Igrzyska olimpijskie

Z Wikipedii

Igrzyska olimpijskie to najstarsza międzynarodowa impreza sportowa organizowana co 4 lata w różnych krajach, pod hasłem szlachetnego współzawodnictwa i braterstwa wszystkich narodów Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego.

Spis treści 1 Historia 1.1 Starożytne igrzyska olimpijskie 1.2 Nowożytne igrzyska olimpijskie 2 Ruch olimpijski 3 Symbole olimpijskie 3.1 Flaga olimpijska 3.2 Ogień olimpijski 3.3 Medal olimpijski 3.4 Ceremonia otwarcia 3.5 Ceremonia zamknięcia 3.6 Inne symbole 4 Dyscypliny olimpijskie 5 Zobacz też 6 Przypisy 6.1 Linki zewnętrzne

[edytuj] Historia

[edytuj] Starożytne igrzyska olimpijskie

Pierwsze Igrzyska Olimpijskie odbywały się w Olimpii w Grecji i były rozgrywane co cztery lata. Pierwsze udokumentowane Igrzyska odbyły się w roku 776 p.n.e. Na czas Igrzysk Olimpijskich zaprzestawano wojen. Podczas trwania jakichś konfliktów ogłaszano "święty rozejm" i wojny wstrzymywane były na 2 miesiące. Przez pięć dni trwały igrzyska, a reszta była przeznaczona na wyruszenie i powrót z igrzysk przez widzów i zawodników. Pierwszym etapem uroczystości, jeszcze przed rozpoczęciem igrzysk było złożenie przysięgi przed posągiem Zeusa. Mięso dzika cięto na kawałki, rozsypywano albo rozkładano przed posągiem i każdy z uczestników, wraz z ojcem i swymi braćmi składał przysięgę, że nie dopuści się żadnego oszustwa na zawodach, co potwierdzali drugą przysięgą, w której mówili, że ściśle przykładali się do ćwiczeń przez poprzednie 46 miesięcy. Oficjalnie otrzymywało się nagrodę - wieniec laurowy, lecz nagradzany był tylko zwycięzca. Zawodnik, który wygrał igrzyska, stawał się sławny. W jego rodzinnym mieście stawiano pomniki na jego cześć i pisano wiersze. W murze miasta wygranego zawodnika robiono dziurę, przez którą wchodził zwycięzca witany przez mieszkańców. Oznaczało to, że miasto nikogo już się nie obawia, ponieważ ma takiego obrońcę. Zwycięzca otrzymywał również nagrody materialne, ale nie dawane oficjalnie. Z czasem, oprócz wieńca z liści laurowych, otrzymywano pieniądze i przedmioty wartościowe. Sławę zdobywało całe miasto, a nie tylko wygrany. Kary olimpijskie były bardzo surowe. Zawodnik, który dopuścił się oszustwa, zmuszony był postawić pomnik Zeusowi, na którym wyryto jego imię i nazwisko oraz występek, którego się dopuścił. Najpopularniejszym z oszustów jest Ateńczyk Kalliopos, który przekupił swoich niedoszłych przeciwników. Cała sprawa wyszła na jaw. Ateńczyk i inni musieli postawić pomniki dla Zeusa. Ateńczycy przestali brać udział w igrzyskach, bóg Delficki powiedział, że dopóki nie zaczną ponownie brać udziału, dopóty nie da im przepowiedni. Pośród dyscyplin najważniejszy był bieg na dystansie 1 lub kilku stadionów (ok. 192 metry). Odbywały się też skoki w dal, rzuty oszczepem i dyskiem. Inaczej obchodzono się z zapasami. W walce chodziło o powalenie przeciwnika na ziemię. Boks także wyglądał inaczej niż dziś. Pięściarze owijali ręce rzemieniami i bez przerw walczyli, aż do zwycięstwa. Najcięższy był pięciobój (grecki Pankration ). Uczestniczono kolejno w następujących konkurencjach: bieg krótki (ok. 1 stadionu), skok w dal, rzut oszczepem oraz dyskiem i zapasy. Najbardziej popularne były wyścigi zaprzęgów konnych. Stać na nie było tylko zamożnych, ponieważ utrzymanie koni było bardzo kosztowne. W zawodach brali udział zamożni ludzie, których stać było na zmarnowanie całego roku na ćwiczenia, później byli to tylko wybrani atleci. Występowano nago, dlatego igrzyska mogli oglądać tylko wolni mężczyźni. Kobietę przyłapaną na oglądaniu igrzysk czekała kara śmierci. Nie było konkurencji zespołowych. W starożytnej Grecji termin Olimpiada oznaczał czteroletni okres między następnymi igrzyskami olimpijskimi. W Igrzyskach brali udział wszyscy Grecy z wyjątkiem kobiet. Odbywały się one ku czci boga Dzeusi (czyt. Zeusa).

