Abhazya

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Abhazya Cumhuriyeti Hükümeti
Bayrak Amblem
Başkent	Sohum
Resmi dil	Abhazca ve Rusça
Siyasal statü	de facto cumhuriyet
Yönetim - Devlet Başkanı - Başbakan	Cumhuriyet Sergey Bagapş Aleksander Ankvab
Para Birimi	Ruble

Abhazya Özerk Cumhuriyeti Hükümeti
Bayrak Amblem
Başkent	de jure Sohum de facto Çhalta
Resmi dil	Abhazca ve Gürcüce
Siyasal statü	de jure özerk cumhuriyet
Yönetim - Bakanlar Kurulu Başkanı - Yüksek Konsey Başkanı	Özerk cumhuriyet Malhaz Akişbaia Temur Mjavia
Para Birimi	Lari (GEL)

Abhazya (Abhazca: Аҧсны/Apsnı; Gürcüce: აფხაზეთი / Aphazeti ), Gürcistan'ın kuzeybatı kesiminde, Karadeniz'in doğusunda ve Rusya'nın güneyinde tarihsel bölge. Adını, bugün bölgenin halklarından biri olan Abhazlardan ya da eski bir halk olan Abasglardan alır.

1990'ların başındaki savaşın ardından Sohum’a egemen olan ve Rusya’nın desteğindeki ayrılma yanlısı güçler 1994 yılında bağımsızlığını ilan etmiş, ama Abhazya Cumhuriyeti adını taşıyan bu yönetim bugüne değin herhangi bir ülke tarafından tanınmamıştır. Gürcistan’ın merkezi yönetiminin desteğindeki özerk yönetim ise, bölgenin eski statüsünün korunmasından yanadır. Abhazya Cumhuriyeti Hükümeti’nin yönetim merkezi Sohum, Abhazya Özerk Cumhuriyeti Hükümeti’nin yönetim merkezi ise Çhalta’dır (de jure Sohum).

Abhazya, 8.600 km²’lik bir alanı kapsar. Bölgede 157.000-190.000 (2006 tah.) arasında kişinin yaşadığı sanılır.

Konu başlıkları 1 Siyasal statü 2 Ekonomi 3 Nüfus 4 Yüzey şekilleri ve iklim 5 Başlıca kentler 6 Dış bağlantılar 7 Resimler

[değiştir] Siyasal statü

Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, Avrupa Birliği Konseyi gibi uluslararası örgütler Abhazya’yı Gürcistan’ın bir parçası olarak tanımakta ve anlaşmazlığın her iki tarafın barışçı yollarla çözümlemesini istemektedir.

Bununla birlikte, bugünkü nüfusunun büyük bölümü Abhazya’yı egemen bir devlet olarak kabul etmektedir. Ancak bugünkü Abhazya nüfusuna yakın sayıda bir nüfus bölgeden göç ettirilmiş ve daha sonra bu nüfusun çoğunluğunun evlerine dönmelerine izin verilmemiştir. Öte yandan Abhazya sınırları içinde kalan Yukarı Kodori Vadisi (Gürcüler tarafından Yukarı Abhazya olarak adlandırılmıştır), Gürcistan yönetiminin kontrolü altındadır ve burada, Gürcistan hükümetinin desteğinde ikinci bir Abhazya hükümeti bulunmaktadır.

[değiştir] Ekonomi

Başlıca gelir kaynağı turizmdir, ancak sektör 4 yıldan bu yana artarak süren ekonomik ve siyasi ambargo nedeniyle büyük darbe yemiştir. Tkuarçal bölgesinde dünyanın en iyi kömürleri üretilmektedir. Tarihte de en eski İpek Yolunun denize açılan kapısı olan Abhazya, zengin kömür havzasına ve değerli mermer yataklarına sahiptir. Abhazya’daki ağaç çeşitliği nedeniyle bu zamana kadar önemli bir gelir kaynağı olan ağaç ürünleri sektörü, son zamanlarda ormanların koruma altına alınmasıyla askıya alınmıştır. Ambargodan dolayı üretilen malların dışarıya satılamaması yüzünden, ülke ekonomik olarak fazla bir gelişme gösteremektedir.

