Slowakieë
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Mestreechs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
| Slowakieë | |||
|
|||
|
|
|||
| Basisgegevens | |||
| Offesjeel taol | Slowaaks | ||
| Hoofstad | Bratislava | ||
| Staotsvörm | Rippebliek | ||
| Staotshoof | Ivan Gašparovič (sins 2004) | ||
| Premier | Robert Fico | ||
| [[{{{titelhoofregering1}}}]] | {{{naomhoofregering1}}} | ||
| [[{{{titelhoofregering2}}}]] | {{{naomhoofregering2}}} | ||
| [[{{{titelhoofregering3}}}]] | {{{naomhoofregering3}}} | ||
| Religie | {{{religie}}} | ||
| Opperflaakde – % water |
49.035 km² -% |
||
| Inwoeners – Deechde: |
5,4 miljoen 110/km² |
||
| Euverige | |||
| Munteinheid | Slowaakse Kroen (SKK) |
||
| Tiedzaone | UTC +1 | ||
| Nationale fiesdaag | 1 september | ||
| Vouksleed | Nad Tatrou sa blýska | ||
| Web | Code | Tel. | .sk | SVK | +421 | ||
Slowakije is e land in de Karpate, in Midde-Europa. 't Is gans door land umgeve en grens aon Pole, Tsjechië, Oosteriek, Hongarieë en de Oekraïne. Hoofstad is Bratislava; wijer zeen Košice en Zvolen vaan belang.
Inhawd |
[bewirk] Administratief eindeiling
Slowakije is ingedeild in ach geweste, die kraje geneump weure. Eder kraj is geneump nao zien hoofstad on wijer oonderverdeild in distrikte, die okresy heite. Daovaan zien 'rs 79.
- Gewes Banská Bystrica (Banskobystrický kraj)
- Gewes Bratislava (Bratislavský kraj)
- Gewes Košice (Košický kraj)
- Gewes Nitra (Nitriansky kraj)
- Gewes Prešov (Prešovský kraj)
- Gewes Trenčín (Trenčiansky kraj)
- Gewes Trnava (Trnavský kraj)
- Gewes Žilina (Žilinský kraj)
[bewirk] Taole
Slowaaks is offesjeel taol en dominant. De dialekte vaan 't weste (wie dat vaan Bratislava) liekene mie op 't Tsjechisch, de oosteleke zien oonaofhenkeleker daovaan. Gaans in 't ooste weurt Rusyn (Roetheens) gesproke, wat 'n Oos-Slavische taol is meh toch in oostelek Slowaaks euvergeit. Wijers weurt väöl Romani gehuurd.
[bewirk] Historie
In de vijfde iew vestegde de ierste Slave ziech op Slowaaks gebeed. 't Waor in de zevende iew deil vaan 't riek vaan Samo, en de proto-Slavische staot Groet-Moravië bereikde in de negende iew zien huugdepunt wie Cyrillus en Methodius 't christendom introduceerde en keuning Svätopluk 't riek good oetbreijde.
Oeteindelek woort Slowakije deil vaan 't keuninkriek Hongarije, tot de veertiende iew. In deen tied besloog 't woengebeed vaan de etnische Slowake väöl mie land es noe. Ouch waore väöl Slowaakse edele aon 't hof vaan de keuning.
Wie 't Osmaans Riek de Balkan begós te vereuvere versjoof 't centrum vaan 't riek nao Bratislava, wat in deen tied es Pressburg/Pressporek/Posonium/Pozsony (Duitse, Slowaakse, Latiensen en Hongaarse naom) bekind stoont en in 1536 hoofstad woort. Tege 't eind vaan de achtiende iew verveel de invlood vaan Slowakije.
In 't revolutiejaor 1848 perbeerde Slowakije binne de Donaumonarchie vaan Hongarije nao Oosteriek euver te stappe, wat evels neet lökde. Tot 't oetereinvalle vaan dit land in 1918 woort 't land sterk oonderdrök.
In 1918 góng Slowakije mèt de Boheme en Moravië 't nui land Tsjechoslowakije vörme, al bestoont 'ne gans korten tied 'n oonaofhenkelek Slowaakse Raoderippebliek. In 't Akkoord vaan Muunsje oet 1938 woort Tsjechoslowakije op las vaan Hitler oontbonde en woort Slowakije 'n apaarte rippebliek, oonder sjerpe control vaan Nazi-Duitsland. 't Land woort in 1945 door de Rösse bevrijd, die Tsjechoslowakije nui stiechte, 't land bezat hele en 't deil lete oetmake vaan 't Warschaupak.
Nao de vreidzaome Fluwele Revolutie vaan 1989 woort Tsjechoslowakije oontbónde, evels tege de wèl vaan de Slowake, wat op 1 januari 1993 in effek trooj. In mei 2004 trooj 't mèt nege ander len touw tot de EU.
[bewirk] Extern links
| Lenj in Europa |
|---|
| Albanië | Andorra | Armenië2 | Azerbaidzjan1 | Belsj | Bosnië en Hercegovina | Bulgarieë | Cyprus2 | Daenemarke | Duutsjlandj | Esland | Finland | Frankriek | Griekelandj | Hongarieë | Ierland | Iesland | Italië | Kroatië | Letland | Liechtenstein | Litouwe | Luxemburg | Macedonië | Malta | Moldavië | Monaco | Montenegro | Nederlandj | Noorwege | Oekraïne | Oesteriek | Pole | Portugal | Roemenië | Ruslandj1 | San Marino | Servië | Sjlovenië | Sjlowakieë | Sjpanje | Turkije1 | Tsjechië | Vaticaansjtad (Heilige Sjtool) | Vereineg Keuninkriek | Wit-Ruslandj | Zjwaede | Zjwitserland |
| Aafhenkelike gebejer: Akrotiri en Dhekelia2 | Faeröer | Gibraltar | Guernsey | Jan Mayen | Jersey | Eilandj Man | Sjpitsberge |
| 1. Dit landj lik gedeiltelik in Azië. 2. Dit landj lik geografisch in Azië, meh weurt óm cultureel en historische raejes bie Europa ingedeild. |
