Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
| 조선민주주의인민공화국 朝鮮民主主義人民共和國 Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk Triều Tiên Dân chủ chủ nghĩa Nhân dân Cộng hòa quốc |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| Khẩu hiệu 강성대국 (tiếng Triều Tiên: "Cường thịnh đại quốc") |
||||||
| Quốc ca Ái Quốc Ca |
||||||
 |
||||||
| Thủ đô | Bình Nhưỡng (P'yŏngyang) |
|||||
| Thành phố lớn nhất | Bình Nhưỡng | |||||
| Ngôn ngữ chính thức | tiếng Triều Tiên | |||||
| Chính phủ | Chủ thể độc tài | |||||
| - | Chủ tịch nước Tổng thư kí ĐLĐ Chủ tịch QHNDTC Thủ tướng Chính phủ |
Kim Il-sung(Kim Nhật Thành)1 Kim Jong-il(Kim Chính Nhật) Kim Yong-nam (Kim Vĩnh Nam) Kim Yong-il |
||||
| Thành lập | ||||||
| - | Giải phóng Cộng hòa |
15 tháng 8 năm 1945 9 tháng 9 năm 1948 |
||||
| Diện tích | ||||||
| - | Tổng số | 120,540 km² (hạng 98) |
||||
| - | Nước (%) | 4,87% | ||||
| Dân số | ||||||
| - | Ước lượng 2006 | 22.900.000 (hạng 48) | ||||
| - | Mật độ | 190 /km² (hạng 41) |
||||
| GDP (PPP) | Ước tính 2005 | |||||
| - | Tổng số | 40 tỷ đô la Mỹ (hạng 85) | ||||
| - | Theo đầu người | 1.800 đô la Mỹ (hạng 149) | ||||
| Đơn vị tiền tệ | Won (₩n) (KPW) |
|||||
| Múi giờ | (UTC+9) | |||||
| Tên miền Internet | .kp | |||||
| Mã số điện thoại | +850 | |||||
| 1. Cố chủ tịch Kim Il-sung được coi là "Chủ tịch nước vĩnh viễn" theo Hiến pháp sửa đổi năm 1998 của CHDCNDTT. | ||||||
Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên (còn gọi là Triều Tiên, Bắc Triều Tiên, Bắc Hàn) (tiếng Triều Tiên: 조선민주주의인민공화국, 朝鮮民主主義人民共和國, Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk, Hán Việt: Triều Tiên Dân chủ chủ nghĩa Nhân dân Cộng hòa quốc) là một quốc gia Đông Á trên phần phía bắc Bán đảo Triều Tiên. Đây là một trong những quốc gia xã hội chủ nghĩa và chính phủ nước này, theo hệ thống truyền thông của phương Tây là một chế độ chuyên chế, theo chủ nghĩa Stalin, và chủ nghĩa biệt lập.
Ở phía nam, nước này giáp biên giới với Hàn Quốc, hai nước từng là một quốc gia duy nhất với tên gọi Triều Tiên tới tận năm 1945. Biên giới phía bắc đa phần giáp với Cộng hoà nhân dân Trung Hoa. Liên bang Nga có chung biên giới dài 18.3 kilômét (11.4 dặm) dọc theo Đồ Môn Giang ở góc đông bắc đất nước.
Mục lục |
[sửa] Lịch sử
Thời Nhật Bản thống trị Triều Tiên chấm dứt cùng với Chiến tranh thế giới thứ hai năm 1945. Triều Tiên bị Liên bang Xô Viết chiếm đóng miền bắc từ vĩ tuyến 38 và Hoa Kỳ chiếm miền nam vĩ tuyến 38, nhưng Hoa Kỳ và Xô Viết không thể đồng thuận về việc áp dụng Đồng uỷ trị ở Triều Tiên. Điều này dẫn tới việc thành lập các chính phủ riêng biệt ở miền bắc và miền nam, mỗi bên đều tuyên bố mình là chính phủ hợp pháp của toàn bộ lãnh thổ Triều Tiên.
Căng thẳng tăng lên giữa hai chính phủ ở miền bắc và miền nam cuối cùng dẫn tới Chiến tranh Triều Tiên, khi ngày 25 tháng 6, 1950 (Bắc) Quân đội nhân dân Triều Tiên vượt vĩ tuyến 38, buộc tội miền nam đã vượt qua trước, và tấn công. Cuộc chiến kéo dài tới 27 tháng 7, 1953, khi lực lượng Liên hiệp quốc và Quân đội nhân dân Triều Tiên cùng Quân tình nguyện nhân dân Trung Quốc ký kết Thoả thuận đình chiến Chiến tranh Triều Tiên. Vùng phi quân sự Triều Tiên (DMZ) phân chia hai nước.
