Pasłęk

Z Wikipedii

Współrzędne: 54°03' N 19°40' E54.05 19.6666667 (Pasłęk)

Pasłęk
Herb Pasłęka Flaga Pasłęka
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	elbląski
Gmina  - rodzaj	Pasłęk miejsko-wiejska
Prawa miejskie	1297
Burmistrz	Wiesław Śniecikowski
Powierzchnia	11,39 km²
Położenie	54° 03' N 19° 40' E
Liczba mieszkańców (2004)  - liczba ludności  - gęstość	12 195 1070,7 os./km²
Strefa numeracyjna (do 2005)	55
Kod pocztowy	14-400
Tablice rejestracyjne	NEB
Położenie na mapie Polski Pasłęk
TERC10 (TERYT)	6283504074
Miasta partnerskie	Itzehoe, La Couronne
Urząd miejski3 pl. Św. Wojciecha 5 14-400 Pasłęk tel. 55 248-20-01; faks 55 248-31-80
Strona internetowa miasta

Pasłęk (dawniej Holąd Pruski, niem. Preußisch Holland) - miasto w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Pasłęk. Położony jest na północnym skraju Pojezierza Iławskiego. Przez miasto przepływa rzeka Wąska uchodząca do jeziora Drużno.

W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. elbląskiego.

Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 12 195 mieszkańców.

Miasto utrzymuje się głównie dzięki rolnictwu i przemysłowi lekkiemu. Funkcjonuje duża mleczarnia (produkująca wyroby nabiałowe na całą Polskę północną), młyn oraz suszarnia zboża. Pasłęk leży obok ważnej dla północnych regionów Polski drogi szybkiego ruchu S7 oraz dróg w kierunku obwodu kaliningradzkiego, dzięki czemu można go uznać za ważny węzeł komunikacji lądowej w tym rejonie.

Spis treści 1 Historia 2 Zabytki 3 Sport 4 Ciekawostka 5 Przypisy 6 Bibliografia 7 Zobacz też 8 Linki zewnętrzne

[edytuj] Historia

We wczesnym średniowieczu był tu gród pruskiego plemienia Pogezanów. Po raz pierwszy wymieniony w dokumentach z 1267 r. jako Pazluch. Miasto założono w końcu XIII w. na miejscu staropruskiej osady Pazluk z rozkazu mistrza krzyżackiego Meinhardta z Kwerfurtu. Pierwszymi osadnikami byli Holendrzy sprowadzeni do osuszania miejscowych bagien. Była to pierwsza osada holenderska w Prusach Książęcych i jednocześnie na terenie dzisiejszej Polski. Dała ona początek intensywnemu, trwającemu aż do początków XIX w. osadnictwu olęderskiemu^[1].

Prawa miejskie uzyskano w roku 1297 i nadano miastu nazwę Hollandt. Ówcześnie był to ośrodek handlowo-rzemieślniczy. W czasie trwania wojny trzynastoletniej (1454–1466) opowiedział się po stronie polskiej, jednak na mocy pokoju toruńskiego (1466) pozostał pod władaniem krzyżackim. Po 1525 roku na terenie Prus Książęcych, a później Niemiec. Ponownie wojska polskie oblegały Pasłęk podczas wojny polsko-krzyżackiej w 1521 r. Po zajęciu miasta pozostawały tu do 1525 r. W 1627 Pasłęk okupowały wojska szwedzkie Gustawa Adolfa. W czasie drugiej wojny polsko-szwedzkiej w 1656 r. na zamku pasłęckim spotkali się: król szwedzki Karol Gustaw i elektor Fryderyk Wilhelm. Obaj władcy uzgodnili działania wojskowe przeciw Polsce. W latach wojny siedmioletniej od 1758 do 1762 miasto okupowali Rosjanie. Znaczne zniszczenia spowodowały przemarsze wojsk napoleońskich w latach 1807 i 1812. W 1818 Pasłęk został siedziba powiatu.

W wieku XIX miasto intensywnie się rozwijało, powstały niewielkie zakłady przemysłowe, uruchomiono linię kolejową (w 1882), początkowo do Morąga, a później do Olsztyna i Elbląga (w 1883).

