Aszdod
Z Wikipedii
Współrzędne: 31°47'40" N 34°38'50" E
| Aszdod אשדוד |
|
| Dewiza: brak | |
| Państwo |  Izrael |
| Dystrykt | Dystrykt Południowy |
| Burmistrz | Zvi Zilker |
| Powierzchnia | 47,2 km² |
| Położenie | 31° 47' 40 '' N 34° 38' 50 '' E |
| Wysokość | 0-40 m n.p.m. |
| Ludność (2006) • liczba ludności • gęstość |
204 200 4 325 os./km² |
| Miasta partnerskie |  Bahia Blanca, Argentyna Bordeaux, Francja Spandau, Niemcy Tampa, Stany Zjednoczone |
|
Położenie na mapie kraju
  Aszdod
אשדוד |
|
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|
| Strona internetowa miasta | |
Aszdod (hebr. אשדוד; arab. إسدود/أشدود) – miasto położone w Dystrykcie Południowym w Izraelu. Leży nad Morzem Śródziemnym, w odległości 25 km na południe od Tel Awiwu.
Jest to ważny port morski i ośrodek przemysłowy Izraela.
Spis treści |
[edytuj] Historia
[edytuj] Starożytność
Pierwsze osadnictwo ludzkie w rejonie dzisiejszego Aszdod datuje się epokę paleolitu[1]. O tutejszej osadzie wspominają teksty spisane w języku ugaryckim w czasach starożytnego Kanaanu. Pod koniec XIII wieku p.n.e. miasto zdobyły i zniszczyły ludy morza. Na początku XII wieku p.n.e. osiedlili się tutaj Filistyni, którzy stworzyli tutaj unię pięciu miast. Znajdowało się tutaj centrum uwielbienia przez Kananejczyków boga Dagona[2].
W 950 p.n.e. Aszdod zostało zniszczone przez faraona Siamuna. Miasto nie było odbudowywane do co najmniej 815 p.n.e.. Około 715 p.n.e. miasto zdobył i zniszczył asyryjski król Sargon II, który wygnał wszystkich jego mieszkańców[3]. Miasto Aszdod przewodziło powstaniu Filistynów, Żydów, Edomitów i Moabitów przeciwko Asyrii.
W 605 p.n.e. miasto zajął król babiloński Nabuchodonozor II. W 539 p.n.e. miasto zdobył król macedoński Aleksander III Macedoński. Zmieniono wówczas nazwę z Aszdod na Izotus (łac. Azotus). Podczas powstania Machabeuszów miasto zdobył żydowski przywódca Juda Machabeusz. Jego brat Jonatan w 147 p.n.e. zburzył tutejszą świątynię Dagona. W następnych latach odbudowano mury obronne i miasto zaczęło podnosić się z upadku.
[edytuj] Średniowiecze
W X wieku Aszdod znalazło się pod panowaniem Fatymidów. Była to jednak niewielka wieś, położona w strategicznym miejscu, na pomoście pomiędzy Europą a Afryką. W okresie panowania tureckiego wioska pozostawała zapomniana i w 1596 liczyła zaledwie 413 mieszkańców[4].
Na początku XX wieku wieś była znana jako wieś Esdūd. Populacja wynosiła 5 tys. osób, którzy trudnili się handlem i rolnictwem[5].
[edytuj] Czasy współczesne
Podczas I wojny arabsko-izraelskiej 1948 Isdud zostało zajęte przez wojska egipskie w dniu 29 maja 1948. Był to najdalej wysunięty na północ punkt w Palestynie osiągnięty przez egipską armię. W całej okolicy doszło do licznych starć izraelsko-egipskich. W październiku 1948 izraelskie oddziały otoczyły Aszdod, który był ostrzeliwany i bombardowany z powietrza. Wioska została zajęta przez Izraelczyków 28 października 1948. Większość arabskich mieszkańców uciekła do Egiptu[6].
W 1953 rzeczoznawcy budowlani i projektanci wybrali te okolice pod budowę nowej elektrowni (Eshkol), która miała zasilać południową część kraju. Do jej budowy przyjechali tutaj robotnicy z Rehovot i Gedery. 1 maja 1956 minister finansów Lewi Eszkol oficjalnie zatwierdził utworzenie nowej miejscowości Aszdod. Do przeprowadzenia prac budowlanych powstała firma Ashdod Company Ltd., założona przez Oveda Ben-Ami i Philippa Klotznika. Pierwsi osadnicy przybyli do Aszdod w listopadzie 1956. Była to grupa 22 żydowskich rodzin z Maroka, do których dołączyli imigranci z Egiptu.
W 1958 ukończono budowę elektrowni Eshkol A, która składa się z trzech bloków energetycznych: dwa po 50 MW i jeden 45 MW. Tuż obok powstał zakład odsalania morskiej wody.
W październiku Aszdod uzyskało status samorządu lokalnego. W kwietniu 1961 rozpoczęto budowę portu morskiego, którego otwarcie nastąpiło w listopadzie 1963. Pierwszy zagraniczny statek wpłynął do portu w listopadzie 1965 (był to szwedzki statek "Wiengelgad"). Prawa miejskie Aszdod otrzymało w 1968[7].
Od 1991 w Aszdod zaczęli masowo osiedlać się imigranci z krajów byłego ZSRR. Nastąpiła wówczas gwałtowna rozbudowa miasta.
[edytuj] Demografia
Zgodnie z danymi Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych w 2006 roku w mieście żyło 204,2 tys. mieszkańców[8].
