Człuchów
Z Wikipedii
Współrzędne: 53°39' N 17°22' E
Człuchów | |||
|
|||
Województwo | pomorskie | ||
Powiat | człuchowski | ||
Gmina - rodzaj |
Człuchów miejska |
||
Prawa miejskie | 1348 | ||
Burmistrz | Ryszard Szybajło | ||
Powierzchnia | 12,48 km² | ||
Położenie | 53° 39' N 17° 22' E |
||
Wysokość | 160 m n.p.m. | ||
Liczba mieszkańców (2007) - liczba ludności - gęstość |
14 517 1163,2 os./km² |
||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
59 | ||
Kod pocztowy | 77–300 | ||
Tablice rejestracyjne | GCZ | ||
Położenie na mapie Polski
|
|||
TERC10 (TERYT) |
6222803011 | ||
Urząd miejski3
ul. Wojska Polskiego 177–300 Człuchów tel. 59 834-22-91, 59 834-32-72 ; faks 59 834-32-72 (e-mail) |
|||
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons | |||
Strona internetowa miasta |
Człuchów (kaszb. Człëchòwò, niem. Schlochau; dawniej Słuchów) - miasto i gmina w województwie pomorskim, w powiecie człuchowskim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa słupskiego. Leży pomiędzy czterema jeziorami: Jeziorem Urzędowym, Miejskim Małym, Miejskim Dużym i największym: Rychnowskim, na Pojezierzu Krajeńskim.
Człuchów leży na przecięciu dróg krajowych DK22 i DK25, które to są głównymi połączeniami:
Według danych z 30 czerwca 20071, miasto miało 14 517 mieszkańców.
Spis treści |
[edytuj] Struktura powierzchni
Według danych z roku 20026, Człuchów ma obszar 12,48 km², w tym:
- użytki rolne: 33%
- użytki leśne: 3%
Miasto stanowi 0,79% powierzchni powiatu.
[edytuj] Demografia
Dane z 30 czerwca 20052:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 14 625 | 100 | 7648 | 52,3 | 6977 | 47,7 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
1171,9 | 612,8 | 559,1 |
Według danych z roku 20026, średni dochód na mieszkańca wynosił 1454,23 zł.
[edytuj] Miasta Partnerskie
[edytuj] Transport
Człuchów leży na przecięciu dróg krajowej 25 i 22 . Są to ważne szlaki komunikacyjne na trasach: Koszalin - Bydgoszcz - Warszawa i Berlin - Gorzów Wlkp. - Elbląg - Kaliningrad. Miasto posiada obwodnicę w ciągu drogi krajowej nr 22. W mieście znajduje się stacja kolejowa. PKP zapewnia połączenia z Chojnicami i Szczecinkiem, a w sezonie letnim również z Kołobrzegiem, Bydgoszczą, Toruniem i Łodzią. Działa tu również przedsiębiorstwo PKS Człuchów, zapewniające połączenia z Gdańskiem, Słupskiem, Chojnicami, Bydgoszczą, Toruniem, Koszalinem, Kołobrzegiem, Szczecinem, Szczecinkiem, Złotowem, Piłą. W Człuchowie można spotkać też autobusy PKS Chojnice, PKS Szczecinek, PKS Bytów, PKS Bydgoszcz, PKS Koszalin, PKS Wałcz i in.
[edytuj] Historia
Człuchów to byłe stare osiedle kaszubskie, wzmiankowane w XII wieku. Prawa miejskie posiada od 1348 roku, od 1312 był własnością Krzyżaków, od 1466 należał do Polski, w 1772 znalazł się pod administracją zaboru pruskiego a od 1945 roku znajduje się ponownie w Polsce.
[edytuj] Atrakcje
W Człuchowie znajduje się drugi po Malborku wielkością zamek krzyżacki (a terytorialnie największy). Był on najtrudniejszym do zdobycia obiektem na Pomorzu i siedzibą komtura i konwentu krzyżackiego. Rezydował w nim sam komtur Ulrich von Jungingen jak i Konrad von Wallenrode. Krzyżacy rezydujący w Zamku Człuchowskim brali udział w bitwie pod Grunwaldem pod sztandarem 52 chorągwi - większość nie powróciła z pola walki. Do dziś przetrwały mury, wieża i nie odkryte do dziś podziemia. Ze względu na małą aktywność samorządową obecnie zamek nie jest praktycznie restaurowany od czasu pożaru, który strawił Człuchów za Fryderyka Wilhelma II, a który to pozwolił mieszkańcom rozebrać zamek na odbudowę miasta. W 1811 roku ukazało się rozporządzenie rejencji o ochronie ruin zamku.
