Bolivia

E Vicipaedia

República de Bolivia (Hispanice), Bulibya Republika (Quechice), Wuliwya Suyu (Aymarice), Tetã Volivia (Guaranice)


(Vexillum)	(Insigne)

Sententia nationalis: Unio vis est

(Hispanice: La unión es la fuerza)

Lingua

Hispanica, Quechica, Aymara et Guaranica

Gentilitium

Bolivianus, -a

Caput

Sucre, Paxia

Praeses

Evus Morales

Area
- Totalis
- % aqua

locum 17
1,098,580 km²;
1.4%

Numerus incolarum
- Totales (2005)
- Spissitudo

locum 85
8,586,443
8/km²

Nummus

Bolivianum

Zona horaria

UTC -4

Hymnus nationalis

Bolivanos el hado principio

Interretis dominium

.bo

Praefixum telephonicum

591

Socius inter: CCA, CN, CAN

Bolivia^[1] est natio in America Meridionali. Finitimae sunt nationes Brasilia Septemtrione et Oriente, Paraguaia et Argentina Meridie, Chilia et Peruvia Occidente. Capita Sucre et Paxia (Hispanice; La Paz) habet. Sine litore natio est, cum ponderis paupertate et parvis socialibus indicibus. Quoque secundum maximum depositum gasii naturalis continentis possidet, quem solum Venetiola superat.

Index

1 Historia
2 Politia
3 Divisio administrativa
4 Geographia
5 Oeconomia
6 Demographia
- 6.1 Religio
- 6.2 Linguae
7 Notae
8 Vide etiam

[recensere] Historia

Bolivia locus ubi magnae Indigenae civilizationes creverunt fuit, quarum praecipuissima civilizatio Tihuanaca fuit. Imperii Incaici pars saeculo XV facta est. Saeculo XVI Hispanis hic adventis, Bolivia, copiosa in argenteis depositis, viceregno Peruviano et postea viceregno Argyropolitano adiuncta est.

Pugna pro independentia anno 1809 incepit, sed pars Hispaniae usque ad annum 1825 mansit, cum a Simone Bolívar liberata est de quo nomen suum cepit. Post brevem coniunctionem cum Peruvia, Bolivia plane independens facta est. Sequentibus annis, Bolivia partem sui territorii ob vendita et ob bellum amisit. Praeciporum unum Bellum Pacifici est.

Bolivia culturalibus socialibusque problematibus occurrit, et per annos innumeras eversiones et seditiones militares passa est. Anno 1980, democratia post consilii militaris amotionem restituta est.

[recensere] Politia

Paxia caput politicum Boliviae est.

Constitutio Boliviana anni 1967, anno 1994 recognita, systema aequatum inter potestates exsecutivam, legisferam et iudicialem praevidet. Traditionaliter fortis exsecutiva, nihilominus, Congressum, cuius munus lesgislationi ex exsecutiva originariae disceptandae et probandae generatim circumscribitur, umbrare solet. Iudicialis ramus, a Supremo Tribunale et a departamentalibus inferioribusque tribunalibus compositus, corruptione et inefficacia valde corroditur. Per emendationes in constitutione anno 1994 factas, et per subsequentes leges, gubernatio correctiones quae vim ut ingentes in iudiciariis systematis litibusque sint habet inchoavit.

Boliviana novem departamenta maiorem autonomiam acceperunt propter legem Decentralizationis Administrativae anni 1995, quamquam principales administratores departamentales adhuc a gubernatione centrali nominantur. Urbes et communia Boliviana a praefectoribus et consiliis directe electis gubernantur.

Comitia municipalia nonis Decembribus anni 2004 facta sunt ubi consilia quinquennibus mandatis electa sunt. Lex Participationis Popularis Aprilis anni 1994, significativam nationalium acceptorum portionem in autarkeias usui discretionali distribuens, ut communitates antea neglectae magnas ameliorationes in suis infrastructuris et diaconiis obtinerent permisit.

Quamquam hoc systema, Bolivia problemata generis socio-oeconomica valde gravibus ostendit et ultimis annis ob sollicitationem maioris autonomiae e suis departamentis, suos gubernatores eligere in animo habentibus, aggravata sunt.

