Stefan Frankowski
Z Wikipedii
Stefan Frankowski kontradmirał |
|
ur. 3 IV 1887 w Hołowlu zm. 25 IX 1940 w Bielawie |
|
|
|
|
|
dywizjon torpedowców | |
|
|
II wojna światowa |
|
|
|
Virtuti Militari Order Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych Krzyż Zasługi Legia Honorowa |
Stefan Frankowski (ur. 3 kwietnia[1] 1887 w Hołowlu na Wołyniu, zm. 25 września 1940 w twierdzy Srebrna Góra) – komandor dyplomowany MW RP, pośmiertnie awansowany na kontradmirała.
Spis treści |
[edytuj] Służba w rosyjskiej Marynarce Wojennej
W latach 1899-1905 był uczniem sześcioklasowej szkoły realnej w Kijowie. W 1908 ukończył Morski Korpus Kadetów w Sankt Petersburgu i został promowany na stopień miczmana. Podczas służby w rosyjskiej Marynarce Wojennej pływał jako oficer nawigacyjny na okrętach nawodnych: pancerniku "Cesarewicz" i "Sława" oraz krążowniku "Aurora". W 1912 został awansowany na lejtnanta (porucznika marynarki). W 1913 był słuchaczem kursu oficerów nawigacyjnych. W I wojnie światowej był oficerem nawigacyjnym 2 Brygady Pancerników Floty Morza Bałtyckiego.
[edytuj] Słuzba w Marynarce Wojennej RP
W 1919 zgłosił się do Wojska Polskiego i objął funkcję naczelnika Wydziału Operacyjnego w Sekcji Marynarki w Warszawie. Przez krótki czas był pełniącym obowiązki szefa Sekcji Marynarki. Po jej przekształceniu w Departament dla Spraw Morskich został kierownikiem Wydziału Operacyjnego w Sekcji Organizacyjnej. Przewodził także pracom Komisji Weryfikacyjnej dla Oficerów. Od końca 1919 do połowy 1920 pracował jako oficer do zleceń i przedstawiciel morski w Sztokholmie.[2] Po powrocie do kraju został kierownikiem kursu dla oficerów Korpusu Rzeczno-Brzegowego, a następnie szefem Sekcji Personalno-Szkolnej w Departamencie dla Spraw Morskich. W momencie utworzenia Kierownictwa Marynarki Wojennej w Warszawie otrzymał posadę szefa Wydziału Regulaminów i Wyszkolenia, niedługo potem wyznaczono go szefem Wydziału Organizacyjno-Mobilizacyjnego.
W okresie od X.1923 do września 1925 był słuchaczem francuskiej Morskiej Szkoły Wojennej ("Ecole de Guerre Navale"), po ukończeniu której otrzymał tytuł naukowy oficera Sztabu Generalnego (od 1928 zmieniony na "oficera dyplomowanego").
We wrześniu 1925 przejął dowodzenie dywizjonem torpedowców w Gdyni. [3] Od 1926 do 1929 był komendantem Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej w Toruniu (od 1928 Szkoła Podchorążych Marynarki Wojennej w Bydgoszczy). W latach 1929-1932 pełnił funkcję szefa Sztabu Kierownictwa Marynarki Wojennej. Został zwolniony ze stanowiska w związku z zaniechaniem zabezpiecznia dokumentów. W 1933 objął posadę dowódcy Wybrzeża Morskiego. Po jego rozdzieleniu w 1939 dowodził Morską Obroną Wybrzeża w Gdyni. Był najprawdopodobniej jednym z autorów dokumentu "Sześcioletni program rozbudowy floty".[4] W 1929 został prezesem Komitetu Głównego Funduszu Łodzi Podwodnej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Od 1931 do 1935 przewodniczył Komitetowi Redakcyjnemu "Przeglądu Morskiego". Był także członkiem Rady Głównej Ligi Morskiej i Kolonialnej.
Podczas obrony Wybrzeża w kampanii wrześniowej dowodził całością wojska zgromadzonego na Półwyspie Helskim oraz okrętami minowymi w Zatoce Gdańskiej. 3 września podjął decyzję o ewakuacji Dowództwa Morskiej Obrony Wybrzeża na Hel. Podczas kapitulacji 2 października podejmował, z dowódcą Floty kadm. Józefem Unrugiem, kadm. Herberta Schmundta, dowódcę sił Kriegsmarine w Zatoce Gdańskiej. Następnie przebywał w niewoli niemieckiej w oflagach: X B Nimburg, XVII C Spittal, II C Woldenberg oraz VIII B Silberberg. W 1940 w ciężkim stanie został przewieziony do szpitala w Bielawie, gdzie zmarł 25 września. Po II wojnie światowej jego zwłoki ekshumowano i pochowano na Cmentarzu Wojskowym we Wrocławiu-Oporowie.
