Komisja Europejska
Z Wikipedii
Unia Europejska |
Ten artykuł jest częścią serii o : |
|
Komisja Europejska (fr. Commission européenne, ang. European Commission), oficjalnie Komisja Wspólnot Europejskich to organ wykonawczy Unii Europejskiej. Jest instytucją wspólnotową odpowiedzialną za bieżącą politykę Unii, nadzorującą prace wszystkich jej agencji i zarządzającą jej funduszami. Komisja posiada inicjatywę legislacyjną, a jej główną siedzibą jest Bruksela.
Komisja funkcjonuje w oparciu o zasady systemu gabinetowego, a 27 komisarzy odpowiada randze ministra w rządach poszczególnych państw. Na każde państwo członkowskie Unii Europejskiej przypada jeden komisarz, choć w założeniu mają oni reprezentować interesy całej Unii, a nie państw, z których pochodzą. Jeden z grona komisarzy jest wybierany przez Radę Europejską na przewodniczącego Komisji (obecnym przewodniczącym jest José Manuel Barroso, jego kadencja upływa w 2009 roku).
W potocznym rozumieniu termin "Komisja Europejska" może także oznaczać całą administrację podległą 27 komisarzom. Obecnie pracuje w niej około 25 tys. urzędników.
Spis treści |
[edytuj] Struktura Komisji
Po wejściu w życie Traktatu Nicejskiego członkami Komisji jest każdorazowo tyluż komisarzy, ile państw liczy Unia (obecnie 27). Ustalono natomiast, że w przypadku kolejnych rozszerzeń liczba komisarzy będzie mniejsza od liczby członków Unii. Każdy z komisarzy jest odpowiedzialny za określony dział pracy, są więc oni odpowiednikami ministrów w zwykłym rządzie. Ich wyznaczenia dokonuje jednak nie przewodniczący Komisji, lecz rządy poszczególnych państw.
Członkowie komisji nie mogą czuć się związani żadnymi instrukcjami – są politykami, których powołanie rekomenduje Rada Unii Europejskiej i zatwierdza Parlament Europejski. Ich zadaniem jest nadzór nad przydzielonymi im dyrekcjami generalnymi. Instytucje Komisji zatrudniają około 32 tysiecy urzędników, co odpowiada liczebności średniej wielkości europejskiego miasta.
[edytuj] Tryb wyboru Komisji
Zgodnie z postanowieniami Traktatu z Nicei, nowa Komisja Europejska składa się z 27 członków (jeden komisarz na każde państwo). Traktat, który wszedł w życie 1 lutego 2003 r., określił tryb wyboru przewodniczącego Komisji.
Po uzgodnieniu nazwiska kandydata na przewodniczącego Komisji, Parlament Europejski na sesji inauguracyjnej (20-23 lipca 2004 r.) głosował nad przyjęciem tej kandydatury (procedurę określił regulamin Parlamentu).
W porozumieniu z przewodniczącym-elektem Rada Unii Europejskiej sporządziła listę 26 komisarzy, którą zatwierdziła większością kwalifikowaną. Przewodniczący-elekt przedstawił następnie propozycje dotyczące zakresu obowiązków dla poszczególnych kandydatów na komisarzy. Na przełomie września i października odbyły się przesłuchania wszystkich kandydatów w Parlamencie Europejskim. Po przesłuchaniach, cały skład nowej Komisji Europejskiej stał się w Parlamencie przedmiotem głosowania. Procedurę powołania Komisji Europejskiej zakończyło głosowanie większością kwalifikowaną przez szefów rządów i państw. 8 listopada 2004 r. Komisja Europejska po przejściach związanych ze skandalem wokół Rocco Buttiglionego i w nowym składzie rozpoczęła pracę.
[edytuj] Komisja Europejska po wejściu w życie Traktatu Lizbońskiego w 2009 r.
Po ewentualnym wejściu w życie Traktatu Lizbońskiego Komisja liczyć będzie każdorazowo 2/3 liczby członków Unii (tzn. jeśli UE liczy 27 państw, to komisarzy będzie 18). Sposób wyboru Komisji nie ulegnie zasadniczej zmianie, poza faktem, że rządy wyznaczać będą nie komisarzy, lecz jedynie 3 kandydatów na ten urząd (w tym co najmniej jedną kobietę). Ostatecznego wyboru dokona przewodniczący.
[edytuj] Prerogatywy
Komisja Europejska zajmuje się wszystkimi bieżącymi zagadnieniami dotyczącymi funkcjonowania Unii, a więc polityką rolną, gospodarczą, społeczną, obronnością i polityką międzynarodową itp. Oprócz tego Komisja jest instytucją zajmującą się konstruowaniem i przedstawianiem pod głosowanie Radzie Unii Europejskiej lub Parlamentowi Europejskiemu wszystkich aktów prawnych Unii. Komisja przygotowuje też zazwyczaj propozycje traktatów i innych aktów prawa międzynarodowego, które są później dyskutowane na zebraniach Rady Europejskiej. Komisja Europejska nadzoruje też rządy państw członkowskich w sprawie wdrażania zmian prawa poszczególnych krajów wynikających z przystosowywania prawa krajowego do ustaleń unijnych. Komisja prowadzi też bieżące negocjacje z krajami kandydującymi do Unii. Przewodniczący Komisji Europejskiej jest oficjalną "głową" Unii, reprezentując ją w kontaktach międzynarodowych.
Komisja Europejska jako jedyny organ wspólnotowy ma prawo inicjatywy ustawodawczej.
