ทวีปเอเชีย

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

แผนที่โลกแสดงที่ตั้งของทวีปเอเชีย

แผนที่ดาวเทียมแสดงส่วนประกอบทางภูมิศาสตร์ของทวีปเอเชีย

แผนที่ทวีปเอเชีย

ทวีปเอเชีย เป็นส่วนหนึ่งของมหาทวีปแอฟริกา-ยูเรเชีย มีเขตแดนที่คลุมเครือโดยเฉพาะเขตต่อระหว่างเอเชียกับยุโรป ทวีปเอเชียกับแอฟริกาบรรจบกันที่ใดที่หนึ่งใกล้กับคลองสุเอซ (Suez Canal) ในอียิปต์ แนวเขตแดนระหว่างเอเชียกับยุโรปผ่านช่องแคบดาร์ดะเนลส์ (Dardanelles) ทะเลมาร์มารา (Sea of Marmara) ช่องแคบบอสโพรัส (Bosporus) ทะเลดำ (Black Sea) แนวสันเขาบริเวณเทือกเขาคอเคซัส (Caucasus) (บางคนว่าผ่านทะลุแอ่งคูมา-มานิช - Kuma-Manych Depression) ทะเลแคสเปียน (Caspian Sea) แม่น้ำอูราล (Ural River) (บางคนว่าผ่านแม่น้ำเอมบา - Emba River) และเทือกเขาอูรัล (Ural Mountains) ถึงหมู่เกาะโนวายาเซมเลีย (Novaya Zemlya) เอเชียมีประชากรราว 60% ของประชากรโลก

พื้นที่ที่เป็นทวีปเอเชียยังรวมถึงเกาะต่าง ๆ ในมหาสมุทรอินเดียและมหาสมุทรแปซิฟิก ที่อยู่ไม่ไกลจากแผ่นดินใหญ่

[แก้] อนุภูมิภาค

ทวีปเอเชียนอกจากจะเป็นอนุภูมิภาคของทวีปยูเรเชีย ยังอาจแบ่งออกเป็นส่วนย่อยดังนี้

[แก้] เอเชียเหนือ

นักภูมิศาสตร์ใช้คำนี้น้อยมาก แต่โดยปกติหมายถึงรัสเซีย เรียกอีกอย่างว่าไซบีเรีย บางครั้งรวมถึงประเทศทางตอนเหนือของเอเชียด้วย เช่น คาซัคสถาน

[แก้] เอเชียกลาง

โดยทั่วไป ประเทศในเอเชียกลางได้แก่

สาธารณรัฐในเอเชียกลาง 5 ประเทศ คือ คาซัคสถาน อุซเบกิสถาน ทาจิกิสถาน เติร์กเมนิสถาน และคีร์กีซสถาน
ประเทศแถบตะวันตกของทะเลสาบแคสเปียน 3 ประเทศ คือ จอร์เจีย อาร์เมเนีย และอาเซอร์ไบจาน บางส่วน

[แก้] เอเชียตะวันออก

ประเทศในเอเชียตะวันออก ได้แก่

นอกจากนี้ อาจรวมถึงประเทศเวียดนามด้วย

[แก้] เอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ดินแดนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ คือ ประเทศบนคาบสมุทรมลายู คาบสมุทรอินโดจีน เกาะต่าง ๆ ในมหาสมุทรอินเดียและมหาสมุทรแปซิฟิก เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ประกอบด้วย

ประเทศต่าง ๆ ในแผ่นดินใหญ่ ได้แก่ พม่า ไทย ลาว กัมพูชา และเวียดนาม

ประเทศต่าง ๆ ในทะเล ได้แก่ มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ อินโดนีเซีย บรูไน และติมอร์ตะวันออก (ติมอร์-เลสเต)

ประเทศมาเลเซียแยกได้เป็น 2 ส่วน โดยมีทะเลจีนใต้คั่นกลาง ทั้งสองส่วนมีทั้งพื้นที่ที่เป็นแผ่นดินใหญ่และเกาะ

[แก้] เอเชียใต้

เอเชียใต้อาจเรียกอีกอย่างว่าอนุทวีปอินเดีย ประกอบด้วย

ประเทศบนเทือกเขาหิมาลัย ได้แก่ อินเดีย ปากีสถาน เนปาล ภูฏาน และ บังกลาเทศ
ประเทศในมหาสมุทรอินเดีย ได้แก่ ศรีลังกาและมัลดีฟส์

