Baszkiria
Z Wikipedii
|
|||||
 Położenie w Federacji Rosyjskiej |
|||||
|---|---|---|---|---|---|
| Państwo | Federacja Rosyjska | ||||
| Status polityczny | republika | ||||
| Stolica | Ufa | ||||
| głowa państwa | Murtaza Rachimow (Mortaza Ghöbäydulla uly Räximev) | ||||
| szef rządu | Rafael Ibrahim uly Baydäwlätev | ||||
| Język urzędowy | rosyjski, baszkirski | ||||
| Powierzchnia | 142 896,7 km² | ||||
| Liczba ludności (2008) | 4 051 567 | ||||
| Gęstość zaludnienia | 28,35 osób/km² | ||||
 |
|||||
| Strefa czasowa | 4 rosyjska strefa czasowa (czas moskiewski+2) UTC +5:00 | ||||
Baszkiria (Republika Baszkirii, Baszkortostan) - autonomiczna republika, wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej. Położona jest w europejskiej części Rosji, na wschód od Wyżyny Nadwołżańskiej, w dorzeczu rzek Ufa i Biełaja.
Spis treści |
[edytuj] Geografia
Ważniejsze miasta:
- Ufa (Уфа) - stolica
- Sterlitamak (Стерлитамак)
- Saławat (Салават)
- Nieftiekamsk (Нефтекамск)
- Oktiabrskij (Октябрьский)
[edytuj] Demografia
Baszkirię zamieszkuje około 100 narodowości najwięcej jest: Rosjan 39%, Tatarów 28%, Baszkirów 22%, Czuwaszy, Maryjczyków, Ukraińców i Niemców.
Wszyscy posługują się językiem rosyjskim, jedna trzecia używa także tatarskiego, a jedna piąta baszkirskiego.
[edytuj] Narodowości
Zmiany udziału procentowego poszczególnych narodów w populacji republiki (wymieniono tylko narody stanowiące co najmniej 0,5% ludności republiki):
| Narodowość (liczebność i udział procentowy) |
spis z 1939 | spis z 1959 | spis z 1970 | spis z 1979 | spis z 1989 | spis z 2002 |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Baszkirzy | 671.188 (21,2%) | 737.744 (22,1%) | 892.248 (23,4%) | 935.880 (24,3%) | 863.808 (21,9%) | 1.221.302 (29,8%) |
| Rosjanie | 1.281.347 (40,6%) | 1.418.147 (42,4%) | 1.546.304 (40,5%) | 1.547.893 (40,3%) | 1.548.291 (39,3%) | 1.490.715 (36,3%) |
| Tatarzy | 777.230 (24,6%) | 768.566 (23,0%) | 944.505 (24,7%) | 940.436 (24,5%) | 1.120,702 (28,4%) | 990.702 (24,1%) |
| Maryjczycy | 90.163 (2,9%) | 93.902 (2,8%) | 109.638 (2,9%) | 106.793 (2,8%) | 105.768 (2,7%) | 105.829 (2,6%) |
| pozostali | 339.041 (10,7%) | 323.250 (9,7%) | 325.380 (8,5%) | 313.278 (8,1%) | 304.544 (7,7%) | 295.788 (7,2%) |
[edytuj] Statystyka demograficzna
Ludność: 4.104.336 (2002 r.)
- wg miejsca zamieszkania:
- ludność miejska: 2.626.613 (70,8%)
- ludność wiejska: 1.477.723 (29,2%)
- wg płci:
- mężczyźni: 1.923.233 (46,9%)
- kobiety: 2.181.103 (53,1%)
- liczba kobiet na 1000 mężczyzn: 1.134
- wg wieku
- średnia wieku: 35,6 lat
- średnia wieku w mieście: 35,2 lat
- średnia wieku na wsi: 36,4 lat
- średnia wieku mężczyzny: 33,4 lat
- średnia wieku kobiety: 37,7 lat
- Liczba gospodarstw domowych: 1.429.004 (dla populacji 4.066.649)
- liczba gospodarstw domowych w mieście: 931.417
- liczba gospodarstw domowych na wsi: 497.587
- Przyrost naturalny - ujemny: -13.693 (- 3,4‰) (2005 r.)