[edytuj] Nowożytne igrzyska olimpijskie

Nowożytne letnie igrzyska olimpijskie odbywają się od 1896 roku (Ateny), a zimowe od 1924 (Chamonix). Nowożytne igrzyska olimpijskie nawiązują do tradycji starożytnych igrzysk greckich. Przez większość sportowców Igrzyska Olimpijskie są traktowane, jako najważniejsze zawody sportowe, a złoty medal olimpijski, jako najcenniejsze trofeum; wyjątkiem są tu tenisiści, kolarze i piłkarze, ale międzynarodowe federacje tych sportów starają się podnieść rangę konkursów olimpijskich

[edytuj] Ruch olimpijski

To jest tylko zalążek artykułu związanego z sportem. Jeśli potrafisz, rozbuduj go.

[edytuj] Symbole olimpijskie

[edytuj] Flaga olimpijska

Najbardziej znany ze wszystkich symboli olimpijskich, flaga olimpijska odzwierciedla ideały Pierre de Coubertin - twórcy nowożytnych igrzysk. Pięć różnokolorowych przecinających się kół symbolizuje zarazem różnorodność, jak i jedność ludzi zamieszkujących Ziemię. Poszczególne kolory symbolizują kontynenty: niebieski - Europę, czarny - Afrykę, czerwony - Amerykę, żółty - Azję i zielony - Australię. Dodatkowo kolory te zostały dobrane tak, by każdy z nich pojawiał się przynajmniej raz na jakiejś fladze państwowej. Flaga olimpijska wciągana jest na maszt podczas ceremonii otwarcia igrzysk.

Oficjalnym mottem Igrzysk jest łacińskie zdanie: Citius Altius Fortius , czyli Szybciej, Wyżej, Mocniej. Innym znanym cytatem opisującym olimpiadę jest zdanie: Najważniejszą rzeczą w Igrzyskach Olimpijskich jest nie zwyciężyć, ale wziąć w nich udział, podobnie jak w życiu nie jest ważne triumfować, ale zmagać się z organizmem.

[edytuj] Ogień olimpijski

Ogień olimpijski wzniecany jest za pomocą skupionych promieni słonecznych w ruinach świątyni Olimpii. Stamtąd sztafeta olimpijska przekazuje pochodnię olimpijską kolejnym biegaczom. Tradycja zapalania ognia sięga Igrzysk z 1928, a jego przenoszenia w sztafecie - 1936. Na koniec ogień niesiony w pochodni przybywa do miasta-gospodarza Igrzysk. Tutaj w trakcie ceremonii otwarcia zapalany jest znicz olimpijski, który płonie przez cały czas trwania zawodów.

Do tej pory płomień olimpijski zgasł trzykrotnie:

• 1976 roku w Montrealu (powodem było oberwanie chmury)
• 2004 na igrzyskach w Atenach na starym stadionie z igrzysk 1896
• 2008 w Paryżu (według oficjalnych komunikatów powodem były problemy techniczne)^[1]

Przed Igrzyskami w Pekinie w 2008 sztafecie olimpijskiej we wszystkich miastach towarzyszyły liczne protesty przeciwników chińskiej polityki wobec Tybetu i Darfuru. Uczestnicy tych protestów starali się zakłócić bieg sztafety oraz zgasić płomień olimpijski.

[edytuj] Medal olimpijski

Medal olimpijski jest trójstopniowy, wręczany za pierwsze trzy miejsca. Za trzecie miejsce przyznawany jest brązowy medal, za drugie srebrny, za pierwsze złoty, a właściwie pozłacany minimum 6g. czystego złota. Wymiary medali to 60 mm średnicy i 3 mm grubości

[edytuj] Ceremonia otwarcia

Tradycyjnie Igrzyska otwiera trwająca kilka godzin ceremonia otwarcia, której celem jest m.in. zaprezentowanie miasta i państwa, w którym odbywają się Igrzyska. Stałym elementem tej ceremonii jest defilada państw biorących udział w zawodach. W defiladzie maszerują zawodnicy oraz działacze sportowi z danego kraju. Każde z państw wyznacza jednego sportowca do niesienia flagi. Sportowcy wchodzą na stadion według alfabetu języka używanego w państwie które gości igrzyska. Z uwagi na szacunek dla ojczyzny igrzysk defiladę otwiera Grecja, a kończy gospodarz. Po wejściu wszystkich krajów na stadion olimpijski głowa państwa organizującego zawody lub przewodniczący MKOl dokonuje oficjalnego otwarcia Igrzysk, wypowiadając formułę: Igrzyska Olimpijskie w ... uważam za otwarte. Później, w trakcie odgrywania hymnu olimpijskiego, na maszt wciągana jest flaga olimpijska, którą wnoszą na arenę wybitne osobistości. Przedostatni biegacz sztafety olimpijskiej wbiega na stadion niosąc ogień olimpijski. Przekazuje go ostatniemu biegaczowi sztafety, zazwyczaj z goszczącego igrzyska kraju, który zapala znicz olimpijski. Często wypuszczane są gołębice - symbol pokoju. Na koniec wszyscy flagowi zbierają się w kole, a jeden wybrany zawodnik oraz jeden wybrany sędzia składają, w imieniu wszystkich zawodników i sędziów, przysięgę olimpijską. Elementem ceremonii otwarcia jest również wniesienie oraz wciągnięcie na maszt flagi państwa organizującego zawody, podczas wciągania flagi odgrywa się hymn. Jest również wyznaczony czas na przemówienia Przewodniczącego Komitetu Organizacyjnego dane igrzyska oraz przewodniczącego MKOl.

