1980

Z Wikipedii

Rok 1980 / MCMLXXX Stulecia : XIX wiek ~ XX wiek ~ XXI wiek

Sto lat wstecz

Dziesięciolecia : 1930-1939 1940-1949 1950-1959 1960-1969 1970-1979 1980-1989 1990-1999 2000-2009

Lata : 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990

||||||||||

[edytuj] Wydarzenia w Polsce

1 stycznia - wprowadzono limity zużycia paliw i energii w jednostkach gospodarki uspołecznionej
19 stycznia - w Krakowie otwarto Ośrodek Teatru Cricot II w nowej siedzibie na ulicy Kanonicznej.
28 stycznia - uchwalono ustawę o Naczelnym Sądzie Administracyjnym, przewidującą możliwość zaskarżenia decyzji administracji państwowej.
9 lutego - komunikat GUS o 1979 rok - przeciętna płaca wyniosła 5087 zł.
15 lutego - zakończył się VIII Zjazd PZPR; Edward Gierek ponownie został I sekretarzem.
18 lutego - rezygnacja Piotra Jaroszewicza z funkcji premiera. Nowym premierem został Edward Babiuch
14 marca - katastrofa lotnicza na Okęciu, w której zginęło 87 osób, a w niej m.in. znana piosenkarka Anna Jantar.
23 marca - wybory do Sejmu i wojewódzkich rad narodowych. Według danych oficjalnych głosowało 98,9% uprawnionych. Według danych Komitetu Obrony Robotników: 75-85%. Na listę Frontu Jedności Narodu oddano ponad 99% głosów; innej listy nie było.
25 marca - aresztowano Mirosława Chojeckiego, szefa nielegalnego wydawnictwa NOW-a, wzbudziło protesty.
3 kwietnia - inauguracyjne posiedzenie Sejmu VIII kadencji; Henryk Jabłoński został przewodniczącym Rady Państwa, Edward Babiuch - premierem, Stanisław Gucwa - marszałkiem Sejmu.
28 kwietnia - w Warszawie odbyła się inauguracja Międzynarodowych Spotkań Teatralnych.
7 maja - Konferencja Episkopatu Polski ostrzegła przed "niepokojącymi zjawiskami negatywnymi w życiu społecznym, kulturalnym, gospodarczym, i politycznym", wzywając władze do przeprowadzenia koniecznych reform.
11 maja - Władysław Kozakiewicz ustanowił rekord świata w skoku o tyczce z wynikiem 5,72 m
20 maja - do portu w Gdyni po 344 dniach samotnej żeglugi, podczas których opłynął glob bez zawijania do portu, powrócił Henryk Jaskuła.
12 czerwca - proces Mirosława Chojeckiego i Stanisława Grzesiaka oskarżonych o kradzież powielacza; kary: półtora roku więzienia.
24 czerwca - podczas posiedzenia Sejmu Edward Gierek powiedział: "Znając patriotyzm naszego narodu, wierząc w jego siły twórcze, z nadzieją patrzymy w przyszłość".
28 czerwca - biskupi zgromadzeni na Konferencji Episkopatu na Górze Św.Anny podkreślili "rosnące trudności w życiu społeczeństwa".
1 lipca - wybuch fali strajków. W lipcowych protestach uczestniczyło blisko 200 zakładów pracy. Wybuch spowodowało tzw. "rozszerzenie fali komercyjnej" - faktyczna podwyżka cen mięsa.
2 lipca - rozszerzenie strajków m.in. na Ostrów Wielkopolski, Włocławek, Tczew i Mielec. W stołówkach zakładowych cofnięto podwyżki cen, robotnikom obiecano "dodatek drożyźniany".
15 lipca - strajk PKP i licznych zakładów pracy w Lublinie. Po raz pierwszy pośród postulatów ekonomicznych, postulat wyborów do rad zakładowych.
20 lipca - porozumienie między strajkującymi w Lublinie a Komisją Rządową Mieczysława Jagielskiego. Podwyżka płac.
22 lipca - nagrody państwowe otrzymali m.in.: Hanna Januszewska, Zbigniew Zapasiewicz, Wojciech Kilar, Bronisław Zieliński, Gustaw Zemła, Marek Rostworowski
31 lipca - strajki lipcowe objęły około 81 tys. osób w 177 zakładach pracy.
14 sierpnia - początek strajku w Stoczni Gdańskiej.
15 sierpnia - w Gdańsku do strajku przyłączyły się kolejne zakłady, stocznie, port, komunikacja miejska. Została zablokowana łączność z resztą kraju.
16 sierpnia - w Gdańsku powstał Międzyzakładowy Komitet Strajkowy pod przewodnictwem Lecha Wałęsy.
17 sierpnia - w Gdańsku robotnicy sformułowali 21 postulatów, m. in. utworzenia niezależnych związków zawodowych.
18 sierpnia - w Szczecinie utworzono Międzyzakładowy Komitet Strajkowy (MKS) pod przewodnictwem Mariana Jurczyka. Sformułowano 36 postulatów.
19 sierpnia - katastrofa kolejowa między Otłoczynem a Brzozą Toruńską na linii Kutno - Toruń (czołowe zderzenie pociągów osobowego i towarowego) - 67 ofiar śmiertelnych, 64 osoby ranne. (według innych źródeł, rannych było 50 osób).
