Eustachy Górczyński
Z Wikipedii
Eustachy Górczyński [1] (ur. 20 listopada 1893 w Sędziszowie, pow. Jędrzejów, zm. ?) – pułkownik saperów Wojska Polskiego.
Spis treści |
[edytuj] Służba w Armii Rosyjskiej i polskich formacjach wojskowych w Rosji
Uczył się w Szkole Handlowej w Kielcach, w której zdał maturę. Od 1911 studiował budowę maszyn na politechnice w Grazu. W 1912 był zmuszony przerwać studia, gdyż dostał powołanie do odbycia obowiązkowej służby wojskowej w armii rosyjskiej. Po wybuchu I wojny światowej, skierowano go na front turecki. W 1915 ukończył Wojskową Szkołę Inżynierii w Piotrogrodzie, a w następnym roku kurs pontonierski w Kijowie ze stopniem chorążego. Następnie służył w 11 Batalionie Pontonowym na froncie galicyjskim. W grudniu 1917 przeszedł do II Korpusu Polskiego na Ukrainie. Dostał zadanie utworzenia dla Korpusu pododdziałów inżynieryjnych, które formował w rejonie Mohylowa spośród polskich żołnierzy z rosyjskiego 9 Pułku Inżynieryjnego. Po bitwie pod Kaniowem, od maja do listopada 1918 przebywał w niewoli niemieckiej w Brześciu nad Bugiem.
[edytuj] Służba w Wojsku Polskim
Pod koniec listopada wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920 jako dowódca 3 kompanii saperów w 1 Pułku Inżynieryjnym. Walczył na froncie litewsko-białoruskim, m.in. w walkach o Wilno, Wilejkę, pod Ruszańcami. W czasie walk pod Dźwińskiem kierował wysadzaniem mostu na Dźwinie oraz rozbudową pozycji obronnych dla 3 Dywizji Piechoty Legionów. Następnie brał udział w walkach z bolszewikami w składzie 1 Dywizji Piechoty Legionów, nierzadko działając jako zwykła piechota. W 1920 został ranny. Po zakończeniu działań wojennych został dowódcą 3 Batalionu Saperów w 3 DP Leg., a od kwietnia 1922 – XXVII Batalionu Saperów w 2 Pułku Saperów w Puławach. Po rozformowaniu batalionu objął stanowisko zastępcy dowódcy 2 Pułku Saperów. W 1929 po likwidacji pułku został dowódcą 2 Batalionu Saperów, a w 1930 – 8 Batalionu Saperów w Toruniu. W latach 1938-1939 pełnił funkcję komendanta Centrum Wyszkolenia Saperów w Modlinie. Po wybuchu wojny obronnej 1939, z kadry Centrum został sformowany zbiorczy batalion dowodzony przez mjr. Wacława Plewako. Wydzieliła się z niego grupa licząca ok. 25 oficerów i ok. 50 podoficerów wraz z taborem samochodowym, na czele której stanął płk E. Górczyński. Udała się ona na rekonesans na Wołyń w kierunku Sarn, aby zorganizować tam warunki dla dalszej działalności Centrum. W rejonie Kowla wszyscy dostali się jednak do niewoli sowieckiej.
[edytuj] W niewoli sowieckiej i Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie
Pułkownik E. Górczyński został osadzony w obozie w Starobielsku. Przed tragicznym losem innych polskich oficerów uchroniło go przeniesienie do grupy ppłk. Zygmunta Berlinga. Po wyjściu na wolność wstąpił do Armii Polskiej w ZSRR, z którą ewakuował się do Iranu. Ostatecznie znalazł się w szeregach 2 Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa, gdzie pełnił funkcję zastępcy dowódcy saperów Korpusu. Następnie został dowódcą saperów Okręgu Etapowego, w skład którego wchodziła m.in. Szkoła Podchorążych Rezerwy Saperów. Na pocz. 1944 przeniesiono go w stan spoczynku. Po zakończeniu wojny powrócił do Polski, gdzie zmarł.
[edytuj] Awanse:
- major 31 marca 1924 ze starszeństwem z 1 lipca 1923 i 13 lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów
- podpułkownik ze starszeństwem z 1 stycznia 1931 i 4 lokatą
[edytuj] Ordery i odznaczenia:
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Krzyż Niepodległości
- Krzyż Walecznych – trzykrotnie
- Srebrny Krzyż Zasługi
[edytuj] Bibliografia:
- Zdzisław Barszczewski, Sylwetki saperów, Warszawa 2001.
- Rocznik Oficerski 1924, s. 800, 829.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 570, 592,
- Rocznik Oficerski 1932, s. 248, 756,
Przypisy
- ↑ Inne źródła, w tym Roczniki Oficerskie z 1924 i 1928, podają pisownię nazwiska Gorczyński.