Bắc Triều Tiên do Kim Nhật Thành (Kim Il-sung) lãnh đạo từ năm 1948 tới khi ông chết ngày 8 tháng 7, 1994. Sau khi chết, con ông là Kim Chính Nhật (Kim Jong-il) được phong làm Tổng thư ký Đảng lao động Triều Tiên ngày 8 tháng 10, 1997. Năm 1998, cơ quan lập pháp tái xác nhận ông là Chủ tịch Uỷ ban Quốc phòng Bắc Triều Tiên và tuyên bố rằng chức vụ đó là "vị trí cao nhất của quốc gia." Các quan hệ quốc tế của nước này nói chung đã được cải thiện, và đã có một cuộc gặp thượng đỉnh lịch sử Nam-Bắc vào tháng 6, 2000. Tuy nhiên, căng thẳng với Hoa Kỳ gần đây đã tăng lên khi Bắc Triều Tiên tiếp tục Chương trình vũ khí hạt nhân của họ.
Thời Kim Chính Nhật cầm quyền vào giữa thập kỷ 1990, nền kinh tế đất nước đã đi xuống nghiêm trọng, tình trạng thiếu lương thực diễn ra ở nhiều vùng. Theo các tổ chức viện trợ, hàng triệu người ở vùng nông thôn chết vì nạn đói, càng trầm trọng hơn vì sự sụp đổ của hệ thống phân phối lương thực.
[1]. Rất nhiều người Bắc Triều Tiên đã nhập cư trái phép vào Cộng hoà nhân dân Trung Hoa để tìm lương thực. Hoàng Trường Diệp, Thư ký quốc tế Đảng lao động Triều Tiên đã đào thoát sang Nam Triều Tiên năm 1997.
Xem thêm: Lịch sử Triều Tiên, Chia cắt Triều Tiên
[sửa] Chính trị
[sửa] Chính phủ
Chính phủ Bắc Triều Tiên bị chi phối bởi Đảng Lao động Triều Tiên (KWP), chiếm 80 phần trăm vị trí chính phủ. Ý thức hệ của KWP được gọi là Juche Sasang (주체사상 chủ thể tư tưởng), và bị coi là có liên hệ gần gũi với chủ nghĩa Stalin. KWP đã thay thế các phần có liên quan tới chủ nghĩa Mác xít – Lêninít trong hiến pháp Bắc Triều Tiên bằng Juche Sasang năm 1977. Những lời chỉ trích cộng sản của KWP phủ nhận rằng họ là một quốc gia Mác xít – Lêninít. Các đảng chính trị nhỏ có tồn tại nhưng chúng đều phụ thuộc vào KWP và không phản đối lại sự nắm quyền của nó. Cơ cấu quyền lực thực sự của đất nước hiện vẫn còn đang bị tranh cãi giữa những nhà quan sát bên ngoài.
Trên danh nghĩa, Thủ tướng là lãnh đạo chính phủ, nhưng quyền lực thực sự nằm trong tay Kim Chính Nhật, lãnh đạo KWP và quân đội. Kim giữ nhiều chức vụ, quan trọng nhất là Tổng bí thư Đảng Lao động Triều tiên, chủ tịch Hội đồng Quốc phòng Triều Tiên, và tư lệnh tối cao Quân đội Nhân dân Triều Tiên. Bên trong nước, ông thường được gọi là "Lãnh tụ kính yêu", một phần trong sự sùng bái cá nhân ông. Tương tự như vậy, cha ông Kim Nhật Thành được phong "Lãnh tụ vĩ đại".
Hiến pháp 1998 quy định Kim Nhật Thành là "Chủ tịch vĩnh viễn của nước Cộng hoà", và vị trí chủ tịch nước đã bị bãi bỏ sau khi ông chết. Hiến pháp trao nhiều chức năng thông thường thuộc về lãnh đạo quốc gia cho Chủ tịch đại hội nhân dân tối cao, chủ tịch của tổ chức này "đại diện cho quốc gia" và nhận quốc thư từ đại sứ nước ngoài. Chính phủ nước cộng hoà được lãnh đạo bởi Thủ tướng và, trên lý thuyết, một siêu Nội các được gọi là Uỷ ban trung ương nhân dân (CPC), cơ cấu thiết lập chính sách cao nhất của chính phủ. CPC được lãnh đạo bởi một chủ tịch, do các thành viên Uỷ ban bầu ra. CPC đưa ra các quyết định về chính sách và giám sát Nội các, hay Uỷ ban hành chính quốc gia (SAC). SAC do một thủ và cơ quan điều hành hành chính của ông lãnh đạo.