[recensere] Divisio administrativa

Bolivia in novem departimenta sive praefecturas (Hispanice; departamentos) divisa est. Omnia departimenta in provincias quae in municipia (Hispanice; municipios) subdividuntur subdivisa est:

	Departimentum cum nomine Latinizato (Hispanice, Aymarice, Guaranice et Quechice)	Caput Latine Hispanice, Aymarice, Guaranice et Quechice)	Provinciae Latine Hispanice, Aymarice, Guaranice et Quechice)	Caput Latine Hispanice, Aymarice, Guaranice et Quechice)
	*Departimentum Benianum (Hisp. et Que.; Beni, Aym.; Wini)*	Trinitas (Hisp.; Trinidad, Aym. et Que.; Kimsantin)	Consaeptum (Hisp. et Que.; Cercado et Aym.; Sirkadu)	Sanctus Xaverius (Hisp.; San Javier)
			Antonius Vaca Díez (Hisp., Aym. et Que.; Antonio Vaca Díez)	Ripa Superior (Hisp., Aym. et Que.; Riberalta)
			Imperator Iosephus Ballivián Segurola (Hisp., Aym. et Que.; José Ballivián Segurola)	Sancti Reges (Hisp. et Que.; Santos Reyes)
			Iacuma (Hisp.; Yacuma, Aym. et Que.; Yakuma)	Sancta Ana Iacumensis (Hisp.; Santa Ana de Yacuma)
			Moxi (Hisp. et Que.; Moxos et Aym.; Muxus)	Sanctus Ignatius Moxensis (Hisp. et Que.; San Ignacio de Moxos)
			Marbanum (Hisp. et Que.; Hisp., Aym. et Que.; Marbán)	Lauretum (Hisp. et Que.; Loreto)
			Mamoria (Hisp.; Mamoré, Que.; Mamuriy et Aym.; Mamore)	Sanctus Ioachim (Hisp.; San Joaquín)
			Iténez	Magdalena
	Chuquisaca (Hisp.; Chuquisaca, Aym.; Chuquisaka et Que.; Chuqichaka)	Sucre (Hisp.; Sucre, Aym.; Sukri et Que.; Chuqichaka)
			Oropeza (Hisp.; Oropeza et Aym. et Que.; Urupisa)	Sucre (Hisp.; Sucre, Aym.; Sukri et Que.; Chuqichaka)
			Ioanna Azurduy de Padilla (Hisp.; Juana Azurduy de Padilla, Aym.; Asurduy et Que. Asurtuy)	Azurduypolis (Hisp.; Azurduy et Que.; Asurtuy)
			Iacobus Zudáñez (Hisp.; Jaime Zudáñez, Aym.; Sudañes et Que.; Sutañis)	Zudannezpolis (Hisp. Villa Zudáñez)
			Tomina (Hisp.; Tomina et Aym. et Que.; Tumina)	Padilla
			Ferdinandus Siles (Hisp., Aym. et Que.; Hernando Siles)	Mons Acutus (Hisp., et Aym.; Monteagudo)
			Yamparáez (Hisp.; Yamparáez, Aym.; Yamparaiyis et Que.; Yamparayis)	Tarabucum (Hisp.; Tarabuco et Que.; Tarapuku)
			Cintia Septemtrionalis (Hisp.; Nor Cinti, Aym.; Nor Sinti et Que.; Chinchay Sinti)	Camargopolis (Hisp.; Camargo et Que.; Kamarqu)
			Cintia Meridionalis (Hisp.; Sud Cinti, Aym.; Sur Sinti et Que.; Uralan Sinti)	Camataquia (Hisp.; Camataqui et Que.; Kamataki)
			Belisarius Boeto (Hisp., Aym. et Que.; Belisario Boeto)	Serranopolis (Hisp.; Villa Serrano et Que.; Urqu-urqu)
			Ludovicus Calvo (Hisp., Aym. et Que.; Luis Calvo)	Urbs Victorii Guzmán (Hisp. et Que.: Villa Vittorio Guzmán)
	*Cochabamba (Hisp.: Cochabamba, Aym.; Kuchawampa* et Que.; Quchapampa)**	Cochabamba (Hisp.: Cochabamba, Aym.; Kuchawampa et Que.; Quchapampa)
			Arania (Hisp. et Aym.; Arani et Que.; Jarani)	Arania (Hisp. et Aym.; Arani et Que.; Jarani)
