Pallotyni
Z Wikipedii
Pallotyni | |
Pełna nazwa | Stowarzyszenie Apostolstwa Katolickiego |
Nazwa łacińska | Societas Apostolatus Catholici |
Skrót zakonny | SAC |
Kościół | Kościół rzymskokatolicki |
Dewiza | Caritas Christi urget nos (pol. Miłość Chrystusa przynagla nas) |
Założyciel | św. Wincenty Pallotti |
Data założenia | 1835 |
Rok zatwierdzenia | 1835 |
Liczba zakonników | 2366 (2006) |
Liczba Polaków | 816 (2006) |
witryna zakonu |
Pallotyni, właściwie Stowarzyszenie Apostolstwa Katolickiego (łac. Societas Apostolatus Catholici – SAC) – katolicka wspólnota księży i braci, założona przez św. Wincentego Pallottiego w 1. połowie XIX wieku. Pallotyni charakteryzują się licznymi dziełami duszpasterskimi i misyjnymi na wszystkich kontynentach oraz promowaniem współpracy z ludźmi świeckimi. Pallotyni są integralną częścią Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego, a według prawa kanonicznego są stowarzyszeniem życia apostolskiego na prawie papieskim.
Pallotyńskie wyższe seminarium duchowne w Polsce znajduje się w miejscowości Ołtarzew koło Warszawy, w gminie Ożarów Mazowiecki (powiat warszawski zachodni).
Spis treści |
[edytuj] Historia
Powstanie pallotynów łączy się z inicjatywą znaną dziś jako Zjednoczenie Apostolstwa Katolickiego, powziętą 4 kwietnia 1835 w Rzymie przez św. Wincentego Pallottiego, która od początku zgromadziła przy sobie grupę księży i osób świeckich. Chcieli wcielać w życie nowatorską, jak na tamte czasy, ideę, że każdy ochrzczony jest apostołem, czyli zobowiązanym do troski o zbawienie swoje i drugiego człowieka.
W styczniu 1846 wspólnota księży i braci, którzy postanowili poświęcić całe swe życie dla Zjednoczenia, wprowadziła się do pomieszczeń przy rzymskim kościele San Salvatore in Onda, które pełnią funkcję pallotyńskiego domu generalnego do dziś.
W roku 1854, już po śmierci Pallottiego, Kongregacja Rozkrzewiania Wiary zmieniła nazwę Stowarzyszenie Apostolstwa Katolickiego na Pobożne Stowarzyszenie Misyjne (Pia Societas Missionum - skrót PSM). W następnych latach pallotyni przeszczepili się m.in. do Niemiec, Irlandii, Polski, Brazylii i Szwajcarii, a z tych krajów udawali się na misje. W 1947 została przywrócona pierwotna nazwa pallotynów (Stowarzyszenie Apostolstwa Katolickiego). W obradach Soboru Watykańskiego II uczestniczyło pięciu pallotyńskich biskupów, zaś generał pallotynów ks. Wilhelm Möhler był członkiem komisji ds. apostolstwa ludzi świeckich. Podczas soboru idea apostolstwa powszechnego została w pełni zaaprobowana przez Kościół. 6 stycznia 1965 nastąpiło prawne oddzielenie Dzieła Szensztackiego od pallotynów. W 1981 roku wszedł w życie na stałe posoborowy tekst Prawa Podstawowego i Uzupełniającego, którego preambuła jest identyczna dla pallotynów i sióstr pallotynek.