Quốc hội, là Hội nghị Nhân dân Tối cao (Choego Inmin Hoeui), theo hiến pháp là cơ quan quyền lực cao nhất của nhà nước. 687 thành viên của nó được bầu cử phổ thông theo thời hạn năm năm. Quốc hội nhân dân họp hai kỳ một năm, mỗi kỳ chỉ kéo dài vài ngày; thường thì nó chỉ phê chuẩn những quyết định do đảng KWP lãnh đạo đưa ra (xem chỉ để phê chuẩn (Chính trị)). Một uỷ ban thường trực được Quốc hội bầu ra để thực hiện các chức năng lập pháp khi Quốc hội không họp.
Xem thêm: Các quan hệ quốc tế của Bắc Triều Tiên, Quân đội Bắc Triều Tiên, Bắc Triều Tiên và các vũ khí huỷ diệt hàng loạt
[sửa] Nhân quyền
Tổ chức Ân xá quốc tế và các tổ chức nhân quyền khác buộc tội Bắc Triều Tiên có hồ sơ nhân quyền tồi tệ nhất trong số tất cả các nước, hạn chế nghiêm khắc đa số các quyền tự do, gồm tự do ngôn luận và tự do di chuyển, cả trong và ngoài nước.
Những người tị nạn đã xác nhận sự hiện diện của những trại giam với ước tính khoảng 150,000 đến 200,000 người, thiếu ăn, hãm hiếp, giết hại và lao động nô lệ [2]. Truyền hình Nhật Bản đã phát sóng cảnh phim mà họ cho là một trại tù [3]. Trong một số trại, những người tù cũ nói tỷ lệ chết hàng năm lên tới 25% [4]. Một cựu cai tù và là sĩ quan tình báo quân đội nói rằng trong một trại, các loại vũ khí hoá học đã được đem ra thử nghiệm trên tù nhân trong một phòng hơi độc [5]. Theo một cựu tù nhân, phụ nữ có thai trong các trại giam thường bị buộc phải phá thai hoặc đứa trẻ mới sinh sẽ bị giết. [6]. Không thể kiểm chứng được bất kỳ điều nào ở trên bởi vì Bắc Triều Tiên phủ nhận sự tồn tại của các trại và không cấp giấy phép vào trong cho bất kỳ một nhà quan sát nhân quyền độc lập nào.
[sửa] Nạn đói
Nạn đói ở Bắc Triều Tiên đã giết 600,000 và 3.5 triệu người trong thập kỷ 1990 [7] [8]. Tới năm 1999, lương thực và cứu trợ nhân đạo đã làm giảm số người chết vì nạn đói, nhưng việc Bắc Triều Tiên tiếp tục chương trình vũ khí hạt nhân dẫn tới giảm sút viện trợ quốc tế. Mùa xuân năm 2005, Chương trình lương thực thế giới báo cáo rằng các điều kiện gây ra nạn đói là một mối nguy hiểm và đang quay trở lại Bắc Triều Tiên, và chính phủ đã thông báo tập hợp hàng triệu cư dân thành phố tới giúp đỡ những người nông dân [9] [10]. Tuy nhiên, chính phủ Triều Tiên báo rằng sản lượng lương thực 2005 đạt tới 4.6 triệu tấn (tăng 10% so với năm 2004), bội thu nhất trong mười năm.
[sửa] Địa lý
Bắc Triều Tiên nằm ở phần phía bắc Bán đảo Triều Tiên trải dài 1,100 kilômét (685 dặm) từ lục địa Châu Á. Bắc Triều Tiên có chung biên giới với ba nước và hai vùng biển. Phía tây, nó giáp với Hoàng Hải và Vịnh Triều Tiên, phía đông giáp Biển Nhật Bản (Biển Đông của Triều Tiên). Biên giới trên bộ Bắc Triều Tiên giáp với ba nước Nam Triều Tiên, Trung Quốc, và Nga. Điểm cao nhất ở Triều Tiên là đỉnh Bạch Đầu 2,744 mét (9,003 ft) và các con sông chính là Đồ Môn và Áp Lục.
Khí hậu khá ôn hoà, lượng mưa lớn vào mùa hè với một mùa mưa ngắn gọi là jangma (gió mùa Đông Á), mùa đông thỉnh thoảng khá lạnh. Thủ đô Bắc Triều Tiên và là thành phố lớn nhất nước Bình Nhưỡng (P'yŏngyang); các thành phố chính khác gồm Khai Thành (Kaesŏng) ở phía nam, Tân Nghĩa Châu (Sinŭiju) ở phía tây bắc, Nguyên San (Wŏnsan) và Hàm Hưng (Hamhŭng) ở phía đông và Thanh Tân (Ch'ŏngjin) ở đông bắc.
