal ciężki", z kolei dobra i dobro znaczą zupełnie coś innego.
- Noty biograficzne umieszczamy w formacie "Imię Nazwisko". Nie stosujemy w nazwie strony drugiego imienia, chyba że to niezbędne – np. George W. Bush. To nie papierowa encyklopedia, stosujemy format "imię nazwisko".
Można stosować formę "Nazwisko, Imię (Imiona)", ale powinno to być przekierowanie na stronę podstawową.
Formę podstawową "Pseudonim" stosuje się, jeżeli jest on częściej używany niż właściwe imię i nazwisko (patrz decyzja w tej sprawie).
- Nazwy stron powinny być jak najprostsze, precyzyjnie określające temat artykułu.
Zazwyczaj będą one podobne do haseł, jakie można spotkać w każdej papierowej lub innej sieciowej encyklopedii.
W odróżnieniu od "normalnej encyklopedii" mogą pojawiać się szersze hasła, np. Film polski lub Historia medycyny. Tego typu hasła w "normalnej encyklopedii" zwykle wchodzą w skład bardziej ogólnych pojęć zdefiniowanych w ramach encyklopedii tj. Polska i Medycyna.
- W nazwie stron nie stosujemy odsyłaczy – ani wewnętrznych (wikilinków), ani zewnętrznych.
Strony ujednoznaczniające
Może się zdarzyć, że trzeba odróżnić w jakiś sposób hasła o identycznym brzmieniu. Gdy się okazuje, że nazwę Terefere nosi szczyt, miasto i rzeka, robimy stronę ujednoznaczniającą Terefere i stamtąd linki do Terefere (rzeka), Terefere (miasto), Terefere (szczyt). Gdy się okazuje, że miasto Terefere znajduje się w Kanadzie i w Meksyku, likwidujemy stronę artykułu Terefere (miasto) i zakładamy Terefere (miasto w Kanadzie) i Terefere (miasto w Meksyku). Gdyby się okazało, że jest rzeka Terefere w Kanadzie i w USA, tworzymy stronę ujednoznaczniającą Terefere (rzeka) i tworzymy Terefere (rzeka w USA) i Terefere (rzeka w Kanadzie). Tak samo robimy, gdy powstanie zespół o nazwie Terefere czy cokolwiek innego.
Nie robimy natomiast linków Terefere (Kanada) – bo nie wiadomo, czy chodzi o rzekę w Kanadzie, miasto, zespół czy cokolwiek innego, co może dotyczyć Kanady. Nie robimy też linków z przecinkami w nazwie, lecz z nawiasami.
Więcej na temat stron ujednoznaczniających: Wikipedia:Strony ujednoznaczniające
Nomenklatura imion monarchów europejskich
W przypadku nazwisk władców stosujemy następujące reguły:
- Tworząc artykuł o władcy, podajemy jego imię, numer oraz przydomek lub nazwisko rodowe (jeśli takowe są), np. Bolesław I Chrobry, Ludwik XV Burbon. W przypadku przydomków bierzemy pod uwagę najczęściej używane lub najbardziej wyróżniające.
- Pisząc artykuł o danym władcy, staramy się podać wszystkie jego numery i przezwiska, [np. Henryk II Wspaniały znany też jako Henryk II Filozof (1380-1427) – król AAA (1415-1427), książę BBB (1422-1427 jako Henryk III Wielki), w latach 1425-1427 król CCC (jako Henryk V AAAwski).
- Robimy listy dynastyczne, podając najlepiej tę nazwę władcy, która jest tytułem dotyczącego go artykułu. W listach dynastycznych uwzględniamy wszystkich władców (nawet gdy prawa do władzy rościło sobie kilka osób jednocześnie), wyjaśniając pokrótce daną sytuację. Podajemy lata panowania danego władcy (wliczając lata regencji podczas jego małoletniości i okresy, gdy faktycznie nie rządził, np. został obalony, ale nie zrzekł się tytułu, oczywiście dodając krótki komentarz). Przykład:
- 10. Henryk VII Waleczny 1355-1370 – od 1365 panował tylko w północnej części kraju
- 11. Maciej V Krnąbrny 1365-1377 – rządził tylko w południowej części kraju
- 12. Henryk VIII Odnowiciel 1370-1390 – do 1377 rządził tylko w północnej części kraju)
- W przypadku pojawienia się bliźniaków (dwóch władców o tym samym przydomku) piszemy np. [[Alfons III Mały (król Garamancho)]] i [[Alfons III Mały (książę Mechicano)]]. Następnie ręcznie robimy odpowiednie zmiany przy występujących wcześniej Alfonsach Małych, żeby zapewnić właściwe linkowanie.