21 sierpnia - do Stoczni Gdańskiej przyjechała Komisja Rządowa z Mieczysławem Jagielskim jako przewodniczącym.
23 sierpnia - powstał pierwszy numer Strajkowego Biuletynu Informacyjnego "Solidarność". Inż. Bogdan Pietruszka przedstawił projekt pomnika ku czci zabitych w 1970 - Pomnika Poległych Stoczniowców.
23 sierpnia - po 12 latach budowy otwarto Stadionu Miejskiego w Poznaniu, w meczu inauguracyjnym padł remis (KKS Lech Poznań - Motor Lublin 1:1).
24 sierpnia - w Gdańsku powstała Komisja Ekspertów przy gdańskim MKS. Przewodniczącym został Tadeusz Mazowiecki
24 sierpnia - IV Plenum KC PZPR, zaszły zmiany w Biurze Politycznym, odwołanie Edwarda Babiucha; stanowisko premiera zajął Józef Pińkowski
26 sierpnia - częstochowska homilia prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego, wzywająca do przerwania strajków. Strajkujący nie posłuchali apelu.
27 sierpnia - fala strajków solidarnościowych w całym kraju. Trwały rozmowy komisji rządowych i MKS-ów w Gdańsku i Szczecinie
28 sierpnia - ambasador ZSRR Borys Aristow zażądał od Gierka użycia siły w stosunku do strajkujących w Polsce. Gierek odmówił.
29 sierpnia - utworzenie MKS-u w Jastrzębiu, który opracował własne postulaty.
30 sierpnia - podpisanie porozumień w Szczecinie.
31 sierpnia - Gdańsk - podpisanie porozumień sierpniowych w sali BHP Stoczni Gdańskiej z reprezentacją strony rządowej przez Lecha Wałęsę i Mieczysława Jagielskiego. Porozumienie gwarantowało m.in. powstanie pierwszych niezależnych związków zawodowych. Wydarzenia te przyjmuje się jako początek procesu obalenia systemu komunistycznego we wschodniej Europie.
1 września - rozpoczęcie działalności przez Naczelny Sąd Administracyjny.
1 września - opublikowanie w prasie protokołów porozumień w Szczecinie i w Gdańsku
1 września - wypadek w kopalni "Halemba". Zginęło 8 górników.
3 września - podpisanie porozumień w Jastrzębiu. Zakłady Śląska przystąpiły do pracy.
6 września - Edward Gierek ustąpił ze stanowiska I sekretarza KC PZPR, jego następcą został Stanisław Kania.
17 września - powołanie w Gdańsku przez przedstawicieli z całej Polski NSZZ "Solidarność".
21 września - pierwsza od 40 lat transmisja radiowa mszy świętej.
24 września - złożenie w Warszawskim Sądzie Wojewódzkim wniosku o rejestrację NSZZ "Solidarność" z siedzibą w Gdańsku.
3 października - na wezwanie "Solidarności" odbyły się w wielu zakładach pracy jednogodzinne strajki na znak protestu przeciwko opieszałej realizacji porozumień sierpniowych.
10 października - nowym rektorem Uniwersytetu Warszawskiego został Henryk Samsonowicz.
19 października - zwycięzcą X Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina został Wietnamczyk Thai Song Dang
21 października - spotkanie Stanisława Kani z prymasem Stefanem Wyszyńskim.
27 października - powołanie w Toruniu Komisji Konsultacyjno Porozumiewawczej Organizacji Partyjnych (tzw. struktury poziome)
31 października - spotkanie Józefa Pińkowskiego z Lechem Wałęsą. Rząd obiecał do 10 lutego 1981 rozpatrzyć odwołanie w sprawie statutu. Krajowa Komisja Porozumiewawcza (KKP) ogłosiła na 12 listopada 1980 gotowość strajkową.
31 października - Stefan Bratkowski prezesem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.
10 listopada - rejestracja Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność" przez Sąd Najwyższy
14 listopada - spotkanie Stanisława Kani z Lechem Wałęsą w Warszawie
21 listopada - Jerzy Ozdowski, poseł katolicki, został wicepremierem.
2 grudnia - w Warszawie podczas VII Plenum KC PZPR usunięto Edwarda Gierka z KC i obarczono go odpowiedzialnością za kryzys ekonomiczny, społeczny i wewnątrzpartyjny.
9 grudnia - erupcja ropy i gazu w Karlinie
12 grudnia - wybór nowych władz PAN, prezesem został Aleksander Gieysztor
14 grudnia - zjazd "solidarności wiejskiej" w Warszawie
16 grudnia - Gdańsk - odsłonięcie Pomnika Poległych Stoczniowców 1970.
19 grudnia - zgodnie z decyzją VII Plenum KC PZPR na posiedzeniu Sejmu mandaty złożyli m.in.: Edward Gierek, Piotr Jaroszewicz, Jerzy Łukaszewicz, Jan Szydlak.
29 grudnia - XXI Zjazd ZLP, prezesem został Jan Józef Szczepański