[edytuj] Przełożeni generalni
- ks. Franciszek Vaccari 1850-1856
- ks. Rafał Melia 1856-1862
- ks. Ignacy Auconi 1862-1869
- ks. Józef Faa di Bruno 1869-1889
- ks. Karol Orlandi (wikariusz generalny) 1889-1890
- ks. Józef Bannin (wikariusz generalny) 1890-1895
- ks. Scipio Tofini (wikariusz generalny) 1895-1896
- ks. Wilhelm Whitmee 1896-1903
- ks. Maksymilian Kugelmann 1903-1909
- ks. Karol Gissler 1909-1919
- ks. Jacek Cardi 1919-1925
- ks. Piotr Resch 1925-1931
- ks. Jacek Cardi 1931-1937
- ks. Karol Hoffmann 1937-1947
- ks. Wojciech Turowski 1947-1953
- ks. Wilhelm Möhler 1953-1971
- ks. Mikołaj Gorman 1971-1977
- ks. Ludwik Münz 1977-1983
- ks. Martin Juritsch 1983-1992
- ks. Seamus Freeman 1992-2004
- ks. Friedrich Kretz 2004-
[edytuj] Nazewnictwo
Oficjalnym tytułem pallotyńskiego generała jest rektor generalny, który jest wybierany przez zebranie generalne. Tereny działalności pallotynów dzielą się na regie (przynajmniej 40 członków po wiecznej konsekracji) i prowincje (minimum 80 po wiecznej konsekracji) oraz delegatury tych obu (np. misje). Na czele prowincji stoi prowincjał, na czele regii superior lub regionał. Poszczególnymi domami kierują rektorzy.
[edytuj] Habit pallotynów
Strojem Stowarzyszenia jest ubiór duchowieństwa diecezji rzymskiej w XIX w., czyli czarna sutanna z pelerynką i czarnym wełnianym pasem, którego końce opadają na lewą stronę.
Na misjach w ciepłych krajach nosi się białą sutannę z czarnym pasem. Podobny strój nosi papież, tylko z pasem koloru białego.
Alumni przed wieczną konsekracją noszą sutannę bez pelerynki.
[edytuj] Duchowość
Charyzmat pallotyński opiera się na fundamencie jaki zawiera się w pallotyńskim zawołaniu Caritas Christi urget nos – Miłość Chrystusa nas przynagla. To miłość ma być dla pallotyna motorem do wszelkich działań.
Choć życie i działalność upodabniają ich do księży diecezjalnych, księża i bracia pallotyni oddają się całkowicie Bogu poprzez konsekrację – przyrzeczenia (podobne do ślubów zakonnych) czystości, ubóstwa, posłuszeństwa, a także wytrwania, wspólnoty dóbr i ducha służby, składane Stowarzyszeniu Apostolstwa Katolickiego. W ten sposób odpowiadają powołaniu, które otrzymali, aby żyć dla Boga i we wspólnocie braterskiej oddać się na służbę ludziom.
Patronką Stowarzyszenia i Zjednoczenia jest Maryja, Królowa Apostołów, która jest po Jezusie Chrystusie najdoskonalszym wzorem do naśladowania dla pallotynów.
[edytuj] Formacja
Formacja zakonna u pallotynów dzieli się na: wstępną, podstawową i stałą.
- formacja wstępna obejmuje, zarówno dla kandydatów na księży, jak i na braci, dwuletni nowicjat (u pallotynów nazywany okresem wstępnym) poprzedzony postulatem (najczęściej miesięcznym)
- formacja podstawowa to czas między złożeniem pierwszej konsekracji (przyrzeczeń) a wiecznej. Dla kandydatów do kapłaństwa przebiega on w wyższym seminarium duchownym, a dla braci najczęściej w tzw. domach junioratu
- do formacji stałej jest zobowiązany każdy pallotyn. Ma ona trwać do końca życia i obejmować rozwój duchowy oraz intelektualny. Pomagać mają w formacji wspólne rekolekcje, dni skupienia i inne spotkania
[edytuj] Cele i zadania
Celem Stowarzyszenia jest "ożywianie wiary i rozpalanie miłości u wszystkich członków Ludu Bożego", głównie przez głoszenie, że każdy członek Kościoła jest apostołem – powołanym do głoszenia Ewangelii słowem i czynem, oraz zjednoczenie ich wysiłków w służbie apostolskiej misji Kościoła.
[edytuj] Główne zadania
- apostolstwo świeckich – pobudzanie i formowanie świeckich do apostolstwa
- Inicjatywy ekumeniczne – modlitwa i praca na rzecz jedności chrześcijan
- Działalność misyjna – niesienie Ewangelii tym, którzy jej nie znają
- troska o niewierzących – solidarność i współpraca
- apostolstwo społeczne – działania na rzecz sprawiedliwości społecznej
- mass media – popieranie i stosowanie ich w apostolstwie
[edytuj] Działalność
Pallotyni pracują na wszystkich zamieszkanych kontynentach.