Nomenklatura imion papieży
Stosujemy konwencję [[Papież Urban II]], nie zaś [[Urban II (papież)]].
Nomenklatura imion świętych katolickich i prawosławnych
Zasady stosują się do tytułów artykułów oraz początkowego określenia w artykułach o osobach uznanych za święte przez Kościoły: katolicki i prawosławny.
- Dla osób nowożytnych stosuje się imię i nazwisko (ewentualnie pseudonim) bez określenia „święty”.
- Dla osób żyjących w starożytności i średniowieczu stosuje się imię i przydomek, pod jakimi są znane, bez określenia „święty”. Można zastosować tytuł Święty X, jeśli osoba jest powszechnie identyfikowana w ten sposób, a w literaturze nie jest spotykane inne polskojęzyczne określenie tej postaci.
- Dla postaci wyłącznie legendarnych można stosować określenie „święty” w tytule (jeśli są znane właśnie pod nazwą zawierającą to określenie); np. Święty Jerzy.
- Dla postaci legendarnych o charakterze świeckim, mających pierwowzory w postaciach historycznych, można stosować określenie Święty X; np. Święty Mikołaj.
- Jeśli określenie „Święty” pełni rolę przydomka, stosuje się je w tytule; np. Ludwik IX Święty.
- Jeśli istnieje więcej niż jedna osoba uznana za świętą o danym imieniu, strona Święty X jest stroną ujednoznaczniającą.
- Jeśli osoba uznana za świętą o danym imieniu jest zdecydowanie bardziej znana od pozostałych osób uznanych za świętych o tym samym imieniu (określanych mianem „święty X”), strona Święty X stanowi artykuł lub przekierowanie na artykuł o tej osobie, a na górze tej strony umieszcza się informację o pozostałych osobach uznanych za świętych o tym imieniu. Jeśli jest tylko jedna taka osoba, informacja ma postać:
Jako „święty X” jest określany również X z Y
a jeśli jest więcej takich osób:
Istnieją też inne osoby określane jako „święty X”; zobacz: Święty X (ujednoznacznienie) - W każdym przypadku tworzy się strony Św. X przekierowujące na stronę Święty X (jeśli ta ostatnia też jest przekierowaniem, odpowiednio poprawia się pierwsze przekierowanie).
Zmiana nazw stron
Zmiana nazwy strony dostępna jest dla zalogowanych użytkowników. Należy najpierw wyświetlić stronę, która ma ulec przeniesieniu. Następnie należy kliknąć na zakładkę „przenieś” znajdującą się nad hasłem. W formularzu należy wpisać starannie prawidłową nazwę nowej strony i kliknąć klawisz „Przenieś stronę”. Na skutek tej operacji cała zawartość starej strony (razem z historią i dyskusją) zostanie przeniesiona do nowej strony, a na starej stronie zostanie założone automatycznie przekierowanie do nowej. Jeśli nowa strona już istnieje, oprogramowanie poinformuje Cię o tym i zablokuje całą operację.
Zasady pisowni nazw własnych
- Posługujemy się najbardziej znanym określeniem danej osoby, często będzie to pseudonim artystyczny czy literacki – tytuł strony brzmi „Bolesław Prus”, nie „Aleksander Głowacki” (chociaż może być przekierowanie z „Aleksandra Głowackiego” do „Bolesława Prusa” – poparcie dla tej zasady zostało wyrażone w tej ankiecie).
- Alternatywne pisownie, imiona, przydomki, pseudonimy i tytuły podajemy tylko w treści hasła, nigdy w tytule hasła.
- Podajemy wymowę. (ale jak? może IPA?)
- Posługujemy się polskim brzmieniem nazw geograficznych (Brześć – nie Brest, Londyn – nie London, Paryż – nie Paris itd.).
- Nazwiska Rosjan w tytule hasła wpisujemy bez „otczestwa”.
- Tytuły książek, utworów, wierszy, dzieł itp. wpisujemy kursywą za pomocą ''słowo'', np. De revolutionibus orbium coelestium. Wyjątkiem są tytuły czasopism, wpisywane w cudzysłowach.
