George Washington

Z Wikipedii

George Washington ur. 22 lutego 1732 w Pope's Creek, Wirginia zm. 14 grudnia 1799 w Mount Vernon, Wirginia
1. Prezydent Stanów Zjednoczonych
Okres urzędowania	od 30 kwietnia 1789 do 4 marca 1797
Przynależność polityczna	bezpartyjny
Wiceprezydent	John Adams
Następca	John Adams
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Kolekcja cytatów w Wikicytatach

Jerzy Waszyngton (ang. George Washington), (ur. 22 lutego 1732, zm. 14 grudnia 1799) – amerykański generał i polityk, wódz naczelny Armii Kontynentalnej (1775-1784), deputowany do Kongresu Kontynentalnego, pierwszy Prezydent Stanów Zjednoczonych (1789-1797), był wolnomularzem. Uważany za ojca narodu amerykańskiego.

Spis treści 1 Lata młodości i edukacja 2 Kariera wojskowa 2.1 Wojna o niepodległość 3 Kariera polityczna 3.1 Kongres Kontynentalny 3.2 Konwencja konstytucyjna 4 Prezydent Stanów Zjednoczonych 4.1 Prezydentura 4.2 Etykieta prezydenta 4.3 Dokonania 4.4 Nominacje do Sądu Najwyższego 5 Życie po prezydenturze 6 Życie prywatne 7 Mity o ojcu narodu 8 Ciekawostki 8.1 Czy wiesz, że... 8.2 Kontakty z Polakami 8.3 Data urodzenia 8.4 Stan zdrowia 9 Bibliografia 10 Przypisy 11 Zobacz też 12 Linki zewnętrzne

[edytuj] Lata młodości i edukacja

George Washington urodził się 22 lutego 1732 w Pope's Creek w stanie Wirginia, jako pierwszy z sześciorga dzieci Augustina Washingtona i jego drugiej żony Mary Ball Washington (jego ojciec miał już czworo dzieci z pierwszego małżeństwa z Jane Butler).

Jego ojciec zmarł, gdy miał 11 lat. Od tej chwili opiekował się nim jego starszy o 14 lat, przyrodni brat Lawrence Washington (1718-1752). Jego brat i mentor zarazem często chorował. Dlatego też w 1751 wybrali się w – trwającą pięć tygodni – podróż na wyspę Barbados, gdzie Lawrence miał nadzieję wyzdrowieć. Na Barbados George zachorował na ospę i dopiero gdy wyzdrowiał, powrócił do rodzinnej Wirginii.

W dzieciństwie wychowywany był na typowego osiemnastowiecznego gentlemana. Interesowały go sztuki wojenne i ekspansja Zachodu. Niewiele można powiedzieć o jego edukacji, bowiem zachowały się nieliczne dokumenty z tego okresu. Niektórzy jego biografowie twierdzą, że uczył go pewien przestępca, którego ojciec przyjął do domu w charakterze nauczyciela (co jest prawdopodobne, bowiem zdarzały się takie przypadki w Wirginii). Część historyków uważa jednak, że uczęszczał do szkoły w Fredericksburgu prowadzonej przez pastora Jamesa Marye. Jednak na obie te teorie brakuje potwierdzenia. Z pewnością nie uczęszczał do jedynego wówczas w stanie College of William and Mary w Williamsburgu.

Washington nie był człowiekiem wykształconym, lecz samoukiem. Formalną edukację zakończył w wieku 17 lat. Kontrastowało to z wybitnymi ówczesnymi jemu politykami. Jego następca i Wiceprezydent w jego Gabinecie John Adams wyraził się o wykształceniu prezydenta w następujący sposób: To, że Washington nie jest uczonym, to pewne. To, czy był zbyt niedouczony, nieoczytany i zbyt mało wyrobiony w piśmie, jak na swój status, jest sprawą do dyskusji. Brak dyplomu nie przeszkodził pięciu największym amerykańskim uczelniom nadać mu honorowe tytuły doktora prawa:

• Uniwersytet Harvarda (1776)
• Uniwersytet Yale (1781)
• Uniwersytet Pensylwanii (1783)
• Washington College (1789)
• Uniwersytet Browna (1790)

[edytuj] Kariera wojskowa

Po śmierci brata wstąpił do milicji stanowej w stopniu majora. Już w 1754 awansował do stopnia pułkownika i wziął udział w brytyjskiej wojnie z Indianami i Francuzami.

