Konstantyn I Wielki

Z Wikipedii

Konstantyn I Wielki
Imiona	Gaius Flavius Valerius Constantinus
Panował jako	Imperator Caesar Gaius Flavius Valerius Constantinus Augustus
Czas panowania	25 lipca 306 r. - 22 maja 337 r.
Dynastia	Dynastia Konstantyna
Data urodzin	27 lutego 272 r. - Nisz
Data śmierci	22 maja 337 r.
Moneta
Lista cesarzy rzymskich

Konstantyn I Wielki (ur. 27 lutego 272 w Niszu, dziś Serbia, zm. 22 maja 337) - syn Konstancjusza Chlorusa, cesarz rzymski od 306.

Został odwołany cesarzem przez wojska w zachodniej części imperium, natomiast Maksencjusz został wybrany przez wojska rzymskie na cesarza w Rzymie. Po kilku latach walk Konstantyn, przy pomocy Licyniusza panującego we wschodniej części imperium, pokonał ostatecznie Maksencjusza. Stało się to w bitwie przy Moście Mulwijskim w pobliżu murów Rzymu w roku 312. Od tego czasu Konstantyn i Licyniusz rządzili wspólnie. Legenda głosi, iż przed bitwą Konstantyn miał sen, w którym objawił się mu płonący krzyż i napis In hoc signo vinces ("pod tym znakiem zwyciężysz"). I to sprawić miało, iż w roku 313 podczas spotkania w Mediolanie wydał wraz z Licyniuszem edykt mediolański dający swobodę wyznania chrześcijanom, chociaż bardziej niż sen przyczyniły się do tego względy polityczne. W wyniku konfliktu Licyniusz został pokonany i zabity w 324 roku i od tej pory Konstantyn rządził z synami. Jego politykę charakteryzowała kontynuacja działalności Dioklecjana.

Zmarł z przyczyn naturalnych 22 maja 337 w Ancyronie niedaleko Nikomedii. Chrzest przyjął na kilka dni przed śmiercią z rąk ariańskiego biskupa Euzebiusza z Nikomedii. W planach miał ochrzcić się w wodach Jordanu jak Jezus Chrystus. Jego imieniem nazwano miasto Konstantynopol, przyszłą stolicę cesarstwa bizantyjskiego.

Matką Konstantyna Wielkiego była św. Helena, a żoną Fausta (matka jego jedynej córki - Konstantyny). Po śmierci władzę objęli trzej synowie jego i Fausty:

• Konstantyn II
• Konstancjusz II
• Konstans

[edytuj] Problem przejścia na chrześcijaństwo i wiary Konstantyna

Sprawa przejścia cesarza na chrześcijaństwo jest związana z przekazem o wizji krzyża przed bitwą przy Moście Mulwijskim. Pierwszy raz informację o tym podaje Laktancjusz, mówiąc o wizji sennej. Relacja o wizji na jawie pojawia się w Vita Constantini, w części, której autorstwo jest sprawą dyskusyjną (utwór przypisywany Euzebiuszowi z Cezarei, jednak autorem części mógł być jego uczeń). Uderza brak relacji o jakiejkolwiek wizji w Historii kościelnej Euzebiusza z Cezarei, najstarszym z interesujących trzech źródeł. Ze źródeł pogańskich jedyna ważniejsza informacja pochodzi od Zosimosa, który umieszcza przejście na chrześcijaństwo Konstantyna w 326 r.(po zabójstwie Kryspusa i Fausty). Jednak jego relacja jest niewiarygodna (źródło jest późne i oparte na zaginionej pracy Eunapiosa, poganina i fanatycznego wroga chrześcijaństwa). Wersji o tak późnym nawróceniu władcy przeczy postawa cesarza na soborze w Nicei w 325 roku.

Chrześcijańscy historycy późnej starożytności - Sozomenos i Sokrates Scholastyk opierają swe relacje na wersji z Vita Constantini.

Analiza ikonografii i numizmatyka ukazują pojawianie się od 315 r. symboliki chrześcijańskiej (monety i medale), połączone z wypieraniem symboliki pogańskiej, która ostatecznie znika w 325 r. Świadczy to wyraźnie o skłanianiu się cesarza ku chrześcijaństwu. Jednocześnie cała aktywność cesarza mogła wynikać bardziej z przemyślanej strategii politycznej, promowania chrześcijaństwa jako nowej oprawy ideologicznej dla instytucji cesarstwa, niż ze szczerej wiary. Historycy są w tym względzie podzieleni.