Xem thêm: Bán đảo Triều tiên
[sửa] Dân cư
Dân cư Bắc Triều Tiên là một trong những dân tộc thuộc loại thuần chủng về ngôn ngữ và sắc tộc nhất trên thế giới, với chỉ một nhóm rất nhỏ thiểu số người Trung Quốc và Nhật Bản. Đa số các sắc dân khác chỉ là cư trú tạm thời, chủ yếu là người Nga và dân các nước Đông Âu khác, người Trung Quốc, và người Việt Nam.
[sửa] Tôn giáo
Kim Nhật Thành và Kim Chính Nhật được sùng kính trong nhiều mặt đời sống công cộng ở Bắc Triều Tiên, thường với những tuyên bố ngụ ý kiểu sùng kính tôn giáo. Các hoạt động tôn giáo mọi kiểu bị hạn chế khắt khe bởi Nhà nước vô thần của nhà nước, đặc biệt là Tin Lành, bị coi là có liên quan tới Hoa Kỳ.
Bắc Triều Tiên có chung di sản Phật giáo và Khổng giáo với Nam Triều Tiên trong lịch sử xa xưa và Thiên Chúa giáo cùng các phong trào Thiên Đạo giáo (천도교) gần đây. Bình Nhưỡng từng là trung tâm các hoạt động Thiên chúa giáo trước khi Chiến tranh Triều Tiên nổ ra. Hiện nay có hai nhà thờ được nhà nước phê chuẩn cho tồn tại, mà những người ủng hộ tự do tôn giáo cho là có để trưng ra cho những vị khách nước ngoài. [11] [12]. Con số tính toán thông thường cho rằng có khoảng 4,000 người theo Thiên chúa giáo ở Bắc Triều Tiên, và khoảng 9,000 người theo Tin Lành, trong tổng dân số 20 triệu người. Các hoạt dộng Thiên Chúa Giáo và Tin Lành, do quan điểm chính trị của KWP, bị hạn chế nghiêm ngặt.
Theo một danh sách xếp hạng do tổ chức Open Doors ("Những Cánh Cửa Mở") đưa ra, Bắc Triều Tiên hiện là nước ngược đãi ghê gớm nhất đối với những người Thiên chúa giáo trên thế giới [13].
[sửa] Ngôn ngữ
Bắc Triều Tiên có chung tiếng Triều Tiên với Nam Triều Tiên. Có một số khác biệt về thổ ngữ bên trong cả hai miền Triều Tiên, nhưng biên giới giữa Bắc và Nam không thể hiện là một biên giới chính về ngôn ngữ. Đã xuất hiện một số khác biệt nhỏ, ban đầu là những từ được sử dụng trong những cải cách gần đây.
Sự khác biệt ngôn ngữ đáng chú ý nhất giữa hai nước Triều Tiên là ngôn ngữ viết, với việc hạn chế những từ gốc Hán trong sử dụng thông thường ở Bắc Triều Tiên. Trái lại ở Nam Triều Tiên các từ gốc Hán vẫn được sử dụng nhiều, dù trong nhiều trường hợp, như báo chí thì lại hiếm.
Việc La tinh hoá chữ viết cũng có khác biệt. Bắc Triều Tiên tiếp tục sử dụng hệ La tinh hoá tiếng Triều Tiên của McCune-Reischauer trong khi đó miền Nam dùng phiên bản đã sửa đổi.
[sửa] Đơn vị hành chính
Tới năm 2005, Bắc Triều Tiên gồm hai thành phố trực thuộc quản lý trực tiếp của chính phủ (Chikhalsi; 직할시; 直轄市), ba vùng đặc biệt với các chức năng khác nhau, và chín tỉnh (Xem Các tỉnh Triều Tiên). (Các tên được La tinh hoá theo hệ McCune-Reischauer như được sử dụng chính thức tại Bắc Triều Tiên; người biên tập cũng được hướng dẫn theo các kiểu đánh vần được sử dụng năm 2003 Địa lý Quốc gia Bản đồ Triều Tiên).
Đối với các thông tin lịch sử, xem Các tỉnh Triều Tiên và Các thành phố đặc biệt Triều Tiên.
