rok 1903 / MCMIII
XIX wiek · XX wiek · XXI wiek
1901 « 1902 « 1903 » 1904 » 1905
[edytuj] Wydarzenia w Polsce
[edytuj] Wydarzenia na świecie
- 1 stycznia - Edward VII, król Wielkiej Brytanii, zostaje proklamowany cesarzem Indii.
- 6 stycznia - Albert Einstein ożenił się z Milevą Marić.
- 19 stycznia - pierwsza transatlantycka transmisja radiowa pomiędzy Stanami Zjednoczonymi i Wielką Brytanią.
- 15 lutego - zabawka miś pluszowy (teddy bear) zostaje sprowadzony z Niemiec i przedstawiony w USA.
- 23 lutego - Kuba wydzierżawiła Stanom Zjednoczonym, na czas nieokreślony, tereny pod bazę wojskową Guantanamo.
- 1 marca - zostaje założony w Stambule, pierwszy w Imperium Osmańskim, klub sportowy Beşiktaş JK.
- 3 marca - admiralicja brytyjska obwieszcza plan budowy bazy marynarki wojennej w Rosyth.
- 5 marca - Turcja i Niemcy podpisują porozumienie w sprawie budowy linii kolejowej Stambuł-Bagdad.
- 14 marca - porozumienie przyznające prawa do budowy Kanału Panamskiego Stanom Zjednoczonym zostaje ratyfikowane w senacie USA. Kolumbijski senat, później odrzucił to porozumienie.
- 22 marca - po amerykańskiej stronie wodospadu Niagara brakuje wody.
- 31 marca - Richard Pearse, wynalazca i konstruktor nowozelandzki, prawdopodobnie dokonuje pierwszego lotu samolotem (przed oficjalnie przyjętym Flyer I braci Wright, niektórzy datują to wydarzenie na rok 1902).
- 14 kwietnia - został założony szkocki klub piłkarski – Aberdeen F.C.
- maj - w Londynie powstała pierwsza budka telefoniczna.
- 18 maja - otwarto port Burgas nad Morzem Czarnym w Bułgarii.
- 10 czerwca - został zamordowany król Serbii Aleksander Obrenowić wraz z żoną Dragą.
- 1-19 lipca - pierwszy wyścig kolarski Tour de France, którego zwycięzcą był Maurice Garin, kolarz francuski włoskiego pochodzenia.
- 4 lipca - kompania Commercial Pacific Cable Company ukończyła kładzenie kabla telegraficznego na dnie Pacyfiku, łączącego USA z Filipinami, Chinami i Japonią.
- 7 lipca - Wielka Brytania przejęła władzę kolonialną nad afrykańskim Imperium Fulanie (Fulanie).
- 20 lipca - wybuchło powstanie w Macedonii skierowane przeciw dominacji tureckiej w południowo-wschodniej części Europy.
- 4 sierpnia - papieżem został obrany kardynał Giuseppe Melchiorre Sarto, który przyjął imię Pius X.
- 10 sierpnia - pożar w metrze paryskim, 84 osoby zabite.
- 23 sierpnia - VI Kongres Syjonistyczny w szwajcarskiej Bazylei ogłosił po raz pierwszy, że jego celem podstawowym jest chęć założenia państwa żydowskiego na terenie Palestyny.
- 25 sierpnia - w Australii został wydany akt prawny ustanawiający Sąd Najwyższy.
- 8 września - armia turecka zmasakrowała ludność pochodzenia macedońskiego w Bitola.
- 3 listopada - z inspiracji Stanów Zjednoczonych, Panama ogłasza niezależność od Kolumbii.
- 6 listopada - Stany Zjednoczone uznają niezależność Panamy.
- 17 listopada - na II zjedzie w Brukseli, w Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji doszło do wewnątrz partyjnych podziałów na frakcję bolszewików i mienszewików.
- 18 listopada - zostaje podpisane porozumienie (Hay-Bunau-Varilla Treaty) pomiędzy USA i Panamą, dające Stanom Zjednoczonym wyłączne prawa do terenów na których znajduje się Kanał Panamski.
- 23 listopada - tenor operowy Enrico Caruso debiutuje w Metropolitan Opera w Nowym Jorku w operze Rigoletto.
- 17 grudnia - Orville Wright wzbił się w powietrze na pierwszym samolocie (pierwszy lot samolotem w pełni udokumentowany).
- 17 grudnia - Bracia Lumière, francuscy chemicy, opatentowali proces otrzymywania fotografii barwnych na płytach szklanych w postaci diapozytywów (autochrom lub autochrome).
- 30 grudnia - pożar w teatrze (Iroquois Theater) w Chicago powoduje śmierć 600 osób.
- Henry Ford założył Ford Motor Company.
- Pierre Curie (1/4) i Maria Skłodowska-Curie (1/4) wspólnie otrzymali Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki. Uhonorowano także Henri Becquerela (1/2). Maria Skłodowska-Curie, drugi raz otrzymała nagrodę Nobla, samodzielnie z dziedziny chemii w roku 1911.
[edytuj] Urodzili się
- 13 stycznia - Irena Jurgielewiczowa, polska pisarka (zm. 2003)
- 28 stycznia - Aleksander Kamiński, polski pisarz (zm. 1978)
- 30 stycznia - Jens August Schade, duński poeta i prozaik (zm. 1978)
- 15 marca - Józef Czechowicz, polski poeta (zm. 1939)
- 24 marca - Igor Newerly, polski prozaik (zm. 1987)
- 28 kwietnia - Jerzy Borysowicz, polski lekarz neurolog (zm. 1980)
- 5 maja - Wacław Korabiewicz, polski pisarz, podróżnik, autor prac etnograficznych (zm. 1994)
- 8 maja - Fernandel, francuski aktor (zm. 1971)
- 23 czerwca – Janina Sztompkówna, pierwsza spikerka Polskiego Radia
- 25 czerwca - George Orwell, brytyjski pisarz, publicysta (zm. 1950)
- 2 lipca - Olaf V, król Norwegii (zm. 1991)
- 11 lipca - Władysław Żeleński, polski prawnik, historyk i publicysta, zamieszkały we Francji (zm. 2006)
- 4 października - John Vincent Atanasoff, amerykański inżynier-informatyk bułgarskiego pochodzenia, twórca elektronicznego komputera ABC (zm. 1995)
- 11 października - Kazimierz Kordylewski, polski astronom (zm. 1981)
- 7 listopada - Konrad Lorenz, austriacki etolog (zm. 1989)
- 17 stycznia - Ignaz Wechselmann, węgierski architekt i filantrop (ur. 1828)
- 1 lutego - George Gabriel Stokes, irlandzki matematyk i fizyk
- 10 czerwca – Aleksander Obrenowić, król Serbii (ur. 1876)
- 17 lipca - James Abbott McNeill Whistler, malarz, grafik, prekursor secesji (ur. 1834)
- zm. 20 lipca 1903 w Watykanie) - papież, Leon XIII.
- 22 sierpnia - Menotti Garibaldi, włoski generał (ur. 1840)
- 23 sierpnia - Henryk Siemiradzki, polski malarz (ur. 1843)
- 7 października – Rudolf Lipschitz, niemiecki matematyk
- 8 grudnia – Herbert Spencer, brytyjski filozof (ur. 1820)
- 28 grudnia - Nikołaj Fiodorow, rosyjski filozof (ur. 1829)
[edytuj] Nagrody Nobla
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Święta ruchome
|
|