Croatia
E Vicipaedia
|
|||||
Sententia nationalis: Antemuralis christianitatis | |||||
Linguae officiales | lingua Croatica | ||||
Nomen gentilicium Adiectivum |
{{{nomen_gent}}} {{{adiectivum}}} |
||||
Carmen nationale | Lijepa naša domovino | ||||
Praeses - Minister primus |
Stephanus Maesicius Ioannes Sanader |
||||
Caput | Zagrabia 45° 48' Sept., 16° 0' Ort. |
||||
Urbs maxima | Zagrabia | ||||
Area - Totalis - aqua (%) |
de area 124.a 56,542 km² 0.01% |
||||
Numerus incolarum (anno [[{{{numerus_incolarum_anno}}}]]) Totalis - Spissitudo |
de frequentia {{{status_numeri_incolarum}}}a {{{numerus_incolarum}}} {{{densitas_incolarum}}}/km² |
||||
PDB (anno 2003) - Totalis - PDB/capita |
de producto 67.a $49,638 miliones $11,140 (49.a) |
||||
Nummus | Martes (kn) (HRK ) |
||||
Independentia |
25 Iunii, 1991 | ||||
Circulus temporalis - aestate (HÆ) |
TEC (UTC+1) TÆEC (UTC+2) |
||||
Praefixum telephonicum nationis | +385 |
||||
Dominium interretiale | .hr | ||||
Res publica Croatia est natio Europaea, ad finem Maris Mediterranei, Europae Centralis, et Balcaniae (antiqui Haemi), cuius caput est Zagrabia (vel Andautonia antiqua).
In Medio Aevo saeculis IX et X Croatia regnum autonomum erat, postea saeculis XI–XIV subregnum cum Hungaria unitum. Ab saeculo XV usque ad XIX in Imperio Austriaco ducatus Croatiae et Slavoniae, atque in historia recenti (1918–1990), Iugoslaviae res publica erat.
Index |
[recensere] Aevum Antiquum
Croatiae hodiernae territorium in Aevo Antiquo gentibus Illyricis (sensu lato) plerumque incolonatum erat: Histrii in paeninsula Histria (Istra), Liburni in Dalmatia septentrionali et insulis adiacentibus (hodie Kvarner), Delmatae in Dalmatia centrali, Iapodes in vallibus intermontanis Croatiae mediae, atque gens Pannonica Iasi nominata in Croatia septentrionali et gentes Celtici sicut Scordisci ad Savum flumen (hodie Posavina) et Boii in extremo boreali ad flumen Murum (hodie Međimurje). Etiam cognoscuntur complures minores gentes: Ortoplini, Parentini, Mannii, Pleraei, et aliae ad litus Hadriaticum, atque Colapiani, Varciani, Segestani, Andizetes, Breuci, et aliae in Croatia media.
[recensere] Croatia Latina
In Regno Croatiae mediaevali Lingua Latina fuit officialis, et documenta publica atque inscriptiones regiae ex eo tempore plerumque Latini sunt, sed plebs etiam scripturam Glagoliticam et sua lingua Slava in forma archaica Chakaviana in usu habebat (haec sermo Chakaviana mediaevalis hodie solum in insulis Adriaticis et peninsula Histria in usu est).
Postea, Imperii Austriaci in ducatu Croatiae et Slavoniae, saeculis XV–XIX Lingua Latina internationalis etiam officialis persisterat, per impedere introductionem publicam linguarum Germanicae vel Hungaricae in Croatia et Slavonia. Ideo in Croatia usque ad annum 1848 Lingua Latina unica officialias fuit et huius in contione ducali sermones obligatae Latinae in usu erant, atque leges novae solum in Latino editi sunt. Ephemerides Zagrabienses vel acta publica hebdomadalis in urbe Zagabria Croatiae ad annum 1772 in Lingua Latina editi fuerunt.
Vaticano excepto, ideo Croatia Linguam Latinam longissime per totum millennium, id est saeculis IX–XIX in usu officiali perpetuo habebat. Postea Lingua Neolatina modificata Croatiae in ecclesia Romana Catholica persistet, ac etiam aristocratia Croatica sermonem Latinam saepe in eventis solemnis accommodavit. Etiam in Lingua Croatica syntaxis Romana et verba permulta Latina assimilata fuerunt, ideo ab linguarum Slavicarum haec Lingua Croatica classica in saeculis XVI–XIX, per suo lexico semi-Romano maxime distincta est.
Ab anno 1918, Croatia in Iugoslaviam inclusa est et tum linguae Slavicae in saeculo XX solum permissae erant. Tum in lingua hybrida Serbocroata introducta, syntaxis Romana et verba permulta Latina ex Croatia eiecta sunt et verbis Turcicis vel Balcanicis commutata sunt. Postea Lingua Latina sicut lingua aliena in scholis majoribus solum addocta est, praecipue in Collegio Classico Zagrabiae saeculis XVI–XX. Ab anno 1972, minister Stephanus Šuvar in reforma communistica Croatiae in educatione totali Linguam Latinam abolitus est. Iugoslaviae post dissolutionem ab anno 1991 in Croatia autonoma scholae classicae complures gradatim renovatae sunt et hodie Lingua Latina in haec civitate iterum addocta est.