- Podajemy w nawiasie oryginalną pisownię, w lokalnej wersji alfabetu łacińskiego, kanji, cyrylicy, po hebrajsku, czy co tam jest właściwe dla języka danej osoby. Nazwy te lepiej trzymać w nawiasach, bo ktoś może nie mieć odpowiednich fontów. Właściwie nic nie stoi na przeszkodzie, żeby zaprogramować na serwerze rendering tych fontów do <img>, jak ktoś ich nie ma, no ale to sprawa na przyszłość.
- Używamy aktualnego oficjalnego systemu transkrypcji. (Kunrei czy Hepburn – wysoce dyskusyjne) Zatem Pinyin, a nie Wade-Giles. Nie zaszkodzi bardzo, jak jakaś nazwa od czasu do czasu będzie w Hepburnie albo w Wade-Gilesie, ale lepiej tego unikać (jeśli nie rozumiesz tych nazw, nie musisz się tym przejmować nic a nic ~_^).
Miała miejsce mała dyskusja, czy należy hasło o polskiej chemiczce i fizyczce Marii Skłodowskiej-Curie zatytułować:
- Maria Skłodowska-Curie
- Maria Skłodowska
- Marie Curie
Ja (Kpjas) uważam, że rozwiązanie nr 1. Dlaczego? Po pierwsze dlatego, że w ten sposób ta osoba jest identyfikowana przez większość osób posługujących się językiem polskim. Inna sprawa jak wygląda to od strony prawa cywilnego, dowodu tożsamości czy identyfikacji samej M. S-C. Jeżeli ktoś ma udokumentowane dane, że M. S-C uważała się za Francuzkę i posługiwała się tylko nazwiskiem męża, należy to przedstawić w samym haśle. Żeby nie było podejrzeń o lokalny patriotyzm.
Prof. Bralczyk twierdzi, że nr 1 jest poprawny, najpierw nazwisko własne, po myślniku nazwisko męża.
RJP: Jeśli chodzi o (...) pary Ratyzbona/Regensburg, Fryburg Bryzgowijski/Freiburg im Breisgau, a także o takie jak np. Budziszyn/Bautzen, Chociebuż/Cottbus, Monachium/München, to – ze względu na szacunek dla polskiej tradycji – zaleca się stosowanie ich pierwszych form; te bowiem zostały utrwalone w naszym języku i w naszej kulturze.
Zasady pisowni nazw obcojęzycznych
Nazwy obcojęzyczne, pochodzące z języków używających alfabetów opartych na alfabecie łacińskim, piszemy w pisowni oryginalnej i ze wszystkimi znakami diakrytycznymi.
Dotyczy to również nazw pochodzących z języków słowiańskich zapisywanych w alfabecie łacińskim. Piszemy więc np. "Slobodan Milošević", nie: "Slobodan Miloszewić".
Nazwy nieprzyjęte za oficjalne w języku polskim (oboczne, niepoprawne lub związane z nieścisłościami w transliteracji nazw obcych), które mogą z różnych względów być użyte w wyszukiwaniu na Wikipedii, powinny być przekierowaniami do nazwy oficjalnej.
Jeśli dany język używa innego rodzaju pisma, piszemy w zalecanej w języku polskim latynizacji, a w artykule podajemy oryginalną pisownię (używając oryginalnego pisma).
Jeśli nie ma w języku polskim zalecanej latynizacji, stosujemy latynizację oficjalną (tzn. uznaną przez państwa, w których dany język jest językiem urzędowym) lub najpopularniejszą w środowiskach filologów i lingwistów (tutaj liczy się popularność w skali ogólnoświatowej społeczności fachowców – nie tylko w środowiskach polskich).
Powyższe reguły dotyczą zarówno nazw stron jak i użycia nazw w samym tekście.
Wyjątkami od tych reguł są nazwy obce, które mają popularną i utrwaloną inną pisownię i wymowę w języku polskim. Stosowane kryteria trwałości i popularności opierają się na: ustaleniach Rady Języka Polskiego, ustaleniach Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych (tylko w odniesieniu do nazw geograficznych), słownikach języka polskiego, literaturze fachowej, literaturze popularnej, prasie i innych mediach (w tej kolejności). Zawsze jednak w artykule musi być podana pisownia oryginalna.
W przypadkach, gdy istnieje kilka popularnych, zalecanych pisowni (w szczególności różnych od pisowni proponowanej przez Wikipedię), tworzone są strony przekierowujące na hasło o nazwie ustalonej zgodnie z powyższymi regułami.
