See also ebooksgratis.com: no banners, no cookies, totally FREE.

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Wikipedysta:Garcia 2.0/Brudnopis - Wikipedia, wolna encyklopedia

Wikipedysta:Garcia 2.0/Brudnopis

Z Wikipedii

A.C. Milan
Pełna nazwa Associazione Calcio Milan S.p.A
Przydomek Rossoneri (czerwono-czarni)
Diavolo (diabły)
Barwy czerwono-czarne
Data założenia 16 grudnia 1899
Adres Via Filippo Turati 3
20121 Milano
Stadion San Siro
Liczba miejsc 85 700
Prezes Włochy Adriano Galliani[1]
Trener Włochy Carlo Ancelotti
Liga Serie A
Rozgrywki Serie A
Puchar Włoch
Puchar UEFA
2007/08 5. miejsce
2006/07 4. miejsce
Debiut w I lidze 1929/30
Sukcesy 17 × mistrz Włoch
5 × Puchar Włoch
5 × Superpuchar Włoch
7 × Puchar Europy
2 × Puchar Zdobywców Pucharów
5 × Superpuchar Europy
1 × Klubowe mistrzostwo świata
3 × Puchar Interkontynentalny
Barwy drużyny Barwy drużyny Barwy drużyny
Barwy drużyny
Barwy drużyny
 
Stroje
domowe
Barwy drużyny Barwy drużyny Barwy drużyny
Barwy drużyny
Barwy drużyny
 
Stroje
wyjazdowe
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Wiadomości w Wikinews
Strona internetowa klubu

Associazione Calcio Milan (wymowa *) - włoski klub piłkarski z siedzibą w Mediolanie, wielokrotny klubowy mistrz Europy i świata.

Zespół występuje w koszulkach w czerwono-czarne pasy oraz czarnych spodenkach; od barw wywodzi się ich przydomek rossoneri ("czerwono-czarni"). Jeden z najbardziej utytułowanych klubów w historii: 7 razy zwyciężył w Pucharze Europy (drugie miejsce za Realem Madryt), a także 17 razy wygrał mistrzostwo Włoch (również drugie miejsce, za Juventusem) i 5 razy Puchar Włoch[2].

16 grudnia 2007, wygrywając finałowy mecz o Klubowy Puchar Świata 2007, Milan został najbardziej utytułowanym zespołem w historii na szczeblu międzynarodowym (18 oficjalnych trofeów).

Klub został utworzony 16 grudnia 1899 przez Herberta Kilpina i Alfreda Edwardsa, brytyjskich imigrantów. Pamiętając o swoich początkach, zespół zachował w nazwie angielską nazwę miasta, zamiast włoskiej formy Milano.

Tradycyjnie A.C. Milan (nazywany przez kibiców na całym świecie po prostu Milan) był klubem związanym ze środowiskiem robotniczym i związkami zawodowymi, podczas gdy drugi znany zespół z Mediolanu - Inter, był wspierany przez bogatszych kibiców.

Obecnie podział ten ulega zatarciu, a od około 20 lat istnieje jego odwrócenie na szczeblu klubowych władz; Milan jest kierowany przez magnata medialnego i premiera Italii Silvia Berlusconiego, podczas gdy Interem zarządza centrolewicowy biznesmen Massimo Moratti.

Swoje domowe mecze Milan rozgrywa na miejskim stadionie San Siro, na którym gra również Inter.

A.C. Milan jest członkiem-założycielem Europejskiego Zrzeszenia Klubowego, będącego następcą grupy G-14. Sponsorem generalnym klubu jest austriacka firma bwin.com.


Spis treści

[edytuj] Historia klubu

[edytuj] Założenie klubu i pierwsze lata

Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia A.C. Milan (do 1922).
Zmiany oficjalnych nazw klubu:
  • Milan Cricket & Foot-Ball Club
    (1899 - 1919)
  • Milan Football Club
    (1919 - 1936)
  • Milan Associazione Sportiva
    (1936 - 1939)
  • Associazione Calcio Milano
    (1939 - 1945)
  • Associazione Calcio Milan
    (od 1945)
Mistrzowie Włoch 1906
Mistrzowie Włoch 1906

Mediolański klub został założony 16 grudnia 1899 jako Milan Cricket and Foot-Ball Club przez brytyjskiego imigranta Herberta Kilpina i byłego brytyjskiego wicekonsula Alfreda Edwardsa (ten drugi został jego pierwszym prezydentem). Klub posiadał dwie sekcje: krykieta (dowodzoną przez Edwarda Berrę) i piłki nożnej (prowadzoną przez Davida Allisona).

15 stycznia 1900 Milan rozegrał swój pierwszy mecz w historii, wygrywając z zespołem Mediolanum 2:0. Dokładnie trzy miesiące później Mediolańczycy rozegrali pierwsze spotkanie w oficjalnych zawodach. W meczu trzeciej rundy mistrzostw Włoch przegrali z FC Torinese 0:3.

W tym historycznym spotkaniu zespół występował składzie: Neville - Allison, Davies - Valerio, Kilpin, Lies - Formenti, Dubini, Torretta, Cignaghi, Hood.

W tym samym roku Milan zdobył też swoje pierwsze trofeum, wygrywając Medal Króla.

W 1901 piłkarze Milanu dotarli do finału mistrzostw kraju, gdzie pokonali w wyjazdowym spotkaniu niepokonaną dotychczas drużynę z Genui 3:0. Obronili również Medal Króla. Rok później genueńscy piłkarze zrewanżowali się Mediolańczykom, wygrywając 2:0. Natomiast po trzecim triumfie z rzędu w rozgrywkach o Medal Króla Milan zdobył to trofeum na własność.

Na kolejny tytuł mistrzowski piłkarze Milanu czekali do 1906. W grupie finałowej uzyskali tyle samo punktów, co Juventus. Po remisie w pierwszym meczu barażowym zespół z Turynu nie przyjechał na rewanż i tym samym tytuł trafił do Mediolanu. Rok później rossoneri obronili mistrzostwo.

W 1908 mediolański klub, podobnie jak kilka innych czołowych włoskich drużyn, został wykluczony z rozgrywek z powodu posiadania w drużynie obcokrajowców. Wtedy też z klubu wystąpiła "postępowa" grupa członków, zakładając swoją własną drużynę - Internazionale. Rok później zawieszone zespoły zostały przywrócone do rozgrywek. W kilku kolejnych sezonach Milan zajmował dalsze pozycje w oficjalnych rozgrywkach.

[edytuj] I wojna światowa i lata powojenne

W 1916 zespół zdobył Puchar Federalny, o który walczyły włoskie zespoły w zastępstwie zawodów o mistrzostwo Włoch przerwanych z powodu I wojny światowej.

W 1919 z powodu zawieszenia działalności przez sekcję krykieta zespół zmienił nazwę na Milan Football Club. Po wznowieniu rozgrywek o mistrzostwo Włoch Milan dwukrotnie odpadł w grupie półfinałowej.

W sezonie 1921/22 nastąpił konflikt pomiędzy włoską federacją piłkarską (FIGC) a klubami żądającymi utworzenia jednolitej najwyższej klasy rozgrywkowej. Konflikt zakończył się założeniem konkurencyjnej federacji - Confederazione Calcistica Italiana. W mistrzostwach CCI wystartowało większość czołowych klubów Włoch, w tym Milan, który zajął dziewiątą pozycję w grupie eliminacyjnej.

[edytuj] Lata międzywojenne: miejsca w środku tabeli

Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia A.C. Milan (1922-1950).

Rok później spór został zażegnany, a najlepsze kluby powróciły do FIGC i wystartowały w rozbudowanych Mistrzostwach Pierwszej Dywizji. Milan zajął w fazie eliminacyjnej czwarte miejsce, będąc pod wodzą pierwszego w swojej historii zagranicznego trenera (nie licząc założyciela klubu, Kilpina) - Ferdinanda Oppenheima.

W kilku kolejnych sezonach Milan zajmował miejsce w środku grup eliminacyjnych. 19 września 1926 klub rozegrał swój pierwszy mecz na nowo wybudowanym stadionie San Siro, przegrywając z Interem 3:6. Na tym obiekcie oba mediolańskie kluby grają do dzisiaj.

W sezonie 1926/27 po raz pierwszy rozgrywki o mistrzostwo Włoch odbyły się bez eliminacji regionalnych. W podzielonej na 2 grupy dwudziestozespołowej Dywizji Narodowej Milan zajął drugie miejsce w eliminacjach, a następnie szóste w finałach, co było najlepszym wynikiem klubu od czasu zakończenia wojny.

W 1929 Milan znalazł się o krok od awansu do finałowego dwumeczu, zajmując drugie miejsce w grupie eliminacyjnej. W barażu o awans do Pucharu Mitropa Mediolańczycy zmierzyli się Genoą. Po dwóch meczach i dogrywkach doszło do losowania, które rossoneri przegrali.

Rozgrywki sezonu 1929/30 po raz pierwszy zostały rozegrane pod nazwą Serie A. 6 października 1929 Milan wygrał w swoim historycznym meczu z Brescią 4:1, a pierwszego gola w Serie A dla Mediolańczyków strzelił Tansini. Przez kilka kolejnych sezonów drużyna grała ze zmiennym szczęściem, zajmując z reguły miejsca w środku tabeli.

W 1936 nastąpiła kolejna zmiana nazwy klubu na Milan Associazione Sportiva. W tym samym roku Milan po raz pierwszy dotarł do półfinału Pucharu Włoch, przegrywając z Alessandrią.

26 czerwca 1938 mediolański zespół zadebiutował międzynarodowych rozgrywkach o Puchar Mitropa, przegrywając 0:3 wyjazdowy mecz z rumuńskim zespołem Ripensia Timisoara. W rewanżu Milan nie zdołał odrobić strat i awansować do ćwierćfinału, wygrywając 3:1.

[edytuj] II wojna światowa i lata powojenne

Na przełomie lat 1938 i 1939 faszystowski reżim Mussoliniego nakazał zmienić nazwę klubu na całkowicie włoską - Associazione Calcio Milano. Natomiast Aldo Boffi został w ówczesnym sezonie pierwszym w historii Milanu królem strzelców Serie A, strzelając 19 bramek. Wyczyn swój powtórzył w latach 1940 i 1942 (odpowiednio 24 i 22 gole).

Mimo rozpoczęcia II wojny światowej Serie A grała do 1943. Milan nie odniósł w niej większych sukcesów, podobnie jak w dwóch następnych latach w turniejach regionalnych organizowanych w zastępstwie zawieszonej ligi. Wyjątkiem był rok 1942, w którym zespół dotarł po raz pierwszy do finału Pucharu Włoch, przegrywając po barażowym meczu z Juventusem 1:4.

14 czerwca 1945 nastąpiła kolejna zmiana nazwy klubu na Associazione Calcio Milan, która obowiązuje do dnia dzisiejszego.

Jesienią 1945 Serie A wznowiła rozgrywki. Milan zajął w fazie eliminacyjnej czwarte miejsce ex aequo z zespołem Brescii. Po barażach Mediolańczycy awansowali do grupy finałowej, gdzie stanęli na najniższym stopniu podium.

W styczniu 1947 Milan po raz pierwszy objął prowadzenie w tabeli ligi włoskiej. Ostatecznie - po fatalnej końcówce sezonu - z trudem zajął drugie miejsce. Rok później do Mediolanu przybył reprezentant Szwecji, Gunnar Nordahl. Od tego momentu klub na długie lata zagościł w czołówce włoskiego i europejskiego futbolu.

[edytuj] Lata 50.: podium Serie A

Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia A.C. Milan (1950-1979).
Mistrzowie Włoch 1951
Mistrzowie Włoch 1951

W 1950 Milan już z tercetem szwedzkich napastników w składzie (Gren, Nordahl i Liedholm (potocznie nazywanych Gre-No-Li) zdobył wicemistrzostwo Włoch, plasując się tuż za Juventusem. Ten ostatni został jednak pokonany w Turynie 7:1.

Do historii włoskiego futbolu przeszedł Nordahl, który ustanowił aktualny do dziś rekord wszech czasów ligi włoskiej - 35 goli w jednym sezonie. Łącznie szwedzki napastnik pięciokrotnie zostawał królem strzelców Serie A (w latach 1950, 1951, 1953, 1954 i 1955).

W następnym sezonie Milan po raz czwarty w historii został mistrzem Włoch. Dodatkowo mediolański zespół zdobył Puchar Łaciński, wygrywając w finale z Lille OSC 5:0.

