Portal:Chemia
Z Wikipedii
Chemia w polskiej wikipedii
Niniejszy Wikiportal przeznaczony jest dla Wikipedystów, którzy interesują się chemią. Można tu znaleźć linki do najciekawszych tematów i nowości. Oczywiście wszystko na temat chemii. Chemia to nauka zajmująca się prawami nauki, według których atomy łączą się w trwałe struktury powiązane wiązaniami chemicznymi zwane związkami chemicznymi oraz przemianami jednych związków w drugie na drodze reakcji chemicznych. Chemia zajmuje się także rozmaitymi własnościami substancji wynikającymi bezpośrednio z ich budowy atomowej. Chemia i fizyka nawzajem się przenikają i często trudno jest precyzyjnie ustalić, gdzie kończy się jedna dziedzina i zaczyna druga. Podobny problem występuje na granicy chemii i biologii. Jeśli chcesz być współtwórcą portalu "Chemia w polskiej Wikipedii", pomóc w rozwoju chemii na wiki, oraz stać się zasłużonym wikipedystą zobacz zakładkę dyskusja i dopisz się do listy chętnych. Zobacz też: Wikiprojekt Chemia Jeżeli chcesz edytować tę stronę przejdź tutaj. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Artykuł miesiąca
Insektycydy polichlorowe są dużą grupa związków chemicznych, głównie weglowodorów w różnym stopniu chlorowanych i o różnej budowie. Zależnie od budowy chemicznej wykazują różną skuteczność w zwalczaniu owadów oraz różną szkodliwość dla człowieka i środowiska. Były powszechnie stosowane w latach 1940-1960 jako podstawowa grupa związków w ochronie płodów rolnych, zwalczaniu chorób zwierząt oraz akcjach higieniczno-sanitarnych (zwalczanie zimnicy w krajach afrykańskich). Obecnie, ze względu na szkodliwe działanie na środowisko, część z nich jest wycofana (np.DDT).
|
Czy wiesz, że...
... 24 kwietnia 2008 grupa kierowana przez Amnona Marinova z Hebrew University of Jerusalem ogłosiła wykrycie kilku atomów unbibium-292 w naturalnie występujących złożach toru...
...zeszłoroczną Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii otrzymał Gerhard Ertl za badania nad chemią powierzchni, która ma praktyczne zastosowanie w katalizie heterogenicznej, zachodzącej m.in. w katalizatorach samochodowych... ... Glenn Theodore Seaborg był jedyną osobą w historii, która mogła zapisać cały swój adres za pomocą nazw pierwiastków: Seaborg, Lorens, Berkel, Kaliforn, Ameryk (Glenn Seaborg, Lawrence Berkeley National Laboratory, Berkeley, Kalifornia, Ameryka)... ...PubChem to bezpłatna, konkurencyjna w stosunku do CAS Registry i Beilsteina baza danych, która zawiera już informacje o ponad 10,3 miliona związków chemicznych... |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Obrazek miesiąca
|
Związek miesiąca
Alliina - organiczny związek chemiczny z grupy tioaminokwasów - sulfotlenek S-alkilocysteiny (allilowa pochodna cysteiny). Jest aminokwasem zawierającym siarkę. Związek ten w temperaturze pokojowej tworzy bezbarwne kryształy, bez zapachu. Nie posiada właściwości abiotycznych. Uznawany jest za prekursora zapachu i smaku cebuli. Podczas rozdrabniania cebuli następuje uaktywnienie obecnego w świeżej cebuli enzymu allinazy, pod którego wpływem alliina ulega hydrolizie, wskutek czego powstaje allicyna, kwas pirogronowy i amoniak.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Reakcja miesiąca
Reakcja Petersona (zwana także olefinacją Petersona i eliminacją Petersona) - reakcja chemiczna między karboanionem z grupą sililową w pozycji α a ketonami lub aldehydami w wyniku której tworzy się w pierwszym etapie β-hydroksysilan, który następnie ulega spontanicznej eliminacji z utworzeniem alkenu. Reakcja ta jest powszechnie stosowana do selektywnej syntezy alkenów. Atrakcyjną cechą tej reakcji jest fakt, że w odpowiednich warunkach można w jej wyniku z tych samych substratów otrzymać selektywnie oba izomery geometryczne tego samego alkenu. O tym czy powstanie izomer cis lub trans decyduje pH środowiska w drugim etapie reakcji, kiedy następuje eliminacja β-hydroksysilanu.