Zasady odmiany nazw obcych w języku polskim – sprawa „nieszczęsnego” apostrofu
Znakiem ' (apostrofem) poprzedzamy w języku polskim końcówkę fleksyjną, jeśli dołączamy ją do formy mianownikowej odmienianego wyrazu, której końcowe litery nie zaliczają się do tematu fleksyjnego. Dzieje się tak zasadniczo w dwóch przypadkach:
1. Na końcu wyrazu występuje niewymawiane -e, -(e)s lub -(e)x (gł. w nazwach francuskich i angielskich). Przykładowo:
- Mike [wym.: majk], Mike'a, Mike'owi, z Mikiem, o Mike'u.
Odmiana jest analogiczna jak rzeczowników męskich zakończonych na spółgłoskę -k, np. wnuk, wnuka, wnukowi, z wnukiem, o wnuku; nieme końcowe -e nie jest traktowane jak część tematu fleksyjnego – i ten właśnie fakt podkreśla apostrof – pozostawiamy je jednak w przypadkach zależnych dla odróżnienia od ewentualnej analogicznej nazwy bez końcówki (odmienianej według tego samego wzorca). Wyjątkiem jest sytuacja, gdy temat ulega zmianie (najczęściej zmiękczeniu przez końcówkę zaczynającą się na -i) – wówczas w formie odmienionej opuszczamy końcówkę mianownika (a zatem apostrof jest zbędny), stąd forma: z Mikiem. Inny przykład:
- Robespierre [wym.: robespier], Robespierre'a, Robespierre'owi, z Robespierre'em, o Robespierze.
Podobnie traktujemy występującą w nazwach francuskich niewymawianą końcówkę -es (a także -ex):
- Combes [wym.: kąb], Combes'a, Combes'owi, z Combes'em, o Combie;
- Charles [wym.: szarl], Charles'a, Charles'owi, z Charles'em, o Charles'u,
jak również nieme -s (lub -x), przed którym następuje samogłoska wymawiana jako [e]:
- Rabelais [wym.: rable], Rabelais'go, Rabelais'mu, z Rabelais'm, o Rabelais'm (odmiana przymiotnikowa, jak w przypadku nazwisk zakończonych na wymawiane -e).
UWAGA. Należy odróżnić francuskie imię Charles, wymawiane [szarl], od angielskiego imienia Charles [wym.: czarls], gdzie końcowe -es nie jest nieme i stanowi pełnoprawny składnik tematu fleksyjnego:
- Charles [wym.: czarls], Charlesa, Charlesowi, z Charlesem, o Charlesie.
UWAGA 2. Litery e będącej składnikiem dwuznaku samogłoskowego, np. częstego w języku angielskim połączenia ie, wymawianego jako [i], nie uważamy za nieme e, lecz za składnik dwuznaku (w angielszczyźnie samodzielne i ma zwykle inną wartość fonetyczną). Stąd nazwy zakończone na -ie odmieniamy bez apostrofu:
- Charlie, Charliego, Charliemu, z Charliem, o Charliem.
2. Wyraz zakończony jest na -y wymawiane jako [y] lub [i]. Stosujemy wówczas odmianę przymiotnikową, pozostawiając w przypadkach zależnych końcowe -y dla odróżnienia od ewentualnych analogicznie odmienianych nazw zakończonych na (wymawiane) -e. Przykładowo:
- Kennedy, Kennedy'ego, Kennedy'emu, z Kennedym, o Kennedym;
- Valéry, Valéry'ego, Valéry'emu, z Valérym, o Valérym.
Wyjątek stanowią nazwiska węgierskie, w których nie należy stosować apostrofu mimo nieopuszczania końcowego -y w odmianie:
- Ormandy, Ormandyego, Ormandyemu, z Ormandym, o Ormandym.
Nazwiska pochodzenia słowiańskiego zakończone na -sky, -cky itp. odmieniają się tak jak polskie nazwiska zakończone na -ski, -cki, ze zmiękczeniem, a zatem w odmianie nie występuje końcówka mianownika ani apostrof:
- Kowalsky, Kowalskiego, Kowalskiemu, z Kowalskim, o Kowalskim;
- Radetzky, Radetzkiego, Radetzkiemu, z Radetzkim, o Radetzkim.