[edytuj] Historia Komisji
Poprzedniczkami Komisji Europejskiej były: powstała w 1952 r. Wysoka Władza, będąca organem zarządzającym EWWiS złożonym z funkcjonariuszy międzynarodowych, oraz istniejące od 1958 r. Komisja EWG i Komisja Euratomu. Wszystkie trzy organy zostały połączone w jednolitą Komisję Wspólnot Europejskich w 1967 r. na mocy Traktatu Fuzyjnego. Nazwa Komisja Europejska przyjęła się po wejściu w życie Traktatu z Maastricht i powstaniu Unii Europejskiej.
Przewodniczący | Państwo | Kadencja |
---|---|---|
Walter Hallstein Jean Rey Franco Malfatti Sicco Mansholt François-Xavier Ortoli Roy Jenkins Gaston Thorn Jacques Delors Jacques Santer Romano Prodi José Manuel Durão Barroso |
Niemcy Belgia Włochy Holandia Francja W. Brytania Luksemburg Francja Luksemburg Włochy Portugalia |
1958-1967 1967-1970 1970-1972 1972-1973 1973-1977 1977-1981 1981-1985 1985-1995 1995-1999 1999-2004 1 listopada 2004 - nadal |
[edytuj] Aktualny skład Komisji
- José Manuel Durão Barroso (przewodniczący), Portugalia
- Margot Wallström (instytucje, strategie komunikacyjne, I wiceprzewodnicząca), Szwecja
- Siim Kallas (administracja, wiceprzewodniczący), Estonia
- Jaques Barrot (transport, wiceprzewodniczący), Francja
- Günter Verheugen (przemysł, wiceprzewodniczący), Niemcy
- Franco Frattini (sprawiedliwość, wolność i bezpieczeństwo, wiceprzewodniczący), Włochy
- Benita Ferrero-Waldner (sprawy zagraniczne), Austria
- Louis Michel (rozwój i polityka humanitarna), Belgia
- Meglena Kuneva (ochrona konsumenta), Bułgaria
- Androulla Vassiliou (zdrowie), Cypr
- Vladimír Špidla (zatrudnienie, sprawy społeczne), Czechy
- Mariann Fischer Boel (rolnictwo), Dania
- Olli Rehn (rozszerzenie UE), Finlandia
- Stavros Dimas (ochrona środowiska), Grecja
- Joaquín Almunia (sprawy monetarne), Hiszpania
- Neelie Kroes (konkurencja), Holandia
- Charlie McCreevy (rynek wewnętrzny), Irlandia
- Dalia Grybauskaitė (budżet), Litwa
- Viviane Reding (społeczeństwo informacyjne), Luksemburg
- Andris Piebalgs (energia), Łotwa
- Joe Borg (rybołówstwo i sprawy morskie), Malta
- Danuta Hübner (polityka regionalna), Polska
- Leonard Orban (wielojęzyczność), Rumunia
- Ján Figeľ (edukacja, szkolenia, kultura), Słowacja
- Janez Potočnik (nauka i badania), Słowenia
- László Kovács (podatki), Węgry
- Peter Mandelson (handel), Wielka Brytania
[edytuj] Co z komisją po rozszerzeniu?
Rumunia i Bułgaria wybrały już swoich kandydatów na komisarzy – będą nimi Leonard Orban (ds. wielojęzyczności) oraz Meglena Kuneva (ds. ochrony konsumentów). Przesłuchania kandydatów odbyły się w grudniu 2006. Przesłuchania te wydają się być formalnością, szczególnie, jeśli mówimy o przedstawicielach Bułgarii i Rumunii. W historii Komisji Europejskiej znane są jednak przypadki kontrowersyjne. Przykładem może być László Kovács, którego przesłuchanie odbyło się w nieco innej atmosferze. Po pierwsze chodziło o kompromitację Komisarza, gdy nie potrafił wypowiedzieć się na temat przyszłych założeń europejskiej polityki energetycznej, a po drugie rozpatrywano sprawę jego współpracy z rządem komunistycznym Węgier, której jednak w rezultacie nie udowodniono.
[edytuj] Precedensowa decyzja KE
19 września 2007 r. Komisja Europejska przedstawiła projekt dyrektywy, w której po raz pierwszy jeden z sektorów gospodarki, przemysł energetyczny, zostanie uznany za strategiczny. Dzięki temu władze Wspólnoty będą mogły wstrzymywać zakup przez firmy spoza UE elektrowni i sieci przesyłowych. Głównym celem, choć nieoficjalnym, jest zapobieżenie przejęciu europejskiej infrastruktury energetycznej przez rosyjski Gazprom lub nagromadzone chińskie czy arabskie fundusze inwestycyjne. Rozpatruje się wprowadzenie tego typu ograniczeń dla rynku mediów i energetyki jądrowej.[1]
[edytuj] Zobacz też
Adapt, CONVER - inicjatywy komisji.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Witryna oficjalna Komisji Europejskiej: http://ec.europa.eu/
- Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce: http://ec.europa.eu/polska
Joaquín Almunia | José Manuel Durão Barroso | Jacques Barrot | Joseph Borg | Stavros Dimas | Benita Ferrero-Waldner | Ján Figeľ | Franco Frattini | Mariann Fischer Boel | Dalia Grybauskaitė | Danuta Hübner | Siim Kallas | Meglena Kunewa | László Kovács | Neelie Kroes | Androulla Vassiliou | Andris Piebalgs | Janez Potočnik | Peter Mandelson | Charlie McCreevy | Louis Michel | Leonard Orban | Viviane Reding | Olli Rehn | Vladimír Špidla | Günter Verheugen | Margot Wallström
Przypisy
- ↑ Dziennik Polska-Europa-Świat, 20.09.2007 r.,str.1