			Stephanus Arce (Hisp., Aym. et Que.; Esteban Arce)	Tarata
			Arquia (Hisp.; Arque, Aym.; Arki et Que.; Arqi)	Arquia (Hisp.; Arque, Aym.; Arki et Que.; Arqi)
			Aiopaia (Hisp.; Ayopaya et Aym. et Que.; Ayupaya)	Anexartesiopolis (Hisp.; et Que.; Villa Independencia)
			Narcissus Campero (Hisp.; Campero et Aym. et Que.;Kampiru)	Aiquilia (Hisp.; Aiquile, Aym.; Aiquili et Que.; Aykili)
			Capinota (Hisp.; Capinota, Aym. et Que.;Kapinuta)	Capinotapolis (Hisp.; Villa Capinota et Aym., et Que.; Kapinuta)
			Consaeptum (Hisp. et Que.; Cercado et Aym.; Sirkadu)	Cochabamba (Hisp.: Cochabamba, Aym.; Kuchawampa et Que.; Quchapampa)
			Carrasco (Hisp. et Que.; Carrasco, et Aym.; Karasku)	Totora (Hisp.; Totora et Que.; Tutura)
			Chaparia (Hisp. et Aym.; Chapare et Que.; Chapariy)	Sacaba (Hisp. Sacaba et Aym. et Que.; Sakawa)
			Germanus Jordán (Hisp., Aym. et Que.; Germán Jordán)	Cliza (Hisp.; Villa Cliza et Que.;Klisa)
			Mizquia (Hisp.; Mizque, Aym.; Miski et Que.;Misk'i)	Mizque (Hisp.; Mizque, Aym.; Miski et Que.;Misk'i)
			Punata	Punata
			Quillacollum (Hisp.; Quillacollo, Aym.; Killakullu et Que.; Killaqullu)	Quillacollum (Hisp.; Quillacollo, Aym.; Killakullu et Que.; Killaqullu)
			Tapacaria (Hisp.; Tapacarí, Aym.; Tapakari et Que.; Tapaqari)	Tapacaria (Hisp.; Tapacarí, Aym.; Tapakari et Que.; Tapaqari)
			Bolivaria (Hisp., Aym. et Que.; Bolívar)	Bolivaropolis (Hisp., Aym. et Que.; Bolívar)
			Tiraquia (Hisp.; Tiraque, Aym.; Tiraki et Que.; Tiraqi)	Tiraquia (Hisp.; Tiraque, Aym.; Tiraki et Que.; Tiraqi)
	*Paxia (Hisp. et Gua.; La Paz, Aym.; Chuqiyapu, et Que.; Chuqiyapu)*	Paxia (Hisp. et Gua.; La Paz, Aym.; Chuqiyapu, et Que.; Chuqiyapu)
			Aroma (Hisp.; Aroma et Aym. et Que.; Aruma)	Sica Sica (Hisp.; Sica Sica et Que.; Sika Sika)
			Baptista Saavedra (Hisp., Aym. et Que.; Bautista Saavedra)	Urbs Ioannis Iosephi Pérez (Hisp.; Charazani et Que.;Charasani)
			Abel Iturralde	Ixiamae (Hisp., Aym. et Que.; Ixiamas)
			Caranavia (Hisp.;Caranavi, Aym.; Karanawi et Que.;Qarañawi)	Caranavia (Hisp.;Caranavi, Aym.; Karanawi et Que.;Qarañawi)
			Heliodorus Camacho (Hisp., Aym. et Que.; Eliodoro Camacho)	Portus Acosta (Hisp.; Puerto Acosta et Que.; Aqusta)
			Franciscus Tamayo (Hisp., Aym. et Que.; Franz Tamayo)	Apolum (Hisp.; Apolo et Que.; Apulu)
			Gualbertus Villaroel (Hisp., Aym. et Que.; Gualberto Villarroel)	Sanctus Petrus de Curahuara Carangarum (Hisp.; San Pedro de Curahuara de Carangas et Que.; Kurawara)
			Ingavia (Hisp.; Ingavi et Aym. et Que.; Inkawi)	Viacha (Hisp.; Viacha et Aym. et Que.; Wiyacha)
			Inquisivia (Hisp.; Inquisivi, Aym.; Inqwisiwi et Que.; Inkisiwi)	Inquisivia (Hisp.; Inquisivi, Aym.; Inqwisiwi et Que.; Inkisiwi)
			Iosephus Manuel Pando (Hisp., Aym. et Que.;José Manuel Pando)	Sanctus Iacobus Machacensis (Hisp.; Santiago de Machaca et Que.; Machaqa)