Aż do 1957 Milan przez 10 sezonów z rzędu zawsze zajmował miejsce na podium. W tym ostatnim, a także dwa lata wcześniej (1955), klub zdobył kolejne tytuły mistrzowskie. Natomiast w 1956 po raz drugi wygrał rozgrywki Pucharu Łacińskiego. W tym samym roku zespół wziął udział w pierwszej edycji rozgrywek o Puchar Europy.

W historycznym meczu, 1 listopada 1955, rossoneri przegrali na własnym boisku z FC Saarbrücken 3:4. W rewanżu Milan odrobił straty, wygrywając 4:1, a później dotarł do półfinału, w którym okazał się minimalnie słabszy od późniejszego triumfatora, Realu Madryt.

W 1958 Milan po raz pierwszy zagrał w finale europejskich pucharów, przegrywając w Brukseli po dogrywce z Realem 2:3.

[edytuj] Międzynarodowe sukcesy w latach 60. i 70.

Kolejny tytuł mistrzowski mediolański klub zdobył w 1962, pod wodzą trenera Nerea Rokki, a José Altafini został królem strzelców ligi. Rok później rossoneri po raz pierwszy wygrali w rozgrywkach o Puchar Europy, dokonując tego także jako pierwszy włoski zespół. Na londyńskim Wembley Milan pokonał SL Benfica 2:1. Kapitanem zwycięskiego zespołu był Cesare Maldini.

Giovanni Trapattoni, dwukrotny zdobywca Pucharu Europy w barwach Milanu
Giovanni Trapattoni, dwukrotny zdobywca Pucharu Europy w barwach Milanu

22 maja 1963, finał Pucharu Europy: A.C. Milan - SL Benfica 2:1 (0:1)

Zwycięstwo to dało Milanowi prawo do gry o Puchar Interkontynentalny. Po zaciętym trójmeczu mediolański klub uległ brazylijskiemu Santosowi (z Pelém w składzie) 4:2, 2:4 i 0:1.

W kilku kolejnych latach Milan grał bez sukcesów. Sytuacja odmieniła się w 1967, gdy klub po raz pierwszy w historii zdobył Puchar Włoch, wygrywając z Padovą 1:0. Rok później mediolańczycy zdobyli swój dziewiąty tytuł mistrza Włoch, a w finałowym meczu Pucharu Zdobywców Pucharów pokonali Hamburger SV 2:0. Natomiast kolejnym królem strzelców ligi włoskiej w barwach Milanu został Pierino Prati.

W kolejnym sezonie (1968/69) klub dotarł do finału Pucharu Europy. Jego przeciwnikiem był Ajax Amsterdam, mający w swoim składzie Johana Cruijffa. Milan wygrał 4:1 i po raz drugi zdobył najcenniejsze europejskie trofeum, a hat-trick w meczu finałowym uzyskał Prati. Następnie po raz pierwszy w swojej historii zespół triumfował w Pucharze Interkontynentalnym, wygrywając dwumecz z argentyńskim Estudiantes La Plata (1:2 i 3:0).

28 maja 1969, finał Pucharu Europy: A.C. Milan - Ajax Amsterdam 4:1 (2:0)

Na zakończenie 1969 Gianni Rivera jako pierwszy gracz w historii Milanu został wybrany najlepszym piłkarzem Europy i otrzymał Złotą Piłkę.

Na kolejne sukcesy Milan czekał do 1972. Zdobył swój drugi Puchar Włoch, a rok później powtórzył to osiągnięcie, dokładając ponadto Puchar Zdobywców Pucharów po zwycięstwie 1:0 nad Leeds United. W dramatycznych okolicznościach Milan utracił szansę na dziesiąty tytuł mistrzowski. Cztery dni po finale PZP przegrał w wyjazdowym meczu z Weroną 3:5. Na pocieszenie Gianni Rivera zdobył tytuł króla strzelców Serie A.

Mistrzowie Włoch 1979
Mistrzowie Włoch 1979

W 1974 Milan po raz drugi z rzędu zagrał w finale Pucharu Zdobywców Pucharów, jednak nie obronił trofeum, przegrywając z 1. FC Magdeburg 0:2. Nie sprostał również Ajaksowi w rywalizacji o Superpuchar Europy (1:0 i 0:6).

Po spadku formy w następnych latach Milan znalazł się w 1977 tuż nad strefą spadkową Serie A. Mediolański zespół w decydującym spotkaniu wygrał z Catanzaro 3:2 i uniknął spadku. W Pucharze Włoch natomiast wygrał grupę półfinałową i w derbowym meczu finałowym na San Siro pokonał Inter 2:0, zdobywając to trofeum po raz czwarty.

W sezonie 1978/79 Milan toczył zaciętą walkę w lidze z Perugią. Mimo, że ich rywale nie przegrali ani jednego ligowego meczu, mediolańczycy zdobyli tytuł mistrzowski. Był to dziesiąty triumf zespołu, co oznaczało, że Milan jako trzeci klub we Włoszech (po Juventusie i Interze) uzyskał prawo do noszenia na koszulkach symbolicznej gwiazdki.

[edytuj] Afera Totonero

Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia A.C. Milan (1979-1996).

W 1980 została ujawniona afera "czarnego totka" (totonero). Działacze i piłkarze dziewięciu włoskich klubów organizowali nielegalne zakłady piłkarskie i manipulowali wynikami meczów rozgrywanych w lidze włoskiej. Za udział w tym procederze został m.in. dożywotnio zdyskwalifikowany prezydent Milanu Felice Colombo. Czasową karą dyskwalifikacji zostali ukarani trzej piłkarze mediolańskiego klubu: Albertosi, Morini i Chiodi.

Włoski trybunał sportowy zdegradował zespoły Milanu i Lazio do Serie B oraz przyznał ujemne punkty kilku innym zespołom.

Sezon 1980/81 Milan po raz pierwszy spędził w drugiej lidze włoskiej. Mediolańczycy wygrali te rozgrywki i awansowali do Serie A. Jednak w kolejnym sezonie rozbity klub nie zdołał zająć odpowiednio bezpiecznego miejsca w tabeli i po dramatycznej końcówce sezonu po raz kolejny znalazł się w Serie B.

W tym samym sezonie Milan wystartował w turnieju o Puchar Mitropa, w którym startowali zwycięzcy drugich lig z kilku krajów. Ostatecznie turniej zakończył się zwycięstwem włoskiego zespołu[3].

W 1983 Milan po raz drugi wygrał rozgrywki drugiej ligi. Od tego czasu nieprzerwanie gra w Serie A.

Po awansie Milan przez kilka sezonów próbował odbudować swoją pozycję, zajmując ostatecznie miejsca w środku ligowej tabeli.

[edytuj] Przybycie Silvia Berlusconiego

Marco van Basten, dwukrotny zdobywca Pucharu Europy i tytułu króla strzelców Serie A w barwach Milanu
Marco van Basten, dwukrotny zdobywca Pucharu Europy i tytułu króla strzelców Serie A w barwach Milanu

Będący w kłopotach finansowych klub został przejęty na początku 1986 przez Silvia Berlusconiego, włoskiego magnata medialnego. Sezon 1986/87 Milan zakończył na piątym miejscu w tabeli, a Pietro Paolo Virdis został kolejnym królem strzelców ligi wśród rossonerich.

Latem 1987 Berlusconi zatrudnił w zespole trójkę Holendrów: Marco van Bastena, Franka Rijkaarda i Ruuda Gullita. Ten ostatni zdobył pod koniec roku Złotą Piłkę.

W czerwcu Milan wygrał zorganizowane przez Berlusconiego nieoficjalne mistrzostwa świata - Mundialito. W trzeciej już edycji zawodów klub pokonał zespoły Porto, Paris SG i Barcelony oraz zremisował z Interem, wygrywając turniej bez straty gola.

Rok później, latem 1988, Milan pod wodzą Arriga Sacchiego odzyskał tytuł mistrzowski, wygrywając na wyjeździe w decydującym meczu na dwie kolejki przed końcem rozgrywek z broniącym tytułu Napoli (z Diego Maradoną w składzie) 3:2.

Rok 1988 zakończył się przyznaniem van Bastenowi Złotej Piłki.

Wiosną sezonu 1988/89 Milan awansował do finału Pucharu Europy, wygrywając m.in. w półfinale z Realem Madryt 5:0. 24 maja 1989 mediolańczycy wygrali na Camp Nou w Barcelonie z rumuńską Steauą Bukareszt 4:0. Triumf Milanu obserwowało na katalońskim stadionie 90 tysięcy kibiców tego zespołu.

24 maja 1989, finał Pucharu Europy: A.C. Milan - Steaua Bukareszt 4:0 (3:0)

Do zwycięstwa w Europie rossoneri dołożyli rozgrywany po raz pierwszy Superpuchar Włoch (za rok 1988).

Rok 1990 zakończył się całkowitym sukcesem Milan na szczeblu międzynarodowym. Klub obronił zdobyty rok wcześniej Puchar Europy (1:0 z Benficą), po raz pierwszy triumfował w meczach o Superpuchar Europy (1:1 i 1:0 z Barceloną) oraz drugi raz w historii zdobył Puchar Interkontynentalny (1:0 z kolumbijskim Nacional Medellin).

23 maja 1990, finał Pucharu Europy: A.C. Milan - SL Benfica 1:0 (0:0)

Po raz drugi z rzędu Złotą Piłkę zdobył van Basten. Także po raz drugi całe podium tego plebiscytu zajęli piłkarze Milanu - co jest ewenementem w historii tej nagrody.

Do pełni szczęścia rossonerim zabrakło obrony mistrzowskiego tytułu. Zadecydowała przedostatnia kolejka. Milan przegrał w niej wyjazdowy mecz z Weroną 1:2, podczas którego czerwone kartki ujrzeli trener i trzech graczy mediolańskiego zespołu. Natomiast van Basten zdobył tytuł króla strzelców ligi.

Triumf w Pucharze Europy dał Milanowi po raz kolejny prawo gry o dodatkowe trofea. Klub po raz drugi z rzędu zdobył Superpuchar Europy (1:1 i 2:0 z Sampdorią) oraz Puchar Interkontynentalny (3:0 z paragwajską Olimpią Asunción).

W sezonie 1990/91 Milan ponownie zajął drugie miejsce w Serie A. Natomiast w europejskich pucharach zespół odpadł w ćwierćfinale z Olympique Marsylia, po opuszczeniu boiska w trakcie awarii oświetlenia w końcówce wyjazdowego rewanżu. Mediolański klub został za to ukarany wykluczeniem z kolejnej edycji europejskich pucharów.

[edytuj] Dominacja we Włoszech i Europie w latach 90.

Franco Baresi świętujący 15. tytuł mistrzowski Milanu
Franco Baresi świętujący 15. tytuł mistrzowski Milanu

Następne lata to dominacja Milanu w Serie A. W latach 1992-1994 Milan trzy razy z rzędu wygrywał ligę włoską. W tym pierwszym sezonie po raz drugi królem strzelców został Marco van Basten. Został także pierwszym graczem w historii klubu, który trzykrotnie został uhonorowany Złotą Piłką.

W 1993 Mediolańczycy przegrali finałowe spotkanie Pucharu Europy (po raz pierwszy rozgrywane pod nazwą "Liga Mistrzów") z Olympique Marsylia (0:1). Rok później drużyna odbiła sobie to niepowodzenie, zdobywając piąty Puchar Europy, wygrywając w finale na Stadionie Olimpijskim w Atenach z Barceloną 4:0. Mecz ten został uznany w głosowaniu kibiców z okazji stulecia klubu za najlepszy w historii Milanu.

18 maja 1994, finał Pucharu Europy: A.C. Milan - FC Barcelona 4:0 (2:0)

W tych samych latach Milan trzykrotnie wygrywał również mecze o Superpuchar Włoch. W międzyczasie klub ustanowił też rekord Włoch pod względem kolejnych meczów w Serie A bez porażki - 58.

Do bogatej kolekcji trofeów mediolański klub dołożył w początkach 1995 kolejny, wygrywając Superpuchar Europy po zwycięstwie w dwumeczu z londyńskim Arsenalem (0:0 i 2:0). W tym samym roku tytuł najlepszego piłkarza europejskich klubów, a tym samym Złotą Piłkę, otrzymał liberyjski napastnik Milanu George Weah.

Pasmo sukcesów Milanu zakończyło się w 1996 zdobyciem 15. tytułu mistrzowskiego. Rok wcześniej klub przegrał kolejny finał Ligi Mistrzów (0:1 z Ajaxem).

[edytuj] Kryzys drugiej połowy lat 90.

Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia A.C. Milan (od 1996).

W dwóch następnych latach klub osiągał bardzo słabe wyniki, co skutkowało brakiem awansu do europejskich pucharów. W rozgrywkach ligowych piłkarze Milanu zajmowali kolejno 11. i 10. pozycję. Jedynym jasnym punktem zespołu była gra w Pucharze Włoch, w którym Milan przegrał w finałowej rywalizacji latem 1998 z Lazio Rzym (1:0 i 1:3).

Na szczyt ligi włoskiej zespół powrócił w 1999. Milan w siedmiu ostatnich kolejkach Serie A odrobił siedmiopunktową stratę do rzymskiego Lazio i zdobył szesnasty tytuł mistrzowski.

W 2000 do mediolańskiego klubu dołączył Ukrainiec Andrij Szewczenko. Już w swoim pierwszym sezonie został królem strzelców Serie A, jednak Milan nie zdołał obronić tytułu, plasując się na najniższym stopniu ligowego podium.

[edytuj] Drużyna Carlo Ancelottiego

W 2001 stanowisko trenera zespołu objął Carlo Ancelotti. Nowatorskie metody szkoleniowe oraz taktyka wprowadzone przez byłego gracza Milanu poskutkowały kolejnym pasmem sukcesów w historii klubu - już w sezonie 2001/02 mediolański zespół dotarł do półfinału Pucharu UEFA, gdzie odpadł po dwumeczu z Borussią Dortmund (0:4 i 3:1).

W 2003 rossoneri w półfinale Ligi Mistrzów zagrali po raz pierwszy w historii z innym zespołem z Włoch - Interem. Po zaciętych derbach do finału awansował Milan (0:0 i 1:1). W finale przeciwnikiem Mediolańczyków był kolejny rywal z Serie A - Juventus. Po bezbramkowym remisie Milan wygrał w rzutach karnych 3-2 i po raz szósty sięgnął po Puchar Europy.

28 maja 2003, finał Pucharu Europy: A.C. Milan - Juventus Turyn 0:0, karne 3-2

Opaskę kapitana w tym meczu nosił Paolo Maldini. Po 40 latach włoski obrońca powtórzył wyczyn swojego ojca Cesare, który zdobył najcenniejsze europejskie trofeum jako kapitan Milanu w 1963.

W tym samym roku klub po raz piąty zdobył Puchar Włoch, pokonując w finale Romę (4:1 i 2:2). W sierpniu rossoneri pokonali w meczu o Superpuchar Europy FC Porto 1:0.

W sezonie 2003/04 Milan zdobył siedemnasty - jak dotąd ostatni - tytuł mistrzowski. Pomógł w tym nowy rozgrywający mediolańskiej drużyny - Brazylijczyk Kaká, wspomagany przez Szewczenkę, który zdobył swój drugi tytuł króla strzelców ligi włoskiej. W rozgrywkach międzynarodowych zespołowi szło nieco gorzej. Milan przegrał po rzutach karnych z Boca Juniors mecz o Puchar Interkontynentalny, natomiast w Lidze Mistrzów klub odpadł w ćwierćfinale z Deportivo La Coruña głównie przez słaby mecz rewanżowy (4:1 i 0:4).

Rossoneri zakończyli sezon zdobyciem piątego Superpucharu Włoch, co jest do dziś rekordem tych rozgrywek. Natomiast pod koniec roku Szewczenko jako piąty gracz w historii Milanu zdobył Złotą Piłkę.

W 2005 klub zajął drugie miejsce zarówno w lidze włoskiej, jak i Lidze Mistrzów. W tej ostatniej Milan rozgrywał dramatyczne mecze. W półfinale (2:0 i 1:3 z PSV Eindhoven) zdobył bramkę na wagę awansu już w doliczonym czasie gry. W finale z Liverpoolem Mediolańczycy prowadzili do przerwy trzema bramkami, by ostatecznie zremisować 3:3. W rzutach karnych lepszy okazał się zespół z Anglii.

[edytuj] Ostatnie lata

Kaká, mistrz świata i zdobywca Pucharu Europy w barwach Milanu
Kaká, mistrz świata i zdobywca Pucharu Europy w barwach Milanu

W sezonie 2005/06 Milan zajął początkowo drugie miejsce w Serie A, zdobywając 88 punktów, co było klubowym rekordem. W 38 meczach zespół odniósł 28 zwycięstw, uzyskał 4 remisy i poniósł 6 porażek. Strzelił 85 bramek, tracąc 31. Klub dotarł też do półfinału Ligi Mistrzów.

Po zakończeniu sezonu okazało się, że Milan jest jednym z klubów zamieszanych w aferę Calciopoli. Brak bezpośrednich dowodów i istnienie jedynie poszlak związków z aferą spowodował, że klub został potraktowany stosunkowo łagodnie. Ostatecznie, po odebraniu 30 punktów, zespół został sklasyfikowany się na trzeciej pozycji w tabeli.

Sezon 2006/07 mediolańska drużyna rozpoczęła z ośmioma ujemnymi punktami. Celem klubu w było wywalczenie w lidze miejsca uprawniającego do gry co najmniej w kwalifikacjach Ligi Mistrzów. Milan grał ze zmiennym szczęściem, osiągając jednak swój cel w kwietniu po awansie na czwarte miejsce w tabeli.

Sezon ligowy rossoneri zakończyli bilansem: 19 zwycięstw, 12 remisów i 7 porażek. Strzelili 57 bramek, tracąc 36.

W Pucharze Europy, po wygraniu rozgrywek w swojej grupie, zespół eliminował kolejnych rywali w fazie pucharowej: Celtic, Bayern i Manchester United. Po meczach z tą ostatnią drużyną Milan awansował do finału, w którym - jak dwa lata wcześniej - zmierzył się z Liverpoolem. Po zwycięstwie 2:1 Mediolańczycy zdobyli najważniejsze europejskie trofeum piłkarskie po raz siódmy.

23 maja 2007, finał Pucharu Europy: A.C. Milan - Liverpool F.C. 2:1 (1:0)

Sezon 2007/08 Milan rozpoczął od zdobycia piątego w swojej historii Superpucharu Europy (europejski rekord) po zwycięstwie nad Sevillą FC 3:1. Ponieważ mediolański zespół osiągnął taką liczbę triumfów w tych rozgrywkach jako pierwszy w Europie, otrzymał prawo do zatrzymania tego trofeum na własność.

2 grudnia Złotą Piłkę otrzymał Kaká, będąc szóstym zawodnikiem w historii klubu, który został laureatem tej nagrody.

Rok 2007 Milan zakończył zwycięstwem w klubowych mistrzostwach świata. W finałowym spotkaniu Mediolańczycy pokonali Boca Juniors 4:2. Oznaczało to, że po raz trzeci w historii Milan zdobył potrójną koronę (Puchar Europy, Superpuchar Europy i Puchar Świata). Tym samym włoski zespół został najbardziej utytułowanym klubem w oficjalnych rozgrywkach międzynarodowych, mając na koncie 18 trofeów.

W Serie A mediolański klub zakończył sezon na 5. pozycji i w sezonie 2008/09 wystąpi w Pucharze UEFA. Milan wygrał 18 spotkań oraz uzyskał 10 remisów i tyle samo porażek. Zespół strzelił 66 bramek, tracąc 38.

[edytuj] Milan w poszczególnych sezonach

Zobacz więcej w osobnym artykule: A.C. Milan w poszczególnych latach.
  • Sezon 2002/2003
  • Sezon 2001/2002
  • Sezon 2000/2001
  • Sezon 1999/2000
  • Sezon 1998/1999

[edytuj] Osiągnięcia

Mistrzowie Włoch 1996
Mistrzowie Włoch 1996

[edytuj] Triumfy w plebiscytach

  • Drużyna roku World Soccer (3): 1989, 1994, 2003

[edytuj] Oficjalne

Uznawane przez FIFA i UEFA:

  • Puchar Europy
    • Zwycięstwo (7): 1962/63, 1968/69, 1988/89, 1989/90, 1993/94, 2002/03, 2006/07
    • Porażka w finale (4): 1957/58, 1992/93, 1994/95, 2004/05
  • Mistrzostwo Włoch
    • Zwycięstwo (17): 1901, 1906, 1907, 1950/51, 1954/55, 1956/57, 1958/59, 1961/62, 1967/68, 1978/79, 1987/88, 1991/92, 1992/93, 1993/94, 1995/96, 1998/99, 2003/04
    • 2. miejsce (15): 1902, 1909/10, 1910/11, 1947/48, 1949/50, 1951/52, 1955/56, 1960/61, 1964/65, 1970/71, 1971/72, 1972/73, 1989/90, 1990/91, 2004/05
    • 3. miejsce (20): 1900, 1903, 1904, 1911/12, 1937/38, 1940/41, 1945/46, 1948/49, 1952/53, 1953/54, 1959/60, 1962/63, 1963/64, 1968/69, 1975/76, 1979/80, 1988/89, 1999/00, 2002/03, 2005/06
  • Puchar Włoch
    • Zwycięstwo (5): 1966/67, 1971/72, 1972/73, 1976/77, 2002/03
    • 2. miejsce (7): 1941/42, 1967/68, 1970/71, 1974/75, 1984/85, 1989/90, 1997/98
  • Superpuchar Włoch
    • Zwycięstwo (5): 1988, 1992, 1993, 1994, 2004
    • Porażka (3): 1996, 1999, 2003
  • Superpuchar Europy
    • Zwycięstwo (5): 1989, 1990, 1994, 2003, 2007
    • Porażka (2): 1974, 1994

Uznawane przez FIGC:

  • Medal Króla
    • Zwycięstwo (3): 1900, 1901, 1902
  • Puchar Federalny
    • Zwycięstwo (1): 1916
  • Mistrzostwo Serie B
    • Zwycięstwo (2): 1980/81, 1982/83

[edytuj] Nieoficjalne

Triumfy w rozgrywkach nieuznawanych przez włoską federację oraz zwycięstwa w regularnie rozgrywanych turniejach towarzyskich:

  • Mundialito (nieoficjalne klubowe mistrzostwa świata)
    • Zwycięstwo (1): 1987
  • Mistrzostwo Włoch FNGI (Włoskiej Federacji Gimnastycznej)
    • Zwycięstwo (4)[5]: 1904, 1905, 1906, 1907
  • Piłka Dapplesa
    • Zwycięstwo (22): 1905 (6×), 1906 (4×), 1907 (5×), 1908 (7×)
  • Puchar Spensleya
    • Zwycięstwo (1): 1909
  • But Radice
    • Zwycięstwo (3): 1912, 1915, 1922
  • Puchar Lombardii
    • Zwycięstwo (1): 1917
  • Mistrzostwo Lombardii
    • Zwycięstwo (1): 1917/18
  • Trofeum Lombardi e Macchi
    • Zwycięstwo (1): 1925
  • Puchar Primato
    • Zwycięstwo (2): 1935, 1943
  • Puchar Monti
    • Zwycięstwo (1): 1945
  • Puchar Przyjaźni
    • Zwycięstwo (2): 1959, 1960

[edytuj] Indywidualne osiągnięcia

[edytuj] Rankingi i nagrody federacji

  • Drużyna roku IFFHS (2): 1993, 2005
  • Zwycięzca rankingu UEFA: (2): 2005/06, 2006/07
  • Uzyskane prawa do symboli:
    • Od 1979 Milan jest jednym z trzech włoskich klubów, które mają prawo nosić na koszulkach symbol gwiazdy oznaczający 10 zdobytych tytułów mistrzowskich.
    • Milan jest jednym z pięciu zespołów, których zawodnicy w meczach Ligi Mistrzów mają prawo nosić na rękawach specjalne logo - honorową odznakę UEFA, przyznawaną za zdobycie przez klub pięciu Pucharów Europy lub wygranie tego trofeum 3 razy z rzędu[9][10].

[edytuj] Milan obecnie

Zobacz więcej w osobnym artykule: A.C. Milan w sezonie 2007-08.