W wyniku II wojny światowej miasto znalazło się w granicach Polski - zniszczone w 80% przez działania wojenne oraz podpalenia dokonane przez żołnierzy radzieckich. W pierwszych latach powojennych władze polskie usunęły dotychczasowych mieszkańców Pasłęka do Niemiec, zastępując ich głównie ludźmi wysiedlonymi z terenów wschodnich II RP. Systematycznie odbudowywany i rozwijany.

W Pasłęku znajdują się obecnie dwa przedszkola, dwie szkoły podstawowe, dwa gimnazja oraz dwie szkoły średnie.

[edytuj] Zabytki

• Zamek krzyżacki, zbudowany ok. 1320 r., wielokrotnie odbudowywany w XIV i XVI w. oraz po 1945. Zamek zniszczony podczas wojny polsko-krzyżackiej w 1521 r. i pożarem w 1543 r. Odbudowany z dodaniem dwóch skrzydeł: wschodniego i zachodniego oraz dwóch narożnych wież. W 1945 zniszczony, odbudowany w latach 60. XX w., z przeznaczeniem na cele kulturalne. Obecnie zamek składa się z trzech skrzydeł, otaczających prostokątny dziedziniec otwarty od południa. Skrzydło północne flankują wieże.
• Gotycki kościół pod wezwaniem świętego Bartłomieja pochodzący z pierwszej połowy XIV w., a rozbudowany w XVI. Niegdyś wieże wieńczył barokowy hełm, lecz w 1922 uległ on spaleniu i zastąpiono go obecnym dachem siodłowym. Wystrój wnętrza w większości neogotycki. Barokowy ołtarz główny z 1687 r., barokowa ambona i konfesjonał z warsztatu Izaaka Rigi z Królewca, organy z 1719 r.
• Mury miejskie z basztami (Wieża Kamienna) i bramami (Brama Młyńska) zbudowane pomiędzy XIII a XV w., otaczają stare miasto.
• Kilkanaście kamieniczek z XVIII i XIX w. (ul Chrobrego, Dąbrowskiego, Osińskiego, Sienkiewicza).
• Gotycki ratusz miejski pochodzący z XIV w., przebudowany w XVI, a odbudowany w 1960 roku. późnorenesansowe szczyty pochodzą z XVII w. Posiada podcień wsparty na trzech kolumnach,

[edytuj] Sport

W mieście swą siedzibę ma Polonia Pasłęk - klub wielosekcyjny. Początkowo klub funkcjonował pod nazwą Związkowy Klub Sportowy Ogniwo Pasłęk. Pierwszym prezesem zostaje Jan Czymbor. Obok piłki nożnej funkcjonują między innymi siatkówka i sekcja motorowa, w kolejnych latach powstają koszykówka, kick- boxing i lekkoatletyka. W 1957 roku zmieniono nazwę na Miejski Klub Sportowy Polonia Pasłęk z prezesem Bogdanem Korzeniowskim. Rok 1980 przyniósł kolejną zmianę nazwy Międzyzakładowy Ludowy Klub Sportowy Polonia Pasłęk. W 1999 roku piłkarze Polonii awansują do IV ligi.

• Sekcja piłkarska

Aktualnie Polonia Pasłęk występuje w IV lidze, w grupie warmińsko-mazurskiej.

• Pełna nazwa: Klub Sportowy Polonia Pasłęk
• Rok założenia: 1950
• Barwy klubowe: niebiesko-biało-czerwone
• Adres: ul. Kraszewskiego 2, 14-400 Pasłęk
• Stadion: Stadion Miejski w Pasłęku

pojemność: 2 000

oświetlenie: brak

wymiary boiska: 102 m x 69 m

• Najwyższa klasa rozgrywkowa: IV liga

[edytuj] Ciekawostka

Podziemia zamku w Pasłęku znajdują się na liście prawdopodobnych miejsc ukrycia Bursztynowej Komnaty. Do dziś nie zostały dokładnie spenetrowane.

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Rusiński, s. 4

[edytuj] Bibliografia

• Władysław Rusiński: Osady tzw. "olędrów" w dawnym województwie poznańskim. Kraków: 1947. 
• Darmochwał T., Rumiński M. J., 1996. Warmia Mazury, przewodnik. Agencja TD, Białystok

[edytuj] Zobacz też

• powiat pasłęcki

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi

• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi

• Pasłęcki Serwis Informacyjny