[sửa] Các thành phố trực thuộc trung ương
Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên có hai thành phố trực thuộc trung ương (직할시; 直轄市; Chikhalsi): Bình Nhưỡng và Rasŏn[1] (La Tiên)
[sửa] Các vùng đặc biệt
Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên có 3 đặc khu: Khu công nghiệp Kaesŏng (Khai Thành), Khu du lịch Kŭmgangsan (Kim Cương Sơn) và Đặc khu hành chính Sinŭiju (Tân Nghĩa Châu).
[sửa] Các tỉnh
Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên có 9 tỉnh (도; 道; do hoặc to):
- Chagang (자강도; 慈江道; Từ Giang đạo)
- Hamgyŏng-puk (함경 북도; 咸鏡北道; Hàm Kính Bắc đạo)
- Hamgyŏng-nam (함경 남도; 咸鏡南道; Hàm Kính Nam đạo)
- Hwanghae-puk (황해 북도; 黃海北道; Hoàng Hải Bắc đạo)
- Hwanghae-nam (황해 남도; 黃海南道; Hoàng Hải Nam đạo)
- Kangwŏn (강원도; 江原道; Giang Nguyên đạo)
- P'yŏngan-puk (평안 북도; 平安北道; Bình An Bắc đạo)
- P'yŏngan-nam (평안 남도; 平安南道; Bình An Nam đạo)
- Ryanggang (량강도; 兩江道; Lưỡng Giang đạo)
[sửa] Các thành phố lớn
- Tân Nghĩa Châu
- Khai Thành
- Nam Phố
- Thanh Tân
- Nguyên San
- Hàm Hưng
- Haeju
- Giang Giới
- Huệ San
[sửa] Kinh tế
Kinh tế Bắc Triều Tiên đã rơi vào tình trạng trì trệ từ thập niên 1970. Chính phủ từ chối thông báo các dữ liệu kinh tế, hạn chế khối lượng những thông tin xác thực. Nền công nghiệp bao cấp lạc hậu xuất ra gần như toàn bộ hàng hoá tiêu thụ. Chính phủ tiếp tục chú trọng vào công nghiệp nặng quân sự.Theo số liệu nước ngoài, năm 2005, chính phủ ước tính đã chi tiêu 25% GDP quốc gia cho quân sự (so với 2.5% của nước láng giềng Nam Triều Tiên).[14]
Trong thập kỷ 1990 nhiều thiên tai đã xảy ra ở đây, quản lý chính trị yếu kém, những vụ tham nhũng cũng xảy ra thường xuyên. Điều này, cộng với sự sụp đổ của khối Xô viết, đã gây ra sự tan vỡ kinh tế. Sản lượng nông nghiệp thấp kém, một số sản phẩm thực phẩn bị chủ ý chiếm đoạt của các công dân để dành cho quân đội. Những ảnh hưởng từ việc tự co lập, thiếu hụt nghiêm trọng phân bón, và những hạn chế tự nhiên — như ít đất canh tác và mùa trồng trọt ngắn — đã gây ra thiếu hụt sản lượng ngũ cốc chính hơn 1 triệu tấn so với nhu cầu tối thiểu của đất nước. Những bằng chứng gần đây cho thấy nhiều vụ thiếu hụt nghiêm trọng đã xảy ra.[15]
Trước đây Bắc Triều Tiên nhận được viện trợ lương thực và nhiên liệu quốc tế từ Trung Quốc, Nam Triều Tiên, và Hoa Kỳ để đổi lấy lời hứa không phát triển vũ khí hạt nhân. Tháng 6, 2005, Hoa Kỳ thông báo họ sẽ gửi 50.000 tấn lương thực để giúp đỡ Bắc Triều Tiên. Hoa Kỳ đã trao cho Bắc Triều Tiên 50.000 tấn năm 2004 và 100.000 tấn năm 2003. Ngày 19 tháng 12 2005, Bắc Triều Tiên đã được hứa viện trợ lương thực và nhiên liệu (cùng với những thứ khác), từ Nam Triều Tiên, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Nga, và Trung Quốc để đổi lấy việc từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân của họ và tái tham gia Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Tháng 7, 2002, Bắc Triều Tiên bắt đầu thử nghiệm mô hình kinh tế tư bản ở Khu công nghiệp Khai Thành. Một số lượng nhỏ các vùng khác cũng được chỉ định làm các đặc khu hành chính, gồm Tân Nghĩa Châu dọc theo biên giới Trung Quốc-Bắc Triều Tiên. Đại lục Trung Quốc và Nam Triều Tiên là những bạn hàng thương mại lớn nhất của Bắc Triều Tiên, với thương mại với Trung Quốc tăng 38% đạt $1,02 tỷ năm 2003, và thương mại với Nam Triều Tiên tăng 12% to $724 triệu năm 2003. Đã có báo cáo rằng một lượng nhỏ điện thoại di động ở Bình Nhưỡng đã tăng lên từ 3.000 năm 2002 tới gần 20.000 năm 2004. Tuy nhiên tới tháng 6, 2004, điện thoại di động đã lại bị cấm. Một số những yếu tố kinh tế thị trường bắt đầu lan ra ở vùng thử nghiệm, gồm một số bảng quảng cáo dọc theo các đường cao tốc. Những vị khách du lịch gần đây cho biết số lượng các thị trường phi bao cấp đã tăng lên ở Khai Thành, Bình Nhưỡng, cũng như dọc biên giới Trung Quốc-Bắc Triều Tiên.
