Usu dâ dittungazzioni dâ «O» accintata

Di Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.

Stu finòminu (p'asempiu: l'usu di "puortu" mmeci di "portu" o l'usu di "nuastru" mmeci di "nostru") veni chiamatu macari metafunèsi dâ «O» timàtica.

Ìndici

1 Diffusioni dâ dittungazzioni dâ "o" 'n "uo"
2 Esempi cu sta dittungazzioni
3 Rifirimenti ca ùsanu sta dittungazzioni
4 Rifirimenti ca nun ùsanu sta dittungazzioni
5 Diffusioni dâ dittungazzioni dâ "o" 'n "ua"
6 Asempi cu sta dittungazzioni
7 Rifirimenti ca ùsanu sta dittungazzioni
8 Rifirimenti ca nun ùsanu sta dittungazzioni
9 Ntâ littiratura siciliana
10 Sicilianu standard usatu ntâ wikipedia
11 Fonti usati

[cancia] Diffusioni dâ dittungazzioni dâ "o" 'n "uo"

Comu ntô latinu (schola, rota, bonus, ecc.) e comu ntô corsu (bonu, cori, scola, ecc.), lu sicilianu rifiuta spissu stu dittongu dâ "o" (mentri lu talianu l'usa spissu). Li tri àrii siciliani unni s'attrova sta dittungazzioni di la «O» accintata sunnu la parrata di Giurgenti (Sicilia occidintali), la parrata di Enna-Caltanissetta (Sicilia cintrali) e la parrata di Ragusa (Sicilia urientali). E' puru prisenti stu finòminu nta la citati di Palermu (duvutu a la talianizzazzioni mpurtanti) mentri nun è prisenti nta lu restu di la pruvincia palirmitana.

[cancia] Esempi cu sta dittungazzioni

buonu (bonu)

prupuonu (pruponu)

puocu (pocu)

si puonu (si ponu, si ponnu)

truovu (trovu)

uora uora (ora ora)

uò jautrhi cosi (o àutri cosi)

uò shiuri (o ciuri)

vuogghiu (vogghiu)

uò no? (o no?)

[cancia] Rifirimenti ca ùsanu sta dittungazzioni

Vucabbulariu di Piccittu, 1950-1980 (ma sulu p'ammustrati li variazzioni lucali)

[cancia] Rifirimenti ca nun ùsanu sta dittungazzioni

Grammàtica di Pitrè, 1870
Dizziunariu etimològgicu di Giarrizzo, 1989
Dizziunariu di Luigi La Rocca, 2000
Grammàtica di Bonner, 2001
Vucabbulariu di Lucio Zinna - Antares Editrice, 2002
Vucabbulariu di Camilleri, 1998

[cancia] Diffusioni dâ dittungazzioni dâ "o" 'n "ua"

Stu finòminu s'attrova nta vari parrati siciliani (comu p'asempiu nta chidda di Vaddilurmu PA).

[cancia] Asempi cu sta dittungazzioni

cuamu (comu)

nuastru (nostru)

na puacu di (na pocu di)

vuannu (vonnu)

puannu (ponnu)

vuagghiu (vogghiu)

nnuamu (nnomu, nomu)

[cancia] Rifirimenti ca ùsanu sta dittungazzioni

[cancia] Rifirimenti ca nun ùsanu sta dittungazzioni

Grammàtica di Pitrè, 1870
Dizziunariu etimològgicu di Giarrizzo, 1989
Dizziunariu di Luigi La Rocca, 2000
Grammàtica di Bonner, 2001
Vucabbulariu di Lucio Zinna - Antares Editrice, 2002
Vucabbulariu di Camilleri, 1998

[cancia] Ntâ littiratura siciliana

Traduzzioni di William Shakespeare di Renzu Porcelli:

si p'aviri u me affettu idda m'arrobbi,

pi l'usu chi nni fai chi pozzu diri;

ma fatti diri chi nganni sulu a tia,

pigghiannu soccu lu to cori spreggia.

Latru gintili, stu furtu t'abbonu,

puru s'arrobbi a sula cosa chi haiu:

Puisìa d'amuri di Nat Scammacca

Ora lu sai zoccu pò fari un omu

siddu avi la so truppa a ciancu.

Dî pruverbi siciliani cugghiuti di Giuseppi Pitrè:

Cui bonu simìna, megghiu arricogghi.

Forti burrasca pocu dura.

Comu mi canti ti sonu.

[cancia] Sicilianu standard usatu ntâ wikipedia

Raccumannamu di nun usari sti dittungazzioni di la «O» accintata.