			Larecaxa (Hisp.; Larecaja, Aym.; Larikaxa et Que.;Lariqaqa)	Sorata (Hisp.; Sorata et Que.; Surata)
			Raimundus Iosephus Loayza (Hisp., Aym. et Que.;José Ramón Loayza	Luribaium (Hisp.; Luribay et Que.; Luriway)
			Andes (Hisp. et Aym.; Los Andes, Que.; Antikuna et Gua.; Andi)	Pucarania (Hisp.; Pucarani et Que.; Pukarani)
			Mancocapacum (Hisp.; Manco Kapac, Aym.; Manku et Que.; Manqu Qhapaq)	Copacabana (Hisp.; Copacabana, Aym.; Qupakawana et Que.; Qupaqhawana)
			Munnecae (Hisp.; Muñecas, Aym.; Muñyka et Que.; Muñiqa)	Chuma
			Iungae Septemtrionales (Hisp. et Aym.; Nor Yungas et Que.; Chinchay Yunka)	Coroicum (Hisp.; Coroico et Aym. et Que.; Quruyqu)
			Omasuii (Hisp.; Omasuyos et Aym. et Que.; Umasuyu)	Achacachia (Hisp.; Achacachi et Que.; Achakachi)
			Pacaxes (Hisp.; Pacajes, Aym.; Pakaxis et Que.; Paqaqi)	Corocorum (Hisp.; Corocoro et Que.; Kurukuru)
			Petrus Domingo Murillo (Hisp., Aym. et Que.; Pedro Domingo Murillo)	Palca (Hisp.; Palca et Que.; Pallqa)
			Iungae Meridionales (Hisp. et Aym.; Sud Yungas et Que.; Uralan Yunka)	Chulumania (Hisp., Aym. et Que.; Chulumani)
	*Orurum (Hisp.; Oruro, Aym.; Ururu* et Que.; Uru-Uru)**	Orurum (Hisp.; Oruro, Aym.; Ururu et Que.; Uru-Uru)
			Atahualpa (Hisp.; Atahuallpa et Aym. et Que.; Atawallpa)	Sabaia (Hisp.; et Que.; Sabaya)
			Carangae (Hisp.; Carangas, Aym.; Karangas et Que.; Qaranqa)	Corquia (Hisp.; Corque)
			Consaeptum (Hisp. et Que.; Cercado et Aym.; Sirkadu)	Orurum (Hisp.; Oruro, Aym.; Ururu et Que.; Uru-Uru)
			Eduardus Avaroa (Hisp., Aym. et Que.; Eduardo Avaroa)	Challapata
			Ladislaus Cabrera (Hisp., Aym. et Que.; Ladislao Cabrera)	Salinae de Garcí Mendoza (Hisp.; et Que.; Salinas de Garcí Mendoza)
			Litus Atacamense (Hisp., Aym. et Que.; Litoral)	Huachacalla (Hisp.; Huachacalla et Que.; Wachaqalla)
			Portus Mytilorum (Hisp., Aym. et Que.; Puerto de Mejillones)	Rivulus (Hisp. et Que.; La Rivera)
			Carangae Septemtrionales (Hisp.; Nor Carangas, Aym.; Nor Karangas et Que.; Chinchay Qaranqa)	Huayllamarca (Hisp.; Huayllamarca et Que.; Wayllamarka)
			Pantaleo Dalence (Hisp., Aym. et Que.; Pantaléon Dalence)	Huanunia (Hisp.; Huanuni et Aym. et Que.; Wanuni)
			Poŏpum (Hisp.; Poopó, Aym.; Puwupu et Que.; Puwpu)	Poŏpum (Hisp.; Poopó, Aym.; Puwupu et Que.; Puwpu)
			Saxama (Hisp.; Sajama, Aym.; Saxama et Que.; Sahama)	Curahuara Carangarum (Hisp. et Que.; Curahuara de Carangas et Aym.; Kori Bara K'araa Ancas)
			Sanctus Petrus Totorae (Hisp., Aym. et Que.; San Pedro de Totora)	Totora (Hisp.; Totora et Que.; Tutura)
			Saucaria (Hisp.; Saucarí, Aym.; Saukari et Que.; Sawkari)	Toletum (Hisp.; Toledo et Que.; Sawkari)
			Sebastianus Pagador (Hisp., Aym. et Que.; Sebastián Pagador)	Sanctus Iacobus Huariensis (Hisp. et Que.; Santiago de Huari)