[edytuj] Skład zespołu

Oficjalna kadra w sezonie 2007/08[11]

Nr Kraj Imię i nazwisko (Pseudonim) Urodzony Poprz. klub
Bramkarze
1. Brazylia Brazylia Nelson de Jesus Silva (Dida) 1973 Corinthians
16. Australia Australia Željko Kalac 1972 Perugia
29. Włochy Włochy Valerio Fiori 1969 Piacenza
Obrońcy
2. Brazylia Brazylia Marcos Evangelista de Moraes (Cafú) 1970 Roma
3. Włochy Włochy Paolo Maldini (kapitan drużyny) 1968 wychowanek
4. Gruzja Gruzja Kachaber Kaładze 1978 Dynamo Kijów
13. Włochy Włochy Alessandro Nesta 1976 Lazio
17. Chorwacja Chorwacja Dario Simić 1975 Inter
18. Czechy Czechy Marek Jankulovski 1977 Udinese
19. Włochy Włochy Giuseppe Favalli 1972 Inter
25. Włochy Włochy Daniele Bonera 1981 Parma
27. Brazylia Brazylia Sergio Claudio dos Santos (Serginho) 1971 São Paulo FC
31. Brazylia Brazylia Rodrigo Izecson Dos Santos Leite (Digao) 1985 Rimini
36. Włochy Włochy Matteo Darmian 1989 wychowanek
44. Włochy Włochy Massimo Oddo 1976 Lazio
Pomocnicy
5. Brazylia Brazylia Emerson Ferreira da Rosa (Emerson) 1976 Real Madryt
8. Włochy Włochy Gennaro Ivan Gattuso 1978 Salernitana
10. Holandia Holandia Clarence Seedorf 1976 Inter
20. Francja Francja Yoann Gourcuff 1986 Stade Rennais
21. Włochy Włochy Andrea Pirlo 1979 Brescia
23. Włochy Włochy Massimo Ambrosini 1977 Vicenza
32. Włochy Włochy Cristian Brocchi 1976 Fiorentina
34. Francja Senegal[12] Francja Ibrahim Ba 1973 Djurgårdens IF
Napastnicy
9. Włochy Włochy Filippo Inzaghi 1973 Juventus
11. Włochy Włochy Alberto Gilardino 1982 Parma
22. Brazylia Włochy[13] Brazylia Ricardo Izecson dos Santos Leite (Kaká) 1982 São Paulo FC
94. Francja Francja Willy Aubameyang 1987 wychowanek
99. Brazylia Brazylia Ronaldo Luís Nazário de Lima (Ronaldo) 1976 Real Madryt

Boiskowe ustawienie graczy Milanu:

Kalac
#16
Oddo
#44
Nesta
#13
Maldini
#3
Janku-
lovski

#18
Gattuso
#8
Pirlo
#21
Ambrosini
#23
Kaká
#22
Seedorf
#10
Inzaghi
#9

Zawodnicy Milanu będący na wypożyczeniu:

[edytuj] Transfery w sesji letniej 2008

Przybyli:

Odeszli:

[edytuj] Zastrzeżone numery

  • 3. Włochy Paolo Maldini, w Milanie od 1985 do dziś, po jego odejściu koszulkę z tym numerem będzie mógł założyć tylko jego syn, Christian (ur. 16 czerwca 1996)[14]
  • 6. Włochy Franco Baresi, w Milanie 1977-1997

[edytuj] Sztab szkoleniowy

Szatnia Milanu
Szatnia Milanu
  • Trener: Carlo Ancelotti
  • Asystenci trenera: Mauro Tassotti, Alessandro Costacurta
  • Trenerzy bramkarzy: Villiam Vecchi, Beniamino Abate
  • Przygotowanie fizyczne: Daniele Tognaccini, Giovanni Mauri
  • Menedżer zespołu: Silvano Ramaccioni
  • Dyrektor medyczny: Armando Gozzini
  • Koordynator medyczny: Jean Pierre Meersseman
  • Główny lekarz: Massimiliano Sala
  • Fizjoterapeuci: Giorgio Puricelli, Tomislav Vrbnjak, Sebastiano Genovese, Marco Paesanti, Cristiano Parolini, Roberto Morosi
  • Przygotowanie atletyczne: William Tillson
  • Masażyści: Roberto Boerci, Endo Tomonori

[edytuj] Drużyny młodzieżowe i dziecięce

Zobacz więcej w osobnym artykule: Primavera A.C. Milan.

Milan posiada młodzieżowe i dziecięce zespoły we wszystkich kategoriach wiekowych, uczestniczące w oficjalnych rozgrywkach juniorów.

Najstarszym zespołem jest Primavera, w której grają zawodnicy do dwudziestego życia. Gracze Primavery stanowią naturalne zaplecze pierwszej drużyny, a jej członkowie często powoływani są do szerokiej kadry klubu i uczestniczą w treningach razem z seniorami. W razie potrzeby najlepsi gracze włączani są do składu na mecze Milanu.

[edytuj] Najważniejsze osiągnięcia Primavery

  • Młodzieżowe Mistrzostwo Włoch Primavera (1): 1964/65
  • Młodzieżowy Puchar Włoch Primavera (1): 1984/85
  • Młodzieżowe Mistrzostwo Włoch Berretti (6): 1971/72, 1981/82, 1982/83, 1984/85, 1989/90, 1993/94
  • Zwycięstwo w Torneo di Viareggio (8): 1949, 1952, 1953, 1957, 1959, 1960, 1999, 2001

[edytuj] Lista juniorskich zespołów Milanu

  • Primavera (rocznik 1988 i młodsi)
  • Berretti (rocznik 1989 i młodsi)
  • Allievi Nazionali (rocznik 1991 i młodsi)
  • Allievi Regionali "B" (rocznik 1992)
  • Giovanissimi Nazionali (rocznik 1993)
  • Giovanissimi Regionali "B" (rocznik 1994)
  • Esordienti "A" (rocznik 1995)
  • Esordienti "B" (rocznik 1996)
  • Pulcini 97 (rocznik 1997)
  • Pulcini Provinciali (rocznik 1998)
  • Pulcini 99 (rocznik 1999)

[edytuj] Stadion

Zobacz więcej w osobnym artykule: Stadion Giuseppe Meazzy.
Stadion Milanu: San Siro
Stadion Milanu: San Siro

W swojej historii Milan grał na kilku boiskach:

  • Trotter (1900 - 1903)
  • Acquabella (1903 - 1905)
  • Campo Porta Monforte (1906 - 1914)
  • Velodoromo Sempione (1914 - 1919)
  • Viale Lombardia (1919 - 1926)
  • San Siro (od 1926)
  • Arena Civica (1942 - 1945)

Stadionem, na którym zespół Milanu obecnie rozgrywa swoje mecze, jest San Siro. W sezonie 2007/08 obiekt posiada 82 955 miejsc do dyspozycji kibiców. Jest to stadion miejski, więc na tym samym obiekcie rozgrywa swoje spotkania drugi mediolański klub - Inter.

Budowa stadionu została rozpoczęta w grudniu 1925. Inauguracja nastąpiła 19 września 1926 - Milan przegrał z Interem 3:6. Stadion nosi nazwę San Siro - od nazwy dzielnicy, w której został wybudowany. W 1981 obiekt został nazwany imieniem słynnego gracza obu mediolańskich zespołów - Giuseppe Meazzy. Jednak kibice najczęściej używają pierwotnej nazwy.

W klasyfikacji UEFA San Siro jest jednym z 26 stadionów ocenionych na 5 gwiazdek (najwyższa klasa).

Podstawowe dane obiektu:

  • Maksymalna pojemność: 85 700 miejsc
  • Długość boiska: 105 m
  • Szerokość boiska: 68 m
  • Adres stadionu: Via Piccolomini, 5 20151 Milano

Na San Siro odbyło się 8 spotkań mistrzostw świata (3 w 1934 i 5 w 1990). Ponadto mediolański stadion 7 razy gościł uczestników finałowych spotkań europejskich pucharów: 3 razy finalistów Pucharu Europy i 4 razy finalistów Pucharu UEFA.

W podziemiach stadionu znajduje się klubowe muzeum Milanu i Interu, otwarte 5 października 1996 z inicjatywy Onorato Arisiego.

19 grudnia 2005 wiceprezydent Milanu Adriano Galliani zapowiedział rozpoczęcie konsultacji w sprawie budowy nowego stadionu[15]. Byłby on do wyłącznego użytku Milanu i tylko do rozgrywania spotkań piłki nożnej (bez bieżni lekkoatletycznej). Także wśród władz Interu pojawiły się plany budowy nowego obiektu, co z kolei spowodowało pomysły wykupienia przez Milan "San Siro" z rąk miasta i rozpoczęcie gruntownej przebudowy stadionu, tak aby spełniał on standardy współczesnych, najnowocześniejszych obiektów.

[edytuj] Kibice

Widok na główną trybunę przed meczem Milanu z Chievo
Widok na główną trybunę przed meczem Milanu z Chievo
Frekwencja kibiców Milanu na San Siro
Frekwencja kibiców Milanu na San Siro
Brigate Rossonere dopingują swój zespół
Brigate Rossonere dopingują swój zespół
Kibice Milanu świętują tutuł mistrzowski w roku 2004 na Piazza del Duomo
Kibice Milanu świętują tutuł mistrzowski w roku 2004 na Piazza del Duomo

Fani Milanu stanowią jedną z największych i najstarszych zorganizowanych grup kibiców we Włoszech. Pierwsze grupy skupiały wielu emigrantów z południowych Włoch, którzy przybyli do Mediolanu w poszukiwaniu pracy. Tradycyjnie Milan był wspierany przez robotników i związkowców, podczas gdy Inter był klubem typowej klasy średniej. Obecnie grupy kibiców nie są z reguły ukierunkowane politycznie, jednak wśród rossonerich nadal dominują fani ze środowisk robotniczych (zarówno lewicowi jak i prawicowi). Brak grup o charakterze skrajnie prawicowym.

Kibice Milanu należą do bardziej spokojnych grup na Półwyspie Apenińskim. Awantury z ich udziałem zdarzają się stosunkowo rzadko. Jednocześnie milaniści pod względem opraw meczowych czy też zaangażowania w aktywny doping na trybunach należą zdaniem wielu obserwatorów do europejskiej czołówki[16].

Do najpoważniejszych incydentów z udziałem kibiców Milanu doszło w sezonie 1994/95. W meczu Ligi Mistrzów bramkarz Casino Salzburg został uderzony w głowę plastikową butelką rzuconą z trybun. Kilka tygodni później podczas meczu z Genoą jeden z kibiców gości został śmiertelnie pchnięty nożem.

W ostatnich latach na domowe mecze zespołu przychodziło średnio od 45 do 60 tysięcy widzów. Do legendy klubu przeszedł mecz finałowy Pucharu Europy 1989 w Barcelonie. W stolicy Katalonii pojawiło się ok. 90 tysięcy kibiców Milanu.

Frekwencja kibiców na domowych meczach Milanu:

Sezon Widzów   Sezon Widzów   Sezon Widzów
przed 1980 brak danych 1989/90 59 054 1999/00 58 522
1980/81 31 282 1990/91 77 488 2000/01 52 304
1981/82 45 781 1991/92 77 868 2001/02 58 616
1982/83 35 111 1992/93 75 830 2002/03 61 534
1983/84 53 136 1993/94 65 708 2003/04 63 245
1984/85 60 941 1994/95 56 659 2004/05 63 595
1985/86 56 782 1995/96 60 973 2005/06 59 993
1986/87 66 210 1996/97 55 894 2006/07 47 117
1987/88 73 284 1997/98 54 432 2007/08 56 579
1988/89 73 209 1998/99 57 760  

Fani mediolańskiego klubu przyjaźnią się we Włoszech z kibicami Brescii, a z zagranicznych drużyn utrzymują przyjacielskie stosunki z Barceloną. Do najbardziej nielubianych przez nich zespołów należą Juventus, Roma, Inter, Verona i Atalanta.

Najbardziej zagorzali fani Milanu zasiadają w sektorze Curva Sud (Zakole Południowe). W sektorze tym zasiada do 10 000 kibiców. Przeciwległy sektor (Curva Nord) tradycyjnie przypisany jest kibicom Interu.

Kibice Milanu zorganizowani są w wiele nieoficjalnych grup, do których należą:

  • Fossa dei Leoni (Jama Lwów) - najstarsza i największa grupa fanatycznych kibiców Milanu. Założona w 1968, zakończyła działalność w listopadzie 2005 po stracie swojej wyjazdowej flagi (niepisany zwyczaj włoskich grup). Apolityczna, liczyła do 10 000 członków.
  • Brigate Rossonere - druga pod względem wielkości, założona w 1975, liczy ok. 3 000 członków.
  • Alternativa Rossonera - około 800 członków.
  • Commandos Tigre - założona w 1967, około 300 członków.
  • inne mniejsze grupy: Dannati, Gruppo Lucifero, Lord Kaos, Panthers, Prugne Korps, Rams, Rembambi, Sconvolts, Torcida Rossonera, Vecchia Guardia

Wszystkie najważniejsze sukcesy kibice Milanu świętują na Piazza del Duomo, placu przed słynną mediolańską katedrą. Nieoficjalnym hymnem fanów klubu jest hymn Mediolanu - O mia bela Madonina.