UWAGA. W języku węgierskim występują dwuznaki gy, ly, ny o wartości fonetycznej odpowiednio [d'], [j], [ń]. Nazwiska zakończone na te dwuznaki odmieniają się rzeczownikowo, zgodnie z wymową:
- Nagy [wym.: nod'], Nagya, Nagyowi, z Nagyem, o Nagyu;
- Kodaly [wym.: kodaj], Kodalya, Kodalyowi, z Kodalyem, o Kodalyu;
- Arany [wym.: arań], Aranya, Aranyowi, z Aranyem, o Aranyu.
Nie należy stosować apostrofu:
1. W odmianie nazw, których temat fleksyjny stanowi całą formę mianownikową:
- Bush, Busha, Bushowi, z Bushem, o Bushu;
- Blériot, Blériota, Blériotowi, z Blériotem, o Blériocie;
- Nicolas, Nicolasa, Nicolasowi, z Nicolasem, o Nicolasie.
Choć w ostatnich dwóch przykładach końcowa spółgłoska mianownika nie jest wymawiana, wchodzi ona w skład tematu, o czym świadczy wzór odmiany (jak rzeczowników zakończonych na spółgłoskę). W przypadkach zależnych zwykle wymawia się tę spółgłoskę.
Szczególny nacisk należy tu położyć na nazwy zakończone na -y wymawiane jako [j] lub jako dyftong, którego drugim (niezgłoskotwórczym) składnikiem jest [j], albo będące składnikiem dwuznaku wymawianego jako [i] (typowym przykładem będzie angielskie -ey w niektórych wyrazach). Odmieniają się one jak polskie rzeczowniki zakończone na -j, a więc zakończenie wchodzi w skład tematu i apostrofu nie stosujemy:
- McCartney, McCartneya, McCartneyowi, z McCartneyem, o McCartneyu;
- (Karol) May, Maya, Mayowi, z Mayem, o Mayu;
- Dewey, Deweya, Deweyowi, z Deweyem, o Deweyu.
2. W odmianie nazw zakończonych na -a, -o i wymawiane -e:
- Derrida, Derridy, Derridzie, z Derridą, o Derridzie;
- Picasso, Picassa, Picassowi, z Picassem, o Picassie;
- Dante, Dantego, Dantemu, z Dantem, o Dantem;
- Poincaré, Poincarégo, Poincarému, z Poincarém, o Poincarém.
Zasady pisowni nazwisk obcych na stronach PWN
Metody romanizacji zalecane na polskiej Wikipedii
- dla języka arabskiego – brak oficjalnych zaleceń, de facto uproszczona transkrypcja polska
- dla języka chińskiego i nazw własnych z obszaru Chin kontynentalnych lub stamtąd pochodzących jest to transkrypcja pinyin (w nazwach haseł bez oznaczania tonów);
zalecany w języku polskim, także zalecany przez Chińską Republikę Ludową (Chiny kontynentalne) - dla języka chińskiego i nazw własnych z obszaru Tajwanu lub stamtąd pochodzących jest to jedna z używanych tam transkrypcji (o wyborze decyduje popularność zapisu danej nazwy);
szczegóły dotyczące romanizacji używanych na Tajwanie znajdują się na witrynie http://www.romanization.com/ - dla języka japońskiego jest to ...? (Modified Hepburn, nieoficjalna, ale najczęściej używana)
- dla języka koreańskiego: nazwy geograficzne według oficjalnej w Polsce transkrypcji McCune'a-Reischauera; nazwy pospolite zasadniczo według romanizacji poprawionej, chyba że tradycyjnie utrwalona jest inna pisownia (np. taekwondo). W przypadku nazw jednoznacznie związanych z KRLD stosujemy północnokoreański wariant McCune'a-Reischauera. Zob. Romanizacje języka koreańskiego.
- dla języków używających alfabetu dewanagari, np. sanskrytu, hindi – brak konsensusu co do zasad, por. tabele transliteracji alfabetu dewanagari na Wikisłowniku (nieukończone)
- dla języka rosyjskiego, ukraińskiego, białoruskiego i bułgarskiego – polska transkrypcja zgodnie ze słownikiem ortograficznym
- dla języka tybetańskiego jest to transliteracja Wyliego (najpopularniejsza w środowisku tybetologów); zob. tabele transliteracji j. tyb. na Wikisłowniku
- (miejsce na inne języki)
W chwili obecnej na polskiej Wikipedii nie ma konsensusu co do pisowni następujących słów
Zasady kapitalizacji nazw stron
Kapitalizacja to inaczej pisanie wielką literą, np.:
Nowy Sposób Pisania Zdań.