			Carangae Meridionales (Hisp.; Sud Carangas, Aym.; Sud Karangas et Que.; Uralan Qaranqa)	Santus Iacobus Andamarcensis (Hisp.; Santiago de Andamarca et Que.; Antamarka)
			Thomas Barrón (Hisp., Aym. et Que.; Tomas Barrón)	Eucalyptopolis (Hisp. et Que.; Eucaliptus)
	*Departamentum Pandinum (Hisp. et Que.; Pando, Aym.;Pandu)*	Cobixa (Hisp.; Cobija, Aym.; Kuwixa et Que.; Kuwiha)	Abŭna (Hisp., Aym. et Que.; Abuná	Sancta Rosa Abŭnae (Hisp., Aym. et Que.; Santa Rosa de Abuná)
			Federicus Román (provincia) (Hisp., Aym. et Que.; Federico Román)	Urbs Fortalexiensis (Hisp. et Que.; Fortaleza et Aym.; Phurtalisa)
			Mater Dei (Hisp. et Aym.; Madre de Dios et Que.; Mayutata)	Portus Gonzali Moreno (Hisp., Aym. et Que.; Puerto Gonzalo Moreno)
			Manuripia (Hisp., Aym. et Que.; Manuripi)	Portus Dives (Hisp.; et Que.; Puerto Rico et Aym.; Pwrtu Riku)
			Nicolaus Suárez (Hisp., Aym. et Que.; Nicolás Suárez)	Cobixa (Hisp.; Cobija, Aym.; Kuwixa et Que.; Kuwiha)
border\|75px	*Departamentum Potosium (Hisp.; Potosí, Aym.; Putusi* et Que.; P'utuqsi)**	Potosia (Hisp.; Potosí, Aym.; Putusi et Que.; P'utuqsi)
			Alonsus de Ibáñez (Hisp., Aym. et Que.; Alonso de Ibáñez)	Sacaca (Hisp.; Sacaca, Aym. et Que.; Saqaqa)
			Antonius Quijarro (Hisp., Aym. et Que.; Antonio Quijarro)	Uiunia (Hisp., Aym. et Que.; Uyuni)
			Bernardinus Bilbao (Hisp., Aym. et Que.; Bernardino Bilbao)	Arampampa
			Charcae (Hisp.; Charcas, Aym. et Que.; Charkas)	Sanctus Petrus Boni Aspectus (Hisp. et Que.; San Pedro de Buena Vista et Aym.; San Pidru di Buëna Wista)
			Cassiterotopia (Hisp., Aym. et Que.; Chayanta)	Colquechaca (Hisp.; Colquechaca, Aym.; Kulkichaka et Que.; Qullqichaka)
			Cornelius Saavedra (Hisp., Aym. et Que.; Cornelio Saavedra)	Brigantium (Hisp. et Que.; Betanzos et Aym.; Witansu)
			Daniel Campos	Pagepolis (Hisp. Llica, Aym. et Que. Llika)
			Henricus Baldivieso (Hisp., Aym. et Que. Enrique Baldivieso)	Sanctus Augustinus (Hisp. et Que.; San Agustín et Aym.; Ahustinu)
			Iosephus Maria Linares (Hisp., Aym. et Que.; José María Linares)	Puna
			Modestus Omiste (Hisp., Aym. et Que.; Modesto Omiste)	Villatio (Hisp.; Villazón et Aym. et Que.; Willasun)
			Chichae Septemtrionales (Hisp.; Nor Chichas, Aym.; Araxa Chichas et Que.; Chinchay Chichas)	Cotagaita (Hisp.; Cotagaita, Aym.; Kutawaita et Que.; Qutaqayta)
			Lipezia Septemtrionalis (Hisp.; Nor Lípez, Aym.; Araxa Lipis et Que.; Chinchay Lipis)	Colcha "K" (Hisp.: Colcha "K", Aym.; Kulcha "K" et Que.; Qulcha "K")
			Raphael Bustillo (Hisp., Aym. et Que.; Rafael Bustillo)	Uncia (Hisp.; Uncía, Aym. et Que.; Unsiya)
			Chichae Meridionales (Hisp.; Sud Chichas et Que.; Uralan Chichas)	Tupiza (Hisp.; Tupiza et Aym. et Que.; Tupisa)
			Lipezia Meridionalis (Hisp.; Sud Lípez et Que.; Uralan Lipis)	Sanctus Paulus Lipezus (Hisp.; San Pablo de Lípez et Que.; San Pawlu Lipis)