[cancia] Fonti usati

I Diffirenzi principali ntra i parrati siciliani (a cura di J. K. "Kirk" Bonner)

Ortografìa siciliana
Usu di l'assimilazzioni cunzunantali dâ «R» \| Usu di l'assimilazzioni cunzunantali dâ «R» cu l'apparizzioni di na «I» \| Usu di l'addibbuluta dâ «T» \| Usu di «BB» mmeci di «B» doppu na vucali \| Usu di «GGHI» mmeci di «GLI» \| Usu di «GGI» mmeci di «GI» doppu na vucali \| Usu di «NZ» mmeci di «NS» \| Usu di «ZZ» mmeci di «Z» doppu na vucali \| Usu dâ dittungazzioni dâ «A» accintata Usu dâ dittungazzioni dâ «E» accintata \| Usu dâ dittungazzioni dâ «O» accintata \| Usu dâ «A» davanti a li nessi «SB» e «SC» \| Usu dâ «A» davanti a li verbi siciliani \| Usu dâ «BB» mmeci dâ «VV» \| Usu dâ «CA» mmeci dâ «QUA» \| Usu dâ «CHE» mmeci dâ «QUE» \| Usu dâ «CHI» mmeci dâ «QUI» \| Usu dâ «CH» davanti â «A» «O» «U» \| Usu dâ «CH» mmeci dâ «CL» o dâ «CR» \| Usu dâ «CH» spagnola pâ «CI» o pâ «CCI» \| Usu dâ «CK» mmeci dâ «CCH» \| Usu dâ «CK» mmeci dâ «CH» \| Usu dâ «C» gutturali mmeci dâ «G» gutturali \| Usu dâ «C» duci mmeci dâ «G» duci \| Usu dâ «DD» mmeci dâ «LL» \| Usu dâ «D» davanti â «R» \| Usu dâ «E» sulu quannu è accintata \| Usu dâ «GU» \| Usu dâ «G» aspra a lu nizziu di li palori \| Usu dâ «G» aspra ammenzu di li palori \| Usu dâ «G» davanti â «R» \| Usu dâ «G» gutturali mmeci dâ «C» gutturali \| Usu dâ «G» duci mmeci dâ «C» duci \| Usu dâ «H» muta \| Usu dâ «H» raffurzativa \| Usu dâ «J» nizziali mmeci dâ «BI» nizziali \| Usu dâ «J» nizziali mmeci dâ «CHI» nizziali \| Usu dâ «J» nizziali mmeci dâ «DI» nizziali \| Usu dâ «J» nizziali mmeci dâ «VI» nizziali \| Usu dâ «MB» ô nternu dî palori \| Usu dâ «ND» ô nternu dî palori \| Usu dâ «NV» ô nternu dî palori \| Usu dâ «O» sulu quannu è accintata \| Usu dâ «RB» pi la «RV» \| Usu dâ «R» mmeci dâ «D» \| Usu dâ «SB» pi la «SV» \| Usu dâ «Ç» pû sonu sicilianu ca veni dû sonu latinu «FL» \| Usu dâ «Č» pâ «C» duci \| Usu dî custruzzioni virbali cu «aviri» \| Usu dî littri duppricati ô principiu dî palori \| Usu dî vucali ncerti nta na sìllabba diversa di chidda penùrtima \| Usu dî vucali ncerti ntâ penùrtima sìllabba \| Usu dû rutacismu dâ «L» doppu la «R» \| Usu dû rutacismu dâ «L» ntervucàlica \| Usu dâ «J» doppu na vucali \| Usu dâ «J» 'n pusizzioni finali \| Usu dâ «J» 'n pusizzioni nizziali \| Usu dâ «J» doppu na cunzunanti \| Usu dâ «J» nta nu dittongu fàusu‎ \| Usu dâ «Ï» nta nu dittongu fàusu‎ \| Usu dâ «Ü» nta nu dittongu fàusu‎ \| Usu dâ «CU» mmeci dâ «QU» \| Usu dâ «CU» mmeci dâ «QUI» \| Usu dâ «CZ» mmeci dâ «ZZ» \| Usu dâ «CZ» mmeci dâ «Z» \| Usu di «-ISA» mmeci di «-ISI» \| Usu dâ «Ñ» mmeci dâ «GN» \| Usu dâ «NY» mmeci dâ «GN» \| Usu dâ «NY» mmeci dâ «NGI» \| Usu dâ «NJ» mmeci dâ «NGI» \| Usu dâ pròtisi nizziali «N» \| Usu dâ «CU» mmeci dâ «QUO» \| Usu dâ «O» mmeci di «AU» ô nternu di na palora \| Usu dâ «RH» pû radduppiamentu dâ «R» nizziali \| Usu dâ «RR» pû radduppiamentu dâ «R» nizziali \| Nzirzioni di na vucali tra dui cunzunanti \| Usu dâ «O» mmeci dâ «UA» ô nternu di na palora \| Usu dâ «SR» pâ «STR» \| Usu dâ «STCR» pâ «STR» \| Usu dâ «THR» mmeci dâ «TR» \| Usu dâ «TRH» mmeci dâ «TR» \| Usu dâ «STRH» pâ «STR» \| Usu dâ «DRH» mmeci dâ «DR» \| Usu dâ «DHR» mmeci dâ «DR» \| Usu dâ «TŘ» mmeci dâ «TR» \| Usu dâ «TTR» mmeci dâ «TR» \| Usu dâ «V» a lu nizziu di li palori \| Usu dâ «V» nizziali mmeci dâ «B» nizziali \| Usu dâ «Y» mmeci dâ «I» 'n pusizzioni finali \| Usu dâ «Y» mmeci dâ «J» ntervucàlica \| Usu dâ «Y» mmeci dâ «I» ntervucàlica \| Usu dâ «CU» mmeci dâ «CHI» \| Usu dâ «GH» davanti â «A» «O» «U» \| Usu dâ «GG» pû radduppiamentu dâ «G» nizziali \| Usu di «GL» mmeci di «GLI» \| Usu dâ «NGN» mmeci dâ «GN» \| Usu dâ «NH» mmeci dâ «GN» \| Usu dâ «NJ» mmeci dâ «GN» \| Pirduta dâ «D» ntervucàlica \| Raffurzamentu dâ «D» ntervucàlica \| Usu dâ «GH» mmeci dâ «GL» o dâ «GR» \| Usu di «GLI» mmeci di «GGHI» \| Usu dâ «KH» mmeci dâ «C» dura \| Usu dâ «KJ» mmeci dâ «CHI» \| Usu dâ «KK» mmeci dâ «CCH» \| Usu dâ «KK» mmeci dâ «CC» \| Usu dâ «RZ» mmeci dâ «RS» \| Usu dâ pròtisi nizziali «G» \| Usu dâ «BB» mmeci dâ «P» doppu na vucali \| Usu dâ «SCI» pâ «STR» \| Usu dâ «I» tra dui vucali \| Usu dâ «SC» pâ «C» duci \| Usu dâ «X» pâ «C» duci \| Usu dâ «RR» pâ «RN» \| Usu dâ sunurizzazzioni dâ «S» \| Usu dî furmi 'n «-ZIA» mmeci dî furmi 'n «-ZA» \| Usu dû spustamentu di cunzunanti \| Usu dâ «DD» o dâ «GGH» \| Usu dâ «ZZ» ô principiu di na palora \| Usu dâ «DD» ô principiu di na palora \| Usu dâ «BB» ô principiu di na palora \| Usu dî participi passati nun cuntratti \| Usu dû rutacismu dâ «L» tra cunzunanti e vucali \| Usu dû radduppiamentu cunzunànticu doppu lu prifissu «suvra» o «supra» \| Usu dû radduppiamentu cunzunànticu doppu na vucali «accintata» ntô nternu di na palora \| Usu dû radduppiamentu cunzunànticu doppu na vucali nun «accintata» ntô nternu di na palora \| Usu dû radduppiamentu cunzunànticu doppu lu prifissu «da» \| Usu dû suffissu sicilianu «-iscu» ca veni dû latinu «-iscus» \| Usu dî vucali finali accintati \| Usu dâ «ZH» mmeci dâ «Z» \| Usu dâ «-ZI-» ca veni dû latinu «-GI-» \| Usu dâ «-CE-» ca veni dû latinu «-CE-» \| Usu dâ «-ZI-» ca veni dû latinu «-TI-» \| Usu dâ «-CI-» ca veni dû latinu «-CE-» \| Usu dâ «-ZI-» ca veni dû latinu «-CI-» \| Usu dâ «-CI-» ca veni dû latinu «-TI-» \| Usu dâ «-ZI-» ca veni dû latinu «-CE-» \| Usu dâ «-CI-» ca veni dû latinu «-CI-» \| Usu dâ «V» mmeci dâ «B» ô nternu di na palora \| Usu dâ «ZZ» mmeci dâ «CCI» \| Usu dâ «SCI» mmeci dâ «SS»‎ \| Usu di l'ènclisi nizziali \| Usu di l'assimilazzioni dâ «DR» n «RR» \| Usu di «-MMIR-» ca veni dû latinu «-MBR-» \| Usu di «-NNIR-» ca veni dû latinu «-NDR-» \| Usu dâ «MP» mmeci dâ «NF» \| Usu dâ «L» mmeci dâ «R» \| Usu di l'assimilazzioni dâ «RD» n «RR» \| Usu dâ «RR» pâ «NR» \| Usu dâ «CO» mmeci dâ «QUO» \| Usu dû prifissu custanti «CUN» davanti â «J» o davanti â «I» \| Usu di «-NG-» o «-NC-» pû nessu latinu «-NG-» \| Usu dû dinamismu funèticu

Catigurìa: Lingua siciliana

We provide Linux to the World

Usu dâ dittungazzioni dâ «O» accintata

Di Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.

Ìndici

[cancia] Diffusioni dâ dittungazzioni dâ "o" 'n "uo"

[cancia] Esempi cu sta dittungazzioni

[cancia] Rifirimenti ca ùsanu sta dittungazzioni

[cancia] Rifirimenti ca nun ùsanu sta dittungazzioni

[cancia] Diffusioni dâ dittungazzioni dâ "o" 'n "ua"

[cancia] Asempi cu sta dittungazzioni

[cancia] Rifirimenti ca ùsanu sta dittungazzioni

[cancia] Rifirimenti ca nun ùsanu sta dittungazzioni

[cancia] Ntâ littiratura siciliana

[cancia] Sicilianu standard usatu ntâ wikipedia

[cancia] Fonti usati

Views

Navigazzioni

Cumunitati

Attrova