Wyrazy w powyższym zdaniu są kapitalizowane.
W ramach Wikipedii nie należy bez potrzeby kapitalizować nazw stron.
Znaczy to, że przede wszystkim kapitalizujemy nazwy własne. Jeżeli np. chcemy utworzyć stronę o Polskiej Akademii Nauk, to oczywiście link do tej strony będzie wyglądał tak:
[[Polska Akademia Nauk]]
a nie np.
[[Polska akademia nauk]]
Z drugiej strony starajmy się nie kapitalizować nazw stron, które nie są nazwami własnymi, np.
[[Literatura Polska]]
będzie niewłaściwie nazwany, jeżeli chodzi nam o temat opisujący dzieje polskiej literatury pięknej. (Inna sprawa, gdy będzie nam chodzić o nazwę miesięcznika zajmującego się polską literaturą.)
Oprogramowanie obsługujące Wikipedię automatycznie kapitalizuje pierwsze słowo linku, zatem nie musimy tego robić, a nawet nie powinniśmy tego robić, bo w większości wypadków zdanie będzie wyglądać nienaturalnie. Np.:
W swoim eseju opisuje on dzieje [[Film]]u.
będzie wyglądać tak:
- W swoim eseju opisuje on dzieje Filmu.
zamiast
- W swoim eseju opisuje on dzieje filmu.
Przy tworzeniu ujednoznaczniania nazwy strony (artykułu) nie należy pisać słowa (słów) ujednoznaczniających wielką literą.
Lepiej pisać [[Warta (rzeka)]] i [[Warta (miasto)]], a nie [[Warta (Rzeka)]] i [[Warta (Miasto)]].
Linki (odnośniki do innych haseł)
- Zobacz też: Linkowanie
Ogólne zasady tworzenia odnośników opisane są w artykule tworzenie linków na Wikipedii. Linki tworzą z Wikipedii dokument hipertekstowy, czyli możliwy do czytania wątkami. Przestrzeganie przedstawionych tu zaleceń powinno wystarczyć, by wątki te nie wyprowadziły czytelnika na manowce.
W Wikipedii stosowane są:
- Linki wewnętrzne, czyli odnośniki do innych stron w polskiej Wikipedii
- Linki interwiki, czyli odnośniki do stron w Wikipediach obcojęzycznych
- Linki zewnętrzne, czyli odnośniki do stron internetowych poza projektem Wikipedia
Specyficznymi odnośnikami uogólniającymi są:
- Kategorie, przypisujące i jednocześnie prowadzące do stron grupujących (automatycznie!) hasła już opracowane (zobacz: Kategoryzacja)
- Podstawowe zagadnienia w dziedzinach, dające przegląd haseł związanych z wybraną dziedziną wiedzy (zobacz: Zasady tworzenia spisów podstawowych zagadnień wiedzy)
Linki wewnętrzne
Odnośniki tworzy się bezpośrednio w tekście artykułu oraz w jego wydzielonej części "Zobacz też".
- Odnośniki w tekście mają pomóc w zrozumieniu treści objaśniającej hasło. Należy zadbać, aby nie prowadziły do haseł niezwiązanych z tematem. Przykładowo: nie należy tworzyć odnośnika z liczby (np. 567 – prowadzi on do kalendarza historycznego), jeżeli hasło podstawowe nie dotyczy wydarzeń. Jeżeli pojęcie jest wieloznaczne, odnośnik powinien kierować czytelnika bezpośrednio do hasła związanego z wyjaśnieniem hasła podstawowego.
- Odnośniki w wydzielonej części hasła "Zobacz też" mają skierować czytelnika do haseł, które w jakiś sposób są blisko związane z hasłem podstawowym, a więc są jego odmianą, przeciwieństwem lub pozwalają na umiejscowienie hasła na szerszym polu. Nie należy wymieniać tutaj haseł tylko dlatego, że należą do tej samej kategorii, co hasło podstawowe.
Jeśli autor uważa, że istnieje potrzeba pogrupowania odnośników, powinien tę potrzebę objaśnić krótkim komentarzem przy każdej grupie. Do grupowania najdogodniej jest wykorzystać listy nienumerowane.
Uwaga: wikilinków NIE STOSUJEMY w nazwach artykułów (nie piszemy np. Stała matematyczna).
