Finlandia
Da Wikipedia, ła ençiclopedia libara.
| Finlandia | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||
| Motto: nessuno1 | |||||||||
|
|
|||||||||
| Informazsion | |||||||||
| Nome par intiero: | Repùblica de Finlandia | ||||||||
| Nome ufizsiałe: | Suomen Tasavalta (finlandese) Republiken Finland (svedese) |
||||||||
| Łéngoa uficiałe: | finlandéxe, svedéxe2 | ||||||||
| Cavedal: | Helsinki (560.000 ab. / 2000) | ||||||||
| Politica | |||||||||
| Governo: | Repubblica | ||||||||
| Capo de stato: | Tarja Halonen | ||||||||
| Capo de governo: | Matti Vanhanen | ||||||||
| Indipendenzsa: | Dalla Russia, 6 dicembre 1917 (dichiarata) 4 gennaio 1918 (riconosciuta) |
||||||||
| Ingreso a l'ONU: | 14 de diçenbre 1955 | ||||||||
| Area | |||||||||
| Totale: | 337.030 km² | ||||||||
| Pos. nel mondo: | 63° | ||||||||
| % delle acque: | 9,4 % | ||||||||
| Popolazione | |||||||||
| Totałe: | 5,225,000 ab. (2005) | ||||||||
| Pos. nel mondo: | 109° | ||||||||
| Densità: | 17,1 ab./km² | ||||||||
| Geografia | |||||||||
| Continente: | Eoropa | ||||||||
| Fuxo oràrio: | UTC +2 | ||||||||
| Economia | |||||||||
| Vałuta: | Eoro | ||||||||
| Varie | |||||||||
| TLD: | .fi | ||||||||
| Prefiso tełef.: | +358 | ||||||||
| Sigla autom.: | FIN | ||||||||
| Ino nazsionałe: | Maamme (Runeberg - Pacius) | ||||||||
| Festa nazsionałe: | Itsenäisyyspäivä: 6 de diçenbre | ||||||||
|
|
|||||||||
| 1El moto vapaa, vankka, vakaa (łibara, sòłida, stàbiłe), el vien proponést cofà moto de ła nazsion inte'l 1936, insieme alla sielta de un nóvo stema (al posto de l'atual leon). Ła proposta sia del stema che del moto ła xe stà sbrasada e quindi ła Finlandia no ła ga un moto ofizsial [1]. 2Ła łeje finlandéxe no ła parla de łéngue ofizsiałi, ma ła definise sol el finłandéxe e el svedéxe cofà łéngue nazsionałi. Ła łeje finlandéxe ła tuteła inoltra łe łéngue sami, dei rom e el łénguajo dei ségni. |
|||||||||
Ła Finlandia ła xè un paéxe de zsinque miłioni de abitanti che ła fa part de l'Union Eoropea. Ła xe inte-ła Penìxoła Scandìnava, e ła confina a nord co ła Norveja, a est co ła Rusia, a sud e a òvest col Mar Bàltego e a nord-òvest co ła Svezsia.
Indice |
[modifica] Giografìa
[modifica] Morfołogìa
El teritorio de ła Finlandia, logà inte ła banda oriental de ła rejon giogràfega ciamà Fenoscandia, el xe ciapà infra i 60° e i 70° de latitùdene, oltra un terzso del teritorio el xe a nord del Zsircoło Połar Àrtego questo el fa el paéxe uno dei stati pi setentrionałi al móndo.
Ła morfołogìa del teritorio ła xe conseguénsa de grandi moviménti jazsałi, el rixulta un teritorio pa'l pi pian e co zsérca 187.888 łaghi[1] de orìxene jazsałe e de ogni dimension tante olte cołegai infra de łoro e co numaróxe ìxołe.
A Nord del fiume Oulujoki el teritorio el canbia aspeto, ndando verso nord se cata prima numeróxi riłievi cołinari fin a rivar, inte-ła banda nord-ozsidentałe del paéxe a ła banda oriental de łe Alpe Scandìnave (punto pi ełevà el xe el mónte Haltitunturi, 1.328 m s.l.m.), inte-ła banda nord-oriental del paéxe si estende ła Łaponia, ła tera de ła tundra, abità, oltra che dai finlandéxi, da na minoranzsa Sami, la só atività prinzsipal ła xe l'ałevaménto de rene.
Ła costa del paéxe, pur séndo xeneralménte basa, ła xe iregołar, e ła frontéja numaroxìsime ìxołe.
Ła xe bagnà dal Gólfo dè Finlandia e a òvest dal Gólfo de Bòtnia.
Łe foreste, zsérca el 70% del teritorio, łe costituise ła major risorsa del paéxe, che el xe un inportante esportador de legne e pasta de legna uxà par prodùxar carta.
[modifica] Idrografìa
El fiume pi lóngo del paéxe el xe el Kemijoki che el sbóca inte'l Gólfo de Bòtnia da łe bande de ła zsità de Kemi. Inte-ła banda sud-oriental del paéxe ghe xe numaroxìsimi łaghi.
[modifica] Clima
El clima de ła Finlandia l'incónbe a ła fasa climàdega temperada fréda, vista ła latitùdene; ła ga caràteri de tranxizsion intra i climi continentałi de łe xone ruso-siberiane e i climi ozseanizsi de łe xone atlàntiche a òvest.
| Stati del mondo | Eoropa |
 Albania |  Andora |  Austria | .svg/20px-Flag_of_Belgium_(civil).svg.png){kind=small} Belgio |  Biełorusia |  Bosnia e Erzsegovina |  Bulgaria | .svg/20px-Flag_of_Cyprus_(bordered).svg.png){kind=small} Zsivro |  Croazsia |  Danimarca |  Estonia |  Finlandia |  Francia |  Germania |  Grecia |  Irlanda |  Islanda |  Itałia |  Łetonia |  Liechtenstein |  Łituania |  Lusenburgo |  Republica de Macedonia |  Malta |  Moldavia |  Prinzsipato de Mònaco |  Montenegro | Norvegia |  Ongarìa |  Paéxi Basi | .svg/20px-Flag_of_Poland_(bordered).svg.png){kind=small} Połonia |  Portogało |  Regno Unio |  Republica Ceca |  Romania |  Rusia |  San Marin | .svg/20px-Flag_of_Serbia_(national).svg.png){kind=small} Servia |  Slovachia |  Slovenia |  Spagna |  Svezsia |  Svizsera |  Turchia |  Ucraina |  Vatican |
| Altri tereni |
|---|
| Akrotiri e Dhekelia · Ixołe Fær Øer · Gibiltera · Jan Mayen · Ìxołe del Canal · Ixoła de Man · Svalbard |
 |
Stati membri de l'Union Europea | |
|---|