Za najsłynniejsze, a zarazem najbardziej kontrowersyjne uznaje się ceremonie otwarcia i zamknięcia ZIO w Albertville w 1992 roku przygotowane przez młodego wizjonera Philippe Decouflé. Widowiska te określono kosmicznymi, ale zarazem stwierdzono, że przyćmiły one same zmagania sportowców^{[potrzebne źródło]}.

[edytuj] Ceremonia zamknięcia

W części artystycznej ceremonii zamknięcia oprócz spektaklu przygotowanego przez gospodarzy swoją prezentację przedstawia również miasto następnych igrzysk. Sportowcy wkraczający na stadion nie są już podzieleni wedle państw, a wszystkie flagi państw uczestniczących w "festiwalu sportów" są niesione razem. Podczas ceremonii zamknięcia odgrywa się hymny oraz wciąga na maszt 3 flagi: państwa obecnie goszczącego igrzyska, przyszłego gospodarza oraz Grecji. Nowym zwyczajem jest ceremonia dekoracji zwycięzców ostatniej konkurencji: w przypadku LIO maratonu, a podczas ZIO biegu narciarskiego na 50 km. Przemawiają ponownie Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego oraz Przewodniczący MKOl. Przewodniczący MKOl wypowiada formułę: Igrzyska Olimpijskie w ... uważam za zamknięte, oraz "wzywa młodzież całego świata do stawienia się za 4 lata w mieście przyszłych igrzysk", po czym opuszcza się flagę olimpijską oraz gasi znicz. Stałym elementem jest również przekazanie flagi olimpijskiej przez mera (burmistrza, prezydenta) obecnego miasta-gospodarza przyszłemu organizatorowi igrzysk.

[edytuj] Inne symbole

Współcześnie przy okazji Igrzysk powstaje oficjalna piosenka olimpijska. Promocji Igrzysk służy też przygotowania oficjalnych maskotek Igrzysk. Do każdych igrzysk jest również układane specjalne hasło odzwierciedlające ideę olimpijską.

[edytuj] Dyscypliny olimpijskie

Na pierwszych Igrzyskach rozgrywano zawody jedynie w 9 dyscyplinach: lekkoatletyce, kolarstwie, szermierce, gimnastyce, strzelectwie, tenisie, podnoszeniu ciężarów, zapasach i pływaniu (zawody wioślarskie z powodu złej pogody odwołano). Współcześnie ich liczba osiągnęła już, jak podaje MKOl, 28 (niektóre inne klasyfikacje wydzielają 34, a nawet 38 dyscyplin).

W skład każdej dyscypliny wchodzi od kilku do kilkunastu konkurencji, które rozgrywane są oddzielnie przez kobiety i mężczyzn. Jednak istnieją takie konkurencje, które są rozgrywane wyłącznie przez kobiety (softball, gimnastyka artystyczna i pływanie synchroniczne) lub wyłącznie przez mężczyzn (boks i baseball). Żeby dana konkurencja mogła być wpisana do programu olimpijskiego musi być powszechnie uprawiana w wielu krajach świata: dla konkurencji męskich - w co najmniej 75 krajach na 4 kontynentach, dla kobiecych - w co najmniej 40 krajach na 3 kontynentach.

Letnie dyscypliny olimpijskie (2004):

badminton baseball boks gimnastyka hokej na trawie jeździectwo judo kajakarstwo kolarstwo koszykówka lekkoatletyka łucznictwo pięciobój nowoczesny piłka nożna piłka ręczna pankration	piłka wodna pływanie pływanie synchroniczne podnoszenie ciężarów siatkówka plażowa siatkówka skoki do wody softball strzelectwo szermierka taekwondo tenis tenis stołowy triathlon wioślarstwo zapasy żeglarstwo
zimowe dyscypliny olimpijskie (2002): biathlon bobsleje curling hokej na lodzie kombinacja norweska łyżwiarstwo narciarstwo saneczkarstwo short track skeleton skoki narciarskie snowboard

[edytuj] Zobacz też

• Muzeum Olimpijskie
• Igrzyska, Igrzyska rzymskie, Starożytne igrzyska olimpijskie (greckie)
• Olimpiada
• Igrzyska paraolimpijskie

Przypisy

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Międzynarodowy Komitet Olimpijski