Populacja miasta pod względem wieku:
| Wiek (w latach) | Procent populacji w % |
|---|---|
| 0-4 | 9,8% |
| 5-9 | 9,6% |
| 10-14 | 8,4% |
| 15-19 | 7,3% |
| 20-29 | 14,5% |
| 30-44 | 19,1% |
| 45-59 | 16,2% |
| ponad 60 | 15,1% |
Źródło danych: Central Bureau of Statistics.
[edytuj] Klimat
Aszdod ma klimat śródziemnomorski, który charakteryzuje się gorącymi i wilgotnymi latami oraz chłodnymi i deszczowymi zimami[9]. Wiosna rozpoczyna się w marcu, a w drugiej połowie maja rozpoczyna się lato. Średnia temperatura latem wynosi 26 °C, a zimą 12 °C. Największe opady deszczu występują pomiędzy październikiem a kwietniem. Suma rocznych opadów atmosferycznych wynosi 510 mm.
Temperatura w kolejnych miesiącach roku (w °C) - średnia pomiarów z lat 1981-2000:
| Miesiąc | I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Maksymalna temperatura |
17,2 | 17,5 | 19,7 | 24,6 | 27,4 | 29,5 | 30,8 | 31,1 | 30,2 | 27,9 | 23,6 | 19,2 |
| Minimalna temperatura |
8,1 | 8,0 | 9,3 | 11,9 | 14,8 | 18,0 | 20,6 | 21,4 | 20,1 | 17,5 | 13,1 | 9,8 |
| Suma opadów mm |
128 | 99 | 61 | 18 | 3 | 0 | 0 | 0 | 2 | 19 | 70 | 115 |
[edytuj] Gospodarka
Aszdod jest jednym z najważniejszych ośrodków przemysłowych Izraela. Cała przemysłowa działalność w mieście jest skoncentrowana w rejonie portu morskiego, który jest położony na północ od ujścia rzeki Lachisz do Morza Śródziemnego. Port w Aszdod jest największym portem w kraju. Przeładowuje się tutaj 60% towarów. Do portu mogą zawijać statki klasy Panamax. W rejonie portu znajdują się liczne siedziby morskich spółek przewozowych, terminal węglowy oraz elektrownia Eshkol.
W północnej części miasta jest zlokalizowana strefa przemysłowa z licznymi zakładami przemysłowymi, w tym rafineria ropy naftowej. Z licznych przedsiębiorstw ulokowały się tutaj: Teva Pharmaceutical Industries, Elta (część Israel Aircraft Industries - sprzęt radarowy), Elint i inne.
[edytuj] Komunikacja
Miasto posiada dogodne połączenie z Tel Awiwem poprzez autostradę nr 4, która biegnie wzdłuż południowej części izraelskiego wybrzeża morskiego. Autostrada łączy Tel Awiw z Aszkelonem. Linie autobusowe łączą Aszdod z całym krajem. W 1996 wybudowano nowy dworzec autobusowy.
W 1992 w Aszdod otworzono linię kolejową Israel Raiwlays. Budynek dworca kolejowego otworzono w 2003. Od 1975 port w Aszdod obsługuje statki pasażerskie, utrzymując głównie połączenia z Egiptem.
[edytuj] Sport
W Aszdod znajduje się stadion Yud Alef na którym swoje mecze rozgrywają drużyny Maccabi Ironi Aszdod i Hapoel Aszdod.
[edytuj] Burmistrzowie
- 1961-1963 – Robert Hayim
- 1963-1969 – Avner Garin
- 1969-1983 – Zvi Zilker
- 1983-1989 – Arye Azulay
- 1989-2006 – Zvi Zilker
Przypisy
- ↑ M. Dotan: Ashdod - Seven levels of excavations. 1990, s. 91.
- ↑ B. Frenkel: The Philistines. Izrael: Society for the Protection of Nature in Israel, 1990, s. 119.
- ↑ Mordechai Cogan: Judah under Assyrian Hegemony: A Reexamination of Imperialism and Religion. Izrael: Journal of Biblical Literature 112, 1993, ss. 403-414.
- ↑ A. Petersen: The Towns of Palestine under Muslim Rule AD 600-1600. BAR International Series 1381, 2005, s. 133.
- ↑ Benny Morris i Walid al-Halidi, PalestineRemembered.com: Wellcome to Isdud (en). [dostęp 23 maja 2008].
- ↑ International Middle East media Center: From Isdud to Ashdod: One man's immigrant dream; another's refugee nightmare (en). [dostęp 23 maja 2008].
- ↑ R. Yaniv: Ashdod. From repatriants settlement to the City. Izrael: Society for the Protection of Nature in Israel, 1990, s. 163.
- ↑ Israel Central Bureau of Statistics (en). [dostęp 23 maja 2008].
- ↑ Israeli Encarta (en). [dostęp 23 maja 2008].
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Zdjęcie satelitarne Aszdod Google Maps
- Mapa Aszdod
- Informacje turystyczne
- Ashdod e.com (hebr)
- Ashdod4u (hebr)
- Port of Ashdod
- Blue Marina
| Miasta: |
Arad • Aszdod • Aszkelon • Beer Szewa • Dimona • Ejlat • Netivot • Ofakim • Qiryat Gat • Qiryat Mal'akhi • Rahat • Sderot |
  |
| Samorządy lokalne: |
Ar'ara al-Naqab • Hura • Kuseife • Lakya • Lehavim • Meitar • Mitzpe Ramon • Omer • Ramat Hovav • Segev-Shalom • Tel Sheva • Yeruham |
|
| Samorząd regionu: |
Abu Basma • Aszkelon • Be'er Tuvia • Bnei Shimon • Centralna Arawa • Eshkol • Hevel Eilot • Lakhish • Merhavim • Ramat HaNegew • Sdot Negew • Sha'ar HaNegev • Shafir • Tamar • Yoav |
|
