Polon

Z Wikipedii

Bi - Po - At Te Po   Układ okresowy
Dane ogólne
Nazwa, symbol, l.a.*	Polon, Po, 84
Własności metaliczne	metaloid
Grupa, okres, blok	16 (VIA), 6, p
Gęstość, twardość	9196 kg/m3, bd
Kolor	srebrzystoszary
Własności atomowe
Masa atomowa	209 u
Promień atomowy (obl.)	190 (135) pm
Promień kowalencyjny	bd
Promień van der Waalsa	bd
Konfiguracja elektronowa	[Xe]4f145d106s²6p4
e- na poziom energetyczny	2, 8, 18, 32, 18, 6
Stopień utlenienia	4, 2
Własności kwasowe tlenków	amfoteryczne
Struktura krystaliczna	jednoskośna
Własności fizyczne
Stan skupienia	stały
Temperatura topnienia	527 K (254 °C)
Temperatura wrzenia	1235 K (962°C)
Objętość molowa	21,97×10-6 m³/mol
Ciepło parowania	100,8 kJ/mol
Ciepło topnienia	10 kJ/mol
Ciśnienie pary nasyconej	0,0176 Pa (527 K)
Prędkość dźwięku	bd
Pozostałe dane
Elektroujemność	2,0 (Pauling) 1,76 (Allred)
Ciepło właściwe	126 J/(kg*K)
Przewodność właściwa	2,19×106 S/m
Przewodność cieplna	20 W/(m*K)
I Potencjał jonizacyjny	812,1 kJ/mol
II Potencjał jonizacyjny	1800 kJ/mol
III Potencjał jonizacyjny	2700 kJ/mol
IV Potencjał jonizacyjny	3700 kJ/mol
Najbardziej stabilne izotopy*
izotop wyst. o.p.r. s.r. e.r. MeV p.r. 206Po {syn.} 8,3 dni w.e.   206Bi 208Po {syn.} 2,898 lat w.e. 1,401 208Bi α 5,215 204Pb 209Po {syn.} 103 lat w.e. 1,893 209Bi α 4,979 205Pb 210Po {syn.} 138,376 dni α 5,407 206Pb
Tam, gdzie nie jest zaznaczone inaczej, użyte są jednostki SI i warunki normalne.
*Wyjaśnienie skrótów: l.a.=liczba atomowa wyst.=występowanie w przyrodzie, o.p.r.=okres połowicznego rozpadu, s.r.=sposób rozpadu, e.r.=energia rozpadu, p.r.=produkt rozpadu, w.e.=wychwyt elektronu

Polon (Po, łac. polonium) - pierwiastek chemiczny z grupy metaloidów bloku p w układzie okresowym. Nazwa pochodzi od łacińskiej nazwy Polski.

Występowanie: polon występuje w skorupie ziemskiej w śladowych ilościach w rudach uranu.

Posiada 33 izotopy z przedziału mas 194-218. Nie posiada trwałych izotopów. Względnie najtrwalszy jest izotop 209 (okres połowicznego rozpadu 103 lat), paradoksalnie nie występuje on jednak naturalnie, lecz został otrzymany w wyniku sztucznej syntezy jądrowej poprzez bombardowanie bizmutu neutronami. Najtrwalszym, naturalnie występującym izotopem jest izotop 210, który ma czas połowicznego rozpadu 138 dni.

Pierwiastek ten został odkryty w 1898 r. przez Marię Skłodowską-Curie i Piotra Curie - w tym samym roku co rad.

Polon występuje naturalnie w złożach rud uranu, jako tlenek. Jego stężenie w tych rudach jest jednak tak małe, że przemysłowo opłaca się go otrzymywać na drodze wcześniej wspomnianego bombardowania bizmutu neutronami. Jego światowa produkcja wynosi ok. 100 gramów rocznie ^[1]. Ilość polonu w skorupie ziemskiej jest na tyle mała, że nie podaje się żadnych, nawet szacunkowych danych na ten temat.

Znanych jest kilkanaście związków chemicznych polonu: tlenek PoO₂, wodorotlenek Po(OH)₂, halogenki, np. PoCl₂, PoBr₄, siarczek PoS i związki metaloorganiczne. Związki te nie mają jednak żadnego praktycznego zastosowania ze względu na gigantyczny koszt produkcji samego polonu. PoF₆ był używany w latach 60. XX w., w ZSRR jako aktywator lakierów luminescencyjnych stosowanych w lampach, obecnie został już jednak zastąpiony tańszymi zamiennikami.

Czysty polon jest silnie radioaktywnym, srebrzystoszarym metalem. Jego własności fizyczne i chemiczne zbliżone są do selenu. W formie czystej był stosowany przez Rosjan do ogrzewania i jonizacji kabin statków kosmicznych. Obecnie jest jeszcze czasami stosowany jako wygodne, wysokowydajne źródło cząstek alfa.

Polon wprowadzony do organizmu jest silnie toksyczny. Duże stężenie polonu 210 stwierdzono w organizmie Aleksandra Litwinienko, otrutego w listopadzie 2006 roku w Londynie.

[edytuj] Źródła