			Thomas Frías (Hisp., Aym. et Que.; Tomás Frías)	Tinguipaia (Hisp.; Tinguipaya, Aym.; Tinuipaya et Que.; Tinkipaya)
	*Sanctae Crucis departimentum (Hisp.; Santa Cruz* et Aym., Que. et Gua.; Santa Krus)**	Sancta Crux Montana (Hisp.; Santa Cruz de la Sierra, Aym., Que. et Gua.; Santa Krus)	Andreas Ibáñez (Hisp., Aym. et Que.; Andrés Ibáñez)	Sancta Crux Montana (Hisp.; Santa Cruz de la Sierra, Aym. et Que.; Santa Krus)
			Ignatius Warnes (Hisp., Aym. et Que.; Ignacio Warnes)	Warnespolis (Hisp.; Warnes et Que.; Warnis)
			Iosephus Michael de Velasco (Hisp. Aym. et Que.; José Miguel de Velasco)	Sanctus Ignatius de Velasco (Hisp.; San Ignacio de Velasco et Que.; San Inasyu)
			Ichilum (Hisp.; Ichilo, Aym. et Que.; Ichilu)	Bonus Aspectus (Hisp. et Que.; Buena Vista)
			Chiquitia (Hisp.; Chiquitos, Aym.; Chiquitus et Que.; Chikitus)	Sanctus Iosephus Parvulorum (Hisp.; San José de Chiquitos et Que.; San José Chikitus)
			Sara	Porta Caeli (Hisp. et Que.; Portachuelo)
			Montes (Hisp. et Que.; Cordillera et Aym.; Kurdyllira)	Lacunulae (Hisp. et Que.; Lagunillas)
			Valles Grandis (Hisp. et Que.; Vallegrande et Aym.; Wallirandi)	Macronapepolis (Hisp. et Que.; Vallegrande)
			Florida (Hisp. et Que.; Florida, Aym.; Phluryda)	Samaipata (Hisp.; Samaipata et Que.; Samaypata)
			Episcopus Santistevan (Hisp., Aym. et Que.; Obispo Santistevan)	Monteropolis (Hisp.; Montero et Que.; Muntiru)
			Nufrius de Chávez (Hisp., Aym. et Que.; Ñuflo de Chávez)	Conceptio (Hisp.; Concepción et Que.; Kunsipsyun)
			Angelus Sandoval (Hisp., Aym. et Que.; Ángel Sandoval)	Sanctus Matthias (Hisp. et Que.; San Matías)
			Manuel Maria Caballero (Hisp. et Que.; Manuel María Caballero et Aym.; Kaballeru)	Comarapa (Hisp.; Comarapa et Que.; Kumarapa)
			Germanus Busch (Hisp., Aym. et Que.; Germán Busch)	Portus Suárez (Hisp. et Que.; Puerto Suárez)
			Guaraii (Hisp.; Guarayos, Aym. et Que.; Warayu)	Ascensio Guaraiorum (Hisp.; Ascensión de Guarayos et Que.; Warayu Wichay)
	*Tarixa (Hisp. et Que.; Tarija* et Aym.; Tarixa)**	Tarixa (Hisp. et Que.; Tarija et Aym.; Tarixa)	Anicetus Arce (Hisp., Aym. et Que.; Aniceto Arce)	Padcaia (Hisp.; Padcaya et et Que.: Patqaya)
			Franciscus Burdet O'Connor (Hisp., Aym. et Que.; Burnet O'Connor)	Mesopotamopolis (Hisp. et Aym.; Entre Ríos et Que.; Mayupura)
			Consaeptum (Hisp. et Que.; Cercado et Aym.; Sirkadu)	Tarixa (Hisp. et Que.; Tarija et Aym.; Tarixa)
			Eustachius Méndez (Hisp., Aym. et Que.; Eustaquio Méndez	Sanctus Laurentius (Hisp. et Que.; San Lorenzo)
			Tzacum Magnum (Hisp., Aym. et Que.; Gran Chaco et Gua.; Cháko)	Taopotistropolis (Hisp.; Yacuíba, Aym. et Que.; Yakuywa et Gua.; Yakuiba)
			Iosephus Maria Avilés (Hisp., Aym. et Que.; José María Avilés	Uriondum (Hisp. et Que.; Uriondo)

