Esland
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Mestreechs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
| Esland | |||
|
|||
|
|
|||
| Basisgegevens | |||
| Offesjeel taol | Estisch | ||
| Hoofstad | Tallinn | ||
| Staotsvörm | Rippebliek | ||
| Staotshoof | Toomas Hendrik Ilves (sins 2006) | ||
| Premier | Andrus Ansip | ||
| [[{{{titelhoofregering1}}}]] | {{{naomhoofregering1}}} | ||
| [[{{{titelhoofregering2}}}]] | {{{naomhoofregering2}}} | ||
| [[{{{titelhoofregering3}}}]] | {{{naomhoofregering3}}} | ||
| Religie | {{{religie}}} | ||
| Opperflaakde – % water |
45.226 km² 4,56% |
||
| Inwoeners – Deechde: |
1,4 miljoen 31/km² |
||
| Euverige | |||
| Munteinheid | Estische Kroen (EEK) |
||
| Tiedzaone | UTC +2 | ||
| Nationale fiesdaag | 20 augustus | ||
| Vouksleed | Mu isamaa, mu õnn ja rõõm |
||
| Web | Code | Tel. | .ee | EST | +372 | ||
Esland is e land in Noordoos-Europa en ein vaan de Baltische staote. 't Land grens aon Rösland en Letland en ligk ten ooste vaan de Ooszie en zuidelek vaan de Finse Golf. Hoofstad is Tallinn; dit is mèt aofstand de groetste stad vaan 't land. Veur de kös ligke twie groete eilen, Hiiumaa en Saaremaa, en väöl kleiner eilendsjes.
[bewirk] Administratief eindeiling
Esland is in 15 "state" (maakonnad, inkelvoud maakond) verdeild. Die höbbe evels neet zoeväöl otonomie es häöre naom deit vermoede; 't zien mie districte.
[bewirk] Taole
Estisch is de officieel taol en de taol vaan de mierderheid (ca. 63%); vief procent vaan de bevölking sprèk 't verwante Võro. Bei taole zien aon 't Fins verwant. E kwart vaan de bevolking is vaan Rössische geboorte en sprèk Rössisch. Nao 1990 is 't belang vaan 't Rössisch sterk aofgenome en weure de etnische Rösse gedwonge Estisch te liere, al zien de probleme hei nog neet zoe delicaat es in Letland.
[bewirk] Historie
Esland weurt al sins de prehistorie door Finoegriërs bewoend. Pas in 1227, wie de Duitse Zweerdbreurs en de Dene 't land vereuverde, woort 't land gekèrstend. Achterein woort Esland door versjèllende len behiers, wie Denemark, Zwede, Pole en Rösland. De bovelaog vaan de bevolking bleef evels tot 1918 veurnaomelek Duits.
Nao de ineinstorting vaan 't Rössisch Keizerriek nao de Oktoberrevolutie verklaorde Esland ziech op 24 fibberwarie 1918 oonaofhenkelek. In 1940 annexeerde de USSR oonder Stalin 't land en vaan 1941 tot 1944 woort 't door Nazi-Duitsland bezat. Esland kraog zien vrijheid trök op 20 augustus 1991, mèt de Fluwele Revolutie en 't oetereinvalle vaan de USSR. Sins op 31 augustus 1994 de lèste Rössische garnizoene vertrokke zien heet Esland zien ikkenomische en polletieke ben mèt Wes-Europa versteveg. Op 29 miert 2004 woort 't land lid vaan de NATO; op 1 mei vaan 'tzelfde jaor ouch vaan de EU.
| Lenj in Europa |
|---|
| Albanië | Andorra | Armenië2 | Azerbaidzjan1 | Belsj | Bosnië en Hercegovina | Bulgarieë | Cyprus2 | Daenemarke | Duutsjlandj | Esland | Finland | Frankriek | Griekelandj | Hongarieë | Ierland | Iesland | Italië | Kroatië | Letland | Liechtenstein | Litouwe | Luxemburg | Macedonië | Malta | Moldavië | Monaco | Montenegro | Nederlandj | Noorwege | Oekraïne | Oesteriek | Pole | Portugal | Roemenië | Ruslandj1 | San Marino | Servië | Sjlovenië | Sjlowakieë | Sjpanje | Turkije1 | Tsjechië | Vaticaansjtad (Heilige Sjtool) | Vereineg Keuninkriek | Wit-Ruslandj | Zjwaede | Zjwitserland |
| Aafhenkelike gebejer: Akrotiri en Dhekelia2 | Faeröer | Gibraltar | Guernsey | Jan Mayen | Jersey | Eilandj Man | Sjpitsberge |
| 1. Dit landj lik gedeiltelik in Azië. 2. Dit landj lik geografisch in Azië, meh weurt óm cultureel en historische raejes bie Europa ingedeild. |