- Liczba urodzeń: 44.094 (10,8‰)
- Liczba zgonów: 57.787 (14,2‰)
[edytuj] Zmiany liczby mieszkańców Baszkirii
| rok | Liczba ludności |
|---|---|
| 1897 | 1.991.000 |
| 1913 | 2.811.000 |
| 1926 | 2.547.000 |
| 1939 | 3.158.000 |
| 1959 | 3.340.000 |
| 1970 | 3.818.000 |
| 1979 | 3.849.000 |
| 1989 | 3.950.000 |
| 2002 | 4.104.000 |
| 2005 | 4.078.800 |
[edytuj] Miasta
Miasta i osiedla typu miejskiego (stan na 1 stycznia 2005 r.)
| Miasto | Nazwa rosyjska | Liczba mieszkańców |
|---|---|---|
| Ufa | Уфа | 1.036.026 |
| Sterlitamak | Стерлитамак | 264.950 |
| Saławat | Салават | 157.932 |
| Nieftiekamsk | Нефтекамск | 119.086 |
| Oktjabrski | Октябрьский | 108.158 |
| Biełorieck | Белорецк | 70.271 |
| Iszimbaj | Ишимбай | 69.252 |
| Tujmazy | Туймазы | 66.322 |
| Kumiertau | Кумертау | 63.864 |
| Mieleuz | Мелеуз | 62.609 |
| Sibaj | Сибай | 61.597 |
| Bielebiej | Белебей | 61.203 |
| Birsk | Бирск | 41.187 |
| Uczały | Учалы | 37.917 |
| Błagowieszczeńsk | Благовещенск | 33.269 |
| Diurtiuli | Дюртюли | 30.396 |
| Janauł | Янаул | 27.254 |
| Dawlekanowo | Давлеканово | 23.850 |
| Czyszmy | Чишмы | 21.323 |
| Prijutowo | Приютово | 20.565 |
| Agidiel | Агидель | 18.850 |
| Mieżgorje | Межгорье | 18.094 |
| Bajmak | Баймак | 17.063 |
| Energetik | Энергетик | 3.262 |
| Pierwomajskij | Первомайский | 469 |
[edytuj] Tablice rejestracyjne
Tablice pojazdów zarejestrowanych w Baszkirii mają oznaczenie 02 w prawym górnym rogu nad flagą Rosji i literami RUS.
[edytuj] Surowce naturalne
Republika Baszkirii jest jednym z najzasobniejszych w surowce naturalne regionem Rosji. Baszkiria ma bogate złoża ropy naftowej (była jednym z głównych centrów wydobywania ropy w ZSRR), gazu ziemnego, węgla brunatnego i rud żelaza. Baszkiria ma też dużo obszarów leśnych. Stanowią ona ponad 1/3 terytorium republiki - ok. 62 000 km2, z czego ponad 10 000 km2 to parki narodowe i miejsca chronione.
[edytuj] Zobacz też
abzieliłowski • alszejewski • archangielski • askiński • aurgaziński • bajmakski • bakaliński • bałtaczewski • bielebiejewski • biełokatajski • biełoriecki • birski • biżbulacki • błagowarski • błagowieszczeński • burajewski • burziański • buzdiacki • chajbułliński • czekmaguszewski • czyszmiński • dawlekanowski • djurtjuliński • duwański • fjodorowski • gafurijski • igliński • iliszewski • iszymbajski • janaulski • jermiekiejewski • kałtasiński • karaidelski • karmaskaliński • kigiński • krasnokamski • kugarczyński • kusznarienkowski • kujurgaziński • meczetliński • meleuzowski • mijakiński • miszkiński • nurimanowski • saławatski • stierlibaszewski • stierlitamacki • szarański • tatyszliński • tujmaziński • uczaliński • ufimski • zianczuriński • ziłairski
Miasta pod jurysdykcją republiki:
Ufa • Agidel • Bajmak • Belebej • Biełoreck • Birsk • Błagowieszczeńsk • Dawlekanowo • Djurtjuli • Iszimbaj • Janauł • Kumertau • Meleus • Mieżgorie • Nieftiekamsk • Oktjabrski • Saławat • Sibai • Sterlitamak • Tujmazy • Uczali