Hơn nữa, từ năm 1999 đã có một số cải thiện kinh tế. Theo Bộ Thống Nhất Nam Triều Tiên, GDP đã tăng 6,2% năm 1999, 1,3% năm 2000, 3,2 % năm 2001, 1,2% năm 2002 và 1,8 % năm 2003. Các con số tương tự cũng được đưa ra cho năm 2004 và 2005.
Năm 2003, Pong Su, một tàu chở hàng Bắc Triều Tiên được dùng để buôn lậu heroin sang Australia đã bị các quan chức Australia bắt giữ. Chính phủ Bắc Triều Tiên phủ nhận có liên quan, nhưng Australia và Hoa Kỳ cho rằng vụ Pong Su đã làm tăng lo ngại của họ rằng Bình Nhưỡng dùng thuốc phiện để giúp đỡ nền kinh tế đang suy sụp. Năm 2006, chiếc tàu Pong Su đã bị máy bay chiến đấu Australia ném bom cho chìm trong một cuộc diễn tập. [16]
Xem thêm: Danh sách các công ty Bắc Triều Tiên, Thông tin ở Bắc Triều Tiên, Vận tải ở Bắc Triều Tiên
[sửa] Văn hoá
Có một sự sùng bái cá nhân rộng rãi đối với Kim Nhật Thành và Kim Chính Nhật, và đa số văn học, âm nhạc đại chúng, nhà hát, phim ảnh ở Bắc Triều Tiên đều là để ca ngợi hai bố con.
Tháng 7, 2004, Quần thể lăng mộ Cao Cú Li là địa điểm đầu tiên ở Bắc Triều Tiên được đưa vào danh sách Các di sản văn hoá thế giới của UNESCO.
Một sự kiện đại chúng ở Bắc Triều Tiên là thể dục đồng diễn (Mass Games). Mass Games lớn nhất gần đây được gọi là "Arirang". Nó được trình diễn sáu tối một tuần trong hai tháng và có hơn 100.000 người tham gia. Mass Games gồm nhảy múa, thể dục và múa kiểu ba lê để kỷ niệm lịch sử Bắc Triều Tiên và Đảng KWP. Mass Games được tổ chức ở Bình Nhưỡng tại nhiều địa điểm (tuỳ theo tầm vóc của lễ hội theo từng năm) kể cả ở Nhà hát Lớn Mùng 1 Tháng 5.
Xem thêm: Văn hoá Triều Tiên, Ẩm thực Triều Tiên, Âm nhạc Triều Tiên, Các ngày nghỉ lễ Bắc Triều Tiên, Giáo dục Bắc Triều Tiên
[sửa] Du lịch
Theo nguyên tắc, bất kỳ ai cũng được phép du lịch tới Bắc Triều Tiên, và những ai có thể hoàn thành quá trình làm thủ tục thì đều không bị Bắc Triều Tiên từ chối cho nhập cảnh. Khách du lịch không được đi thăm thú bên ngoài vùng đã được cho phép trước mà không được hướng dẫn viên người Triều Tiên cho phép.
Những khách du lịch có hộ chiếu Hoa Kỳ nói chung đều không được cấp visa, dù vẫn có một số ngoại lệ từng xảy ra vào năm 1995, 2002, và 2005. Bắc Triều Tiên đã thông báo cho những nhà tổ chức du lịch rằng họ sẽ cấp visa cho những người mang hộ chiếu Hoa Kỳ vào năm 2006. Các công dân Nam Triều Tiên cần có giấy phép đặc biệt của cả hai chính phủ mới được vào Bắc Triều Tiên. Năm 2002, vùng xung quanh núi Kim Cương, một ngọn núi đẹp gần biên giới Nam Triều Tiên, đã được chỉ định làm một địa điểm du lịch đặc biệt (Khu du lịch Kim Cương San), nơi các công dân Nam Triều Tiên không cần giấy phép đặc biệt. Các tour du lịch do các công ty tư nhân điều hành đã đưa hàng nghìn người Nam Triều Tiên tới núi Kim Cương hàng năm.
