Brasil

Wikipedia(e)tik

Brasilgo Errepublika Federala

República Federativa do Brasil


Bandera	Armarria

Goiburu nazionala: Ordem e Progresso
( Ordena eta Aurrerapena )

Ereserkia: Hino Nacional Brasileiro

Hiriburua Brasilia
15°45′ S 47°57′ W

Hiri handiena São Paulo

Hizkuntza ofiziala(k)

Portugalera

Gobernua

Presidentea
Presidenteordea

Errepublika federala
Luiz Inácio Lula da Silva
José Alencar Gomes da Silva

Independentzia
- Aldarrikatua
- Onartua Portugaletik
1822 irailaren 7
1825 abuztuaren 29

Eremua
- Guztira
- ur % 8.547.403 km² (5.)
0,65%

Biztanleria
- Estimaketa (2004)
- Errolda ()
- Dentsitatea 186.112.794 (5.)

22 biztanle/km² (150.)

Dirua Reala (BRL)

Ordu eremua
- Udan (DST) UTC (UTC -3 > -5 (ofiziala -3))
Ez (UTC -3 > -5)

Interneteko domeinua

.br

Telefono aurrezenbakia +55

Herritarra brasildar

Brasil Hego Amerikako estatu handiena eta pupulatuena da.

Hiriburua Brasilia da eta beste bi hiri garrantzitsu eta populatuenak São Paulo eta Rio de Janeiro dira.

[aldatu] Historia laburra

1500ean Pedro Álvares Cabral portugaldarrak deskubritu zuen Europarako.

1624an holandarrak hasi ziren Iparraldeko eskualdeak okupatzen, 1654 arte.

1822an lortu zuen independentzia Portugaldik.

1831ko azaroaren 7an beltzen esklabotzari amaiera eman zioten.

1960eko apirilaren 21ean Brasilia hiriburu berria inauguratu zuten.

[aldatu] Datuak

Hiriburua: Brasilia (625.000 bizt.).
Beste hiri nagusi batzuk: Sao Paulo (11 milioi bizt.); Rio de Janeiro (6 miloi bizt.); Salvador de Bahia (2.500.000 bizt.); Belo Horizonte; Porto Alegre eta Recife.
Erlijioak: %70 katoliko, %19 protestante, %11 beste.

[aldatu] Biztanleen inguruko datuak

Talde etniko nagusiak: %54 zuri; %39 mulato eta mestizo; %5.9 beltz; %0.9 asiar; %0.2 amerindiar.
Biztanleen banaketa: %77.6 hiritar, %22.4 landatar.
Urteko hazkunde-tasa: 21/1.000 (1994).
Ugaltze-tasa: 2.4/1.000 (1994).
Heriotza-tasa: 9/1.000 (1994). Haurrena: 58/1.000 (1990-1995).
Bizi-itxaropena: 57 urte gizonezkoengan eta 67 urte emakumezkoengan (1994).
Analfabetismo-maila: %16.7.
Biztanleen banaketa adin-tarteka:

- >15 urte: %31.8.

- 15-29 urte: %28.5.

- 30-44 urte: %21.2.

- 45-59 urte: %11.4.

- 60-74 urte: %5.7.

- >74 urte: %1.4.

[aldatu] Datu politikoak

Gobernu-mota: Alderdi anitzeko errepublika federala. Bi ganbara legegile (81 eta 513 kideekin).
Estatuburua eta gobernuburua: Lehendakaria.
Banaketa administratiboa: 5 erregio handitan banatuta dago, Região Centro-Oeste edo Erdialde-Mendebaldekoa, Região Nordeste edo Ipar-Ekialdekoa, Região Norte edo Iparraldekoa, Região Sudeste edo Hego-Ekialdekoa eta Região Sul edo Hegoaldekoa, barruan 26 estatu eta barruti federal bat dituztela.

Artikulu nagusia: Brasilgo lurraldekako banaketa

[aldatu] Ekonomia datuak

Inportatutako produktu nagusiak: Makineria: %24.8; Produktu kimikoak: %15.1; Garraio-ekipamendua: %9.3; Petrolioa: %17.

Esportatutako produktu nagusiak: Makineria eta ekipamendua: %11.9; Burdinazko eta altzairuzko produktuak: %10.3; Garraio-ekipamendua: %8.7; Burdingaia: %5.8; Oinetakoak: %5; Soia: %4.7; Ehunak: %3.6; Kafea: %3.3; Aluminioa: %2.3; Zura eta zurezko produktuak: %2.2; Zitrikoak: %2.8.

Baliabide nagusiak: Burdina: 106.7 miloi tona; Urrea: 56.4 miloi tona; Petrolioa: 30.7 miloi tona; Artoa: 26.5 miloi tona; Altzairua: 26.1 miloi tona; Soia: 24 miloi tona; Zitrikoak: 17.8 miloi tona; Arroza: 11.1 milioi tona; Azukrea: 7.4 miloi tona; Bauxita: 7 miloi tona; Altzairua: 3.9 miloi tona; Fosfatoak: 2.8 miloi tona; Garia: 2 miloi tona; Kafea: 1.5 miloi tona; Manganesoa: 950.000 tona; Kotoia: 756.000 tona; Tabakoa: 445.000 tona; Kakaoa: 397.000 tona; Kautxua: 273.000 tona; Kromoa: 138.000 tona; Behi-azienda: 137 miloi buru; Txerri-azienda: 33 miloi buru; Elektrizitatea: 202 miloi kWh; Telebistak: 1.8 miloi unitate; Ibilgailuak: 313.000 unitate.

[aldatu] Literatura

[aldatu] Kirola

[aldatu] Futbola

Pele (1940-)
Ronaldo (1976-)

[aldatu] Saskibaloia

[aldatu] 1 Formula

Han 1 formulako lasterketa egoten da. Lasterketa hau, normalean, urteko azken lasterketa izaten da.

[aldatu] Euskal diaspora

Brasilgo euskal komunitatearen webgune ofiziala

[aldatu] Ikus, gainera

Lusofonia.

[aldatu] Kanpo loturak

Gobernuaren webgune ofiziala

Amerikako herrialde eta lurraldeak
Ipar Amerika eta Karibea	Estatu burujabeak: Ameriketako Estatu Batuak • Antigua eta Barbuda • Bahamak • Barbados • Belize • Costa Rica • Kuba • Dominika • Dominikar Errepublika • El Salvador • Grenada • Guatemala • Haiti • Honduras • Jamaika • Kanada • Mexiko • Nikaragua • Panama • Saint Kitts eta Nevis • Santa Luzia • Saint Vincent eta Grenadinak • Trinidad eta Tobago Dependentziak: Groenlandia (Danimarka) • Guadalupe ∙ Martinika ∙ Saint Barthelemy ∙ Saint Martin ∙ Saint Pierre eta Mikelune (Frantzia) • Aruba · Holandarren Antillak (Herbehereak) • Angila · Bermuda · Birjina uharte britainiarrak · Kaiman Uharteak · Montserrat · Turks eta Caicos uharteak (Erresuma Batua) • Puerto Rico · Birjina uharte amerikarrak (Ameriketako Estatu Batuak)	Hego Amerika	Estatu burujabeak: Argentina • Bolivia • Brasil • Txile • Kolonbia • Ekuador • Guyana • Paraguay • Peru • Surinam • Uruguay • Venezuela Dependentziak: Frantziar Guiana (Frantzia) • Falkland Uharteak (Erresuma Batua)