Do zabytków Człuchowa zalicza się również
- kościół barokowy z XVII wieku (z dobudowaną wiek później wieżą, a następnie rozbudowany) ufundowany prze ówczesnego starostę Jakuba Wejhera, konsekrowany w 1647 (obecnie kościół pod wezwaniem Św. Jakuba);
- budynek poczty z 1892 roku;
- budynek dawnej szkoły średniej przygotowującej do zawodu nauczyciela "Preporanda" z 1901 roku umiejscowiony przy ul. Szczecińskiej (obecnie siedziba Urzędu Gminy);
- zabytkowe kamienice z XIX wieku przy ul. Królewskiej;
- budynek dawnej szkoły specjalnej dla dzieci głuchoniemych z 1882 roku przy ul. Parkowej (obecnie siedziba ZSA);
- wille z końca XIX wieku przy ul. Batorego;
- budynek browaru Rudolfa Ley'a z XIX wieku (obecnie siedziba PSS Społem);
- budynek dawnej szkoły miejskiej z 1892 roku przy ul. Traugutta (obecnie siedziba CKU).
Jednym z tych, którzy najlepiej udokumentowali historię Ziemi Człuchowskiej, był Edmund Kloskowski. Obecnie najaktywniejszymi pasjonatami epoki rycerskiej są ludzie z Człuchowskiego Bractwa Rycerskiego pod przewodnictwem Roberta Wielandta.
Muzeum Regionalne, prezentuje w swym dziale archeologicznym pradzieje Ziemi Człuchowskiej. Zabytki pochodzą z badań nad wczesnośredniowiecznym osadnictwem w rejonie jeziora Krępsko i Szczytno oraz cmentarzyska ludności kultury pomorskiej w Olszanowie, Sąpólnie i Gwieździnie.
[edytuj] Ludzie związani z Człuchowem
Z Człuchowem związanych było i jest wiele osób mających olbrzymie znaczenie w życiu politycznym, kulturalnym i naukowym nie tylko Polski, ale także Europy i świata.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
Miasta powiatowe:
Bytów • Chojnice • Człuchów • Gdańsk • Gdynia • Kartuzy • Kościerzyna • Kwidzyn • Lębork • Malbork • Nowy Dwór Gdański • Pruszcz Gdański • Puck • Słupsk • Sopot • Starogard Gdański • Sztum • Tczew • Wejherowo
Miasta gminne:
Brusy • Czarna Woda • Czarne • Czersk • Debrzno • Dzierzgoń • Gniew • Hel • Jastarnia • Kępice • Krynica Morska • Łeba • Miastko • Nowy Staw • Pelplin • Prabuty • Reda • Rumia • Skarszewy • Skórcz • Władysławowo • Ustka • Żukowo
Siedziba gminy: miasto Człuchów
Wsie sołeckie: Barkowo • Biskupnica • Brzeźno • Bukowo • Chrząstowo • Czarnoszyce • Dębnica • Dobojewo • Ględowo • Jaromierz • Jęczniki Wielkie • Kołdowo • Krępsk • Mosiny • Nieżywięć • Polnica • Rychnowy • Sieroczyn • Skarszewo • Stołczno • Wierzchowo • Wierzchowo-Dworzec
Miejscowości niesołeckie: Bukowo Człuchowskie • Chrząstówko • Czarnoszki • Czarze • Dąbki • Dziewiątka • Gębarzewo • Gostudź • Gozdnica • Grzybowo • Jeziorno • Jęczniki Małe • Kątki • Kiełpin • Kiełpinek • Krery • Krzyżanki • Kujanki • Mąkowo • Mirogniew • Murzynowo • Nowosiółki • Piaskowo • Płonica • Polniczka • Przytok • Rogowo • Skórzewo • Sokole • Stara Rogoźnica • Śniaty • Zagórki • Zbrzyca • Zielątkowo
Miasta: Czarne • Człuchów • Debrzno
Gminy miejskie: Człuchów
Gminy miejsko-wiejskie: Czarne • Debrzno
Gminy wiejskie: Człuchów • Koczała • Przechlewo • Rzeczenica