[recensere] Geographia
Aevi Antiqui nomina classica permulta in Croatia bene cognita sunt (cf. infra: nomina antiqua et hodierna includens).
[recensere] Regiones maiores
- Borona (hodie: Banovina)
- Delmatia (hodie: Dalmacija)
- Histria (hodie: Istra)
- Interamnia (hodie: Slavonija)
- Iapudia (hodie: Lika)
- Liburnia (hodie: Kvarner)
- Quercia (hodie: Žumberak)
- Valeria (hodie: Baranja)
[recensere] Urbes et oppida
- Ad turres (hodie: Crikvenica)
- Andautonia classica (Zagrabia medievalis, hodie: Zagreb, (Dugo Selo))
- Aquaviva (hodie: Varaždin)
- Arupium (hodie: Otočac)
- Berulia (hodie: Brela)
- Bigeste (hodie: Vrgorac)
- Bivium (hodie: Ogulin)
- Cibalae (hodie: Vinkovci)
- Cornacum (hodie: Vukovar)
- Cuccium (hodie: Ilok)
- Curcum (hodie: Korenica)
- Epidaurum (hodie: Cavtat)
- Halicanum (hodie: Čakovec)
- Iadera (hodie: Zadar)
- Incerum (hodie: Požega)
- Lentula (hodie: Bjelovar)
- Marsonia (hodie: Brod)
- Muccurum (hodie: Makarska)
- Mursa (hodie: Osijek)
- Narona (hodie: Metković)
- Novae (hodie: Imotski)
- Pietas Iulia (hodie: Pula)
- Raparia (hodie: Bribir)
- Romula classica (hodie: Samobor)
- Segestica (hodie: Sisak)
- Senia (hodie: Senj)
- Servitium (hodie: Gradiška)
- Soetovio (hodie: Sinj)
- Spalatum (hodie: Split)
- Tarsatica (hodie: Rijeka)
- Tininum (hodie: Knin)
- Tragurium (hodie: Trogir)
[recensere] Flumina antiqua
- Aquilis (hodie: Mirna)
- Arius (hodie: Ombla)
- Bacuntius (hodie: Bosut)
- Bathinus (hodie: Bednja)
- Bolia (hodie: Korana))
- Colapis (hodie: Kupa)
- Dravus (hodie: Drava)
- Formia (hodie: Dragonja)
- Gudesca (hodie: Gacka)
- Murus (fluvius) (hodie: Mura)
- Naro (hodie: Neretva)
- Odagra (hodie: Odra)
- Oenaeus (hodie: Una)
- Polanus (hodie: Mrežnica)
- Savus (hodie: Sava)
- Tedanius (hodie: Zrmanja)
- Titius (hodie: Krka)
- Tillurus (hodie: Cetina)
- Ulca (hodie: Vuka)
[recensere] Insulae maiores incolonatae
- Aloepus (hodie: Olib)
- Apsirtis (hodie: Lošinj)
- Arba (hodie: Rab)
- Brattia (hodie: Brač)
- Bucium (hodie: Biševo)
- Celadussae (hodie: Kornati)
- Cerosa (hodie: Šipan)
- Choasa (hodie: Sušac)
- Colentum (hodie: Murter)
- Corcyra Nigra (hodie: Korčula)
- Crexa (hodie: Cres)
- Curycta (hodie: Krk)
- Eucomium (hodie: Susak)
- Issa (hodie: Vis)
- Ladeste (hodie: Lastovo)
- Lumbricata (hodie: Vrgada)
- Melitussa (hodie: Mljet)
- Olynta (hodie: Šolta)
- Pamodus (hodie: Pag)
- Pharus (hodie: Hvar)
- Pirosima (hodie: Premuda)
- Portunata (hodie: Dugi)
- Proteras (hodie: Prvić)
- Pullariae (hodie: Brijuni)
- Sissa (hodie: Ugljan)
[recensere] Vide etiam
- Collegium Classicum Zagrabiae
- Zagrebačka škola za menadžment
Haec stipula ad nationem spectat. Amplifica, si potes! |
Europa — Civitates |
Ager Merulensis | Albania | Andorra | Armenia | Austria | Batavia | Belgia | Bohemia | Bosnia et Herzegovina | Bulgaria | Croatia | Cyprus | Dania | Estonia | Finnia | Francia | Georgia | Germania | Graecia | Helvetia | Hibernia | Hispania | Hungaria | Islandia | Italia | Lettonia | Lichtenstenum | Lituania | Lusitania | Luxemburgum | Melitta | Moldavia | Monoecus | Mons Niger | Norvegia | Polonia | Regnum Britanniarum | Respublica Macedonica | Res publica Sancti Marini | Romania | Russia | Ruthenia Alba | Serbia | Slovachia | Slovenia | Suecia | Turcia | Vaticanum | Ucraina |
Europa — Territoria
|
Balcania | Balticum | Britannia Maior | Gallia | Hibernia (insula) | Iberia | Lapponia | Pannonia | Scandinavia |