Tháng 7, 2005 công ty Hyundai của Nam Triều Tiên đã đạt được một thoả thuận với chính phủ Bắc Triều Tiên về việc mở cửa thêm nhiều khu du lịch, gồm cả núi Bạch Đầu và Khai Thành.
[sửa] Điện ảnh
[sửa] Văn học
[sửa] Các ngày lễ
[sửa] Xem thêm
- Danh sách các chủ đề về Triều Tiên
- Danh sách các danh nhân Triều Tiên
- Thống nhất Triều Tiên
- Chủ nghĩa dân tộc Triều Tiên
- Tổng hội người Triều Tiên tại Nhật Bản (Chongryon)
- Hiệp hội hữu nghị Triều Tiên
- Hoa Kim Chính Nhật (Kimjongilia)
[sửa] Đọc thêm
- Gordon Cucullu, Separated At Birth: How North Korea Became The Evil Twin, Globe Pequot Press (2004), hardcover, 307 pages, ISBN 1592285910 *Bruce Cumings, Korea's Place in the Sun: A Modern History, W.W. Norton & Company, 1998, paperback, 527 pages, ISBN 0393316815 *Bruce Cumings, Origins of the Korean War: Liberation and the Emergence of Separate Regimes, Princeton University Press, 1981, paperback, ISBN 0691101132
- Nick Eberstadt, aka Nicholas Eberstadt, The End of North Korea, American Enterprise Institute Press (1999), hardcover, 191 pages, ISBN 084474087X
- John Feffer, North Korea South Korea: U.S. Policy at a Time of Crisis, Seven Stories Press, 2003, paperback, 197 pages, ISBN 1583226036
- Kang, Chol-Hwan (2001). The Aquariums of Pyongyang, Basic Books, 2001. ISBN 0465011020.
- Mitchell B. Lerner, The Pueblo Incident: A Spy Ship and the Failure of American Foreign Policy, University Press of Kansas, 2002, hardcover, 408 pages, ISBN 0700611711
- Bradley Martin, Under The Loving Care Of The Fatherly Leader: North Korea And The Kim Dynasty, St. Martins (October, 2004), hardcover, 868 pages, ISBN 0312322216
- Oberdorfer, Don. The two Koreas : a contemporary history. Addison-Wesley, 1997, 472 pages, ISBN 0201409275
- Kong Dan Oh, and Ralph C. Hassig, North Korea Through the Looking Glass, The Brookings Institution, 2000, paperback, 216 pages, ISBN 0815764359
- Quinones, Dr. C. Kenneth, and Joseph Tragert, The Complete Idiot's Guide to Understanding North Korea, Alpha Books, 2004, paperback, 448 pages, ISBN 1592571697
- Sigal, Leon V., Disarming Strangers: Nuclear Diplomacy with North Korea, Princeton University Press, 199, 336 pages, ISBN 0691057974
- Vladimir, Cyber North Korea, Byakuya Shobo, 2003, paperback, 223 pages, ISBN 4893678817
- Norbert Vollertsen, Inside North Korea: Diary of a Mad Place, Encounter Books, 2003, hardcover, 280 pages, ISBN 1893554872
- Michael Harrold, Comrades and Strangers: Behind the Closed Doors of North Korea, Wiley Publishing, 2004, paperback, 432 pages, ISBN 0470869763
[sửa] Liên kết ngoài
| Tìm thêm về North Korea tại một trong những đồng dự án của Wikipedia: | |
|---|---|
 |
Wiktionary – từ điển |
 |
Wikibooks – sách giáo khoa |
 |
Wikiquote – danh ngôn |
 |
Wikisource – văn kiện |
 |
Commons – hình ảnh |
- {{{2}}} từ Wikitravel
- "Think Again: The Korea Crisis" from Foreign Policy Magazine
- A gulag with nukes: inside North Korea by Jasper Becker
- Bizarre Trip of a Lifetime from the Los Angeles Times, about a group of American "extreme travelers" who visited North Korea in the fall of 2005
- Pyongyang Watch, an archive of Aidan Foster-Carter's coverage of North Korea for the Asia Times.
- Peter Hayes, David von Hippel, Jungmin Kang, Tatsujiro Suzuki, Richard Tanter, and Scott Bruce, "Grid-locked," Bulletin of the Atomic Scientists, January/February 2006. On North Korea's energy crisis.
- "A Year in Pyongyang", by Andrew Holloway, 1988.
