Sokrates Scholastyk
Z Wikipedii
Sokrates Scholastyk (gr. Σωκράτης Σχολαστικός) – ur. ok. 380 w Konstantynopolu, zm. ok. 450, historyk Kościoła. Pochodził najpewniej z elity miejskiej, otrzymał klasyczne wykształcenie (był uczniem 2 pogańskich filozofów: Helladiosa i Ammoniosa). Był prawnikiem (świadczy o tym jego przydomek "scholastyk"), dlatego też dobrze znał łacinę. Historycy uznają, że nie miał zbyt dużego pojęcia o teologii, co jest widoczne w jego opisach dziejów różnych sporów teologicznych IV w. Podejrzewa się również, że należał do sekty nowacjan.
W swojej Historii Kościoła, będącej kontynuacją analogicznego dzieła Euzebiusza z Cezarei, opisuje dzieje Kościoła w latach 305-439. Mimo że sam określa się jako kontynuator Euzebiusza, to deklaruje również, że nie zamierza dbać o kunsztowny styl, a jego celem jest dotarcie do prawdy i przekazanie jej nawet mniej wyrobionym czytelnikom. Pisząc swoje dzieło Sokrates korzystał nie tylko z tekstów wcześniejszych historyków (takich jak np. wspomniany już Euzebiusz), ale również opierał się na relacjach naocznych świadków oraz sięgał do dokumentów (np. protokołów i uchwał synodów).
W Polsce ukazały się dwa wydania (1972 i 1986) tłumaczenia Historii Kościoła – w przekładzie Stefana J. Kazikowskiego.