[edytuj] Kalendarium

• ok. 272 Narodziny w Niszu
• ok. 289 Konstancjusz I oddala od siebie Helenę - matkę Konstantyna i żeni się z Teodorą, córką (pasierbicą?) Maksymiana Herkuliusza
• 293 Konstancjusz I Chlorus ogłoszony cezarem Maksymiana. Konstantyn na dworze Dioklecjana
• ok. 305 Narodziny Kryspusa - syna Konstantyna i Minerwiny
• 305 Abdykacja Dioklecjana i Maksymiana - Konstancjusz I Chlorus augustem
• 306 Choroba Kostancjusza I - Konstantyn opuszcza dwór Galeriusza w Nikodemii i spotyka się z ojcem w Gesoriacum w północnej Galii
• 25 lipca 306 Śmierć Konstancjusza I - Konstantyn ogłoszony przez wojsko augustem
• Lato 306 Galeriusz uznaje władzę Konstantyna nadając mu tytuł cezara. Zwycięstwo Konstantyna nad Frankami - pokonanie "królów" Askarisa i Merogaisesa
• 307 Małżeństwo Konstantyna z Faustą - córką Maksymiana. Sojusz teścia i ziecia przeciw Galeriuszowi
• 308 Na zjeździe Dioklecjana, Maksymiana i Galeriusza w Carnuntum nad Dunajem Konstantyn ponownie uznany za cezara
• 309 Konstantyn przebywa nad Renem. Bunt Maksymiana w Marsylii
• 310 Śmierć Maksymiana - Konstantyn uznany za augusta. Rozwój propagandy dynastycznej- Konstantyn uznany za potomka Klaudiusza II Gockiego
• 311 Konstantyn zajmuje prowincje hiszpańskie podlegle dotychczas Maksencjuszowi
• 312 Bitwa przy Moście Mulwijskim. Śmierć Maksencjusza. Konstantyn zajmuje Rzym
• 313 Sojusz z Licyniuszem. Nowe zasady polityki religijnej- tolerancja dla chrześcijan. Synod w Rzymie potępienie Donata
• 314 Synod w Arles przeciwko donatystom
• 315 Konstantyn wspólnie z Licyniuszem piastuje konsulat. Na monetach cesarskich pojawiają się symbole chrześcijańskie. Konstantyn w Rzymie obchodzi dziesięciolecie swych rządów
• 316 Potępienie donatystów w Mediolanie. Narodziny Konstantyna II. Zwycięstwo nad Licyniuszem. Konstantyn panem całego Zachodu, poza Tracją
• 316-324 Konstantyn przebywa na Bałkanach
• 317 Kryspus, Konstantyn II, oraz Licyniusz II wyniesieni do godności cezarów Narodziny Konstancjusza II
• 318 Przyznanie biskupom jurysdykcji w sprawach świeckich
• 319 Ustanowienie prawa zwalniającego duchownych ze służby w armii i płacenia podatków
• 319-321 Edykty przeciwko magii i wróżbom
• 320 Zniesienie restrykcji Augusta przeciwko żyjącym w bezżeństwie
• 321 Nakazał święcenia niedzieli zamiast soboty
• 321 konsulowie mianowani przez Konstantyna przestają być uznawani na wschodzie - początek nowych napięć w stosunkach z Licyniuszem. Złagodzenie represji wobec donatystów
• 322 Helena - żona Kryspusa rodzi dziecko - ucieszony Konstantyn ogłasza amnestię i organizuje ekspedycję karną za Dunaj przeciwko Jazygom
• 323 Zwycięstwo nad Gotami "króla" Rausimoda
• 324 Pokonanie Licyniusza pod Adrianopolem i Chryzopolis - początek budowy Konstantynopola. Konstancjusz II cezarem
• 325 Sobór w Nicei, zgładzenie Licyniusza, dwudziestolecie rządów Konstantyna obchodzone w Nikodemii
• 326 Święto dwudziestolecia rządów Konstantyna obchodzone w Rzymie, zgładzenie Kryspusa, Fausty i Licyniusza II. Helena wyrusza do Palestyny, gdzie odnajduje(?) relikwię Krzyża Świętego, umiera przed 330r.
• ok. 327 Początek reakcji ariańskiej
• 328 Walki Konstantyna nad Dunajem, wzniesienie kamiennego mostu na rzece. Atanazjusz biskupem Aleksandrii, Konstantyn II zwycięża Alamanów nad Renem
• 330 Dedykacja Konstantynopola, obrzędom przewodzi pogański filozof Sopater
• 332 Zwycięskie walki z Gotami - wojskami rzymskimi dowodzi Konstantyn II
• 333 Konstans - najmłodszy syn Konstantyna mianowany cezarem
• 333/334 na Cyprze bunt podnosi Calocareus
• 334 Osiedlenie ok. 300 000 Sarmatów w Tracji, Macedonii, Italii, Galii
• 335 Podział cesarstwa między Konstantyna II (Galia, Hiszpania, Brytania), Konstancjusza II (Wschód), Konstansa (Italia, Afryka i Iliria), Dalmacjusza (Grecja, Mezja, Tracja, oraz Hannibalianusa (Pont i Armenia). Synod w Tyrze, Atanazjusz skazany na wygnanie do Galii
• 335/336 Uroczystości trzydziestolecia rządów Konstantyna. Zaślubiny Konstancjusza II z córką Juliusza Konstancjusza - przyrodniego brata Konstantyna
• 22 maja 337 Śmierć Konstantyna