- 201 photos DPRK-2005
[sửa] Những liên kết tới Chính phủ Bắc Triều Tiên
- Kim Nhật Thành: 10 Point programme for reunification of the country
- korea-dpr.com - Website officially associated with North Korea. (Maintained from a European server by the Korean Friendship Association.)
- Naenara ("My country," in Korean) DPRK's Official Web Portal run by Korea Computer Company
- The Korean Central News Agency, The DPRK's news service. - Hosted on a Nhật Bảnese webserver.
- www.uriminzokkiri.com
[sửa] Các website về Bắc Triều Tiên
- Ministry of unification (South Korea)
- BBC News - Country Profile: North Korea
- CIA World Factbook - North Korea
- BBC News - In pictures: Unseen North Korea
- Guardian Unlimited - Special Report: North and South Korea
- Happy Birthday, North Korea - detailed account of travel to 3 sanctioned areas
- Korean Tourist Map
- NKzone blog about North Korea news
- North Korea Resources - background news and analysis of North Korea
- Open Directory Project - North Korea directory category
- Pyongyang Metro System Unofficial Web Site - 1
- Tours / Du lịch page of North Korea, with links to other North Korea related sites
- Trading Ideals for Sustenance Second part of Los Angeles Times expose on changing North Korean life (July 4, 2005)
- US Library of Congress - Country Studies: North Korea - data as of June 1993
- Congressional Research Service (CRS) Reports regarding North Korea
- Yahoo! - North Korea directory category
- Yahoo! News - Full Coverage: North Korea
- Children of a Secret State: Nhân quyền of children in North Korea (Discovery Channel)
- North Korea: A Reporter's Notebook — Luis Ramirez (Voice of America)
- Seoul Train PBS documentary on North Korean refugees, filmed in 2003 (Incite Productions)
- Pyongyang Square
[sửa] Các website chỉ trích Bắc Triều Tiên
- The Korea Liberator - Blog tập trung vào các điều kiện nhân quyền tại Bắc Triều Tiên
- Another Korea - Những câu chuyện về Bắc Triều Tiên
- Soon Ok Lee project - website kêu gọi sự đoàn kết của Thiên chúa giáo với những người tị nạn Bắc Triều Tiên.
- Daily NK - Báo điện tử về các vấn đề thường nhật tại Bắc Triều Tiên
- ChosunJournal - website tập trung vào nhân quyền tại Bắc Triều Tiên
- Liên minh của công dân cho Nhân quyền tại Bắc Triều Tiên - Những lời chứng của người tị nạn
[sửa] Các tài liệu về Bắc Triều Tiên
- Seoul Train Phim tài liệu về những người Bắc Triều Tiên tìm cách trốn chạy qua Trung Quốc 2004
- The Hermit Kingdom Dan Rather 60 Minutes 02/06
- "Trẻ em của Đất nước bí mật"
- "a state of mind" Một phim tài liệu của BBC về hai vận động viên thể dục trẻ Bắc Triều Tiên tập luyện cho mass games.
|
|
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
Đôi khi gồm cả: Singapore · Việt Nam · Vùng viễn đông Nga (Russian Far East) |
||||||
.svg/22px-Flag_of_Japan_(bordered).svg.png){kind=small}
.svg/22px-Flag_of_South_Korea_(bordered).svg.png){kind=small}
| Các nước ở châu Á |  |
|---|---|
|
Afghanistan | Ai Cập | Armenia1 | Azerbaijan1 | Ả Rập Saudi | Ấn Độ | Bahrain | Bangladesh | Bhutan | Bờ Tây2 | Brunei | Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất | Campuchia | Dải Gaza2 | Đài Loan (Trung Hoa Dân Quốc)4 | Đông Timor | Gruzia1 | Hàn Quốc | Hồng Kông3 | Indonesia | Iran | Iraq | Israel | Jordan | Kazakhstan1 | Kuwait | Kyrgyzstan | Lào | Liban | Ma Cao3 | Malaysia | Maldives | Mông Cổ | Myanma | Nepal | Nga1 | Nhật Bản | Oman | Pakistan | Palestin | Philippines | Qatar | Singapore | Síp1 | Sri Lanka | Syria | Tajikistan | Thái Lan | Thổ Nhĩ Kỳ1 | Triều Tiên | Trung Quốc | Turkmenistan | Uzbekistan | Việt Nam | Yemen |
|
| 1. Thường gắn với châu Á về mặt địa lý, tuy nhiên cho là thuộc Châu Âu về mặt văn hóa và lịch sử. 2. Lãnh thổ do Israel kiểm soát, Chính quyền Palestin quản lý. 3. Khu hành chính đặc biệt của CHNDTH. 4. Xem thêm: Vị thế chính trị Đài Loan |