[แก้] เอเชียตะวันตกเฉียงใต้ (หรือ เอเชียตะวันตก)

ประเทศตะวันตกโดยเฉพาะในสหรัฐอเมริกามักเรียกอนุภูมิภาคนี้ว่าตะวันออกกลาง บางครั้ง 'ตะวันออกกลาง' อาจหมายรวมถึงประเทศในแอฟริกาเหนือ เอเชียตะวันตกเฉียงใต้แบ่งย่อยได้เป็น

อะนาโตเลีย (Anatolia) ซึ่งก็คือเอเชียไมเนอร์ (Asia Minor) เป็นพื้นที่ส่วนที่เป็นเอเชียของตุรกี - 97% ของตุรกี
ประเทศที่เป็นเกาะ คือ ไซปรัส ในทะเลเมดิเตอร์เรเนียน
ดินแดนในกลุ่มเลแวนต์ หรือตะวันออกใกล้ ได้แก่ ซีเรีย อิสราเอล จอร์แดน เลบานอน และอิรัก
ดินแดนในคาบสมุทรอาหรับ ได้แก่ ซาอุดีอาระเบีย สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ บาห์เรน กาตาร์ โอมาน เยเมน และอาจรวมถึง คูเวต
ดินแดนที่ราบสูงอิหร่าน ได้แก่ อิหร่านและพื้นที่บางส่วนของประเทศอื่น ๆ
อัฟกานิสถาน

[แก้] ประชากรของทวีปเอเชีย

ประชากรของเอเชียมีประชากรร้อยละ 60 ของประชากรโลก ทวีปเอเชียประกอบด้วยหลายเผ่าพันธุ์ จำแนกตามเชื้อชาติได้ดังนี้

1.เชื้อชาติมองโกลอยด์ แบ่งได้เป็น 2 พวก

1.1 พวกมองโกลอยด์เหนือ เป็นพวกผิวเหลืองเป็นประชากรส่วนมากของทวีปเอเชีย อาศัยตามทางเอเชียเหนือและทางเอเชียตะวันออก เช่น จีน ญี่ปุ่น มองโกเลีย เกาหลี เป็นต้น

1.2 พวกมองโกลอยด์ใต้ เป็นพวกผิวเหลืองอาศัยอยู่ตามทางตอนเอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น ไทย พม่า ลาว เวียดนาม อินโดนีเซีย มาเลเซีย เป็นต้น

2.เชื้อชาติคอเคซอยด์ เป็นพวกผิวขาว รูปร่างสูงใหญ่เหมือนชาวทวีปยุโรปแต่ตาและผมสีเข้มกว่า อาศัยอยู่ในเขต เอเชียตะวันตกเฉียงใต้ ตะวันออกกลาง และทางภาคเหนือของปากีสถานและอินเดีย เช่น ชนชาติอาหรับ ปากีสถาน เนปาล และบางส่วนของชาวอินเดีย

3.เชื้อชาตินิกรอยด์ เป็นพวกผิวดำ มีรูปร่างเล็ก ผมหยิก เช่น บางส่วนของอินเดีย ศรีลังกา และหมู่เกาะต่างๆในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

[แก้] ความหนาแน่นของประชากร

ต่อไปนี้เป็นรายชื่อประเทศ/เขตปกครอง เรียงลำดับตามความหนาแน่นของประชากร ในหน่วยคนต่อตารางกิโลเมตร

ค่าในตารางนี้อาจน้อยกว่าค่าที่แสดงในบทความของแต่ละประเทศ เนื่องจากรวมพื้นที่ที่เป็นแหล่งน้ำ (ทะเลสาบ อ่างเก็บน้ำ และแม่น้ำ) ด้วย

ความหนาแน่นประชากรของ รัสเซีย อียิปต์ และตุรกี เป็นตัวเลขที่รวมทั้งประเทศ แม้ว่ามีเพียงบางส่วนของประเทศเท่านั้นที่อยู่ในทวีปเอเชีย ตารางนี้รวมประเทศจอร์เจีย อาร์เมเนีย และอาเซอร์ไบจานไว้ด้วย แม้ว่าประเทศเหล่านี้อาจเป็นส่วนหนึ่งของทวีปยุโรป

เวสต์แบงก์ (West Bank) และฉนวนกาซา (Gaza Strip) ไม่ได้แยกกัน แต่รวมกันเป็นดินแดนปาเลสไตน์