Milan jest jednym z czołowych klubów pod względem liczby kibiców we Włoszech oraz na całym świecie. Według badań sondażowych liczba kibiców Milanu w Italii wynosi ok. 7.4 miliona[17]. Bardziej popularnym klubem we Włoszech jest jedynie Juventus. Ok. 23% włoskich kibiców kibicuje Milanowi[18], według innego sondażu do grona kibiców mediolańskiego klubu zalicza się 12.4% populacji Włoch (w tym 20.3% wśród osób do 24 roku życia)[19].

Milan posiada specjalną komórkę klubu, zrzeszającej wszystkie oficjalne fankluby zespołu - Associazione Italiana Milan Club (AIMC). Do AIMC należy wiele fanklubów z całego świata, w tym jedyny oficjalny fanklub Milanu w Polsce - Milan Club Polonia, przyjęty w 2005.

Sympatię do mediolańskiego klubu deklaruje wielu sportowców, aktorów i polityków z Włoch i innych krajów świata[20]. Jednym z nich jest amerykański koszykarz Kobe Bryant, którego ojciec występował we włoskiej lidze koszykówki. Powiedział: "Po skończeniu kariery chętnie zostanę piłkarzem, pod warunkiem jednak, że kontrakt zaproponuje mi AC Milan"[21]. Także inny amerykański gracz, Dennis Rodman, jest kibicem włoskiego klubu.

Innymi znanymi sportowcami kibicującymi Milanowi są: Antonio Rossi, pochodzący z lombardzkiego Lecco dwukrotny mistrz olimpijski w wioślarstwie oraz Diana Bianchedi, mistrzyni olimpijska w szermierce. Do kibiców Milanu zaliczał się również zwycięzca kolarskich wyścigów Giro d'Italia i Tour de France - Marco Pantani.

Uczucia do mediolańskiego zespołu deklaruje włoski aktor i scenarzysta Diego Abantuono, autor wielu cytatów na temat rossonerich[22]. Innymi kibicami mediolańskiego klubu z branży filmowej są: włoski komik Teo Teocoli oraz hiszpańska aktorka Natalia Estrada, była partnerka Paolo Berlusconiego, brata prezydenta Milanu.

Wśród polityków kibicujących Milanowi znajdują się Silvio Berlusconi - obecny prezydent klubu, były premier Włoch i lider partii Forza Italia a także Roberto Maroni z Ligi Północnej, były minister opieki społecznej. Kibicem Milanu jest również opozycyjny rywal Berlusconiego z partii komunistycznej, Fausto Bertinotti.

Milanowi kibicuje także angielski piosenkarz Robbie Williams.

[edytuj] Oficjalne media

[edytuj] Forza Milan!

Czasopismo poświęcone Milanowi, miesięcznik. Założony w listopadzie 1963 przez dziennikarza Gino Sansoniego. Pierwotnie magazyn był oficjalnym pismem fan-klubów drużyny. W 1979 Forza Milan! zyskał aprobatę władz Milanu jako oficjalne czasopismo klubu.

Od stycznia 1997 magazyn wydawany jest przez wydawnictwo Panini. Redaktorem naczelnym czasopisma jest Fabrizio Melegari.

[edytuj] Milan Channel

Cyfrowy, kodowany kanał telewizyjny w stu procentach poświęcony mediolańskiej drużynie. Założony na stulecie klubu, pierwszą transmisję przeprowadził 24 grudnia 1999. Przez całą dobę kanał prezentuje historię i teraźniejszość klubu, programy o zawodnikach, wywiady i najnowsze informacje o zespole.

Stacja znajduje się na platformie cyfrowej Sky Italia. Jako pierwsza stacja klubowa we Włoszech przekroczyła liczbę 50 000 widzów abonujących kanał[23]. W 2006 miesięczny abonament wynosił 8 euro.

[edytuj] Obiekty związane z klubem

[edytuj] Milanello

Nowoczesny ośrodek treningowy Milanu, położony ok. 40 km od Mediolanu, w pobliżu Varese. Zbudowany w 1963 z inicjatywy Andrei Rizzoliego, w większości został przebudowany podczas kadencji prezydenta Berlusconiego. Otoczony lasem obiekt zajmuje powierzchnię 1 600 hektarów. W Milanello oprócz piłkarzy Milanu często trenuje także reprezentacja Włoch.

Milanello posiada dwa treningowe, kilkudziesięciometrowe boiska oraz bieżnię o długości ponad 1 kilometra. Na terenie obiektu znajduje się też centrum wypoczynkowo-konferencyjne oraz sala gimnastyczna wyposażona w najnowsze osiągnięcia techniki sportowej, mające na celu doprowadzenie graczy Milanu do optymalnej sprawności fizycznej.

Treningi w Milanello można oglądać na klubowym kanale Milan Channel dzięki sieci kamer umieszczonych na terenie ośrodka.

[edytuj] MilanLab

Utworzone w lipcu 2002 nowoczesne biomechaniczne centrum badawcze, zajmujące się analizą formy i parametrów psychofizycznych graczy Milanu. Każdy z piłkarzy przechodzi w nim regularne badania, sprawdzające m.in. odporność psychiczną, czas reakcji czy też parametry mięśni. Systemy komputerowe analizują wszystkie dane, dobierając optymalny rodzaj treningu, a także dietę zawodnika, co pozwala w znacznym stopniu obniżyć prawdopodobieństwo spadku formy lub kontuzji. W MilanLab piłkarze odbywają również zajęcia z psychologiem.

Bezpośrednią przyczyną powstania laboratorium był przypadek Fernando Redondo, którego zatrudnienie kosztowało mediolański klub olbrzymią kwotę, podczas gdy już na pierwszym treningu argentyński gracz odniósł kontuzję. Wyeliminowała go ona z gry na dwa lata. Od tego czasu, dzięki współpracy klubu z biomechanikami, liczba niespodziewanych urazów w zespole spadła w znaczący sposób.

[edytuj] Milan Point

Oficjalny sklep Milanu. W jego asortymencie znajdują się nie tylko oficjalne stroje zespołu czy też sprzęt sportowy z autografami piłkarzy, lecz także wiele innych przedmiotów z logo mediolańskiego klubu.

Obiekt znajduje się na trzech poziomach, z czego jeden posiada oficjalną klubową kawiarnię i salę kinową. Prezentowane są w niej wszystkie wyjazdowe spotkania Milanu, a w pozameczowym czasie transmitowana jest klubowa telewizja.

[edytuj] Fundacja Milanu

Fundacja Milanu (Fondazione Milan Onlus) została założona z inicjatywy klubu 20 lutego 2003. Celem fundacji jest "wrażliwość na ludzi w potrzebie i aktywna pomoc przy pomocy rzetelnej organizacji"[24].

W ciągu 4 lat swojej działalności fundacja wsparła około 30 projektów na łączną kwotę ponad 2 milionów euro. Pomogła m.in. w programach UNICEFu, wsparła kliniki pediatryczne i oddziały neonatologii w szpitalach oraz pomogła w budowie placów zabaw i parków rozrywki dla dzieci.

Obecnie Fundacja Milanu wspiera projekt stworzenia oddziału intensywnej terapii w Szpitalu Ginekologiczno-Położniczym w Nazarecie.

W zarządzie fundacji zasiadają: Adriano Galliani, Paolo Berlusconi, Leonardo de Araujo i Paolo Maldini.

[edytuj] Hymn klubu

Link do utworu

Hymnem klubu (Inno Milan) jest utwór Milan, Milan! - utwór napisany z okazji zdobycia 11. tytułu mistrzowskiego w 1988. Od tego czasu utwór ten jest tradycyjnie odgrywany przez meczami drużyny na własnym boisku. Autorem słów jest Massimi Guantini, natomiast muzykę skomponował Tony Renis[25].

[edytuj] Barwy i logo klubu

Symbole Milanu - po lewej stronie czerwono-czarne pasy, po prawej czerwony krzyż - fragment herbu Mediolanu
Symbole Milanu - po lewej stronie czerwono-czarne pasy, po prawej czerwony krzyż - fragment herbu Mediolanu
Barwy drużyny Barwy drużyny Barwy drużyny
Barwy drużyny
Barwy drużyny
 
Trzeci komplet strojów
Barwy drużyny Barwy drużyny Barwy drużyny
Barwy drużyny
Barwy drużyny
 
Strój bramkarza

Klubowe barwy Milanu to czerwony i czarny. Barwy te w momencie ich przyjęcia miały symbolizować: czerwień - kolor diabłów (pierwszy przydomek Milanu) i zapał do gry członków zespołu, natomiast czerń - strach przeciwników[26]. Jednocześnie nawiązują one do barw zespołu klubu piłkarskiego z Nottingham, rodzinnego miasta Kilpina - założyciela Milanu.

Podstawowy strój graczy to koszulki w czerwone-czarne pasy, czarne spodenki i czarne skarpetki. Strój wyjazdowy jest cały w kolorze białym, w takich strojach najczęściej grają też piłkarze Milanu w meczach finałowych europejskich pucharów[27]. Czasem stosowany jest też trzeci komplet strojów - obecnie w całości w kolorze czarnym. Bramkarze Milanu od sezonu 2002/03 występują w ciemnożółtych (czasem zielonych) koszulkach, czarnych spodenkach i czarnych skarpetkach.

Od sezonu 2006/2007 na koszulkach mediolańskiego zespołu znajduje się logo oficjalnego sponsora - austriackiej firmy prowadzącej internetowe zakłady sportowe - bwin.com, z którą Milan podpisał czteroletni kontrakt[28]. W poprzednich dwunastu sezonach głównym sponsorem zespołu był Opel. Stroje zawodników są produkowane przez niemiecki Adidas.

Logo klubu przedstawia połączenie klubowych barw w postaci czarno-czerwonych pasów oraz miejską flagę Mediolanu (czerwony krzyż na białym tle), oba elementy wpisane są w okrąg[29]. Ponad nim znajduje się skrót nazwy zespołu - "ACM", a poniżej - rok założenia (1899). Całość otoczona jest czerwoną elipsą. Często ponad właściwym logo umieszczona jest żółta, pięcioramienna gwiazda, przyznana Milanowi za osiągnięcie dziesięciu tytułów mistrza Włoch.

[edytuj] Słynni gracze

Z tym tematem związana jest kategoria: Piłkarze A.C. Milan.
Zobacz więcej w osobnych artykułach: Lista piłkarzy A.C. Milan, Lista obcokrajowców w A.C. Milan.

[edytuj] Najwięcej bramek dla Milanu

Poz. Zawodnik Gole
1 Gunnar Nordahl 221
2 Andrij Szewczenko   173
3 Gianni Rivera 164
4 José Altafini 161
5 Aldo Boffi 136
6 Marco Van Basten 124
7 Giuseppe Santagostino 106
8 Pierino Prati 102
9 Filippo Inzaghi   100
10 Louis Van Hege 98
11 Alberto Bigon 90
12 Nils Liedholm 89
13 Renzo Burini 88
14 Pietro Paolo Virdis 76
15 Marco Simone 75

Symbolem piłki () oznaczono piłkarzy, którzy jeszcze nie zakończyli kariery.

Stan na zakończenie sezonu 2007/08

[edytuj] Najwięcej występów w Milanie

Poz. Zawodnik Mecze
1 Paolo Maldini   870
2 Franco Baresi 719
3 Alessandro Costacurta 663
4 Gianni Rivera 658
5 Mauro Tassotti 583
6 Mario Anquilletti 418
7 Cesare Maldini 412
8 Demetrio Albertini 406
9 Nils Liedholm 394
10 Alberigo Evani 393
11 Roberto Donadoni 390
12 Gennaro Gattuso   383
13 Giovanni Trapattoni 351
14 Omero Tognon 342
15 Luigi Perversi 341

[edytuj] Jedenastka wszech czasów

Piłkarze którzy zostali wybrani do drużyny wszech czasów na stulecie klubu:

[edytuj] Mistrzowie świata w zespole Milanu

[edytuj] Kapitanowie Milanu

Zobacz więcej w osobnym artykule: Lista kapitanów A.C. Milan.

Zespół Milanu miał w swojej historii 41 kapitanów. Pierwszym kapitanem drużyny był Anglik David Allison. Obecnie, od sezonu 1997/98, jest nim Paolo Maldini. Najdłużej - 14 lat - funkcję kapitana pełnił Franco Baresi.

