Periodyzacja II wojny światowej
Z Wikipedii
Spis treści |
[edytuj] Pierwszy okres (1939-1941)
(od 1 września 1939 do 21 czerwca 1941)
Okres podejmowania kolejnych agresywnych działań, głównie przez III Rzeszę, faszystowskie Włochy, Japonię, i Związek Radziecki. 1 września 1939 Niemcy dokonały agresji na Polskę, a następnie wykorzystując bezczynność Francji i Wielkiej Brytanii ("dziwna wojna") w 1940 Niemcy podbiły w błyskawicznym tempie takie państwa, jak: Dania, Norwegia, Holandia, Belgia, Luksemburg i Francja. Jednocześnie wspólnie z Włochami Niemcy dokonały podboju Jugosławii, Grecji i znacznych obszarów Afryki Północnej i Północno-Wschodniej. Wielkiej Brytanii zadano poważne straty na morzach i z powietrza. W tym okresie kształtował się blok państw faszystowskich. Niemcy, Włochy i Japonia zawarły pakt (pakt trzech), do którego przystąpiły: Węgry, Rumunia, Słowacja i Bułgaria. Japonia w tym czasie prowadziła podbój Chin i wkroczyła do francuskich Indochin. Związek Radziecki napadł 17 września 1939 na Polskę, a następnie na Finlandię i tam odniósł pyrrusowe zwycięstwo, odbierając jej najcenniejsze 10% powierzchni kraju. Do sierpnia 1940 wcielone zostały do niego też republiki nadbałtyckie: Litwa, Łotwa i Estonia, a także rumuńska Besarabia.
Ważniejsze kampanie, wydarzenia:
- kampania wrześniowa – od 1 września 1939 roku do 6 października 1939 roku
- wojna zimowa 1939-1940
- dziwna wojna na Zachodzie – od 3 (lub 7) września 1939 roku do 10 maja 1940 roku
- kampania francuska – od 10 maja do 22 czerwca 1940
- agresja na Norwegię i Danię – od 9 kwietnia do 10 czerwca 1940 roku
- bitwa o Anglię – 15 sierpnia 1940
- agresja na Jugosławię i Grecję – 6 kwietnia 1941
- desant na Kretę – 20 maja 1941
Kalendarium wojny: wojna w Europie rok 1939, rok 1940, rok 1941, wojna w Polsce rok 1939, rok 1940, rok 1941, wojna w Azji i na Pacyfiku rok 1939, rok 1940, rok 1941, wojna w Afryce Północnej rok 1941.
[edytuj] Drugi okres (1941-1943)
(od 22 czerwca 1941 do 8 lutego 1943)
22 czerwca 1941 III Rzesza dokonała agresji na ZSRR. Wojna ogarnęła wschodnią Europę, południowo-wschodnią Azję i Ocean Spokojny. Niemcy doznały pierwszej klęski na wschodzie w czasie kontrofensywy wojsk radzieckich pod Moskwą. Kolejna klęska wojsk niemieckich pod Stalingradem (2 lutego 1943) spowodowała przejęcie inicjatywy przez Armię Czerwoną. W tym okresie Niemcy maksymalnie rozwinęły działania okrętów podwodnych (bitwa o Atlantyk). Japończycy zajęli Indochiny, Filipiny oraz Wyspy Sundajskie. Rozpoczęła się ofensywa wojsk amerykańskich po wygranych bitwach w rejonie Guadalcanal. W tym okresie przeciwko blokowi Osi utworzona została wielka koalicja aliantów antyfaszystowska na czele z ZSRR, Stanami Zjednoczonymi (do wojny z Japonią zachowywały neutralność) i Wielką Brytanią. 26 państw podpisało Deklarację Narodów Zjednoczonych zobowiązującą do zaangażowania w wojnie przeciwko blokowi faszystowskiemu wszystkich zasobów materiałowych i militarnych do czasu bezwarunkowej kapitulacji przeciwników.
Ważniejsze bitwy, kampanie, wydarzenia:
- operacja Barbarossa – 22 czerwca 1941
- Atak na Pearl Harbor
- bitwa o Moskwę
- bitwa o Kaukaz
- bitwa stalingradzka
- bitwa o Atlantyk – 1940-1943
- bitwa pod El Alamein
- bitwa o Tobruk
- bitwa na Morzu Koralowym – 3-8 maja 1942
- bitwa o Midway – 3-5 czerwca 1942
- bitwa o wyspę Guadalcanal – 7 sierpnia 1942 – 8 lutego 1943
Kalendarium wojny: wojna w Europie rok 1941, rok 1942, rok 1943, wojna w Polsce rok 1941, rok 1942, rok 1943, wojna w Azji i na Pacyfiku rok 1941, rok 1942, rok 1943, wojna w Afryce Północnej rok 1941, rok 1942, rok 1943.