- Afryka: Kamerun, Kenia, Demokratyczna Republika Konga, Mozambik, RPA, Rwanda, Tanzania, Wybrzeże Kości Słoniowej
- Ameryki: Argentyna, Belize, Boliwia, Brazylia, Chile, Kanada, Kolumbia, Urugwaj, USA, Wenezuela
- Europa: Austria, Belgia, Białoruś, Chorwacja, Czechy, Francja, Hiszpania, Irlandia, Niemcy, Polska, Portugalia, Słowacja, Szwajcaria, Ukraina, Wielka Brytania, Włochy
- Azja: Indie, Korea Południowa, Rosja (Syberia)
- Oceania: Australia, Papua-Nowa Gwinea
[edytuj] Pallotyni w Polsce
Na ziemie polskie pallotynów sprowadził ks. Alojzy Majewski. 11 listopada 1907 on i ks. Alojzy Hübner otrzymali od abp. Józefa Bilczewskiego dworek we wsi Jajkowce (dziś na terenie Ukrainy), w którym zamieszkali. Pod koniec roku zaczęli się zgłaszać pierwsi kandydaci na braci i księży.
W 1909 r. zakupiono pod Wadowicami dom na wzniesieniu, który nazwano Collegium Marianum. W 1913 otwarto dom w Bochni przeznaczony na nowicjat i seminarium duchowne.
I wojna światowa prawie zupełnie zniszczyła młode Stowarzyszenie na ziemiach polskich – pozostał jedynie dom na Kopcu. Jednak w międzywojniu pallotyni rozwijali się szybko. Otwarto wiele domów, m.in. w Warszawie i Ołtarzewie, gdzie zaczęto budowę seminarium duchownego. Jednocześnie polscy pallotyni zaczęli działalność za granicą: na misjach w Afryce oraz we Francji (gdzie powstała Regia Francuska), Niemczech i Urugwaju, opiekując się w tych krajach Polonią.
W Polsce zajmowali się formacją świeckich przez czasopisma (np. "Królowa Apostołów"), zjazdy, dni skupienia, rekolekcje zamknięte i osobiste spotkania. W 1935 powstała niezależna polska Prowincja Chrystusa Króla Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego. II wojna światowa pozbawiła Stowarzyszenie większości domów, a w walkach i obozach koncentracyjnych zginęło 29 pallotynów (księży, braci i alumnów, w tym bł. ks. Józef Jankowski i bł. ks. Józef Stanek.
Po wojnie otwarto Małe Seminarium na Kopcu i w Chełmnie. W 1945 zaczęła się tworzyć placówka w Poznaniu, gdzie w 1948 powstało wydawnictwo "Pallottinum". Również w 1945 r. pallotyni osiedlili się w Częstochowie, budując sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Dolinie Miłosierdzia.
Z powodów politycznych dopiero w latach 60. udało się polskim pallotynom wyjechać na misje. W 1963 do Indii wyjechał ks. Adam Wiśniewski, a w latach 70. pallotyńscy misjonarze wyjechali do Afryki i Ameryki Południowej. Po roku 1989 udało się rozpocząć pracę m.in. w krajach b. ZSRR oraz na Słowacji. W 1993 polska pallotyńska Prowincja Chrystusa Króla uległa przekształceniu w dwie niezależne prowincje: Chrystusa Króla z zarządem w Warszawie, a obejmującą wschodnią część Polski oraz Zwiastowania Pańskiego z zarządem w Poznaniu, a obejmującą zachodnią część kraju.
W roku 2007 polscy pallotyni obchodzili 100-lecie działalności na ziemiach polskich.
[edytuj] Działalność w Polsce
- współpraca w Zjednoczeniu Apostolstwa Katolickiego
- misje zagraniczne
- duszpasterstwo parafialne
- duszpasterstwo pielgrzymkowe i biura pielgrzymkowe w Warszawie i Częstochowie
- działalność wydawnicza ("Pallottinum" i "Apostolicum")
- prowadzenie szkół w Lublinie, Chełmnie, Krakowie, Ożarowie Mazowieckim, Sierpcu i Mińsku Mazowieckim.