Linki zewnętrzne
Wikipedia w zamierzeniu jest opracowaniem samodzielnym, ale w odróżnieniu od encyklopedii papierowych może bezpośrednio korzystać z wiedzy zgromadzonej w innych stronach w Internecie. Dlatego linki zewnętrzne są mile widziane, ale wyłącznie jako uzupełnienie artykułu, szczególnie wtedy, gdy w znaczący sposób poszerzają zawarte w nim informacje.
Nie zaleca się wstawiania linków zewnętrznych do treści artykułu. Odnośniki tworzy się zasadniczo w części artykułu linki zewnętrzne wydzielonej za pomocą nagłówka (zazwyczaj drugiego poziomu) w następujący sposób:
== Linki zewnętrzne ==
Sekcja ta powinna być ostatnią w obrębie artykułu, zaraz pod ewentualnymi linkami wewnętrznymi. Dzięki wyodrębnieniu jej jako nagłówka użytkownicy, szczególnie ci początkujący, niedoświadczeni, którzy chcą dopisać jedynie jakiś link, mają możliwość edycji tylko tej sekcji – co radykalnie ogranicza ilość stron uszkodzonych nieumyślnie przez niewłaściwą edycję. Jest to również wygodniejsze dla wszystkich innych – Wiki wciąż czasami działa bardzo wolno – edycja sekcji, a nie całego artykułu, znakomicie ułatwia pracę.
Linki zewnętrzne formatuje się w następujący sposób:
* [http://www.adres.strony/ Tytuł strony] Ewentualne dodatkowe informacje
Zazwyczaj linki zewnętrzne kierują do stron internetowych traktowanych jako źródłowe w odniesieniu do hasła. Nie należy tworzyć odnośników do stron o nieokreślonym terminie istnienia, własnych witryn, reklam, oraz innych encyklopedii internetowych.
Zobacz też: Wikipedia:Zasady wstawiania linków zewnętrznych
Linki interwiki
na temat ich tworzenia czytaj: Linki do stron w innych Wikipediach
- Kolejność umieszczania interwiki links
Linki do innych wikipedii (interwiki links) zaleca się umieszczać w kolejności alfabetycznej wg własnej nazwy języka:
W przypadku języków o nazwie dwuczłonowej, z których pierwszy człon oznacza „język” (np. Lingua Latina, Bahasa Indonesia, Ekakairũ Naoero), interwiki są sortowane według drugiego członu nazwy (Latina, Indonesia, Naoero).
Linki do aktywnych wersji Wikipedii w kolejności alfabetycznej wg nazwy własnej języka:
[[af:]] [[als:]] [[am:]] [[ang:]] [[ab:]] [[ar:]] [[an:]] [[roa-rup:]] [[as:]] [[ast:]] [[gn:]] [[ay:]] [[az:]] [[ms:]] [[bm:]] [[bn:]] [[zh-min-nan:]] [[jv:]] [[su:]] [[ba:]] [[be:]] [[mt:]] [[bi:]] [[bo:]] [[bs:]] [[br:]] [[bg:]] [[ca:]] [[cv:]] [[ceb:]] [[cs:]] [[ny:]] [[sn:]] [[tum:]] [[co:]] [[cy:]] [[da:]] [[de:]] [[nv:]] [[et:]] [[el:]] [[en:]] [[es:]] [[eo:]] [[eu:]] [[fa:]] [[fo:]] [[fr:]] [[fy:]] [[fur:]] [[ga:]] [[gv:]] [[sm:]] [[gd:]] [[gl:]] [[gu:]] [[got:]] [[ko:]] [[ha:]] [[haw:]] [[hy:]] [[hi:]] [[hr:]] [[io:]] [[ig:]] [[ia:]] [[ie:]] [[id:]] [[iu:]] [[os:]] [[xh:]] [[zu:]] [[is:]] [[it:]] [[he:]] [[kl:]] [[kn:]] [[ka:]] [[ks:]] [[csb:]] [[kk:]] [[kw:]] [[ky:]] [[sw:]] [[ht:]] [[ku:]] [[lo:]] [[la:]] [[lv:]] [[lb:]] [[lt:]] [[li:]] [[ln:]] [[jbo:]] [[hu:]] [[mk:]] [[mg:]] [[ml:]] [[mi:]] [[mr:]] [[mo:]] [[mn:]] [[mus:]] [[nah:]] [[na:]] [[fj:]] [[nl:]] [[ne:]] [[ja:]] [[ce:]] [[no:]] [[nn:]] [[oc:]] [[ug:]] [[pa:]] [[pi:]] [[pam:]] [[ps:]] [[km:]] [[pms:]] [[nds:]] [[pt:]] [[ty:]] [[ro:]] [[rm:]] [[qu:]] [[ru:]] [[se:]] [[sa:]] [[sc:]] [[sco:]] [[st:]] [[tn:]] [[sq:]] [[scn:]] [[simple:]] [[ss:]] [[sk:]] [[sl:]] [[so:]] [[sr:]] [[sh:]] [[fi:]] [[sv:]] [[tl:]] [[ta:]] [[tt:]] [[te:]] [[th:]] [[vi:]] [[tg:]] [[tpi:]] [[chr:]] [[tr:]] [[tk:]] [[uk:]] [[ur:]] [[uz:]] [[fiu-vro:]] [[vo:]] [[wa:]] [[wo:]] [[ts:]] [[yi:]] [[yo:]] [[zh:]]