|
Związki chemiczne
azotany - bezwodniki - kwasy - siarczany - siarczki - sole - tlenki - nadtlenki - wodorotlenki - zasady - Związki kompleksowe - związki chloru - związki glinu - związki potasu
acetal - aldehydy - alkany - alkaloidy - alkeny - alkiny - alkohole - aminy - aminokwasy - areny - białka - biopolimery - dieny - enole - epitlenek - estry - etery - fenyloetyloamina - fuleren - halogenek - heterocykliczny - hydroksykwasy - iminy - ketony - kwas karboksylowy - kwasy tłuszczowe - laktamy - laktony - lipidy - metaloorganiczny - naftol - pirol - polieny - polimery - porfiryny - trien - tiole - tryptamina - uretan - węglowodany - węglowodory |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pojęcia w chemii
Podstawowe prawa chemiczne - atom - cząsteczka - jon - katalizator - inhibitor - izotop - liczba atomowa - liczba koordynacyjna - ligand - masa atomowa - metal - moc kwasu - mol - niemetal - nomenklatura - odczynnik - orbital - pierwiastek - półmetal - prawo okresowości - reakcja chemiczna - rodnik - roztwór - rozpuszczalnik - skala pH - stała Avogadra - stopień utlenienia - symbolika chemiczna - utlenienie - wartościowość - wiązanie chemiczne - związek chemiczny
aktywność optyczna - alkilacja - amfifilowość - chiralność - estryfikacja - izomeria - elektrofil - karboanion - karbokation - nukleofil - grupy funkcyjne - ozonoliza - polimeryzacja - rezonans chemiczny - synteza asymetryczna - synteza organiczna - tautomeria - toksyczność - zapach
Lista praw i równań chemicznych - absorpcja - adsorpcja - destylacja - dysocjacja - elektrolit - elektroujemność - hydroliza - hydratacja - promieniotwórczość - piroliza - równowaga reakcji - solwoliza - solwatacja - szybkość reakcji - żel - zol - zawiesina |
Układ okresowy pierwiastków
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kategorie chemiczne
Aby rozwinąć drzewko kategorii, klikaj na znak +.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pomożesz?
Uważasz, że możesz go poprawić? Jeśli chcesz pomóc w tworzeniu portalu Chemia, znajdziesz tu tematy, które są potrzebne do zrobienia/poszerzenia. Zauważyłeś artykuł, który wymaga dopracowania, a sam nie możesz go napisać? Prosimy o umieszczenie go tutaj.
Wikipedia:Propozycje tematów/Chemia - trochę zapomniane, ale potrzebne. Ogólne: absorpcyjna spektrometria atomowa - absorpcjometria - grupa fosforylowa - grupa elektronoakceptorowa - grupa elektronodonorowa Związki: ekotoksyna - kwas arabinowy - kwas Z-oktenowy - N-chlorosukcynoimid - nitroester - ochratoksyna - odczynnik Topfera - tripolidyna Rekacje: E1, E2, E1cB, Eliminacja Hofmanna, SN1, SN2, SNi, Ullmanna, Perkina, Gewalda, Ugi, Schotten-Baumanna Do poszerzenia: addycja nukleofilowa - amidek - aminoplast - aparat Orsata - błękit tymolowy - cyklosarin - czerwień obojętna - dehalogenacja - dodekaedran - DS-2 - grynszpan - hydroksysól - hydroksylowanie - imidek - inozynian sodu - jonit bipolarny - ketozy - kuban - kwas nadsiarkowy - lakmus - laktam - lanolina - luminol - nanocebulka - NBS (N-bromosukcynimid) - oktanitrokuban - podstawienie elektrofilowe - podstawienie nukleofilowe - sorboza - stereochemia - sulfotlenek - synton - tlenek chloru - trichloroeten - uzdatnianie wody - płyn do mycia naczyń |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|