Falklandy
Z Wikipedii
The Falkland Islands Falklandy |
|||||
|
|||||
Dewiza: (ang.) Desire the Right | |||||
Państwo | Wielka Brytania | ||||
Język urzędowy | angielski | ||||
Stolica | Stanley/Puerto Argentino | ||||
Głowa państwa | królowa Elżbieta II | ||||
Gubernator | gubernator Alan Huckle | ||||
Powierzchnia • całkowita |
12 173 km² |
||||
Liczba ludności (2008) • całkowita • gęstość zaludnienia |
230. na świecie 3140¹ 0,26 osób/km² |
||||
Jednostka monetarna | funt falklandzki (FKP) | ||||
Rok utworzenia | 1833 | ||||
Strefa czasowa | UTC -4 - zima UTC -3 - lato |
||||
Kod ISO 3166 | FK/FLK/238 | ||||
Domena internetowa | .fk | ||||
Kod telefoniczny | +500 | ||||
¹ Dane szacunkowe podane za CIA The World Factbook [1] |
Falklandy (ang. Falkland Islands, hiszp. Islas Malvinas) – terytorium zależne na południowym Atlantyku, około 480 km od wybrzeży Argentyny znajdujące się na wyspach o tej samej nazwie. Znajdują się pod administracją brytyjską, ale prawa do nich rości sobie także Argentyna, z tego powodu czasem również zwane, od nazwy hiszpańskiej, Malwinami.
Spis treści |
[edytuj] Ustrój polityczny
Terytorium zamorskie Wielkiej Brytanii - samorządna parlamentarna monarchia konstytucyjna. Zgodnie z konstytucją, głową terytorium jest królowa brytyjska, na czele władzy wykonawczej stoi gubernator mianowany przez rząd brytyjski spośród lokalnych polityków. Władzę ustawodawczą sprawuje jednoizbowy parlament składający się z 10 członków - 8 wybieranych w wyborach powszechnych i dwóch mianowanych.
[edytuj] Historia
Wyspy zostały odkryte w XVI w. przez angielskiego kapitana Davisa, później należały kolejno do Francji, Anglii, Hiszpanii, Argentyny, by w 1833 ostatecznie powrócić do Wielkiej Brytanii. Od 1892 roku uznana za kolonię brytyjską. Do 1985 tworzyła wraz z wyspami Georgia Południowa i Sandwich Południowy tzw. Dependencję Falklandów. Obecnie te wyspy tworzą odrębne terytorium Georgia Południowa i Sandwich Południowy. Prawa do wysp rości sobie również Argentyna, która w 1982 zajęła je na około 2 miesiące (zobacz: Wojna o Falklandy-Malwiny). Reakcją brytyjską było wysłanie potężnej floty, która odzyskała wyspy po krótkiej walce. Od tego czasu pozostają one terytorium brytyjskim, i rząd brytyjski nie dyskutuje z rządem argentyńskim na temat tego archipelagu.
[edytuj] Geografia
Terytorium Falklandy (Malwiny) obejmuje wyspy Falklandy składające się z dwóch dużych wysp noszących nazwy Falkland Wschodni (ang. East Falkland, hiszp. Gran Malvina) i Falkland Zachodni (ang. West Falkland, hiszp. Soledad), stanowiących około 98% powierzchni archipelagu, oraz ok. 700 mniejszych o łącznej powierzchni 12 173 km². Powierzchnia wysp jest pagórkowata - najwyższy szczyt Mount Usborne sięga 705 m n.p.m. Dwie duże wyspy dzieli Cieśnina Falklandzka. Największa odległość ze stolicy archipelagu Stanley do skrajnych zachodnich wysepek (wyspa New Island) Falklandów wynosi 238 km.
[edytuj] Klimat
Na wyspach panuje klimat subpolarny - występują niskie temperatury, a wilgotność powietrza oraz zachmurzenie są zazwyczaj duże. Opady deszczu występują mniej więcej w połowie dni roku. Często zdarzają się też nagłe pogorszenia pogody - z ich powodu w czasie wojny o Falklandy na 64 dni trwania konfliktu łącznie przez 27 nie można było używać lotnictwa.
[edytuj] Demografia
W 1982 roku ludność archipelagu tworzyło ok. 1950 osób, głównie potomków szkockich kolonistów, zwanych Kelperami. Większość mieszka w stolicy Stanley (ok. 1300 mieszkańców w 1982 roku). Pozostali mieszkańcy żyją w izolowanych farmach lub kilku niewielkich osadach. Farmy i osady połączone są drogami gruntowymi, dróg bitych jest na wyspach zaledwie kilka kilometrów. W 2003 wyspy zamieszkiwało około 2900 osób z czego 70% pochodzenia brytyjskiego, pozostali to potomkowie Skandynawów, mieszkańcy Ameryki Południowej (głównie z Chile) oraz mieszkańcy Świętej Heleny, którzy przybyli na wyspy w poszukiwaniu pracy.
[edytuj] Gospodarka
Ludność zajmuje się głównie hodowlą owiec i rybołówstwem.
W 2008 r. odkryto bardzo bogate złoża ropy.
[edytuj] Zobacz też
- Początki Falklandek (Angielski)
[edytuj] Bibliografia
- L.L. Ivanov et al, The Future of the Falkland Islands and Its People, Double T Publishers, Sofia, 2003, 96 pp. (Complete text. Capítulo principal en inglés y castellano.) ISBN 954-91503-1-3
- Carlos Escudé y Andrés Cisneros, dir., Historia general de las relaciones exteriores de la República Argentina, Obra desarrollada y publicada bajo los auspicios del Consejo Argentino para las Relaciones Internacionales (CARI), GEL/Nuevohacer (Buenos Aires), 2000. (Texto completo en castellano) ISBN 950-694-546-2
- Krzysztof Kubiak, Największe bitwy XX wieku - Falklandy, Altair, Warszawa, 1993
[edytuj] Linki zewnętrzne
Zdjęcie satelitarne w serwisie Google Maps
Argentyna • Brazylia • Boliwia • Chile • Ekwador • Gujana • Kolumbia • Paragwaj • Peru • Surinam • Urugwaj • Wenezuela
Terytoria autonomiczne i zależne: Gujana Francuska • Falklandy
Terytoria zamorskie: Akrotiri • Anguilla • Bermudy • Brytyjskie Terytorium Antarktyczne • Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego • Brytyjskie Wyspy Dziewicze • Dhekelia • Kajmany • Falklandy • Gibraltar • Montserrat • Pitcairn • Święta Helena (dependencje: Wyspa Wniebowstąpienia, Tristan da Cunha) • Georgia Południowa i Sandwich Południowy • Turks i Caicos
Dependencje Korony brytyjskiej: Guernsey (dependencja: Alderney) • Jersey • Wyspa Man