Bibliografia
Bibliografia przedmiotowa
Bibliografia przedmiotowa, czyli wykaz dzieł wykorzystanych przy opracowaniu artykułu, jest zalecanym elementem artykułów w Wikipedii. Wykaz należy umieścić w osobnej sekcji artykułu, na samym jego dole, przed sekcją "Linki zewnętrzne". Dział bibliografia i "Linki zewnętrzne" można połączyć w jedno – jeśli większość pozycji w bibliografii to linki do stron WWW.
Jak dotąd nie ma jednolitego systemu formatowania pozycji bibliograficznych, ale zaleca się, aby informacja bibliograficzna była jak najpełniejsza – tzn. zawierała pełną nazwę autora/autorów – tytuł pracy, dokładne miejsce jej opublikowania (nazwę czasopisma/książki, wydawcę, rok wydania, numery stron, numer ISBN lub ISSN).
Więcej: Wikipedia:Bibliografia
Bibliografia podmiotowa
Bibliografia podmiotowa jako część wykazu dzieł autora opisywanego w artykule jest również zalecanym elementem artykułów w Wikipedii. Bibliografię i wykazy innych dzieł należy umieścić w sekcji "Dzieła", jak zaleca Wikipedia:Standardy artykułów/biogram.
Zalecenia dotyczące formatowania są ściślejsze niż w przypadku bibliografii przedmiotowej – wykaz powinien być w kolejności chronologicznej według daty pierwszego wydania, ze względów praktycznych powinien też zawierać dane wydania ostatniego.
Sekcja dotycząca pokrewnych i powiązanych artykułów
W końcowej części artykułu często umieszcza się sekcję lub zdanie przedstawiające linki do innych artykułów polskiej Wikipedii, które są w jakiś sposób powiązane z danym artykułem.
Sekcję tę lub zdanie to oznaczamy:
Zobacz też – wpisując w stronie edycji: '''Zobacz też''' lub np.: == Zobacz też ==
Nazwy artykułów traktujemy jak rzeczowniki pospolite bądź nazwy własne, gdy nimi są. Nie rozpoczynamy więc każdego linku od wielkiej litery jak w tytułach. Przykładowo wymieniamy: język arabski, Arabowie, islam, a nie: Język arabski, Arabowie, Islam. Jeśli jest to zdanie, to kończymy je kropką.
Nie stawiamy na końcu kropki.
Część "Zobacz też" powinna być sformatowana odpowiednio do formatowania całego artykułu. Jeśli hasło ma wydzielone sekcje (sekcja zaczyna się nagłówkiem ujętym w znaki równości – zobacz Formatowanie tekstu na Wikipedii), ta część też powinna być sekcją odpowiedniego poziomu (wtedy – bez dwukropka na końcu). Jeśli akapity wyróżnione są pogrubionymi śródtytułami, "Zobacz też" również powinno być pogrubione. W pozostałych przypadkach nie stosuje się szczególnego wyróżnienia poza zapisem od nowej linii.
Zalecenia dotyczące nazewnictwa biologicznego
Zobacz: Wikipedia:Zalecenia dotyczące nazewnictwa biologicznego
Zasady tworzenia spisów podstawowych zagadnień wiedzy
Zobacz: Wikipedia:Zasady tworzenia spisów podstawowych zagadnień wiedzy
Zasady tworzenia wstępnych wersji artykułów
Zobacz: Wikipedia:Zasady tworzenia wstępnych wersji artykułów
Zasady porządkowania nazwisk obcojęzycznych
Zobacz: Wikipedia:Zasady porządkowania nazwisk obcojęzycznych