ประเทศ	ความหนาแน่นของประชากร	พื้นที่	ประชากร
	(/กม.²)	(กม.²)	(ค่าประมาณเมื่อ 1 ก.ค. 2545)
มาเก๊า	18,000	25	461,833
ฮ่องกง	6,688	1,092	7,303,334
สิงคโปร์	6,430	693	4,452,732
มัลดีฟส์	1,070	300	320,165
บาห์เรน	987	665	656,397
บังกลาเทศ	926	144,000	133,376,684
ไต้หวัน	627	35,980	22,548,009
เกาหลีใต้	491	98,480	48,324,000
เลบานอน	354	10,400	3,677,780
ญี่ปุ่น	336	377,835	126,974,628
อินเดีย	318	3,287,590	1,045,845,226
ศรีลังกา	298	65,610	19,576,783
อิสราเอล	290	20,770	6,029,529
ฟิลิปปินส์	282	300,000	84,525,639
เวียดนาม	246	329,560	81,098,416
เกาหลีเหนือ	184	120,540	22,224,195
เนปาล	184	140,800	25,873,917
ปากีสถาน	184	803,940	147,663,429
จีน	134	9,596,960	1,284,303,705
ไทย	121	514,000	62,354,402
อินโดนีเซีย	121	1,919,440	231,328,092
คูเวต	118	17,820	2,111,561
อาร์เมเนีย	112	29,800	3,330,099
ซีเรีย	93	185,180	17,155,814
อาเซอร์ไบจาน	90	86,600	7,798,497
ตุรกี	86	780,580	67,308,928
ไซปรัส	83	9,250	775,927
จอร์เจีย	71	69,700	4,960,951
กัมพูชา	71	181,040	12,775,324
อียิปต์	71	1,001,450	70,712,345
กาตาร์	69	11,437	793,341
มาเลเซีย	69	329,750	22,662,365
ติมอร์ตะวันออก	63	15,007	952,618
พม่า	62	678,500	42,238,224
บรูไน	61	5,770	350,898
จอร์แดน	58	92,300	5,307,470
อุซเบกิสถาน	57	447,400	25,563,441
อิรัก	55	437,072	24,001,816
ทาจิกิสถาน	47	143,100	6,719,567
ภูฏาน	45	47,000	2,094,176
อัฟกานิสถาน	43	647,500	27,755,775
อิหร่าน	40	1,648,000	66,622,704
เยเมน	35	527,970	18,701,257
สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์	30	82,880	2,445,989
ลาว	24	236,800	5,777,180
คีร์กีซสถาน	24	198,500	4,822,166
โอมาน	13	212,460	2,713,462
ซาอุดีอาระเบีย	12	1,960,582	23,513,330
เติร์กเมนิสถาน	9.6	488,100	4,688,963
รัสเซีย	8.5	17,075,200	144,978,573
คาซัคสถาน	6.2	2,717,300	16,741,519
มองโกเลีย	1.7	1,565,000	2,694,432
Total		49,703,948	4,001,377,185

[แก้] ดูเพิ่ม

เอเชียนเกมส์ - การแข่งขันกีฬาระหว่างประเทศในทวีปเอเชีย
เอเชียนคัพ - การแข่งขันฟุตบอลระหว่างประเทศในเอเชีย

ด • พ • ก

ทวีปและดินแดนต่างๆ ในโลก

ยุโรป

เอเชีย

แอฟริกา-ยูเรเชีย

มหาทวีป: กอนด์วานา, ลอเรเชีย, แพนเจีย, รอดิเนีย

ด • พ • ก

ภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก

แอฟริกา

แอฟริกากลาง • คองโก • แอฟริกาตะวันออก • ทะเลสาบใหญ่ • กินี • จะงอยแอฟริกา • แอฟริกาเหนือ • มาเกร็บ • ซาเฮล • แอฟริกาใต้ • แอฟริกากึ่งสะฮารา • ซูดาน • แอฟริกาตะวันตก

อเมริกา

อเมริกาเหนือ	กลุ่มแคริบเบียน • อเมริกากลาง • เกรตเลกส์ • เกรตเพลนส์ • อเมริกาเหนือ • แปซิฟิกตะวันตกเฉียงเหนือ • ภูมิภาคแปซิฟิก
อเมริกาใต้	กลุ่มรัฐแอนดีส • เกียนา • ปาตาโกเนีย • ลาตินอเมริกา • อเมริกาใต้ • อเมริกาใต้ตอนใต้ • ภูมิภาคแปซิฟิก