W 1754 jako pułkownik stacjonował ze swoim oddziałem w Alexandrii, w której odbywały się wybory do stanowej legislatury. Jeden z mieszkańców miasta, William Payne, był przeciwny kandydatowi, za którym opowiadał się Washington. Doszło do ostrego sporu, a przyszły prezydent użył obraźliwego słowa, a urażony Payne ciosem powalił go na ziemię. Żołnierze Washingtona natychmiast podbiegli by pomóc swojemu dowódcy, lecz on nakazał im wrócić do koszar. Następnego dnia Payne otrzymał liścik, w którym Washington zapraszał go do sąsiedniej tawerny. Myśląc, że czeka go rewanż, udał się na miejsce spotkania. Na miejscu okazało się, że pułkownik zaprosił go na wino, mówiąc: Pan uzyskał swoją satysfakcję już wczoraj, jeśli to panu wystarczy – oto moja ręka, bądźmy przyjaciółmi.

Jego postać otacza się mitem niezwyciężonego wodza, choć ponosił kilka klęsk. W roli dowódcy podczas bitwy zadebiutował w 1754, kiedy to musiał zastąpić nieobecnego pułkownika Joshuę Frya. 150-osobowy oddział Washingtona wysłano w okolice rzeki Ohio, który miał bronić kolonistów z Ohio Company, budujących magazyn oraz umocnienia. Nim jednak Washington dotarł na miejsce, Francuzi zajęli fort i nazwali go Fort Duquesne (obecnie na terenie Pittsburgha w stanie Pensylwania). Otrzymawszy posiłki z Wirginii, Pensylwanii i Marylandu, mając 300 żołnierzy założył tymczasowy fort Fort Necessity nad rzeką Monongahela. W potyczce z nielicznym francuskim oddziałem zginął pułkownik M. de Jumoville oraz 10 jego żołnierzy. Washington wziął do niewolni 22 jeńców. Część biografów prezydenta uznaje, iż bitwa ta rozpoczęła francusko-angielską wojnę siedmioletnią w Ameryce Północnej (1756-63).

Tymczasem wojska francuskie z Fort Duquesne zaatakowało prowizoryczny Fort Necessity. Liczniejsze oddziały wroga otoczyły Washingtona. Widząc brak jakichkolwiek szans w bitwie, podpisał akt kapitulacji oraz zobowiązanie, że nie będzie budował fortów na tym obszarze. Francuzi zatrzymali dwóch oficerów jako zakładników, a Washington i reszta oddziału – bez broni – opuścili teren. Przyszły Naczelny Dowódca Armii Kontynentalnej niechętnie mówił o tym gorzkim doświadczeniu.

Od 1759 do początku rewolucji amerykańskiej osiadł w okolicach rodzinnego Mount Vernon, gdzie zarządzał swoją posiadłością.

[edytuj] Wojna o niepodległość

Do armii powrócił w 1775. Wtedy to 15 czerwca, został przez Kongres Kontynentalny wybranym Naczelnym Dowódcą Armii Kontynentalnej; formalnie dowództwo objął 3 lipca. Jego kandydaturę zgłosił John Adams z Massachusetts. Kierował się on jednak kwestiami politycznymi, a nie umiejętnościami wojskowymi przyszłego prezydenta (wcześniej dowodził on milicją, a nie oddziałami wojska). Adamsowi i koloniom północnym zależało na poparciu Wirginii i innych kolonii południowych. Do pozycji Naczelnego Dowódcy aspirował John Hancock z Massachusetts. Późniejsze problemy na linii Washington – Kongres wynikały m.in. z aspiracji Hancocka, prezydenta Kongresu (1775-77) i pierwszego sygnatariusza Deklaracji Niepodległości.

Historycy mają odmienne opinie, co do jego zdolności dowódczych. Unikał wielkich, masowych bitew. Niemniej jednak znał silne i słabe strony przeciwników. Potrafił taktycznie wycofać się, a następnie z znienacka zaatakować. Poziom moralny różnorodnej armii pozostawiał wiele do życzenia. 3 sierpnia 1776 generał Washington wydał rozkaz ograniczenia używania przekleństw i obraźliwych słów: W przeciwnym razie – brzmiał rozkaz – nie możemy mieć nadziei na błogosławieństwo Niebios dla naszej armii.

W trakcje wojny o niepodległość po cywilnemu przejeżdżał obok grupy żołnierzy budujących redutę, których dowódca głośno pokrzykiwał, lecz nie pomagał. Zapytany przez generała Washingtona (nie poznał go), dlaczego nie pomaga swoim żołnierzom odpowiedział: Jestem kapralem, panie. Washington zsiadł z konia i pomógł budować redutę, dodając na koniec: Panie kapralu, następnym razem, kiedy pan będzie miał problemy z wykonaniem zadania, proszę się zwrócić do Naczelnego Wodza, to ponownie przyjadę i pomogę panu (dopiero wtedy kapral rozpoznał generała).

Wojna zakończyła się 18 października 1781 pod Yorktown. Dowódca wojsk brytyjskich Charles Cornwallis widząc przygniatającą przewagę wojsk amerykańskich i francuskich poddał się. Wśród historyków istnieją rozbieżności, co do okoliczności samego podpisania kapitulacji. Część historyków twierdzi, że Cornwallis osobiście złożył swoją szpadę na ręce Washingtona. Inni, że Cornwallis był w tym czasie chory i nie mógł tego zrobić. Natomiast pewne jest, że Washington odmówił przyjęcia szpady lorda Cornwallisa i nakazał by to generał Benjamin Lincoln odebrał szpadę. Lincoln w 1780 został zmuszony pod Charleston do kapitulacji i złożenia szpady; w ten sposób Washington dał szansę generałowi na uzyskanie osobistej satysfakcji.

Po podpisaniu aktu kapitulacji, Washington zaprosił oficerów brytyjskich na kolację, podczas której francuski generał Rochambeau wzniósł toast:

Rochambeau (Francja): Za Stany Zjednoczone.

Washington (USA): Za króla Francji.

Cornwallis (Anglia): Za króla.

Washington (USA): ... Anglii. Ograniczmy go do Anglii, a wypiję pełny kielich.

W 1782 w Stanach Zjednoczonych wybuchały bunty przeciw podatkom, polityce gospodarczej władz, a żołnierze domagali się wypłat zaległego żołdu. Zwolennicy silnej władzy wykonawczej proponowali by George Washington koronował się na króla Stanów Zjednoczonych. Przyszły prezydent zdecydowanie sprzeciwiał się temu pomysłowi, który uważał za odrażający.

2 listopada 1783 wydał żołnierzom pożegnalne rozkazy, a 23 grudnia złożył Kongresowi dowództwo.

[edytuj] Kariera polityczna

Początek jego kariery politycznej nie był udany. Dwukrotnie bez powodzenia kandydował do legislatury stanowej (Hause of Burgesses). Te niepowodzenia nauczyły go techniki wyborczej. Na udaną kampanię w 1758 przeznaczył 40 galonów ponczu rumowego, 28 gal wina, 26 gal piwa, 6 gal madery i 3,5 gal brandy. Wygrał stosunkiem 310 głosów do 45. Od tego czasu, Washington wygrywał już wszystkie wybory.

[edytuj] Kongres Kontynentalny

W 1774 został wybrany do 1. Kongresu Kontynentalnego, a od 1775 w 2. Kongresie jako delegat Wirginii.

[edytuj] Konwencja konstytucyjna

W maju 1787 w Filadelfii zebrała się konwencja konstytucyjna, która miała opracować treść konstytucji. Washington został jednogłośnie wybrany na przewodniczącego konwencji.

Podczas dyskusji dotyczących konstytucyjnych zapisów na temat sił zbrojnych jeden z delegatów zaproponował, by armia liczyła maksymalnie pięć tysięcy żołnierzy. Washington – jako przewodniczący nie mógł zabierać głosu – szepnął do delegata siedzącego obok: Byłoby o wiele lepiej, aby zgłoszono poprawkę do wniosku, że obce siły zbrojne dokonujące inwazji Stanów Zjednoczonych nie powinny liczyć więcej niż trzy tysiące żołnierzy.

[edytuj] Prezydent Stanów Zjednoczonych

Gabinet George'a Washingtona (1789-1797)
Urząd	Nazwisko	Kadencja
Prezydent	George Washington	1789-1797
Wiceprezydent	John Adams	1789-1797
Sekretarz Stanu	John Jay	1789-1790
	Thomas Jefferson	1790-1793
	Edmund Randolph	1794-1795
	Timothy Pickering	1795-1797
Sekretarz Skarbu	Alexander Hamilton	1789-1795
	Oliver Wolcott, Jr.	1795-1797
Sekretarz Wojny	Henry Knox	1789-1794
	Timothy Pickering	1795-1795
	James McHenry	1796-1797
Prokurator Generalny	Edmund Randolph	1789-1794
	William Bradford	1794-1795
	Charles Lee	1795-1797
Poczmistrz Generalny	Samuel Osgood	1789-1791
	Timothy Pickering	1791-1795
	Joseph Habersham	1795-1797

[edytuj] Prezydentura

W wyborach prezydenckich w 1789 roku, które odbyły się 4 lutego, po wejściu w życie Konstytucji, został jednogłośnie wybrany na pierwszego Prezydenta Stanów Zjednoczonych. Zaprzysiężenie odbyło się 30 kwietnia w ówczesnej stolicy Stanów Zjednoczonych – Nowym Jorku – w Federal Hall. Zaprzysiężenia dokonał Robert R. Livingston, kanclerz stanu Nowy Jork. Uroczystość uświetniło 13 salw armatnich (13 stanów założycieli). Po zaprzysiężeniu wziął udział w nabożeństwie w St. Paul's, a wieczorem wraz z przyjaciółmi podziwiał iluminowane miasto oraz pokazy sztucznych ogni. Po tych – zakrojonych na szeroką skalę – uroczystościach, Washington napisał w liście do przyjaciół: Obawiam się wielce, że moi rodacy oczekują zbyt wiele ode mnie.

Co ciekawe – choć był jednym z bogatszych ówczesnych Amerykanów – by udać się na uroczystość zaprzysiężenia – musiał zaciągnąć pożyczkę 600 funtów u Richarda Conwaya z Alexandrii. W liście do niego stwierdził, że nieurodzaj nadszarpnął jego finanse, a ziemia – którą był gotów sprzedać – nie przyniesie odpowiedniej kwoty. Był to jedyny przypadek, kiedy Washington musiał pożyczyć na procent.

Po wyborze na prezydenta w Kongresie odbyła się dyskusja na temat, jak zwracać się do prezydenta. Zgłaszano wiele propozycji, m.in.: "Jego Wyborcza Mość", "Jego Wyborcza Wysokość", "Jego Wysokość Prezydent Stanów Zjednoczonych i Protektor Ich Praw", "Wasza Wielkość", "Jego Wysokość Prezydent-Generał", "Jego Wysokość". Proponowano także by używać zwrotów "Ekscelencja", "Czcigodność" lub po prostu "Pan". Tę ostatnią propozycję zgłosił Thomas Jefferson, prezydent w latach 1801-09. Zdecydowano się na prostą i obowiązującą do dziś formułe: President of the United States (Prezydent Stanów Zjednoczonych).

Podczas wyborów w 1792 roku został ponownie wybrany na drugą kadencję, również jednogłośnie. Przysięgę złożył 4 marca 1793 w Pennsylvania State House, a odebrał ją sędzia Sądu Najwyższego William Cushing. Data 4 marca była do 1933 datą Dnia Inauguracji amerykańskich prezydentów.

17 września 1796 wygłosił przemówienie pożegnalne, w którym ogłosił, iż nie zamierza kandydować na trzecią kadencję, uznając to za niedemokratyczne. Wyznaczył tym niepisaną tradycję dwu kadencyjności. Należy przypomnieć, że Konstytucja nie ograniczała maksymalnej liczby kadencji Prezydenta. Dopiero uchwalenie 22. Poprawki w 1947 uregulowało prawnie tę kwestię; było to podyktowane faktem iż Franklin Delano Roosevelt w 1940 został wybrany na trzecią, a w 1944 na czwartą kadencję.

Z urzędu ustąpił 3 marca 1797 – po 7 latach i 308 dniach – kiedy to dotychczasowy Wiceprezydent John Adams został zaprzysiężony na 2. Prezydenta USA.

Warto wspomnieć, że przez cały okres urzędowania nie przyjmował (zapisanej konstytucyjnie) pensji prezydenckiej; jak wcześniej wspomniano był bogatym człowiekiem. Kiedy w 1790 przeniesiono stolicę kraju do Filadelfii Kongres zaproponował zakup prezydenckiej rezydencji. Washington oświadczył, że tylko wtedy gdy sam go wynajmie; za 3 tysiące dolarów rocznie wynajął dom od Roberta Morrisa, któremu zresztą proponował urząd Sekretarza Skarbu.

[edytuj] Etykieta prezydenta

George Washington przywiązywał wagę do atrybutów etykiety dworskiej. Żółty powóz, 14 białych służących, 7 niewolników, lokaje w perełkach i odpowiednich strojach dworskich; miało to dodać powagi urzędu i rezydencji, a także robić wrażenie na dyplomantach.

Uważał, że jako prezydent, nie powinien uczestniczyć w najostrzejszych i najpoważniejszych sporach politycznych. Wielu polityków nie popierało tego stylu rządzenia: John Adams (jego następca) nazwał go starym baranim łbem, a Thomas Jefferson (trzeci prezydent) powiedział kiedyś: Te przeklęty jego zalety szkodzą interesom kraju.

Zdawał sobie sprawę z braków w swoim wykształceniu. Nie znał żadnego obcego języka, toteż odmówił wizyty we Francji, ponieważ uznał, że porozumiewanie się za pomocą tłumacza skompromituje go.

[edytuj] Dokonania

18 września 1793 wmurował kamień węgielny pod budowę Kapitolu, siedziby federalnej władzy ustawodawczej na terenie Federal City (później Washington D.C.), wyodrębnionego miasta, terytorialnie niezależnego od żadnego stanu i będącego pod jurysdykcją władzy federalnej.

Jego głównym osiągnięciem było wzmocnienie władzy federalnej młodego państwa, włączenie Karty Praw (pierwsze dziesięć Poprawek do Konstytucji w 1791), a także rozwój gospodarki czy niewikłanie się w konflikty europejskie. Dlatego też, gdy wybuchła wojna pomiędzy Wielką Brytanią a Francją nie posłuchał ani sekretarza stanu Thomasa Jeffersona, który optował za Francuzami, ani sekretarza skarbu Alexandra Hamiltona, zwolennika Brytyjczyków, i nie pozwolił wciągnąć kraju w wojnę.

Żywo interesował się ideą zbudowania miasta federalnego (Federal City; dziś znanego jako Washington D.C.). Już na emeryturze (w 1798) zakupił (za 963 dolary) dwie działki w planowanym mieście.

[edytuj] Nominacje do Sądu Najwyższego

George Washington nominował dziesięciu sędziów Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych (w tym aż trzech prezesów Sądu):

• (1) James Wilson (5 października 1789)
• (2) John Jay (19 października 1789) – 1. Prezes
• (3) William Cushing (2 lutego 1790)
• (4) John Blair (2 lutego 1790)
• (5) John Rutledge (15 lutego 1790)
• (6) James Iredell (12 maja 1790)
• (7) Thomas Johnson (6 kwietnia 1792)
• (8) William Paterson (11 marca 1793)
• (5) John Rutledge (12 sierpnia 1795) – 2. Prezes^[1]
• (9) Samuel Chase (4 lutego 1796)
• (10) Oliver Ellsworth (8 marca 1796) – 3. Prezes

[edytuj] Życie po prezydenturze

Po zakończeniu prezydentury, George Washington powrócił do swojej posiadłości Mount Vernon. 11 lipca 1798 prezydent John Adams mianował go generałem-porucznikiem i naczelnym dowódcą armii amerykańskiej na wypadek wojny. Nominację tę przyjął dwa dni później.

14 grudnia 1799 ciężko zachorował: miał problemy z oddychaniem (prawdopodobnie zapalenie tchawicy lub płuc). Choć jego osobisty lekarz James Craik próbował go ratować, Washington zmarł tuż przed 23:00 w swojej posiadłości w Mount Vernon w stanie Wirginia. Miał 67 lat i 245 dni. Pochowano go w trumnie z drzewa mahoniowego; wraz z żoną spoczywa w Mount Vernon. Jego to swoiste sanktuarium dla Amerykanów, które jest liczne odwiedzane. Podczas wojny secesyjnej jego posiadłość była terenem neutralnym i żaden uzbrojony żołnierz nie mógł na nią wejść.

[edytuj] Życie prywatne

Na temat spraw sercowych Washingtona napisano wiele książek. Wiadomo, że jako młodzieniec wielokrotnie zakochiwał się. Oświadczył się także pannie Betsy Fauntleroy, jednak nie został przyjęty.

Jego wielką miłością byłą Sally Cary Fairfax, żona przyjaciela i sąsiada – George'a Williama Fairfaxa. Uchodziła za piękną kobietę, jednak nie wiadomo pomimo flirtów, odwzajemniała uczucia Washingtona. Po śmierci pani Fairfax znaleziono kilka listów miłosnych przyszłego prezydenta z czasów wojny z Indianami i Francuzami (gdy był już zaręczony z przyszłą żoną). Historycy są zgodni, że miłość ta nigdy nie została skonsumowana. Po ślubie Washingtona z Marthą, państwo Fairfax często gościli w Mount Vernon; podobnie jak Washingtonowie w ich domu. Tuż przed śmiercią Washington napisał ostatni list do Sally: Najszczęśliwszych chwil mego życia, które spędziłem w pani towarzystwie, nie wymazał z mojej pamięci czas.

W wieku 26 lat, 6 stycznia 1759 ożenił się z Martha Dandridge Custis, uważaną za najbogatszą wdowę Wirginii. Niebyła jednak osobą wykształconą: nie potrafiła nawet napisać listu (często to Washington pisał w jej imieniu). Martha miała już dwoje dzieci z poprzedniego małżeństwa (dwoje innych zmarło nim wyszła za Washingtona). W momencie chwili jej syn John Parke miał 6 lat, a córka Martha 4 lata; oboje dzieci zostały zaadoptowane przez ojczyma. Martha, kaleka, zmarła w dzieciństwie. John Parke ożenił się, walczył w wojnie o niepodległość pod rozkazami swojego ojczyma; zmarł w 1781 na febrę podczas oblężenia Yorktown. Państwo Washington nie mieli własnych dzieci. Przeżył z nią 40 lat i 342 dni. Pierwsza Dama żyła jeszcze 2 lata i 159 dni po śmierci męża.

[edytuj] Mity o ojcu narodu

Z upływem lat o Washingtonie narodziło się wiele mitów i legend. Stany Zjednoczone, dopiero tworzące się państwo, potrzebowało bohaterów narodowych, wzorów do naśladowania. Pierwszy Prezydent, ojciec narodu, był idealizowany przez Amerykanów, o czym może świadczyć pewna legenda na jego temat:

Mały George był wyjątkowo psotnym, ale prawdomównym dzieckiem. Pewnego dnia wziął siekierę i ściął – rosnące przed domem – drzewo wiśniowe. Kiedy jego ojciec wrócił do domu, wpadł wściekłość. Ojcze – powiedział George – nie mogę skłamać. To ja ściąłem drzewo. Ojciec tak uradował się uczciwością syna, że darował mu karę.

Do dziś George Washington jest dawany młodym Amerykanom za przykład prawdomówności:

– Mamo, czy ludzie, którzy kłamią, nigdy nie idą do nieba?

– Oczywiście, synku.

– To musi być smutno w niebie. Jest tam tylko Bóg i George Washington.

Historyjki te mają świadczyć o wrodzonej integralności charakteru i uczciwości prezydenta. Faktem jest, że jego przeciwnicy polityczni nigdy nie kwestionowali jego uczciwości.

[edytuj] Ciekawostki

Ta sekcja może zawierać informacje trywialne, plotkarskie i tym samym niepotrzebne w artykule encyklopedycznym. Staraj się integrować ciekawostki z główną treścią artykułu. Po oczyszczeniu tej sekcji możesz usunąć szablon. Potrzebę wpisania ciekawostek możesz omówić w dyskusji artykułu.

[edytuj] Czy wiesz, że...

George Washington był:

• jedynym prezydentem, którego uroczystość inauguracji odbyła się w dwóch różnych miastach (Nowy Jork 1789 i Filadelfia 1793),
• jedynym prezydentem, który nie mieszkał w Waszyngtonie,
• jedynym prezydentem, który został wybrany jednogłośnie (dwukrotnie) przez Kolegium Elektorów
• pierwszym prezydentem, którego sylwetka znalazła się na znaczku pocztowym (wprowadzony do obiegu 1 lipca 1847),
• jednym z dwóch (obok Jamesa Madisona) prezydentów, którzy byli sygnatariuszami Konstytucji USA,
• prezydentem, który mianował największą liczbę sędziów Sądu Najwyższego USA (10).

[edytuj] Kontakty z Polakami

O ile wiadomo Washington poznał czterech Polaków. Byli to: Tadeusz Kościuszko, Julian Ursyn Niemcewicz, Kazimierz Pułaski i Tomasz Kajetan Węgierski. Pułaski walczył u boku Washingtona już w lipcu 1777 r. Kościuszko został zatrudniony jako saper w randze pułkownika do prac na rzece Delaware, ale Washingtona poznał dopiero w 1778 r. Węgierski zjawił się w Stanach już po ich wyzwoleniu (1783), natomiast Niemcewicz poznał Washingtona w 1798 r., na rok przed jego śmiercią.

[edytuj] Data urodzenia

Według kalendarza juliańskiego, data urodzenia Washingtona to 11 lutego. W 1752, a więc za życia Washingtona, wprowadzono w Wielkiej Brytanii gregoriańską rachubę czasu – tu data urodzenia to 22 lutego. Dodatkowo obowiązywał w roku urodzenia Washingtona angielska rachuba lat – rok rozpoczynał się 25 marca. Również w 1752 zmieniono w Wielkiej Brytanii datę początkową roku na 1 stycznia. Tak więc data urodzenia Georga Washingtona wg rachuby obowiązującej w owym czasie to 11 lutego 1731, według obecnej – 22 lutego 1732.

[edytuj] Stan zdrowia

Był kiepskiego zdrowia. Przeszedł wiele chorób; niemalże całe życie uskarżał się. Miał zapadniętą klatkę piersiową (po gruźlicy), a na ciele ślady po przebytej ospie.

Przez całe życie miał problemy z zębami, o których wiele pisał w prywatnych notatkach. Już w wieku 57 lat stracił wszystkie zęby. Pod koniec wojny o niepodległość poznał francuskiego dentystę, który wykonał dla niego sztuczną szczękę z kła nosorożca. Choć miał ich kilka, nie był z nich zadowolony, bowiem były ciężkie i niewygodne. Unikał publicznych wystąpień i rzadko się uśmiechał, w obawie, że szczęka wypadnie. Jedna z jego sztucznych szczęk była zaprezentowana podczas Światowej Wystawie w Chicago w 1933.

[edytuj] Bibliografia

• Pastusiak L., Człowiek-pomnik [w:] Anegdoty prezydenckie, Zebrzydowa 1991.

Przypisy

[edytuj] Zobacz też

• Apoteoza Waszyngtona
• USS George Washington (CVN-73) – lotniskowiec
• Ojcowie-założyciele Stanów Zjednoczonych

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Biografia w Biographical Directory of the United States Congress (en)
• Biografia Biały Dom (en)