Julian Ursyn Niemcewicz
Z Wikipedii
Julian Ursyn Niemcewicz | |
Rawicz |
|
Data urodzenia | 16 lutego 1758 |
Miejsce urodzenia | Skoki |
Data śmierci | 21 maja 1841 |
Miejsce śmierci | Paryż |
Julian Ursyn Niemcewicz herbu Rawicz (ur. 16 lutego 1758 w Skokach koło Brześcia Litewskiego, zm. 21 maja 1841 w Paryżu) - polski dramaturg, powieściopisarz, poeta i pamiętnikarz.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Pochodził ze średniozamożnej rodziny szlacheckiej (później jednego z najbogatszych rodów Polesia). Ukończył warszawski Korpus Kadetów. Był adiutantem Adama Kazimierza Czartoryskiego. Zwiedził Francję, Anglię i Włochy. Poseł inflancki Sejmu Wielkiego, aktywny członek Stronnictwa Patriotycznego, współautor (z Hugonem Kołłątajem) projektu Konstytucji 3 Maja. W 1791 był jednym z założycieli Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej. Po zwycięstwie Targowicy przebywał na emigracji w Niemczech. Sekretarz Tadeusza Kościuszki podczas insurekcji kościuszkowskiej. Został wzięty do niewoli po bitwie pod Maciejowicami i osadzony w Twierdzy Pietropawłowskiej w Petersburgu. W 1796 roku uwolniony przez cara Pawła I, razem z Kościuszką udał się do USA, gdzie zamieszkał ożeniony z Amerykanką. W latach 1802-1804 odwiedził Polskę, w 1807 wrócił do kraju. Od 1822 osiadł w swych dobrach w podwarszawskim Ursynowie (które chciał nazwać nota bene Ameryka), wprowadził tam nowoczesne metody ogrodnictwa i bez reszty oddał się tam twórczości literackiej. Pełnił urząd sekretarza senatu w Księstwie Warszawskim i Królestwie Kongresowym. Podróżował po kraju jako wizytator szkół. Członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk od 1802, a od 1826 jego prezes. Przeciwnik konspiracji, a zwolennik legalizmu. Po wybuchu powstania listopadowego w 1830 wyjechał w misji dyplomatycznej do Londynu. Od 1833 w Paryżu związany ze stronnictwem Adama Jerzego Czartoryskiego. Członek władz Związku Jedności Narodowej. [1] Był prezesem Wydziału Historycznego Towarzystwa Literackiego w Paryżu.[2] Został pochowany na cmentarzu des Champeaux w Montmorency.
[edytuj] Utwory
- Władysław pod Warną - tragedia 1788
- Kazimierz Wielki - tragedia 1792
- Powrót posła - komedia polityczna 1791
- Fragment Biblii Targowickiej - paszkwil polityczny
- Na hersztów targowieckich - paszkwil polityczny
- Podróże historyczne po ziemiach polskich Czytaj
- Śpiewy historyczne - jedna z najpopularniejszych książek polskich XIX wieku na, której wychowywały się pokolenia młodzieży
- Dzieje panowania Zygmunta III, króla polskiego, w[ielkie]go xięcia litewskiego, ruskiego, pruskiego, [...] dziedzicznego króla Szwedów, Gotów i Wandalów.
utwór w PBI Czytaj w google books
Ponadto liczne pamiętniki z każdego okresu życia.