Awansował kolejno na polskie stopnie oficerskie:
- kapitana marynarki – 1919
- majora marynarki
- komandora porucznika – 1921 ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 7 lokatą
- komandora – 1 stycznia 1929 ze starszeństwem z 1 stycznia 1929 i 1 lokatą w korpusie morskim
- kontradmirała – 26 września 1946 (pośmiertnie) [5]
[edytuj] Odznaczenia
- Złoty Krzyż Orderu Wojennego Virtuti Militari (pośmiertnie)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Walecznych
- Złotym Krzyż Zasługi
- Oficeria Legii Honorowej (francuska)
[edytuj] Bibliografia
- Julian Czerwiński, Małgorzata Czerwińska, Maria Babnis, Alfons Jankowski, Jan Sawicki. "Kadry Morskie Rzeczypospolitej. Tom II. Polska Marynarka Wojenna. Część I. Korpus oficerów 1918-1947." Wyższa Szkoła Morska. Gdynia 1996. (ISBN 83-86703-50-4)
- Zbigniew Wojciechowski: Kontradmirał Stefan Frankowski, "Bandera", s. 8,
- Waldemar Strzałkowski: Życiorysy dowódców jednostek polskich w wojnie obronnej 1939 r., Stefan Frankowski (1887-1940) w: Jurga Tadeusz, Obrona Polski 1939, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1990, wyd. I, ISBN 83-211-1096-7, ss. 766-777,
- Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzupełnione i poprawione, s. 92,
- Rocznik Oficerski 1924, s.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 847,
- Rocznik Oficerski 1932, s. 393, 891,
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych Marynarki Wojennej, oficerów rezerwy Marynarki Wojennej powołanych do służby czynnej, oraz oficerów zawodowych innych korpusów osobowych armii, przydzielonych do Marynarki Wojennej sporządzona na dzień 15 sierpnia 1930 r., Samodzielny Referat Personalny Kierownictwa Marynarki Wojennej, Warszawa 1930, s. 1,
[edytuj] Zobacz:
- Generałowie polscy
- Generałowie II Rzeczypospolitej Polskiej
- Generałowie II Rzeczypospolitej Polskiej awansowani w 2007 r.
- Generałowie polscy w niewoli
- Generałowie w ujęciu historycznym - statystyka
Przypisy
- ↑ Zbigniew Wojciechowski, jako datę urodzenia admirała podał "2 kwietnia". Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski podali "3 kwietnia". Waldemar Strzałkowski podał "27 marca". Jeżeli data podana przez Waldemara Strzałkowskiego jest datą według kalendarza juliańskiego, starego porządku, to według kalendarza gregoriańskiego nowego porządku będzie to "8 kwietnia". Datę urodzenia "27 marca" podaje także "Rocznik Oficerski 1924". W Roczniku Oficerskim z 1928 i 1932 r. oraz w Liście starszeństwa (...) z dnia 15 sierpnia 1930 r., jako data urodzenia widnieje "4 kwietnia".
- ↑ Waldemar Strzałkowski podał, że admirał w okresie od marca 1919 do lipca 1921 był attache morskim w Szwecji. Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski oraz Zbigniew Wojciechowski, jako datę rozpoczęcia słuzby w Sztokholmie wymieniają styczeń 1919 r.
- ↑ Jako dowódca Dywizjonu Torpedowców figuruje w Roczniku Oficerskim z 1924 r., a więc wyznaczenie na to stanowisko musiało mieć miejsce w czasie studiów w EdeGN.
- ↑ Tymoteusz Pawłowski. "Planowanie wojenne PMW w końcu lay trzydziestych XX wieku." Tajemnice archiwów. Opublikowano w "Morze. Statki i Okręty." Numer 6 (66). Czerwiec 2007. Magnum-X. Warszawa 2007. ISSN 1426-529X
- ↑ Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski oraz Waldemar Strzałkowski, jako datę awansu podają "26 września 1940". Zbigniew Wojciechowski twierdzi, że nastapiło to we wrześniu 1946 r.