- działalność naukowa (KUL, UKSW, Instytut Teologii Apostolstwa, czasopismo "Communio" i inne)
- głoszenie rekolekcji i misji ludowych
- domy rekolekcyjne
- sanktuaria w Zakopanem, Częstochowie, Międzyrzeczu, Czarnej, Hodyszewie, Sierpcu i Ożarowie Mazowieckim
- duszpasterstwo powołaniowe
- prowadzenie hospicjów
- duszpasterstwa specjalistyczne: narkomani (Stowarzyszenie KARAN), więźniowie, bezdomni, małżeństwa niesakramentalne, prowadzenie świetlic socjoterapeutycznych, wspieranie samotnych matek i promowanie wolontariatu
- PRZEMIANA - Chrześcijański Portal Kierownictwa Duchowego – strona internetowa ks. Józefa Pierzchalskiego
[edytuj] Wyżsi przełożeni
- ks. Alojzy Majewski 1907-1925
- ks. Wojciech Turowski 1925-1932
- ks. Tomasz Mącior 1932-1934
- ks. Jan Maćkowski 1934-1947
- ks. Stanisław Czapla 1947-1959
- ks. Eugeniusz Weron 1959-1965
- ks. Stanisław Martuszewski 1965-1972
- ks. Józef Dąbrowski 1972-1978
- ks. Henryk Kietliński 1978-1984
- ks. Czesław Parzyszek 1984-1993
[edytuj] Prowincja Chrystusa Króla
- ks. Mieczysław Olech 1993-1996
- ks. Czesław Parzyszek 1996-2005
- ks. Zdzisław Słomka 2005-2008
- ks. Józef Lasak 2008-
[edytuj] Prowincja Zwiastowania Pańskiego
- ks. Lesław Gwarek 1993-1999
- ks. Tomasz Skibiński 1999-2005
- ks. Kazimierz Czulak 2005-
[edytuj] Adresy
[edytuj] Dom Generalny
Casa Generalizia dei Padri Pallottini, Piaza San Vincenzo Pallotti 204
I-00186 Roma, Italia
[edytuj] Prowincja Chrystusa Króla (warszawska)
Zarząd Prowincji Chrystusa Króla, ul. Skaryszewska 12, skr. poczt. 255, 03-802 Warszawa 4
[edytuj] Prowincja Zwiastowania Pańskiego (poznańska)
Zarząd Prowincji Zwiastowania Pańskiego, ul. Przybyszewskiego 30, skr. poczt. 23, 60-959 Poznań 2
[edytuj] Wyższe Seminarium Duchowne (obu polskich prowincji)
Wyższe Seminarium Duchowne Księży Pallotynów, ul. Kilińskiego 20, Ołtarzew 05-850 Ożarów Mazowiecki
[edytuj] Bibliografia
- ABC chrześcijanina. Mały słownik, Warszawa 1999, s. 189. ISBN 83-85762-95-7
- Franciszek Cegiełka, Pallotyni w Polsce, Warszawa 1935.
- Leksykon Kościoła katolickiego w Polsce, Warszawa 2003, s. 143. ISBN 83-911554-7-1
- (red.) Ângelo Lôndero SAC, Horizontes Palotinos, Santa Maria 2002.
- Ludwik Münz SAC, Duchowość pallotyńska. Nasze ubóstwo, Poznań 1982.
- Jan Pałyga, Powrót do korzeni. Pallotyni i pallotynki na Ukrainie i Białorusi, Ząbki 2005. ISBN 83-7031-488-0
- Religia. Encyklopedia PWN, t. 7, Warszawa 2003, s. 489-490.
- Stanisław T. Zarzycki, Duchowość pallotyńska a duchowość chrześcijańska, Ząbki 1996. ISBN 83-7031-075-3
[edytuj] Zobacz też
- siostry pallotynki
- Instytut Pallottiego
- Działalność pallotynek i pallotynów na Białorusi
- Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego