Stront

Z Wikipedii

Rb - Sr - Y   Ca Sr Ba       Układ okresowy
Dane ogólne
Nazwa, symbol, l.a.*	Stront, Sr, 38
Własności metaliczne	metal ziem alkalicznych
Grupa, okres, blok	2 (IIA), 5, s
Gęstość, twardość	2630 kg/m3, 1,5
Wygląd
Kolor	srebrzystobiały
Własności atomowe
Masa atomowa	87,62 u
Promień atomowy (obl.)	219 (bd) pm
Promień kowalencyjny	192 pm
Promień van der Waalsa	bd
Konfiguracja elektronowa	[Kr]5s²
e- na poziom energetyczny	2, 8, 18, 8, 2
Stopień utlenienia	2
Własności kwasowe tlenków	silnie zasadowe
Struktura krystaliczna	regularna przestrzennie centrowana
Własności fizyczne
Stan skupienia	stały
Temperatura topnienia	1050 K (777 °C)
Temperatura wrzenia	1655 K (1382°C)
Objętość molowa	33,94×10-6 m³/mol
Ciepło parowania	144 kJ/mol
Ciepło topnienia	8,3 kJ/mol
Ciśnienie pary nasyconej	246 Pa (1042 K)
Prędkość dźwięku	bd
Pozostałe dane
Elektroujemność	0,95 (Pauling) 0,99 (Allred)
Ciepło właściwe	300 J/(kg*K)
Przewodność właściwa	7,62×106 S/m
Przewodność cieplna	35,3 W/(m*K)
I Potencjał jonizacyjny	549,5 kJ/mol
II Potencjał jonizacyjny	1064,2 kJ/mol
III Potencjał jonizacyjny	4138 kJ/mol
IV Potencjał jonizacyjny	5430 kJ/mol
Najbardziej stabilne izotopy*
izotop wyst. o.p.r. s.r. e.r. MeV p.r. 82Sr {syn.} 25,6 dni w.e.   82Rb 84Sr 0,56% stabilny izotop z 46 neutronami 86Sr 9,86% stabilny izotop z 48 neutronami 87Sr 7,0% stabilny izotop z 49 neutronami 88Sr 82,58% stabilny izotop z 50 neutronami 90Sr {syn.} 28,78 lat β- 0,546 90Y
Tam, gdzie nie jest zaznaczone inaczej, użyte są jednostki SI i warunki normalne.
*Wyjaśnienie skrótów: l.a.=liczba atomowa wyst.=występowanie w przyrodzie, o.p.r.=okres połowicznego rozpadu, s.r.=sposób rozpadu, e.r.=energia rozpadu, p.r.=produkt rozpadu, w.e.=wychwyt elektronu

Stront (Sr, łac. strontium) - pierwiastek chemiczny z grupy metali ziem alkalicznych w układzie okresowym.

Pierwiastek ten posiada 23 izotopy z przedziału mas 79-98. Trwałe są cztery z nich - 84, 86, 87 i 88, które też stanowią naturalny skład izotopowy tego pierwiastka. Promieniotwórczy izotop ⁹⁰Sr jest jednym z najgroźniejszych produktów wybuchów jądrowych. Gromadzi się w tkance kostnej, emituje silne promieniowanie β, a jego czas połowicznego zaniku wynosi aż 29 lat.

Występuje w skorupie ziemskiej w ilościach 370 ppm, w postaci dwóch minerałów - celestyn (siarczan) i stroncjanit (węglan).

Stront został uznany za pierwiastek w 1790 roku przez A. Crawforda, wyodrębniony przez H. Davy'ego w Londynie. Nazwa pochodzi od szkockiej miejscowości Strontian.

Tworzy tlenki, wodorotlenki, fluorki oraz sole kwasów organicznych.

Znaczenie biologiczne - żadne. Pierwiastek ten może być tak samo przyswajany jak wapń przez organizm i zastępować go we wszystkich funkcjach, np. wbudowywując się w tkankę kostną. Gdy wchłaniane są jego izotopy stabilne, wówczas nie ma to żadnego wpływu na fukcjonowanie organizmu. Gdy jednak jest to izotop ⁹⁰Sr, wówczas pozostaje on długo w organizmie i napromieniowuje go od wewnątrz przez długie lata uniemożliwiając skuteczne przeprowadzenie odkażenia organizmu po jego wchłonięciu.

Stront jest srebrzystoszarym, miękkim metalem. Na jego powierzchni, tak jak to jest w przypadku glinu, tworzy się ochronna warstwa tlenków. Oczyszczona powierzchnia jest jednak bardzo reaktywna - czysty stront reaguje wybuchowo z wodą i może zapalić się na powietrzu.

Stront w czystej postaci jest stosowany jako dodatek do niektórych gatunków szkła - np. stosowanych do produkcji ekranów telewizyjnych. Ze względu na to, że barwi płomień intensywnym, karmino-czerwonym kolorem jego sole są dodawane do ogni sztucznych i rakiet sygnałowych.