Regio Hatunfaiagastina seu Hatunfaiagasta in Chilia in civitatis constiturione decimum departamentum captum nominatum "Litus" (Hispanice; Litoral) consideratur.

Die 15 Decembris anni 2007 Sancta Crux, Benianum, Pandinum, Tarixa autonomiam e centrali gubernatione magis magisque auctoritarias proclivitates gubernationis Praesidis Evi Morales velut causam citantia declaraverunt.

[recensere] Geographia

Iugum Antisense in Bolivia.

Boliviae non est litus maritimum. Bolivianus Occidens in iugo Antisensi considit, cuius maximum culmen mons Saxama (Hispanice; Nevado Sajama, Quechice; Sahama et Aymarice; Saxama), 6542 metra altus, est. Nationis centrum aequo, El Altiplano Hispanice, formatur quod plerique Boliviani colunt. Nationis Oriens demissis terris constituitur et umida silva Amazonica tegitur. Lacus Titicaca (Hispanice; Titicaca, Aymarice Quechiceque; Titiqaqa) in finibus inter Boliviam et Peruviam consedit. Occidente, in departamento Potosio (Hispanice; Potosí, Aymarice; Putusi et Quechice; P'utuqsi) Aequor Salsum Uiuniae (Hispanice; Salar de Uyuni, Quechice; Uyuni Kachi Qucha) est, laetissimum salsum aequor in mundo.

Praecipuae urbes sunt: Paxia (Hispanice et Guaranice; La Paz, Quechice Aymariceque; Chuqiyapu), Sucre (Hispanice et Guaranice; Sucre, Aymarice; Sukri et Quechice Chuqichaka), Sancta Crux Montana (Hispanice; Santa Cruz de la Sierra, Quechice, Aymarice Guaraniceque; Santa Krus) et Cochabamba (Hispanice; Cochabamba, Aymarice; Kuchawampa, Quechice; Quchapampa).

Regio Orientalis, Septemtrione Orienteque, tres quintas partes Boliviani territorii complectitur, et demissis multorum fluminum et vastarum paludum planitiebus formatur. In Meridionali extremo Bolivianum Tzacum (Hispanice; Chaco, Quechice; Chaku, Guaranice; Cháko) est, palustre per pluvium tempus et per siccitatis menses semideserticum. Caecio sinus Titicacae montes summe alti, de 3000 ad 6500 metra, apparent. Altissimi montes in angulis semirectis cadere usque ad suam transformationem in planities animadvertuntur.

Andes Boliviam attingunt et in dua vasta iuga, Orientale et Occidentale, se dividunt. Occidentale iugum vulcanis inactuosis aut exstinctis formari animadvertitur, quorum saxa e vulcanica lava petrificata formata sunt. Hoc iugum 3700 metra altum, 800 chiliometra longum et 130 chiliometra latum est. Orientale iugum e diversis saxorum et arenae generibus componitur.

[recensere] Oeconomia

Cochabamba

Bolivia, iam pridem, una nationum pauperrimarum et subevolutissimarum in America Latina est, sed progressus considerabiles sensu evolutionis oeconomiae mercatus fecit. Gonzalo Sánchez de Lozada praeside inter annos 1993 et 1997, Bolivia foedus commercii liberi cum Mexico obsignavit, sodalis consociata cum Mercatu Communi Meridionali facta est et publicas societates aerolinearum, telephonicam, ferrivialem, electricam et petroliferam privatizare incepit.

Incrementum anno 1999 propter restrictivas sumptuum rationes, nummos necessarios programmatibus pugnae contra paupertatem terminantes, et ob criseos pecuniariae Asiaticae consequentias minuit. Anno 2000, graves tumulti publici Aprile et inter Septembrem et Octobrem incrementum ad 2,5% minuerunt. Bolivianus PDG anno 2001 ob cessationem mundanam et segnem domesticam activitatem non auxit.

[recensere] Demographia

Homines in Paxiensi urbano centro

Christus Concordiae Cochabambae.

Boliviae ethnica distributio 30% Quechice loquentium et 25% Aymarice loquentium Indigenarum putatur. Praecipuus circa trium dodecadum nativorum circulorum Quechii (2,5 miliones), Aymari (duos miliones), postea Chiquitani (180.000), et Guaranii (125.000) sunt. Ergo cuncti Amerindii incolae 55% totorum incolarum constituunt et relictum 30% Mixticium (mixtio Amerindii cum Europaeo) et circa 15% Caucasium est.]]

Fere toti Caucasii Creoli sunt, id est, familiae relative haud mixtorum Hispanorum maiorum, prognatae a antiquioribus Hispanis colonis. Qui pleraeque aristocratiae de tempore independentiae formaverunt. Alii minores circuli inter Caucasios Theodisci, nationalis aerolineae Lloyd Aereo Boliviano conditores, non minus quam Itali, Statunitenses, Vascones, Croatae, Russi, Poloni et alii allophylli sunt, quorum multi sodales oriuntur a familiis quae in Bolivia per varias generationes vixerunt.

