Mariany Północne

Z Wikipedii

Commonwealth of the Northern Mariana Islands Sankattan Siha Na Islas Mariånas Wspólnota Marianów Północnych
Flaga Marianów Północnych Godło Marianów Północnych
Hymn: Gi Talo Gi Halom Tase
Język urzędowy	angielski, czamorro, karoliński
Stolica	Capitol Hill
Status terytorium	autonomiczne terytorium stowarzyszone
Zależne od	Stanów Zjednoczonych
Głowa terytorium	prezydent George W. Bush
Szef rządu	gubernator Benigno R. Fitial
Powierzchnia  • całkowita  • wody śródlądowe	477 km² 0%
Liczba ludności (2005)  • całkowita   • gęstość zaludnienia	80 362 172 osób/km²
Jednostka monetarna	dolar amerykański (USD)
Rok utworzenia	wydzielone z Powierniczych Wysp Pacyfiku 1978
Strefa czasowa	UTC +10
Kod ISO 3166	MP/MNP/580
Domena internetowa	.mp
Kod telefoniczny	+1 670

Mariany Północne (Wspólnota Marianów Północnych; ang.: Northern Mariana Islands, Commonwealth of the Northern Mariana Islands; czamorro: Sankattan Siha Na Islas Mariånas) – terytorium zależne Stanów Zjednoczonych położone w północno-zachodniej Oceanii.

Spis treści 1 Geografia 2 Ustrój polityczny 3 Podział administracyjny 4 Historia 5 Wyspy Marianów Północnych

[edytuj] Geografia

Terytorium zajmuje północną część archipelagu Marianów, położonego w Mikronezji, w południowo-zachodniej części Oceanu Spokojnego. W jego skład wchodzi 14 wysp, a powierzchnia wynosi 477 km². Zamieszkuje je ok. 80 400 osób (2005), głównie Mikronezyjczyków (lud Czamorro). Stolicą Marianów Północnych jest Capitol Hill.

[edytuj] Ustrój polityczny

Mariany Północne są terytorium zależnym posiadającym status państwa stowarzyszonego ze Stanami Zjednoczonymi.

Rządy sprawuje gubernator wybierany w wyborach powszechnych. Ze względu na swój status, Marianami Północnymi administruje Office of Insular Affairs amerykańskiego Departamentu Spraw Wewnętrznych.

Władza ustawodawcza należy do dwuizbowego parlamentu składającego się z 18-osobowej izby niższej (Izba Reprezentantów) i 9-osobowej izby wyższej (Senat).

[edytuj] Podział administracyjny

Mariany Północne dzielą się na 4 okręgi:

• Northern Islands
• Rota
• Saipan
• Tinian

[edytuj] Historia

Wyspy zostały odkryte w 1521 przez Magellana i do 1898 stanowiły własność hiszpańską. Wtedy to północna część Marianów została zakupiona przez Niemcy. Po I wojnie światowej jako terytorium mandatowe Ligi Narodów przeszła pod administrację japońską. W latach 1947-1990 jako terytorium powiernicze wchodziły w skład Powierniczych Wysp Pacyfiku. Jednocześnie od 1978 roku, posiadając autonomię wewnętrzną, uzyskały status państwa stowarzyszonego z USA.

[edytuj] Wyspy Marianów Północnych

W skład terytorium wchodzą następujące wyspy (wymienione z północy na południe):

Nr	Wyspa	Powierzchnia (km2)	Ludność w 2000	Wysokość (m)	Najwyższy punkt	Położenie
1	Farallon de Pajaros (Urracas)	2,55	0	319		20°33' N 144°54' E
2	Maug Islands	2,13	0	227		20°02' N 145°19' E
3	Asuncion Island	7,31	0	891		19°43' N 145°41' E
4	Agrihan (Agrigan)	43,51	opuszczona w 1990	965	Mount Agrihan	18°46' N 145°40' E
5	Pagan (Mariany)	47,23	opuszczona w 1981	579	Mount Pagan	18°08'36" N 145°47'39" E
6	Alamagan	11,12	6	744	Banadera	17°35' N 145°50' E
7	Guguan	3,87	0	301		17°20' N 145°51' E
8	Sarigan	4,97	0	549		16°43' N 145°47' E
9	Anatahan	31,21	opuszczona w 1990	787		16°22' N 145°40' E
10	Farallon de Medinilla	0,85	0	81		16°01' N 146°04' E
11	Saipan	115,39	62 392	474	Mount Tagpochau	15°11'06" N 145°44'28" E
12	Tinian	101,01	3 540	170	Kastiyu (Lasso Hill)	14°57'12" N 145°38'54" E
13	Aguijan (Agiguan)	7,09	0	157		14°42' N 145°18' E
14	Rota	85,38	3 283	491	Mt. Manira	14°08'37" N 145°11'08" E
	MARIANY PÓŁNOCNE	463,63	69 221	965	Mount Agrihan	14°08' to 20°33'N, 144°54° to 146°04'E