Z Wikipedii
Stały Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej (STSM, ang. Permanent Court of International Justice, fr. Cour permanente de Justice internationale) był pierwszym sądem międzynarodowym o zasięgu powszechnym. Został powołany na podstawie art. XIV Paktu Ligi Narodów, poprzez ratyfikację protokołu o przyjęciu Statutu STSM w 1921. Rozpoczął działalność 30 stycznia 1922, a formalnie zakończył 31 grudnia 1946, chociaż ostatnia sesja miała miejsce w lutym 1940.
Do 1930 składał się z jedenastu sędziów i czterech zastępców, następnie z 15 sędziów i 4 zastępców, a od 1936 z piętnastu sędziów. Zastępcy mieli zasiadać w składzie STSM tylko, jeżeli mniej niż 11 sędziów mogło orzekać. Każdy sędzia oraz zastępca musiał pochodzić z innego państwa. Byli wybierani przez Zgromadzenie oraz Radę Ligi Narodów na dziewięcioletnią kadencję. W przypadku śmierci lub rezygnacji sędziego przeprowadzano wybory uzupełniające. Polak Michał Rostworowski był sędzią od 1931 do śmierci w 1940.
STSM rozstrzygał spory między państwami, a także wydawał opinie doradcze. W sumie rozpoznał 66 spraw, wydał 32 wyroki oraz 27 opiniii doradczych.
Następcą STSM jest Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości.
[edytuj] Sprawy sporne przed STSM:
- Sprawa "SS Wimbledon" (W. Brytania, Francja, Włochy, Japonia przeciwko Niemcom, Polska - interwenient)
- Sprawa palestyńskich koncesji Mavrommatisa (Grecja przeciwko W. Brytanii)
- Sprawa traktatu z Neuilly (Bułgaria przeciwko Grecji)
- Sprawa interpretacji wyroku nr 3 (Bułgaria przeciwko Grecji)
- Sprawa jerozolimskich koncesji Mavrommatisa (Grecja przeciwko W. Brytanii)
- Sprawa pewnych interesów niemieckich na polskim Górnym Śląsku (Niemcy przeciwko Polsce)
- Sprawa wypowiedzenia układu chińsko-belgijskiego z 2 listopada 1865 (Belgia przeciwko Chinom)
- Sprawa fabryki w Chorzowie (Niemcy przeciwko Polsce)
- Sprawa "SS Lotus" (Francja przeciwko Turcji)
- Sprawa readaptacji jerozolimskich koncesji Mavrommatisa (Grecja przeciwko W. Brytanii)
- Sprawa interpretacji wyroków 7 i 8 dot. fabryki w Chorzowie (Niemcy przeciwko Polsce)
- Sprawa mniejszości na Górnym Śląsku (szkoły mniejszości) (Niemcy przeciwko Polsce)
- Sprawa pożyczek serbskich (Francja przeciwko Królestwu Serbów, Chorwatów i Słoweńców)
- Sprawa pożyczek brazylijskich (Francja przeciwko Brazylii)
- Sprawa wolnych stref w Górnej Sabaudii i Dystrykcie Gex (Francja przeciwko Szwajcarii)
- Sprawa jurysdykcji terytorialnej Międzynarodowej Komisji Reńskiej (Francja, W. Brytania, Czechosłowacja, Dania, Niemcy i Szwecja przeciwko Polsce)
- Sprawa statusu Kłajpedy (W. Brytania, Francja, Włochy i Japonia przeciwko Litwie)
- Sprawa statusu południowo-wschodniej Grenlandii (Norwegia przeciwko Danii)
- Sprawa delimitacji wód terytorialnych pomiędzy wyspą Castellorizo i wybrzeżem Anatolii (Turcja przeciwko Włochom)
- Sprawa administracji księcia pszczyńskiego (Niemcy przeciwko Polsce)
- Sprawa statusu Grenlandii wschodniej (Norwegia przeciwko Danii)
- Sprawa odwołań od pewnych orzeczeń czechosłowacko-węgierskiego mieszanego trybunału arbitrażowego (Czechosłowacja przeciwko Węgrom)
- Sprawa polskiej reformy rolnej i mniejszości niemieckiej (Niemcy przeciwko Polsce)
- Sprawa odwołania od orzeczenia czechosłowacko-węgierskiego mieszanego trybunału arbitrażowego (Uniwersytet Pétera Pázmánya) (Czechosłowacja przeciwko Węgrom)
- Sprawa latarni morskich (Francja przeciwko Grecji)
- Sprawa Oscara Chinna (W. Brytania przeciwko Belgii)
- Sprawa Pajzs‚ Csáky‚ Esterházy (Węgry przeciwko Jugosławii
- Sprawa Losinger & Co. (Szwajcaria przeciwko Jugosławii
- Sprawa odprowadzania wód Mozy (Holandia przeciwko Belgii)
- Sprawa latarni morskich na Krecie i Samos (Francja przeciwko Grecji)
- Sprawa Borchgrave'a Belgia przeciwko Hiszpanii)
- Sprawa fosfatów w Maroku (Włochy przeciwko Francji)
- Sprawa kolei Panevėžys - Saldutiškis (Estonia przeciwko Litwie)
- Sprawa Electricity Company of Sofia and Bulgaria (Belgia przeciwko Bułgarii)
- Sprawa Société Commerciale de Belgique (Belgia przeciwko Grecji)
[edytuj] Opinie doradcze:
- Sprawa wyznaczenia holenderskiego delegata pracowników na trzecią sesję Międzynarodowej Konferencji Pracy
- Sprawa kompetencji MOP w odniesieniu do międzynarodowej regulacji warunków pracy osób zatrudnionych w rolnictwie
- Sprawa kompetencji MOP do badania propozycji organizacji i metod produkcji rolnej
- Sprawa dekretów narodowościowych wydanych w Tunisie i Maroku
- Sprawa statusu Karelii Wschodniej
- Sprawa niemieckich osadników w Polsce
- Sprawa nabycia polskiego obywatelstwa
- Sprawa Jaworzyny
- Sprawa klasztoru Saint-Naoum
- Sprawa wymiany ludności greckiej i tureckiej
- Sprawa polskich usług pocztowych w Gdańsku
- Sprawa interpretacji Art. 3, ust. 2 traktatu z Lozanny
- Sprawa kompetencji MOP do wpadkowego regulowania osobistego świadczenia pracy przez pracodawcę
- Sprawa kompetencji Europejskiej Komisji Dunajskiej
- Kompetencja sądów w Gdańsku
- Sprawa interpretacji umowy grecko-tureckiej z 1 grudnia 1926
- Sprawa "wspólnot" grecko-bułgarskich
- Sprawa Wolnego Miasta Gdańska i MOP
- Sprawa dostępu do niemieckich szkół mniejszościowych na Górnym Śląsku
- Sprawa reżimu celnego między Austrią a Niemcami
- Sprawa ruchu kolejowego między Litwą a Polską
- Sprawa dostępu i kotwiczenia w porcie w Gdańsku przez okręty wojenne
- Sprawa traktowania osób narodowości polskiej w Gdańsku
- Sprawa interpretacji umowy grecko-bułgarskiej z 9 grudnia 1927
- Sprawa interpretacji konwencji z 1919 o pracy nocnej kobiet
- Sprawa szkół mniejszościowych w Albanii
- Sprawa zgodności pewnych dekretów Gdańska ze statutem Wolnego Miasta
[edytuj] Zastępcy sędziów
Przypisy