Fossores laborantes Potosiae

Quoque ponderis Afroboliviana communitas est quae 0.5% incolarum superat, prognata ab Afris servis transportatis laboratum in Brasiliam et postea migrata in Occidentem in Boliviam. Praecipue in Iungana regione (in provinciis Iungarum Septemtrionarum Meridionaliumque) in Departamento Paxiensi, circa tres horas ex urbe Paxiae concentrantur. Etiam Iaponienses qui praecipue in Sancta Cruce Montana concentrantur et Medio-orientales sunt qui prosperi in commercio facti sunt.

Bolivia una subevolutissimarum civitatum in America Meridionali est. Fere duae tertiae partes incolarum, quorum multi agricolae subsistentiae sunt, pauperes vivunt. Spissitudo incolaria de minus quam uno homine per chilometrum quadratum Notorientalibus in planitiebus ad circa centum homines per chilometrum quadratum (25 per mille passuum quadratorum) in centralibus aequis variat. Ex anno 2006, incolae circa 1,45% per annum augent.

[recensere] Religio

Festus dies in Sucre

Plerique Boliviani Catholici Romani (solemnis religio) sunt, quamquam Protestantes denominationes impetu expanduntur. Secundum censum anni 2001 Instituto Nationali Statisticae conductum, 78 per centum incolarum Catholicum Romanum, 16 per centum Protestans est et 3 per centum alias religiones Christianae originis sequitur. Religio Islamica a Orientis Medii prognatis practicata fere inexsistens est. Quoque parva Iudaica communitas quae fere tota Aschenezicae originis est. Magis quam 1% Bolivianorum religionem Bahaicam (quod Boliviam unam civitatum cum maxima parte centesima in mundo facit) practicat.

Mennonitarum coloniae in (departamento Sanctae Crucis sunt. Multi Aborigines Praecolumbina et Christiana symbola in suo ritu religioso miscent.

[recensere] Linguae

Distributio geographica linguarum Autochthones Boliviae

Solemnis lingua de facto Boliviae lingua Hispanica est. Hispanice (velut materna vel secunda lingua) plerique incolae loquuntur. Hispanice omnia legalia documenta scribuntur, inclusa Constitutione Politica Civitatis. Hispanice omnia principalia instrumenta communicationis socialis communicantur, et Hispanice quoque pleraque commerciales activitates intra civitatem fiunt. Constitutio Politica Civitatis Boliviam polyethnicam et multiculturalem recognoscit. Quamobrem "Camera Deputatorum proiectum Legis probavit per quem ad categoriam legis Decretum Supemum 25894 die 12 Decembris anni 2006 levatur". Haec lex ad categoriam linguae solemnis multas linguas Aborigines in variis civitatis locis locutas (inclusis Quechica, Aymarica et Guaranica, latissime locutis) levat. Omnis modis, 36 linguae recognosci linguae sollemnes in hoc contextu possent:

Aymara
Baurica
Besirica
Canichamica
Cavinennica
Caiubabica
Chacobica
Chimanica
Ese-Eica
Guaranica
Guarasuvica
Guaraiuvica
Itonomica
Lecica
Machinerica
Moxica
Trinitaria
Moxica Ignatiana
More-Mostenica
Movidica
Pacavarica
Quechica
Regesensis
Sirionovica
Tacanica
Tapietica
Toromonica
Uru-Chipaiica
Veenhaiecica
Iaminavica
Aucica
Iuracarica

Bolivia natio dives in linguistica varietate. Linguae usissimae sunt:

Lingua Hispanica, ab occupatoribus allata, in qua loquitur 90% incolarum, in multis casibus velut secunda lingua.
Lingua Quechica (Incarum herctum) in qua praecipue departamenta Cochabambae, Chuquisacae et Potosium loquuntur.
Lingua Aymara, ante cultum humanum civilemque Incaicum, in qua praecipue departamenta Paxiae et Oruri.

Septemtrione Orienteque nationis, in Sancta Cruce aut in Departamento Beniano Guaranice et Moxice, respective, praeterea in dodecade Aboriginalibus linguis loquuntur.

Praeter linguas antea nominatas saltem 52 linguae Aboriginales sive Autochthones et Adventiciae et 127 dialecti aditionales in quibus parvuli globi tribuales per totum territorium Bolivianum disseminati loquuntur essent.