[edytuj] Piłkarze Milanu w reprezentacji Włoch

Zobacz więcej w osobnym artykule: Lista piłkarzy A.C. Milan w reprezentacji Włoch.

Dotychczas we włoskiej reprezentacji zagrało 81 zawodników mediolańskiego klubu. Jako pierwsi we włoskim zespole (15 maja 1910 w meczu z Francją) zagrali Aldo Cevenini i Pietro Lana. Jako ostatni w reprezentacji kraju wystąpił Daniele Bonera.

[edytuj] Prezesi klubu

Z tym tematem związana jest kategoria: Prezesi A.C. Milan.
  • 1899-1909: Anglia Alfred Edwards
  • 1909: Włochy Giannino Camperio (tymczasowo)
  • 1909-1928: Włochy Piero Pirelli
  • 1928-1930: Włochy Luigi Ravasco
  • 1930-1933: Włochy Mario Bernazzoli
  • 1933-1935: Włochy Luigi Ravasco (komisarz nadzwyczajny)
  • 1935-1936: Włochy Pietro Annoni
  • 1936-1937: Włochy Pietro Annoni, G. Lorenzini, Rino Valdameri (tymczasowo)
  • 1937-1939: Włochy Emilio Colombo
  • 1939-1940: Włochy Achille Invernizzi
  • 1940-1944: Włochy Umberto Trabattoni (komisarz nadzwyczajny)
  • 1944-1945: Włochy Antonio Busini
  • 1945-1954: Włochy Umberto Trabattoni
  • 1954-1963: Włochy Andrea Rizzoli
  • 1963-1965: Włochy Felice Riva
  • 1965-1966: Włochy Federico Sordillo (tymczasowo)
  • 1966-1967: Włochy Luigi Carraro
  • 1967-1971: Włochy Franco Corraro
  • 1971-1972: Włochy Federico Sordillo
  • 1972-1976: Włochy Albino Buticchi
  • 1976: Włochy Bruno Pardi
  • 1976-1977: Włochy Vittorio Duina
  • 1977-1980: Włochy Felice Colombo
  • 1980-1982: Włochy Gaetano Morazzoni
  • 1982-1986: Włochy Giuseppe Farina
  • 1986: Włochy Rosario Lo Verde
  • 1986-2004: Włochy Silvio Berlusconi
  • 2004-2006: brak[30]
  • 2006-2008: Włochy Silvio Berlusconi
  • od 2008: brak[31]

[edytuj] Trenerzy zespołu

Z tym tematem związana jest kategoria: Trenerzy piłkarscy A.C. Milan.
  • 1900-1906: Anglia Herbert Kilpin
  • 1906-1907: Włochy Daniele Angeloni
  • 1907-1910: Komisja Techniczna
  • 1910-1911: Włochy Giovanni Camperio
  • 1911-1915: Komisja Techniczna
  • 1915-1922: Włochy Guido Moda
  • 1922-1924: Austria Ferdinand Oppenheim
  • 1924-1926: Włochy Vittorio Pozzo
  • 1926: Włochy Guido Moda
  • 1926-1928: Anglia Herbert Burgess
  • 1928-1931: Austria Engelbert König
  • 1931-1933: Węgry József Bánás
  • 1933-1934: Węgry József Viola
  • 1934-1937: Włochy Adolfo Baloncieri
  • 1937: Anglia William Garbutt
  • 1937-1938: Austria Hermann Felsner i Węgry József Bánás
  • 1938-1940: Węgry József Viola
  • 1940-1941: Włochy Guido Ara i Włochy Antonio Busini
  • 1941-1943: Włochy Mario Magnozzi
  • 1943-1945: Włochy Giuseppe Santagostino
  • 1945-1946: Włochy Adolfo Baloncieri
  • 1946-1949: Włochy Giuseppe Bigogno
  • 1949-1952: Węgry Lajos Czeizler
  • 1952: Szwecja Gunnar Gren
  • 1952-1953: Włochy Mario Sperone
  • 1953-1954: Węgry Béla Guttmann
  • 1954: Włochy Antonio Busini
  • 1954-1956: Urugwaj Hector Puricelli
  • 1956-1960: Włochy Giuseppe Viani
  • 1960-1961: Włochy Paolo Todeschini
  • 1961-1963: Włochy Nereo Rocco
  • 1963-1964: Włochy Luis Carniglia

[edytuj] Piłkarze i trenerzy

Gracze którzy byli zarówno zawodnikami Milanu, jak i trenerami:

[edytuj] Rywalizacja sportowa

Milan posiada wielu rywali, z którymi toczy wieloletnią rywalizację. Najczęściej mediolański klub grał z Interem Mediolan - 267 razy, Juventusem Turyn - 252, AC Torino - 178, AS Romą - 165, FC Bologną - 158, ACF Fiorentiną oraz Lazio Rzym - po 149.

Na szczeblu międzynarodowym Milan spotykał się naczęściej z zespołami: Real Madryt - 12 razy, FC Barcelona - 11, Ajax Amsterdam i Bayern Monachium - po 10 oraz FC Porto - 9.

Bilans Milanu w oficjalnych spotkaniach[32]:

Mecze[33] Zwycięstwa Milanu Remisy Porażki Milanu Bramki zdobyte Bramki stracone
3610 1769 1017 824 6130 3756

[edytuj] Derby Mediolanu

Zobacz więcej w osobnym artykule: Piłkarskie derby Mediolanu.
Humorystyczny transparent z parafrazą Boskiej komedii Dantego podczas meczu derbowego
Humorystyczny transparent z parafrazą Boskiej komedii Dantego podczas meczu derbowego

Jednym z najważniejszych wydarzeń w piłkarskim kalendarzu Milanu są derby Mediolanu (potocznie nazywane Derby della Madonnina) z Interem. Mediolańskie derby należą do najstarszych i najczęściej rozgrywanych meczów derbowych w światowej piłce nożnej, do sezonu 2007/08 włącznie zostało rozegranych 267 takich spotkań. Z reguły derby rozgrywane są dwukrotnie w ciągu podczas rozgrywek Serie A.

Od czasu do czasu oba mediolańskie zespoły grają ze sobą także w Pucharze Włoch oraz w Lidze Mistrzów. Ponadto tradycją stały się przedsezonowe mecze o Trofeum TIM (dodatkowo z udziałem Juventusu), lecz nie są one zaliczane do oficjalnych statystyk (mecze trwają po 45 minut).W ogólnej statystyce meczów derbowych lepszy jest Milan, który wygrał 104 mecze w stosunku do 91 Interu. W samej Serie A przewagę posiada jednak Inter (53 zwycięstw tego zespołu i 46 Milanu). Jedyny mecz na szczeblu finałowym odbył się w roku 1977. W finale Pucharu Włoch Milan wygrał 2:0.

Derby Mediolanu znane są z gorącej atmosfery na trybunach, jednak z reguły nie dochodziło do poważniejszych zakłóceń porządku. Na stadionie pojawia się wtedy wiele flag i transparentów dotyczących obu zespołów (często humorystycznych, patrz zdjęcie obok).Do wyjątków należał mecz w ćwierćfinale Ligi Mistrzów w sezonie 2004/05, gdy bramkarz Milanu Dida został trafiony przez kibica Interu racą w bark. Mecz został przerwany, a następnie Milanowi został przyznany walkower[34].

Najwyższe zwycięstwo w tej rywalizacji Milan odniósł w 1918, wygrywając 8:1. Inter wygrał zaś w meczu wyjazdowym w 1910 5:0.

Bilans Milanu w derbach Mediolanu:

Mecze Zwycięstwa Milanu Remisy Zwycięstwa Juventusu Bramki Milanu Bramki Juventusu
267 104 72 91 428 394

[edytuj] Mecze z Juventusem

Zobacz więcej w osobnym artykule: Trofeum Berlusconiego.

Drugim największym rywalem Milanu pod względem ilości rozegranych spotkań jest Juventus. Oba kluby spotkały się dotychczas 252 razy. Żaden z klubów nie uzyskał znaczącej przewagi w tej rywalizacji, obecnie minimalnie lepszy bilans posiada Milan. Jest to rywalizacja dwóch najbardziej utytułowanych włoskich drużyn.

Oprócz spotkań w Serie A oba zespoły spotykają się każdego roku w corocznym, prestiżowym spotkaniu o Trofeum Berlusconiego. W meczach o to trofeum 8 razy lepszy był Juventus, 6 razy Milan.

Jednym z najważniejszych momentów tej rywalizacji był finał Ligi Mistrzów w sezonie 2002/03. Na stadionie w Manchesterze padł wówczas bezbramkowy remis, a w rzutach karnych lepsi okazali się piłkarze Milanu wygrywając 3-2. Był to pierwszy i jedyny finał Pucharu Europy z udziałem dwóch włoskich zespołów.

Trzykrotnie oba zespoły spotykały się w finale Pucharu Włoch. W roku 1942 i 1990 w finałowych dwumeczach lepszy okazał się Juventus, w 1973 w Rzymie w decydującym spotkaniu po rzutach karnych wygrał Milan.

Najwyższe zwycięstwa Milan odniósł w latach 1901 (7:0) i 1912 (8:1), Juventus - w latach 1925 (6:0) i 1927 (8:2). Do historii przeszły również wyjazdowe zwycięstwa Milanu w 1950 (7:1) i Juventusu w 1996 (6:1). Oba wyniki to najwyższe porażki tych klubów w historii na własnym boisku.

Bilans Milanu w meczach z Juventusem:

Mecze Zwycięstwa Milanu Remisy Zwycięstwa Juventusu Bramki Milanu Bramki Juventusu
252 87 80 85 368 362

[edytuj] Serie A

Zobacz więcej w osobnym artykule: Mecze A.C. Milan w mistrzostwach Włoch.
Wykres prezentujący miejsca Milanu w Serie A
Wykres prezentujący miejsca Milanu w Serie A

Podczas 76 dotychczas rozegranych sezonów ligi włoskiej Milan 74 razy występował w najwyższej klasie rozgrywkowej - Serie A. Tylko 2 razy mediolański klub zagrał w drugiej lidze - w sezonach 1980/81 i 1982/83.

W tabeli wszech czasów ligi włoskiej[35] Milan zajmuje aktualnie 3. miejsce[36], ustępując jedynie Juventusowi i Interowi.

Bilans Milanu w ostatnich 10 sezonach ligi włoskiej:

Sezon Miejsce Punkty Mecze Zwycięstwa Remisy Porażki Gole zdobyte Gole stracone
1998/99 1 70 34 20 10 4 59 34
1999/00 3 61 34 16 13 5 65 40
2000/01 6 49 34 12 13 9 56 46
2001/02 4 55 34 14 13 7 47 33
2002/03 3 61 34 18 7 9 55 30
2003/04 1 82 34 25 7 2 65 24
2004/05 2 79 38 23 10 5 63 28
2005/06 3 58[37] 38 28 4 6 85 31
2006/07 4 61[38] 38 19 12 7 57 36
2007/08 5 64 38 18 10 10 66 38

[edytuj] Puchar Włoch

Zobacz więcej w osobnym artykule: Mecze A.C. Milan w Pucharze Włoch.

Dotychczas Milan wystąpił w 60 edycjach (na 61 rozegranych) Pucharu Włoch. 5 razy wygrywał trofeum, 12 razy uczestniczył co najmniej w finale, 23 razy w półfinale i 39 razy w ćwierćfinale.

Milan nie brał udziału jedynie w pierwszej edycji Pucharu Włoch (1922), podobnie jak większość czołowych włoskich zespołów.

