Historia

E Vicipaedia

Porta·Vicipaediae · Scientiae·Humanae
Archaeologia · Civilitas · Geographia · Historia · Ius · Linguistica · Oeconomia · Philosophia · Psychologia · Sociologia

Migratio populorum eventus historicus erat.

Verbum latinum historia (-ae, f.) e verbo Graeco ἱστορία ("historia") provenit. Historia res generales de praeterito et res de societatibus humanis praeteritis complectitur, e.g. "historia geologica orbis terrarum", et "historia rerum antiquarum Romanarum." Res, quae tempore ante historiam acciderunt, praehistorica appellantur.

Verbum historia quoque significat disciplinam scientificam quandam, quae res praeteritas scrutitur et curat ipsa de actis conservandis reliquiisque. Res illas non solum enumerat, sed etiam intellegere quaerit. Exempla quaestionum historicarum:

Quid erat causa illius belli civilis?
Quid erat causa occasus Imperii Romani?
Quae erant consecutiones inventionis scripturae?

Fontes quibus rerum gestarum scriptores utuntur sunt varii:

Acta scripta (id est archivum) et impressa: libri, epistulae, inscriptiones, et cetera;
Colloquia ("historia verbo tradita");
Res a viris archaeologicis inventae.

Historia ipsa etiam mores temporarii habet.

[recensere] Aetates

Praehistoricum aevum, quae aetas est antequam ars scribendi inventa est.
- Palaeolithicum, id est antiquius aevum in quo homines saxis utabantur.
- Mesolithicum, quo in aevo homines quoque saxis utabantur.
- Neolithicum, quo in aevo homines primos agros cultabant.
- Aevum cupri
- Aevum aeris, quo in aevo bellum Troianum accidit.
- Aevum ferri
Aevum antiquum, quod est aetas post inventionem artis scribendi usque ad tempus populorum migrationis et finem Imperii Romani occidentalis.
- Roma antiqua
- Historia Sinica (aut China)
- Historia Aegypta
- Historia Hunnica
- Historia Nubica
- Historia Abyssinica
- Historia Coreensis
- Historia Graeca
  - Graecia Archaica
  - Graecia Classica
- Historia Mesopotamica
  - Historia Sumerica
  - Historia Babylonica
- Historia Israelica
- Historia Persiae
- Historia Indica
- Historia Iaponica
  - Imperium Iaponium
    - Imperatores Iaponi
- Historia Macedonica antiqua
- Imperium Romanum
  - Imperatores Romani
- Historia Punica
- Historia Germanica
  - Imperium Romanum Sacrum
    - Imperatores Romani Sacri
- Historia Gallorum
- Historia Hispanica
Medium aevum, quod est aetas post finem Imperii Romani occidentalis usque ad Christophori Columbi navigationem ad Americam anno 1492.
- Historia Britannica Hiberniaque
  - Historia Anglica
  - Historia Scotica
  - Historia Cambrica
- Historia Italica
- Historia Slavica
  - Historia Serbica
- Historia Tibetensis
- Historia Turcensis
  - Imperium Othomanum
  - Respublica Turciae
- Historia Macedonica moderna
- Historia Polonica
Novum aevum, quod est aetas a Christophori Columbi navigatione ad Americam usque ad tempus nostrum.
- Historia Americae
- Historis Brasiliensis
- Historia Canadae
  - Dominio de Canada
- Revolutio Franciae
- Historia Mexicensis
- Historia Australiae
- Bella Coitionum
- Historia Novae Zelandiae
- Bellum Orbis Terrarum I
- Bellum Orbis Terrarum II
- Bellum Vietnamense
- Bellum civile Angoliae
- Bellum Sinus Persici
- Bellum Sinus Persici Secundum sive Bellum Iraca
Centum Maximi Eventus Millennii Secundi
Centum Maximae Personae Secundi Millennii
Index maximarum urbium per historiam