[edytuj] Trzeci okres (1943-1944)
(od 3 lutego 1943 do 15 czerwca 1944)
Zasadniczy przełom w przebiegu wojny na korzyść koalicji antyfaszystowskiej. W tym czasie załamana została potęga Wehrmachtu w bitwach pod Kurskiem i o Dniepr oraz w operacjach Armii Czerwonej, w czasie których wyzwolone zostało prawie całe terytorium ZSRR. Wojska sprzymierzonych prowadząc zbieżną ofensywę w Afryce Północnej doprowadziły do wycofania się faszystów z Afryki i do częściowej kapitulacji resztek rozbitych wojsk. Podjęto ofensywę powietrzną na niemieckie obiekty i zakłady wojskowe. Włochy przeszły na stronę aliantów oddając do ich dyspozycji swoją flotę wojenną. Stany Zjednoczone wprowadziły do działań około 50 lotniskowców wypierając Japończyków z okupowanych wysp. Rozwinęła się poważnie walka narodowowyzwoleńcza okupowanych krajów.
Ważniejsze bitwy, kampanie, wydarzenia:
- bitwa pod Kurskiem
- bitwa o Dniepr
- lądowanie na Sycylii
- bitwa pod Monte Cassino
Kalendarium wojny: wojna w Europie rok 1943, rok 1944, wojna w Polsce rok 1943, rok 1944, wojna w Azji i na Pacyfiku rok 1943, rok 1944, wojna w Afryce Północnej rok 1943.
[edytuj] Czwarty okres (1944-1945)
(od 6 czerwca 1944 do 9 maja 1945)
Rozpoczął się od uruchomienia drugiego frontu w Europie (Normandia) oraz lądowania aliantów na południu Francji. Natarcie wojsk radzieckich w ofensywie letniej (1944), a następnie zimowej (1945) zbliżyło front wschodni na odległość 80 km od Berlina. Wojska sprzymierzonych w szybkim tempie wyzwoliły Francję a następnie kraje Beneluxu. Potężna operacja berlińska wojsk radzieckich doprowadziła do zdobycia Berlina i spotkania się z sojusznikami zachodnimi nad Łabą. Położenie polityczno-wojskowe Japonii poważnie się pogorszyło. Mimo poważnych strat terytorialnych i osłabienia sił Japonia na początku 1945 posiadała jeszcze 4 mln armię lądową, ok. 4200 samolotów, 5 lotniskowców, 9 okrętów liniowych i krążowników oraz 25 niszczycieli. Dopiero 19 lutego 1945 siły sprzymierzonych rozpoczęły inwazję na wyspy japońskie (Okinawa).
Ważniejsze bitwy, kampanie, wydarzenia:
- lądowanie w Normandii – 6 czerwca 1944
- operacja Market Garden
- ofensywa w Ardenach
- ofensywa letnia
- ofensywa zimowa
- bitwa o Berlin
- kapitulacja Trzeciej Rzeszy
Kalendarium wojny: wojna w Europie rok 1944, rok 1945, wojna w Polsce rok 1944, rok 1945, wojna w Azji i na Pacyfiku rok 1944, rok 1945.
[edytuj] Piąty okres
(od 10 maja do 2 września 1945)
Po kapitulacji Wehrmachtu wysiłki wielkich mocarstw zostały skierowane na pokonanie Japonii. W dniu 6 sierpnia i 9 sierpnia Amerykanie zrzucili na Hirosimę i Nagasaki bomby atomowe. 9 sierpnia ZSRR rozpoczął działania militarne przeciwko wojskom japońskim w Mandżurii. Do 20 sierpnia milionowa armia japońska w Mandżurii zostaje rozbita (kapitulacja Armii Kwantuńskiej). W tej sytuacji rząd japoński zdecydował się na kapitulację, którą podpisał 2 września 1945.
Ważniejsze bitwy, kampanie, wydarzenia:
Kalendarium wojny: wojna w Europie rok 1945, wojna w Polsce rok 1945, wojna w Azji i na Pacyfiku rok 1945.
