Ryki

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne miejscowości o nazwie Ryki.

Współrzędne: 51°38' N 21°56' E51.6333333 21.9333333 (Ryki)

Ryki

Herb Ryk

Gmina
- rodzaj

Ryki
miejsko-wiejska

Prawa miejskie

1782-1810 ponownie otrzymały je w 1957

Burmistrz

Jerzy Gąska

Powierzchnia

27,22 km²

Położenie

51° 38' N
21° 56' E

Liczba mieszkańców (2007)
- liczba ludności
- gęstość

9 732
358 os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

08-500

Tablice rejestracyjne

LRY

Położenie na mapie Polski

Ryki

TERC10
(TERYT)

3060916044

Urząd miejski³

ul. Karola Wojtyły 29
08-500 Ryki
tel. 81 865-71-10; faks 81 865-71-11

Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Strona internetowa miasta

Ryki to miasto w woj. lubelskim, w powiecie ryckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Ryki. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do starego województwa lubelskiego. Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 9722 mieszkańców.

Miasto jest położone przy drodze krajowej nr 17: Warszawa – Lublin 100 km na południowy wschód od Warszawy.

[edytuj] Nazwa

Nazwa pojawia się w notatce z 1439 roku jako Riki. Pochodzi najprawdopodobniej od nazwy osobowej Ryk, użytej w liczbie mnogiej.^[1]

[edytuj] Ogólnie o Rykach

Ryki, kościół

Ryki to małe miasto, leżące na pograniczu trzech regionów: Lubelszczyzny, Podlasia i Mazowsza (64 kilometry od Lublina). Liczy prawie 10 tysięcy mieszkańców. Założono je w roku 1442, ale wtedy była to wieś królewska.

Zabytki i ciekawostki:

kościół z początku XX wieku, projektu Dziekońskiego, w nim obraz namalowany przez Wyczółkowskiego
pałac z XVIII wieku – rezydencja króla Stanisława Poniatowskiego
park i "stary" cmentarz z XIX wieku (na cmentarzu są groby powstańców styczniowych)
skwer z XVIII wieku, z rzeźbą Jezusa Frasobliwego
głaz-pomnik z tablicą upamiętniającą miejsce dawnej świątyni i miejsce złożenia prochów Stanisława Poniatowskiego - ojca króla
kilka pomników i cmentarz żydowski.
synagoga z połowy XIX wieku

Przed wojną Ryki prawie 70% stanowiła ludność żydowska, ale wszystkich wywieziono do obozu (dotąd są tu pożydowskie kamieniczki). Podczas II wojny światowej aktywnie działała tu AK. Większość schwytanych partyzantów powieszono.

Ciekawostką jest również fakt, że Ryki są miastem powiatowym, mimo tego że nie są największym miastem w powiecie (więcej mieszkańców ma Dęblin). Jest to jeden z dwóch takich przypadków w Polsce.

[edytuj] Historia

1424 - wzmiankowana wieś królewska Riki
1757 - wybudowano kościół parafialny
1762 - zmarł starosta rycki, kasztelan krakowski Stanisław Poniatowski, ojciec króla
1782 - otrzymanie praw miejskich
1794 - wielki pożar zniszczył większą część miasta
od 1795 w zaborze austriackim
od 1809 w Księstwie Warszawskim
1810 - utracenie praw miejskich
od 1815 należały do Królestwa Polskiego
1842 - powstała samodzielna gmina żydowska, ważny ośrodek ruchu chasydzkiego
w 1908 w Rykach żyło 2077 Żydów (94% ogółu mieszkańców), w okresie międzywojennym 2419 (69%)
1926 - powstał bank żydowski
1944, 26 lipca - oddział AK Mariana Bernaciaka zajął samodzielnie Ryki.
1957 - Ryki ponownie uzyskały prawa miejskie
2000 - wybudowano radiowo-telewizyjne centrum nadawcze z masztem wys. 210 m

[edytuj] Edukacja

Ryki, Wyższa Szkoła Umiejętności Pedagogicznych i Zarządzania

Ryki, park

Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie
Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1 im. Mariana Osińskiego
Zespół Szkół Zawodowych im. Władysława Korżyka w Rykach
Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 2 im. Jana Pawła II
Zespół Szkół Zawodowych nr 2 im. Leona Wyczółkowskiego
Pierwsze Prywatne Policealne Studium Zawodowe Dla Dorosłych
Wyższa Szkoła Umiejętności Pedagogicznych i Zarządzania

[edytuj] Komunikacja

Ryki to ważny węzeł drogowy, w pobliskiej Moszczance krzyżują się drogi nr 48 Kock - Tomaszów Mazowiecki oraz nr 17 Lublin - Warszawa. Ważną rolę odgrywają również drogi lokalne do Żelechowa, Stężycy, Nowodworu i Serokomli. Istnieje tu także stacja kolejowa, jednak jest położona dość daleko na południe od centrum miasta. PKP zapewnia bezpośrednie połączenia Ryk z Dęblinem, Lublinem, Łukowem i Białą Podlaską. Głównym przewoźnikiem na terenie miasta i powiatu jest PPKS Puławy, który zapewnia połączenia między innymi z Lublinem, Warszawą, Dęblinem, Żelechowem, Baranowem, Łukowem i Maciejowicami. Ważną rolę w mieście i powiecie odgrywa również przedsiębiorstwo PKS Garwolin. Istnieje również komunikacja prywatna, zapewniająca bardzo częste połączenia z Lublinem i Warszawą oraz rzadsze z Puławami, Dęblinem, Poniatową i Żelechowem.

[edytuj] Ciekawostki

Najprawdopodobniej Hyman Rickover, admirał Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych, nazywany "ojcem marynarki atomowej" miał korzenie w Rykach. Wskazuje na to jego nazwisko. On sam urodził się w Makowie Mazowieckim w 1900 roku, a w 1905 wyjechał ze swoją żydowską rodziną do Ameryki.