Osiągnięcia Milanu w kolejnych edycjach Pucharu Włoch:

Sezon Runda   Sezon Runda   Sezon Runda   Sezon Runda
1926/27 1/16 finału[39] 1963/64 1/4 finału 1978/79 faza grupowa 1993/94 1/8 finału
1935/36 1/2 finału 1964/65 1. runda 1979/80 1/4 finału 1994/95 1/8 finału
1936/37 1/2 finału 1965/66 1/4 finału 1980/81 faza grupowa 1995/96 1/4 finału
1937/38 1/2 finału 1966/67 zwycięstwo 1981/82 faza grupowa 1996/97 1/4 finału
1938/39 1/2 finału 1967/68 2. miejsce[40] 1982/83 1/4 finału 1997/98 finał
1939/40 1/8 finału 1968/69 1/4 finału 1983/84 1/4 finału 1998/99 1/8 finału
1940/41 1/8 finału 1969/70 faza grupowa 1984/85 finał 1999/00 1/4 finału
1941/42 finał 1970/71 2. miejsce[41] 1985/86 1/8 finału 2000/01 1/2 finału
1942/43 1/4 finału 1971/72 zwycięstwo 1986/87 1/8 finału 2001/02 1/2 finału
1958[42] 6 miejsce[43] 1972/73 zwycięstwo 1987/88 1/8 finału 2002/03 zwycięstwo
1958/59 1/8 finału 1973/74 grupa półfinałowa 1988/89 2. runda grupowa 2003/04 1/2 finału
1959/60 2. runda 1974/75 finał 1989/90 finał 2004/05 1/4 finału
1960/61 1/8 finału 1975/76 grupa półfinałowa 1990/91 1/2 finału 2005/06 1/4 finału
1961/62 2. runda 1976/77 zwycięstwo 1991/92 1/2 finału 2006/07 1/2 finału
1962/63 1/8 finału 1977/78 grupa półfinałowa 1992/93 1/2 finału 2007/08 1/8 finału

W sezonie 2008/09 Milan rozpocznie rozgrywki od 1/8 finału, podobnie jak pozostałe zespoły z pierwszej ósemki Serie A poprzedniego sezonu.

Bilans Milanu w Meczach Pucharu Włoch:

Mecze Zwycięstwa Milanu Remisy Porażki Milanu Bramki zdobyte Bramki stracone
340 176 92 72 582 327

[edytuj] Europejskie puchary

Zobacz więcej w osobnym artykule: Mecze A.C. Milan w europejskich pucharach.
Wykres prezentujący miejsca Milanu w Serie A
Wykres prezentujący miejsca Milanu w Serie A

Sezon 2007/08 był dla Milanu 38., w którym występował on w rozgrywkach o europejskie trofeum. Dotychczas 9 edycji zakończyło się triumfem Mediolańczyków. W finale Milan brał udział 14 razy, 18 razy dochodził co najmniej do półfinału, a 23 razy do ćwierćfinału.

Osiągnięcia Milanu w kolejnych edycjach europejskich pucharów:

Sezon Rozgrywki[44] Runda   Sezon Rozgrywki Runda
1955/1956 PE 1/2 finału 1985/1986 PU 1/8 finału
1957/1958 PE finał 1987/1988 PU 1/16 finału
1959/1960 PE 1/8 finału 1988/1989 PE zwycięstwo
1961/1962 PMT 1. runda 1989/1990 PE zwycięstwo
1962/1963 PE zwycięstwo 1990/1991 PE 1/4 finału
1963/1964 PE 1/4 finału 1992/1993 PE finał
1964/1965 PMT 1. runda 1993/1994 PE zwycięstwo
1965/1966 PMT 1/8 finału 1994/1995 PE finał
1967/1968 PZP zwycięstwo 1995/1996 PU 1/4 finału
1968/1969 PE zwycięstwo 1996/1997 PE faza grupowa
1969/1970 PE 1/8 finału 1999/2000 PE 1. runda grupowa
1971/1972 PU 1/2 finału 2000/2001 PE 2. runda grupowa
1972/1973 PZP zwycięstwo 2001/2002 PU 1/2 finału
1973/1974 PZP finał 2002/2003 PE zwycięstwo
1975/1976 PU 1/4 finału 2003/2004 PE 1/4 finału
1976/1977 PU 1/8 finału 2004/2005 PE finał
1977/1978 PZP 1/16 finału 2005/2006 PE 1/2 finału
1978/1979 PU 1/8 finału 2006/2007 PE zwycięstwo
1979/1980 PE 1/16 finału 2007/2008 PE 1/8 finału

W tabeli wszech czasów europejskich pucharów klub zajmuje 5. miejsce[45]. Sezon 2008/09 będzie 10. z rzędu, w którym Milan zagra w europejskich pucharach (rekord klubu).

W sezonach 2002/03 - 2006/07 Milan był jedyną drużyną, która wystąpiła we wszystkich pięciu edycjach Ligi Mistrzów, awansując co najmniej do ćwierćfinału, z czego 3 razy zagrał w finale, 2 razy zwyciężając. W sezonach 2000/01 - 2006/07 Milan 7 razy z rzędu był najlepszą włoską drużyną w poszczególnych edycjach europejskich pucharów.

W sezonach 2005/06 i 2006/07 Milan okazał się najlepszy w rankingu klubowym UEFA[46].

Bilans Milanu w meczach europejskich pucharów:

Mecze Zwycięstwa Milanu Remisy Porażki Milanu Bramki zdobyte Bramki stracone
308 165 72 71 512 266

[edytuj] Mecze finałowe z udziałem klubu

Zobacz więcej w osobnym artykule: Mecze finałowe z udziałem A.C. Milan.
Finały europejskich pucharów z udziałem Milanu:

W swojej dotychczasowej historii Milan 51 razy występował w finałowej rywalizacji w ośmiu różnych rozgrywkach. 30 razy zakończyły się one triumfem Mediolańczyków, 21 razy Milan nie zdobywał trofeum. Dwukrotnie była to rywalizacja ponadplanowa: w 1906 Milan z sukcesem walczył w barażu o mistrzostwa Włoch, a w 1971 przegrał barażowe spotkanie o Puchar Włoch.

7 razy w finałowej rywalizacji Milan musiał wykonywać rzuty karne. 3 razy zakończyły się one zdobyciem przez klub trofeum. Trzykrotnie o zwycięzcy zadecydowała dogrywka - Milan wygrał ją raz, w roku 1989 walcząc o Puchar Interkontynentalny. Dwie dodatkowe dogrywki zakończyły się remisem: w 1906 podczas rywalizacji o mistrzostwo Włoch oraz w 1942 w meczu o Puchar Włoch. W obu przypadkach spotkania zostały powtórzone.

Łącznie w finałowej rywalizacji mediolański klub musiał trzykrotnie rozgrywać dodatkowe spotkania: w 1906 Milan wygrał, w 1942 przegrał, a w 1963 - również przegrał dodatkowe trzecie spotkanie o Puchar Interkontynentalny.

[edytuj] Rekordy, statystyki i ciekawostki

Zobacz więcej w osobnym artykule: Statystyki A.C. Milan.
  • Najwyższe zwycięstwo u siebie: Milan - Audax Modena 13:0 (4 października 1914).
  • Najwyższe zwycięstwo na wyjeździe: Ausonia Pro Gorla - Milan 0:10 (21 grudnia 1919).
  • Najwyższa porażka u siebie: Milan - Bologna 0:8 (5 listopada 1922).
  • Najwyższa porażka na wyjeździe: Juventus - Milan 8:2 (10 lipca 1927) i Ajax - Milan 6:0 (16 stycznia 1974).
  • Milan jest rekordzistą Włoch pod względem meczów bez porażki w lidze - passa rossonerich to 58 spotkań (od 26 maja 1991 do 21 marca 1993).
  • Rekordowa seria kolejnych zwycięstw Milanu - 10, wynik osiągnięty dwukrotnie - wiosną lat 1951 i 1994
  • Rekordowa seria Milanu meczów bez porażki w europejskich pucharach - 17 (od 19 kwietnia 1972 do 10 kwietnia 1974). To 6. wynik w Europie.
  • Najwięcej bramek w historii Milanu strzelił Gunnar Nordahl - 221. Potrzebował na to 8 sezonów, co dało mu średnią 27.6 goli na sezon. Na drugim miejscu znajduje się Andrij Szewczenko, który w 7 sezonach strzelił 173 bramki.
  • Gunnar Nordahl strzelił w Milanie najwięcej goli w jednym sezonie w całej historii Serie A - 35.
  • W sezonie 1968/69 Milan w 30 meczach Serie A stracił zaledwie 12 bramek. Średnia - 0.4 straconego gola na mecz to rekord Włoch.
  • Milan dwukrotnie kończył rozgrywki o mistrzostwo Włoch bez porażki: w 1907 - 4 zwycięstwa i 2 remisy oraz w sezonie 1991/92 - 22 zwycięstwa i 12 remisów. Ten ostatni sezon to jedyny przypadek od momentu utworzenia Serie A (1929/30), kiedy mistrz Włoch nie przegrał ani jednego meczu.
  • 16 razy piłkarze Milanu zdobywali tytuł króla strzelców (łącznie 8 graczy). To również rekord Włoch.
  • 29 razy (rekord) Milan uczestniczył w finałach oficjalnych rozgrywek międzynarodowych: 11 w Pucharze Europy, 3 w Pucharze Zdobywców Pucharów, 7 w Superpucharze Europy, 7 w Pucharze Interkontynentalnym i 1 w Klubowych Mistrzostwach Świata.
  • Milan zajmuje 1. miejsce pod względem ilości oficjalnych międzynarodowych trofeów. Zdobył ich 18. Na szczeblu europejskim Milan jest również rekordzistą (14 trofeów).
  • Milan jest rekordzistą pod względem ilości zdobytych Superpucharów Europy oraz Superpucharów Włoch. Oba trofea mediolański klub zdobywał 5 razy.
  • Sebastiano Rossi jest rekordzistą Włoch pod względem ilości minut bez puszczonego gola. W sezonie 1993/94 nie puścił bramki w lidze przez 929 minut.
  • Najwięcej spotkań z zespole Milanu rozegrał Paolo Maldini. Po sezonie 2006/07 miał na koncie 847 występów, włoski obrońca nadal znajduje się w kadrze zespołu i ma szansę na poprawienie wyniku. Drugi w tej klasyfikacji Franco Baresi zaliczył 719 spotkań.
  • Paolo Maldini zagrał najwięcej spotkań w Serie A w historii - 600[47].

  • Milan 52 razy plasował się na podium mistrzostw Włoch: 17 razy na 1. miejscu, 15 razy na 2. i 20 razy na 3. Łącznie daje to 51% wszystkich edycji rozgrywek (102) w których brał udział.
  • W sezonie 1993/94 oba mediolańskie kluby zdobyły europejskie trofeum - Milan Puchar Europy, Inter Puchar UEFA. To jedyny przypadek dwóch zwycięskich klubów z jednego miasta w historii europejskich pucharów.
  • Milan trzykrotnie eliminował z pucharów obrońcę trofeum - 2 razy z Pucharu Europy, 1 raz z Pucharu Zdobywców Pucharów.
  • Milan 3 razy uczestniczył w Pucharze Mitropa - pierwszych poważnych rozgrywkach europejskich. W 1938, w sezonie 1966/67 i w sezonie 1981/82 (wówczas turnieju dla zwycięzców drugich lig). W tym ostatnim Milan zwyciężył, wygrywając rozgrywki grupowe.
  • Milan nigdy nie wygrał Pucharu UEFA. Dwukrotnie docierał do półfinału: w sezonie 1971/72 (wyeliminowanie przez Tottenham Hotspur) oraz w sezonie 2001/02 (Borussia Dortmund). W trzech ostatnich startach Milan zawsze odpadał z drużyną, która później przegrywała w finale: Espanyol Barcelona (1987/88), Girondins Bordeaux (1995/96) oraz wspomniana Borussia.
  • W pierwszej połowie XX wieku kibice Milanu byli nazywani przez fanów Interu Casciavitt ("śrubokręty"). Było to związane ze stereotypem kibica - robotnika (fanami Milanu były osoby wywodzące się głównie ze środowisk robotniczych, bogatsi kibicowali Interowi). Określenie to w późniejszych latach kibice przyjęli sami dla siebie, a Casciavitt stał się nieoficjalnym przydomkiem zespołu.
  • Gunnar Nordahl, rekordzista Milanu pod względem zdobytych bramek (221) i pięciokrotny król strzelców, znalazł się w Milanie w kuriozalny sposób. Pojawił się w Mediolanie w ramach "odszkodowania" od Juventusu za "kradzież" Duńczyka Ploggera, który jechał podpisać kontrakt z Milanem, lecz został zabrany przez turyńskich działaczy do ich siedziby, gdzie czekał już na niego gotowy kontrakt z Juventusem.
  • Marco van Basten strzelił swojego pierwszego (1987) i ostatniego (1993) gola w Milanie temu samemu bramkarzowi, Alessandro Niście, broniącego w pierwszym meczu barw Pisy, w ostatnim - Ancony.
  • Pomiędzy 9. a 12 września Milan nigdy w historii nie grał meczu na wyjeździe.
  • 18 kwietnia 2007 w drugiej minucie meczu Ascoli - Milan (2:5) Alberto Gilardino strzelił bramkę numer 4 000 w oficjalnych meczach klubu. Po tym spotkaniach bilans Milanu wynosił: 2 445 rozegranych spotkań, 4 004 zdobyte bramki i 2 500 bramek straconych[48].
  • Milan, Ajax i Liverpool są jedynymi zespołami, które dwukrotnie wygrywały Puchar Europy nie odnosząc ani jednej porażki w zwycięskim sezonie.
  • Milan i Inter są jedynymi zespołami, które w Pucharze Europy dwukrotnie (razem 4 mecze) rozgrywały spotkania derbowe. Jednocześnie były to jedyne w historii dwumecze pucharowe, w których oba spotkania były rozgrywane na tym samym boisku.
  • Carlo Ancelotti jest jednym z dwóch graczy, którzy wygrywali Puchar Europy zarówno jako zawodnik jak i trener.
  • Cesare Maldini i jego syn Paolo poprowadzili Milan jako kapitanowie zespołu do zwycięstwa w Pucharze Europy w odstępie 40 lat (1963 i 2003).
  • Milan jest jednym z klubów[49], który ma zamiar wziąć udział w sportowo-reklamowych wyścigach specjalnych samochodów o nazwie Superleague Formula[50]. Każdy pojazd ma być reprezentowany przez inny klub piłkarski. Zawody mają rozpocząć się w sierpniu 2008
  • Druga bramka Filippa Inzaghiego w finałowym meczu Pucharu Europy sezonu 2006/07 była bramką nr 500 w historii występów Milanu w europejskich pucharach.
  • Milan jako zdobywca Pucharu Europy pięć razy grał w meczach o Superpuchar Europy. Za każdym razem zdobywał to trofeum[51].