[değiştir] Nüfus

Abhazya’da ilik nüfus sayımın 1886 yılında yapıldı (1893’te Tiflis’te yayımlanmıştır). Çarlık Rusyasının yönetimi altındaki Sohum Bölgesi’nde toplam 68.773 kişi yaşıyordu. Bu nüfusun 30.640’ı Samurzakanolu, 28.323’ü Abhaz, 3.558’i Megrel, 2.149’u Yunanlı, 1.090’ı Ermeni, 1090’ın Rus ve 608 Gürcü (İmeretli ve Gurialı dahil) olarak yazılmıştır. O dönemdeki Samurzakano, Abhazya’nın bugünkü Gali bölgesidir. Samorzakanolu olarak yazılan nüfusun büyük çoğunluğunun Megrel, küçük bir bölümünün de Abhaz olduğu kabul edilir. 1917 yılı tespitlerine göre bölge nüfusunu yüzde 41,7’si Gürcü (54.760) ve yüzde 30,4’ü Abhaz (39.915) idi. Ancak bu dönemde Gagra yöresi Sohum Bölgesi’nin bir parçası değildi. Sonraki dönemlerde Rus, Ermeni ve Gürcü nüfusu hızla artarken Abhaz nüfusu düşük bir düzeyde kalmıştır. 1989 Sovyet nüfus verilerine göre Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin toplam 525 bin nüfusunun yaklaşık 240 bini Gürcüler, 94 bini Abhazlar, 75 bini Ruslar, 76 bini Ermenilerden oluşuyordu. 1990’ların başında, Abhazya’daki savaş sırasında Gürcü nüfusunun tamamı göç ettirildi ve bu nüfusun ancak 45 bin kadarı Gali bölgesine dönebildi.

Yıl	Toplam	Gürcü	Abhaz	Rus	Ermeni	Rum
1886	68.773	34.806	28.320	1.216	1.090	2.140
1926	201.016	67.494	55.918	12,553	25,677	14,045
1939	311,885	91,967	56,197	60,201	49,705	34,621
1959	404,738	158,221	61,193	86,715	64,425	9,101
1970	486,959	199,596	77,276	92,889	74,850	13,114
1979	486,082	213,322	83,087	79,730	73,350	13,642
1989	525,061	239,872	93,267	74,913	76,541	14,664
2003 Tah.	215,972	45,953	94,606	23,420	44,870	1,486

[değiştir] Yüzey şekilleri ve iklim

Abhazya, Kuzeybatı Kafkasya'da Karadeniz’in kuzey kıyılarında 8.600 km²’lik bir alanı kapsar. Kafkas Dağları Abhazya’yı kuzey ve kuzeydoğuda, Rusya Federasyonu içindeki Çerkesya topraklarından ayırır. Abhazya’nın doğusunda Gürcistan yer alır. Güney ve güneybatısı Karadeniz’le çevrelenmiştir.

Abhazya’nın büyük bölümü (yaklaşık % 75) dağlardan oluşur. Nüfusun büyük bölümü kıyı kesimlerinde, düz alanlarda ve alçak kesimlerde yerleşmiştir. Büyük Kafkas Dağları bölgeyi kuzeyden tamamen kuşatır. Dağların yüksekliği pek çok yerde 4.000 m civarındadır. İklimi genel olarak ılımandır.

[değiştir] Başlıca kentler

Sohum, Gagra, Gali, Gudauta,Oçamçire, Tkvarçeli

[değiştir] Dış bağlantılar

• Abhazya Devlet Başkanı Sergey Bagapş'ın Resmi Web Sitesi
• Kafkas Abhazya Dayanışma Komitesi
• (UNPO)Temsil Edilmeyen Halklar Organizasyonu
• Abhazya Dışişleri Bakanlığı Sitesi
• [1] Apsni (Rusça)
• Abhazya Başkanlık Sitesi
• Abkhazya.org
• BBC Abhazya Raporu
• [2] Abhazya. (Rusça)
• [3] Apsni (Rusça)
• [4] Gürcistan Ulusal Parlamentosu Kütüphanesi’nden Abhazya Cumhuriyeti. (İngilizce)

[değiştir] Resimler

Tren İstasyonu	Ahali Atoni Manastırı	Ritsa Gölü	Gagra
Geg Şelalesi	Sohum kentinden bir görünüm	Sohum kentinden bir görünüm	Pitsunda
Sohum	Sohum Botanik Bahçesi	Sohum Drama Tiyatrosu

	Gürcistan'ın Bölgeleri
Özerk Devletler: Abhazya1 | Acara
Bölgeler: Guria | İmereti | Kaheti | Kvemo Kartli | Mtsheta-Mtianeti | Raca-Leçhumi ve Kvemo Svaneti | Samegrelo-Zemo Svaneti Samtshe-Cavaheti | Şida Kartli 2
Bölge Statüsüne Sahip Şehir: Tiflis (Tbilisi)3 Notlar: (1) Fiilen (de facto) ayrı cumhuriyet, hukuken (de jure) özerk cumhuriyettir; (2) Resmi olarak özerk bölge statüsü kaldırılmış olan fakat fiilen bağımsız olan Güney Osetya'ı da içerir; (3) Gürcistan'ın Başkenti.