Biała Piska
Z Wikipedii
Współrzędne: 53°37' N 22°04' E
Biała Piska | |||
|
|||
Województwo | warmińsko-mazurskie | ||
Powiat | piski | ||
Gmina - rodzaj |
Biała Piska miejsko-wiejska |
||
Założono | XV wiek | ||
Prawa miejskie | 1722 | ||
Burmistrz | Ryszard Sławomir Szumowski | ||
Powierzchnia | 3,24 km² | ||
Położenie | 53° 37' N 22° 04' E |
||
Liczba mieszkańców (2004) - liczba ludności - gęstość |
4036 1245,7 os./km² |
||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
87 | ||
Kod pocztowy | 12-230 | ||
Tablice rejestracyjne | NPI | ||
Położenie na mapie Polski
|
|||
TERC10 (TERYT) |
6283716014 | ||
Urząd miejski3
ul. Mickiewicza 2512-230 Biała Piska tel. 87 423-90-01; faks 87 423-90-01 |
|||
Strona internetowa miasta |
Biała Piska ( niem. Bialla) to miasto w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Biała Piska. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. suwalskiego.
Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 4036 mieszkańców. Obecnie w Białej Piskiej jest zlokalizowany drobny przemysł spożywczy i drzewny. W pobliżu miasta znajdują się pokłady torfu, wapienia łąkowego i rudy darniowej. Znajduje się tu przystanek PKP, PKS, ośrodek zdrowia, poczta, bank, restauracje, kawiarnie, funkcjonowało kino.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Wieś Biała Piska powstała w 1428 r. w miejscu wcześniejszej osady pruskiej Gayle. Nazwa pochodzi z języka staropruskiego - gaylis oznacza biały. Koloniści z Mazowsza przetłymaczyli jako Biała. W 1481 ksiądz Nicolaus parafii w Białej zrezygnował z funkcji proboszcza ze względu na stan zdrowia. Jego następcą został ks. Petrus Swenteslai z diecezji płockiej. Proboszcz Swenteslai obsadzony został przez komtura bałgijskiego Erazmusa von Reizensteina. Przed 1525 Biała należała do archiprezbiteratu w Reszlu.
W 1656 wieś została spalona przez Tatarów hetmana Gosiewskiego. Osada otrzymała prawa miejskie w 1722 r. Rozwój miejscowości nastąpił po wybudowaniu linii kolejowej Ełk-Pisz (1883 r.).
Stąd pochodził królewiecki duszpasterz polski Krzysztof Liebruder. W latach 1826-1829 pastorem był Jan Szamborski (1770-1832), nauczyciel, autor popularnych na Mazurach podręczników do jezyka polskiego.
Do roku 1938 miasto nosiło oficjalną niemiecką nazwę administracyjną Bialla, w roku 1938 (16 lipca) dekretem będących u władzy niemieckich nazistów przemianowana na Gehlen, po czym na Gehlenburg[1]. 4 września 1939 samotny polski samolot Karaś z 51 eskadry rozpoznawczej ostrzelał i obrzucił na miejscowym dworcu bombami niemiecki pociąg przewożący uzbrojenie i sprzęt wojskowy.
[edytuj] Zabytki
- Kościół barokowy pw. św. Andrzeja Boboli, wybudowany w latach 1756-1763, wieża z 1832 r., wzniesiona według projektu K.F. Schinka. Ołtarz główny z XVII w.
- Ratusz z początku XXw
- Zabudowa małomiasteczkowa z przełomu XIX i XX w.
[edytuj] Transport
Węzeł drogowy. W mieście krzyżują się drogi krajowe i powiatowe:
Przez miasto przebiega linia kolejowa Szczytno - Ełk.
Bibliografia:
- Darmochwał T., Rumiński M. J., 1996. Warmia Mazury, przewodnik. Agencja TD, Białystok
Przypisy
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
Miasta powiatowe:
Bartoszyce • Braniewo • Działdowo • Elbląg • Ełk • Giżycko • Gołdap • Iława • Kętrzyn • Lidzbark Warmiński • Mrągowo • Nidzica • Nowe Miasto Lubawskie • Olecko • Olsztyn • Ostróda • Pisz • Szczytno • Węgorzewo
Miasta gminne:
Barczewo • Biała Piska • Biskupiec • Bisztynek • Dobre Miasto • Frombork • Górowo Iławeckie • Jeziorany • Kisielice • Korsze • Lidzbark • Lubawa • Mikołajki • Miłakowo • Miłomłyn • Młynary • Morąg • Olsztynek • Orneta • Orzysz • Pasłęk • Pasym • Pieniężno • Reszel • Ruciane-Nida • Ryn • Sępopol • Susz • Tolkmicko • Zalewo
Siedziba gminy: Biała Piska
Wsie sołeckie: Bełcząc • Bemowo Piskie (status osiedla) • Cibory • Cwaliny • Danowo • Dmusy • Drygały • Giętkie • Gruzy • Guzki • Kaliszki • Kolonia Kawałek • Komorowo • Konopki • Kowalewo • Kożuchy • Kózki • Kruszewo • Kumielsk • Lipińskie • Lisy • Łodygowo • Mikuty • Monety • Myszki • Myśliki • Nitki • Nowe Drygały • Oblewo • Orłowo • Pawłocin • Pogorzel Mała • Pogorzel Wielka • Rakowo Małe • Radysy • Rogale Wielkie • Ruda • Skarżyn • Sokoły Jeziorne • Sulimy • Szkody • Szymki • Świdry • Świdry Kościelne • Włosty • Wojny • Zabielne • Zalesie
Miejscowości niesołeckie: Dąbrówka Drygalska • Długi Kąt • Grodzisko • Iłki • Jakuby • Klarewo • Kolonia Konopki • Kożuchy Małe • Kożuchowski Młyn • Rolki • Sokoły • Szkody-Kolonia • Zaskwierki • Zatorze-Kolonia
Miasta: Biała Piska • Orzysz • Pisz • Ruciane-Nida
Gminy miejsko-wiejskie: Biała Piska • Orzysz • Pisz • Ruciane-Nida