[edytuj] A.C. Milan jako spółka

Według rankingu opublikowanego przez magazyn Forbes, A.C. Milan jest piątym klubem świata pod względem wartości rynkowej. Wartość klubu w roku 2007 została oszacowana na 824 miliony dolarów[52]. Roczny dochód Milanu wyniósł 305 milionów dolarów.

Głównym sponsorem klubu jest austriacka internetowa firma bukmacherska bwin.com. Czteroletni kontrakt został podpisany przed sezonem 2006/07. Stroje zawodników oraz sprzęt sportowy dostarcza Adidas. Umowa z niemieckim producentem została podpisana do końca sezonu 2016/17[53].

[edytuj] Sponsorzy w historii klubu

Główni sponsorzy:

  • 1899-1981: brak
  • 1981-1982: Pooh Jeans
  • 1982-1983: Hitachi
  • 1983-1984: Olio Cuore
  • Wiosna 1984: Retequattro
  • 1984-1985: Oscar Mondadori
  • 1985-1987: Fotorex U-Bix
  • 1987-1992: Mediolanum
  • 1992-1994: Motta
  • 1994-2006: Opel
  • od 2006: bwin.com

Sponsorzy techniczni:

  • 1899-?: brak
  •  ?-1979: Adidas
  • 1979-1980: Adidas - Linea Milan
  • 1980-1982: Linea Milan
  • 1982-1984: NR
  • 1984-1985: Rolly Go
  • 1985-1986: Gianni Rivera
  • 1986-1990: Kappa
  • 1990-1993: Adidas
  • 1993-1998: Lotto
  • od 1998: Adidas

[edytuj] Zarząd spółki

  • Prezes: brak[54]
  • Wiceprezes i Chief Executive Officer: Adriano Galliani
  • WIceprezesi: Paolo Berlusconi, Gianni Nardi
  • Członkowie zarządu: Pasquale Cannatelli, Leandro Cantamessa, Michele Carpinelli, Alfonso Cefaliello, Francesco Forneron Mondadori, Giancarlo Foscale, Livio Gironi, Paolo Ligresti

Przypisy

  1. Formalnie wiceprezes klubu, pełniący obowiązki prezesa w zastępstwie Silvia Berlusconiego
  2. Milan znajduje się w czołówce wszystkich oficjalnych rozgrywek pod względem ilości zwycięstw
    Mistrzostwo Włoch: 2 miejsce (Juventus - 27 triumfów, Milan - 17); Puchar Włoch: 4 miejsce (Juventus - 9, Roma - 8, Fiorentina - 6, Inter, Milan i Torino - po 5); Superpuchar Włoch: 1 miejsce (Milan - 5, Inter i Juventus - po 4); Puchar Europy: 2 miejsce (Real Madryt - 9, Milan - 7); Puchar Zdobywców Pucharów: 2 miejsce (FC Barcelona - 4, RSC Anderlecht, Chelsea F.C., Dynamo Kijów i Milan - po 2); Superpuchar Europy: 1 miejsce (Milan - 5, Ajax Amsterdam i Liverpool F.C. - po 3); Puchar Świata: 1 miejsce (Milan - 4, Boca Juniors, Nacional Montevideo, Penarol Montevideo, Real Madryt - po 3)
  3. 1. Milan 9 pkt, 2. TJ Vítkovice 8, 3. Osijek 4, 4. Haladás 3
  4. Nagroda dla piłkarza jest kontynuacją wyróżnienia dla najlepszego gracza Ligi Mistrzów
  5. Niektóre źródła podają dodatkowo zwycięstwo w 1902
  6. Ex aqueo z Hectorem Puricellim z Bolonii
  7. Ex aqueo z Aurelio Milanim z Fiorentiny
  8. Ex aqueo z Paolo Pulicim z Torino i Giuseppe Savoldim z Bolonii
  9. Regulamin Ligi Mistrzów, str. 26, §16.10 "Title-holder logo":
    http://www.uefa.com/ [dostęp 18 września 2007]
  10. http://worldsoccer.about.com/ [dostęp 18 września 2007]
  11. Aktualny skład na oficjalnej stronie klubu:
    http://www.acmilan.com/ [dostęp 18 września 2007]
  12. Ibrahim Ba posiada również obywatelstwo Senegalu
  13. Kaká posiada również włoskie obywatelstwo:
    http://www.repubblica.it/ [dostęp 17 września 2007]
  14. http://www.channel4.com/ [dostęp 18 września 2007]
  15. http://english.people.com.cn/ [dostęp 18 września 2007]
  16. http://website.lineone.net/ [dostęp 4 października 2007]
  17. Badania statystyczne wśród włoskich kibiców z 2005:
    1. Juventus - 9.3 mln kibiców, 2. Milan - 7.4 mln, 3. Inter - 5.1 mln, 4. Roma - 2.2 mln
    http://www.p2pforum.it/ [dostęp 18 września 2007]
  18. Sondaż dla La Repubblica z 24 sierpnia 2007:
    1. Juventus - 27%, 2. Milan - 23%, 3. Inter - 16%
    http://www.repubblica.it/ [dostęp 16 października 2007]
  19. Sondaż dla La Gazzetta dello Sport z lipca 2007:
    1. Juventus - 17.4%, 2. Milan - 12.4%, 3. Inter - 11%
  20. Paweł Czado, AC Milan, seria "Słynne kluby piłkarskie", str. 87-89
  21. Wywiad Kobego Bryanta dla Gazety Wyborczej
  22. http://pl.wikiquote.org/ [dostęp 16 pździernika 2007]
  23. http://www.ilvelino.it/ [dostęp 18 września 2007]
  24. http://www.acmilan.com/ [dostęp 18 września 2007]
  25. Oryginalny tekst hymnu Milanu:
    http://www.seeklyrics.com/ [dostęp 18 września 2007]
  26. "Czerwony, ponieważ jesteśmy diabłami, a czarny, żeby wszyscy się nas bali" - słowa przypisywane Herbertowi Kilpinowi
  27. Dwukrotnie piłkarze Milanu zagrali w finale Pucharu Europy w swoich podstawowych, czarno-czerwonych strojach. Oba mecze przegrali
    1958: Milan - Real Madryt 2:3; 1993: Milan - Olympique Marsylia 0:1
  28. http://www.casinocitytimes.com/ [dostęp 18 września 2007]
  29. Logo A.C. Milan:
    http://it.wikipedia.org/ [dostęp 18 września 2007]
  30. Ustawowy zakaz łączenia funkcji premiera oraz prezesa klubu sportowego (obie funkcje pełnił wówczas Silvio Berlusconi). Oficjalnie klubem zarządzał wiceprezes Adriano Galliani
  31. Silvio Berlusconi po raz kolejny został premierem i musiał ustawowo zrezygnować z funkcji prezesa Milanu
  32. W rozgrywkach uznawanych za oficjalne przez FIFA i UEFA
  33. Stan na 16 lutego 2008
  34. http://news.bbc.co.uk/ [dostęp 18 września 2007]
  35. Tabela wszech czasów Serie A:
    http://www.rsssf.com/ [dostęp 14 czerwca 2008]
  36. 1. Juventus - 3515 pkt, 2. Inter - 3179, 3. Milan - 3067
  37. Odjęte 30 punktów za udział w aferze Calciopoli
  38. Minus 8 punktów
  39. Rozgrywki zostały zawieszone z powodów kłopotu z terminarzem
  40. Finał grupowy z udziałem 4 zespołów
  41. Finał grupowy z udziałem 4 zespołów
  42. Rozgrywany latem i jesienią 1958
  43. Rozgrywano spotkania o poszczególne pozycje wśród przegranych ćwierćfinalistów
  44. PE - Puchar Europy, PZPZ - Puchar Zdobywców Pucharów, PU - Puchar UEFA, PMT - Puchar Miast Targowych
  45. Aktualna tabela wszech czasów europejskich pucharów:
    http://jfoot.neuf.fr/ [dostęp 18 września 2007]
  46. Aktualny ranking klubowy UEFA:
    http://www.90minut.pl/ [dostęp 1 listopada 2007]
  47. 601 gier, jeśli liczyć baraż z Sampdorią o udział w Pucharze UEFA w 1987. Stan na zkończenie seoznu 2006/07
  48. http://www.acmilan.com/ [dostęp 18 września 2007]
  49. http://www.akumulator.pl/ [dostęp 18 września 2007]
  50. Projekt Superleague Formula:
    http://superleagueformula.com/ [dostęp 18 września 2007]
  51. W dwukrotnie przegranej rywalizacji o Superpuchar Europy Milan występował jako zdobywca Pucharu Zdobywców Pucharów (1972: Milan - Ajax 1:0 i 0:6) oraz jako finalista Ligi Mistrzów (1993: Parma - Milan 0:1 i 2:0, w zastępstwie zdyskwalifikowanego Olympique Marsylia)
  52. http://www.forbes.com/ [dostęp 16 października 2007]
  53. http://www.acmilan.com/ [dostęp 16 czerwca 2008]
  54. Stanowisko zwolnione przez Silvia Berlusconiego z powodu objęcia funkcji premiera Włoch

[edytuj] Bibliografia

Literatura przedmiotu:

  • Almanacco Illustrato del Milan wyd. II, pr. zbiorowa, wyd. Panini, marzec 2005
  • Sergio Barbero, I Miti del Milan, wyd. Graphot, ISBN 88-86906-54-4
  • Sergio Barbero, Il diavolo in corpo. Storia del grande Milan, wyd. Graphot, 2004, ISBN 88-86906-67-6
  • Paweł Czado, AC Milan, seria "Słynne kluby piłkarskie", wyd. Oficyna Wydawnicza Atena, wrzesień 2007, ISBN 978-83-7552-042-2
  • Wielkie kluby Europy - AC Milan, dodatek do Przeglądu Sportowego, nr 97 (14475), 24 kwietnia 2007, ISSN 0137-9267

Pozostałe źródła drukowane:

Źródła internetowe:

[edytuj] Literatura dodatkowa

  • Sergio Barbero, Milan - Lo specchio del diavolo, wyd. Graphot
  • Sergio Barbero, Nel nome del diavolo, wyd. Graphot
  • La storia del Milan, seria "Le grandi squadre del calcio italiano", pr. zbiorowa, wyd. L'airone, 2005, ISBN 88-7944-722-X
  • Fabrizio Melegari, CentoMilan, il libro ufficiale, wyd. Panini, 1999
  • Quelli che il Diavolo, seria "I Tascabili - Ultimo Stadio", pr. zbiorowa, wyd. Fratelli Frilli, 2003, ISBN 88-87923-75-2
  • Dante di Ragogna, Milan - Triestina, seria "Le partite della storia", wyd. Edizioni Luglio, 2004, ISBN 88-89153-04-0

[edytuj] Zobacz też

PDF
Pobierz ten artykuł w formacie PDF
A.C. Milan
Plik jest oparty na wersji z 4 października 2007 i nie obejmuje późniejszych zmian
Commons
Wikicytaty
Zobacz w Wikicytatach kolekcję cytatów
o Milanie
Wikinews
Zobacz informacje w serwisie Wikinews
o Milanie

[edytuj] Linki zewnętrzne





aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -