Boeing 737
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Boeing 737 | |
|---|---|
 |
|
| Tanımı |  |
| Türü | Yolcu uçağı |
| Dönemi | ? |
| Üretici | Boeing |
| İlk uçuş | -04.09.1967 |
| Hizmete giriş | 1968 |
| Hizmetten çıkış | Halen Kullanılıyor |
| Üretim adeti | 5,749 |
| Teknik Özellikler | |
Boeing 737, havayolu taşımacılığında kullanılan bir jet uçağıdır.
Dünyanın en popüler orta menzilli, dar gövdeli ticari yolcu jetidir. 6000'den fazla siparişin 5700'den fazlası teslim edilmiş olup (Mayıs 2008),[1] Boeing 737 tüm zamanların en fazla sipariş edilen ve üretilen ticari jet uçağıdır ve 1967 yılından beri Boeing tarafından kesintisiz olarak imal edilmektedir.Boeing 737 serisi uçaklar, üretildiği günden bugüne 6,000′den fazla sipariş alarak tarihin en popüler ticari jeti unvanını aldı. Bugün 4100 adedi halen serviste bulunan 737 serisi, 1968′den beri 12 milyardan fazla yolcu taşıdı. 737 o kadar yaygın kullanılan bir uçaktır ki herhangi bir zamanda 1250 tanesi aynı anda havadadır. Ortalama olarak her beş saniyede bir, bu uçaklardan biri kalkmakta ya da inmektedir.Üç ana gurupta 9 versiyonu bulunmaktadır.
Konu başlıkları |
[değiştir] Versiyonları
- Orjinal
737-100:İlk deneme uçuşu 1965 yılında Carrasco Uluslararası havaalanını (Montevideo, Uruguay) da yapılmıştır,ilk tarifeli uçuşu1968'te Lufthansa tarafından başlatıldı. 737-100 Boeing 737 nin değiştirilmiş ve geliştirilmiş halidir,30adet üretildikten sonra üretimi tamamlanmış olup yerini bir üst versiyona bırakmıştır. Orijinal Boeing prototibi, en son NASA tarafından kullanıldı, ve Seattle'de uçuş müzesinde sergilenenmektedir.
737-200
737-200: 737-100‘in uzatılan bir uçak gövdesine sahip olup. İlk Teslimatı 29 Aralık 1967'de United havayolu(ABD) taşımacılığına yapılmıştır.Son Teslimat ise 08 Ağustos 1988’de Xiamen Havayolları (Çin)‘na yapılmıştır. Toplam 1114 adet 737-200 üretilmiştir. Geliştirilen 737-200, 2X, 20 Mayıs 1971'de Nippon hava yollarına teslim edilmiştir. Bu modelin aerodinamiği geliştirdi, otomatik tekerlek, frenler, 200'den daha güçlü motorlar, daha çok yakıt kapasitesi ve daha uzun mesafe uçuşu sağlandı. 737 200C yolcu ve kargonun beraber taşındığı modeldir.96 adet üretilmiştir, Bu uçak çakıl pistlerdede çalıştırılabilir. Askeri hizmetler için 737 200 QC modeli nin değişik vesiyonları üretildi, birçok ülkenin hava kuvvetlerinde hizmet gördü. - Klasik
737-300: 737 klasik dizinin ilk modelidir. Düzleştirilen alt taraf , yakıt ekonomisinde önemli kazançlar ve gürültüde bir azalmayı sağlayan CFM56 turbofan motorlar ile güçlendirilmiştir. İlk Teslimatı 28 Kasım 1984'de US Havayoluna (ABD) yapılmıştır.Son Teslimat ise 17 Aralık 1999’da Yeni Zellanda Havayollarına yapılmıştır. Toplam 1113 adet 737-300 Üretilmiştir. 1 Sınıfta 128 sıkışık düzende 137 yolcu taşıyabilir, 737-300SP hem yocu hem kargo taşıyan versiyonudur.
737-300
737-400737-400:737-300'ün geliştirilmiş versiyonudur.159 Standard 168 sıkılaştırılmış yolcu taşıyabilir 4000 km mesafe katedebilir. Toplam 486 adet üretilmiştir,ilk Uçuş 19 Şubat 1988, ilk teslimat 15 Ekim 1988 PACE havayoluna (USA) ,son teslimat 25 Şubat 2000 CSA havayolununa (Çek Cumhuriyeti) yapılarak üretimi tamamlanmıştır. 737 400F, Boeing tarafından teslim edilen bir model değildi, ama bütün bir kargo hava aracına döndürülen bir 737-400. Alaska havayolu taşımacılık tarafından, combi olarak ;yarı yolcu, yarın kargo olarak hala hizmetdedir.
737-500
737-600
737-700
737-500:737-200'ün geliştirilmiş versiyonudur ,uçak gövdesi uzunluğu737-200'e benzerdir. 737-300’e göre daha tutumlu olmak için daha az yolcuyla daha uzun mesafe’ye uçmaktadır. 123 Standard 132 sıkılaştırılmış yolcu taşıyabilir 4444 km mesafe katedebilir. Toplam 389 adet üretilmiştir,ilk Uçuş 1987, ilk teslimat 28 Şubat 1990 Souhtwest havayoluna (USA) ,son teslimat 21 Haziran 1999 Nippon havayoluna (Japonya) yapılarak üretimi tamamlanmıştır. - Yenil Nesil:
1990‘ larda Airbus Firmasının A320 yeni yolcu uçağı , Lufthansa gibi önceden sadık 737 müşterilerini kazanmaya başladı ve Boeing'in pazar payında ciddi bir tehdit oluştu. 17 Kasım 1993 Boeing Yönetim Kurulu, yeni nesil 737-600/700/800 proğramını onayladı.
SunExpress 737-800
737-900
Southwest Havayolları 737-700’ler için 63 adetlik ilk siparişi verdi.
Klasik versiyona göre Gelişimi:
- Geliştirilen CFM56-7 turbofan motor motoru, CFM56-3'ten 7%daha verimli
- Artırılan maksimum mesafe 3,000 deniz milinin (5,556 km) kıtalar arası sahası
- Artırılan yakıt kapasitesi ve daha yüksek maksimum kalkış ağırlığı (MTOW)
- Modern avionicsle altı-ekran LCD cam kokpiti
- Boeing-777'e benzer yolcu kabin geliştirmeleri, daha çok yer ,koltuk mesafesi.
- Tekrar tasarlanan dikey dengeleyici.
- Yeni airfoil kısmı, artırılan kanat alanı,
- Yeni nesil Boeing 737 600, 700, 800 ve 900′de yaklaşık 22.9 km uzunlukta kablo bulunuyor (300, 400, 500′den yaklaşık 2.5 km daha az).
- Uçak başına ortalama toplam 367,000 değişik parçadan imal edilen 737, desenine göre değişen ve kuru ağırlığı 125 kg’yi bulan yaklaşık 200 litre boya ile boyanıyor.
Kıvrık Kanat :(Winglets) uçak operatörlerine birkaç faydayı sağlayan kanat uç uzatmalarıdır. Uç uzatma seçeneği 737'yi sınıfında en yeni ve en ileri teknolojik liderliğini artırır. Bu yeni teknoloji 737-700 , 737-800 ve 737 900ER versiyonları üzerine takılabilir, Ülkemizde THY Teknik A.Ş tarafından montajı yapılmaktadır. Kıvrık kanatlar sürtünmeyi azaltarak motorun daha verimli çalışmasında ciddi katkısı olan parçalardır. THY'nin Boeing 737-800 uçaklarında kullanılan kıvrık kanat uçları, bir uçakta yılda yaklaşık 380 bin litre yakıt tasarrufu sağlıyor. Halen dünya genelinde kullanılan Boeing 737-700'lerin yüzde 65'i ve 737-800'lerin yüzde 57'si kıvrık kanat uçlarıyla uçuyor. Kıvrık kanat uçları, yeni nesil Boeing 737'lerin hızını 135 kilometre, menzilini yaklaşık 240 kilometre yükseltiyor, maksimum kalkış ağırlığında 3 tona kadar artış sağlıyor , daha kısa sürede yükselip, daha sessiz uçabiliyor, işletme maliyetlerinde yüzde 4'e kadar tasarrufu sağlıyor. Yüksek rakım ve sıcak iklime sahip bölgelerdeki havaalanlarından kalkışı kolaylaştırıyor.Kıvrık kanat uçları, Boeing İş Jetleri ve Yeni Nesil Boeing 737–700 / –800 uçakları için Aviation Partners şirketi tarafından geliştirildi. Boeing ve Aviation Partners, kıvrık kanat ucu üretimi için Aviation Partners Boeing adında bir şirket kurdu ve ilk testler 1998 yılında Boeing İş Jetleri’nde yapıldı. Kıvrık kanat uçlarının ilk müşterisi Hapag–Lloyd Flug şirketi oldu. Alman charter havayolu, 2000 yılının Temmuz ayında İngiltere’de düzenlenen Farnborough Havacılık Fuarı’nda, 26 kıvrık kanat ucu seti sipariş etti. Hapag–Lloyd’un kıvrık kanat uçlarına sahip ilk 737–800 uçağı, 2001 yılının başında teslim edildi ve mayıs ayında da ticari uçuşlarına başladı.
737 Yeni Nesil üretim programı kilometre taşları :
- 5 Eylül 1994 Yeni nesil 737 ailesinin en büyük üyesi olan 737-800, İngiltere’de yapılan Farnborough Air Show’da sektöre tanıtıldı.Almanya’nın Hapaq-Lloyd Havayolları sipariş veren ilk müşteri oldu.
- 15 Mart 1995 İskandinavya Havayoları (SAS), 35 adet 737-600 siparişi verdi.
- 17 Kasım 1995 Yeni nesil Boeing 737 ailesi, iki yılda aldıkları siparişler dünya havacılık tarihinin en çok satan uçakları ünvanını aldılar.
- 28 Nisan 1995 Yeni nesil 737’leri güçlendiren CFM56-7 motorları Fransa’da test edilmeye başlandı.
- 1 Aralık 1995 737-700 modeli Washington’daki Renton ve Kansas’taki Wichita fabrikalarında üretim hattına girdi.
- 2 Temmuz 1996 Sürekli seyahat etmek zorunda olan yöneticiler için, 737-800 modelinin bir versiyonu olan “Boeing İş Jetleri” nin tasarımına başlandı.
- 2 Aralık 1996 ilk 737-700 uçağı üretim hattından çıktı.
- 8 Aralık 1996 Yapımı tamamlanan ilk 737-700 uçağı 50.000 kişinin katıldığı bir törenle dünyaya tanıtıldı.
- 9 Şubat 1997 Üretilen birinci Boeing 737-700 uçağı, ilk uçuşunu yaptı.
- 14 Mart 1997 İlk 737-800 uçağının gövdesi tamamlanarak Wichita’daki Boeing fabrikasından Renton’daki tesise getirildi.
- 30 Haziran 1997 İlk 737-800 uçağı, binlerce Boeing çalışanının katıldığı bir törenle üretim hattından çıktı.
- 31 Temmuz 1997 Boeing 737-800, 3 saat 5 dakika süren ilk uçuşunu gerçekleştirdi.
- 7 Kasım 1997 737-700 uçağı Amerikan Federal Havacılık Kurumu’nun (FAA) uçuş sertifikasını aldı.
- 4 Kasım 1997 Alaska Havayolları, en uzun yeni nesil Boeing 737 uçağı olan 737-900 modeli için 10 adetlik sipariş verdi.
- 8 Aralık 1997 Yeni nesil 737 ailesinin en küçük üyesi olan 373-600’lerin birincisinin yapımı tamamlandı.
- 17 Aralık 1997 İlk 737-800 uçağı, Southwest Havayollarına teslim edildi.
- 22 Ocak 1998 Boeing 737-600 ilk uçuşunu gerçekleştirdi.
- 19 Şubat 1998 Boeing 737-800, Avrupa Ortak Havacılık Otoritesi (JAA) uçuş sertifikasını aldı.
- 13 Mart 1998 Boeing 737-800, Amerikan Federal Havacılık Kurumu’nun (FAA) uçuş sertifikasını almaya hak kazandı.
- 9 Nisan 1998 Boeing 737-800, Avrupa Ortak Havacılık Otoritesi’nin (JAA) uçuş sertifikasını aldı.
- 22 Nisan 1998 Yapımı tamamlanan ilk Boeing 737-800 uçağı, Almanya’nın Hapaq Lloyd Havayolları’na teslim edildi.
- 18 Ağustos 1998 Boeing 737-600, Amerikan Federal Havacılık Kurumu’nun (FAA) uçuş sertifikasını almaya hak kazandı.
- 3 Kasım 1998 Türk Hava Yolları kesin siparişleri içerisinde olan Boeing 737-800 uçaklarının ilk altı adedini törenle teslim aldı. Türk Hava Yolları Filosunda halen 42 adet 737-800 kulanılmaktadır.
737-600
737-700
737-800
737-900
[değiştir] Teknik Özelikleri
| Modeller | 737-100 | 737-400 | 737-500 | 737-600 | 737-700/ 737-700ER |
737-800 | 737-900ER |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kokpit Personeli | İki | ||||||
| Yolcu Kapasitesi | 118 (1-sınıf, yoğun) 104 (1-sınıf, standard) |
168 (1-sınıf, yoğun), 159 (1-sınıf, standard) |
132 (1-sınıf, yoğun), 123 (1-sınıf, standard)) |
149 (1-sınıf, yoğun), 140 (1-sınıf, standard) |
189 (1-sınıf, yoğun), 175 (1-sınıf, standard) |
215 (1-sınıf, çok yoğun), 204 (1-sınıf, yoğun), 177 (1-sınıf, standard) |
|
| Oturacak Yer Sahası | 30 in (1-sınıf, yoğun), 34 in (1-sınıf, standard) |
30 in (1-sınıf, yoğun), 32 in (1-sınıf, standard) | 28 in (1-sınıf, çok-yoğun), 30 in (1-sınıf, yoğun), 32 in(1-sınıf, standard) |
||||
| Yer Genişiliği | 17.2 in (1-Sınıf, 6 yan yana koltuk) | ||||||
| Uzunluk | 94 ft (28.6 m) |
119 ft 6 in (36.5 m) |
101 ft 8 in (31.1 m) |
102 ft 6 in (31.2 m) |
110 ft 4 in (33.6 m) |
129 ft 6 in (39.5 m) |
138 ft 2 in (42.1 m) |
| Kanat Açıklığı | 93 ft (28.3 m) |
94 ft 8 in (28.9 m) |
117 ft 5 in (35.7 m) |
||||
| Yükseklik | 37 ft (11.3 m) |
36 ft 5 in (11.1 m) |
41 ft 3 in (12.6 m) |
41 ft 2 in (12.5 m) |
|||
| Kanat Eğimi | 25° (436 mrad) | 25.02° (437 mrad) | |||||
| Görünüş Oranı | 8.83 | 9.16 | 9.45 | ||||
| Gövde Genişliği | 12 ft 4 in (3.76 m) | ||||||
| Gövde Yüksekliği | 13 ft 2 in (4.01 m) | ||||||
| Kabin Genişliği | 11 ft 7 in (3.54 m) | ||||||
| Kabin Yüksekliği | 7 ft 3 in (2.20 m) | ||||||
| Boş ağırlık | 61,864 lb (28,120 kg) |
73,040 lb (33,200 kg) |
68,860 lb (31,300 kg) |
80,031 lb (36,378 kg) |
84,100 lb (38,147 kg) |
91,108 lb (41,413 kg) |
98,495 lb (44,676 kg) |
| Maksimum Boş Ağırlık | 108,218 lb (49,190 kg) |
149,710 lb (68,050 kg) |
133,210 lb (60,550 kg) |
145,500 lb (66,000 kg) |
Basic: 154,500 lb (70,080 kg) ER: 171,000 lb (77,565 kg) |
174,200 lb (79,010 kg) |
187,700 lb (85,130 kg) |
| Maksimum sahanlık Ağırlığı | 99,000 lb (44,906 kg) |
124,000 lb (56,246 kg) |
110,000 lb (49,895 kg) |
121,500 lb (55,112 kg) |
128,928 lb (58,604 kg) |
146,300 lb (66,361 kg) |
|
| Kargo Kapasitesi | 650 ft³ (18.4 m³) |
1,373 ft³ (38.9 m³) |
822 ft³ (23.3 m³) |
756 ft³ (21.4 m³) |
966 ft³ (27.3 m³) |
1,591 ft³ (45.1 m³) |
1,852 ft³ (52.5 m³) |
| Kalkış Mesafesi MTOW | 6,646 ft (1,990 m) | 8,483 ft (2,540 m) | 8,249 ft (2,470 m) | 8,016 ft (2,400 m) | 8,283 ft (2,480 m) | 8,181 ft (2,450 m) | |
| Uçuş Tavanı | 35,000 ft (10,700 m) |
37,000 ft (11,300 m) |
41,000 ft (12,500 m) |
||||
| Seyir Hızı | 0.74 (485 mph, 780 km/h) | 0.785 (514 mph, 828 km/h) | 0.78 (511 mph, 823 km/h) | ||||
| Maksimum Hız | 0.82 (544 mph, 876 km/h, 473 kt) | ||||||
| Maksimum Yüklü Menzili | 1,860 NM (3,440 km) | 2,165 NM (4,005 km) | 2,402 NM (4,444 km) | 3,050 NM (5,648 km) | Basic: 3,365 NM (6,230 km) WL: 3,900 NM (7,220 km) ER: 5,375 NM (9,955 km) |
3,060 NM (5,665 km) | 2,700 NM (4,996 km) in 1 Sınıf, 3,200 NM (5,925 km) in 2 Sınıf |
| Maksimum Yakıt Kapasitesi | 4,725 US gal (17,860 L) |
6,130 US gal (23,170 L) |
6,296 US gal (23,800 L) |
6,875 US gal (26,020 L) |
7,837 US gal (29,660 L) |
||
| Motor (x 2) | Pratt & Whitney JT8D-7 | CFM International 56-3B-2 | CFM 56-3B-1 | CFM 56-7B20 | CFM 56-7B26 | CFM 56-7B27 | CFM 56-7 |
| Max. İtiş (x 2) | 19,000 lbf (84.5 kN) | 22,000 lbf (97.9 kN) | 20,000 lbf (89.0 kN) | 20,600 lbf (91.6 kN) | 26,300 lbf (116.0 kN) | 27,300 lbf (121.4 kN) | |
| Seyir Gücü (x 2) | 3,870 lbf (17.21 kN) | 4,930 lbf (21.92 kN) | 4,902 lbf (21.805 kN) | 5,210 lbf (23.18 kN) | 5,480 lbf (24.38 kN) | ||
| Fan Uç Çapı | 44 in (1.12 m) | 60 in (1.52 m) | 61 in (1.55 m) | ||||
| Motor uzunluğu | 126 in (3.20 m) | 93 in (2.36 m) | 98.7 in (2.51 m) | ||||
| Motor yer temizlemesi | 20 in (51 cm) | 18 in (46 cm) | 19 in (48 cm) | ||||
Kaynaklar: Boeing 737 Specifications,[2] 737 Airport Planning Report[3]
[değiştir] 737 Teslimatları
| 2008 | 2007 | 2006 | 2005 | 2004 | 2003 | 2002 | 2001 | 2000 | 1999 | 1998 | 1997 | 1996 | 1995 | 1994 | 1993 | 1992 | 1991 | 1990 | 1989 | 1988 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 150 | 330 | 302 | 212 | 202 | 173 | 223 | 299 | 281 | 320 | 281 | 135 | 76 | 89 | 121 | 152 | 218 | 215 | 174 | 146 | 165 |
| 1987 | 1986 | 1985 | 1984 | 1983 | 1982 | 1981 | 1980 | 1979 | 1978 | 1977 | 1976 | 1975 | 1974 | 1973 | 1972 | 1971 | 1970 | 1969 | 1968 | 1967 |
| 161 | 141 | 115 | 67 | 83 | 95 | 108 | 92 | 77 | 40 | 25 | 41 | 51 | 55 | 23 | 22 | 29 | 37 | 114 | 105 | 4 |
| Versiyonları | Üretim | İlk Uçuş[5] |
|---|---|---|
| 737-100 | 30[6] | 9 Nisan 1967 |
| 737-200 | 991 | 8 Ağustos 1967 |
| 737-200C | 104 | 18 Eylül 1968 |
| 737-300 | 1,113[7] | 24 Şubat 1984 |
| 737-400 | 486[7] | 19 Şubat 1988 |
| 737-500 | 389[7] | 30 Haziran 1989 |
| 737-600 | 68[8] | 22 Ocak 1998 |
| 737-700 | 943 | 9 Şubat 1997 |
| 737-700C | 12 | 29 Ekim 2000 |
| 737-BBJ1 | 95 | 4 Eylül 1998 |
| 737-800 | 1407 | 31 Temmuz 1997 |
| 737-BBJ2 | 13 | 28 Şubat 2001 |
| 737-900 | 52 [8] | 3 Ağustos 2000 |
| 737-900ER | 27 | 1 Eylül 2006[8] |
| 737-T43A | 19 | 1 Temmuz 1973 |
| Toplam | 5749+ |
[değiştir] Kıyaslanabilir Uçaklar
- Airbus A320
- Boeing 717
- Bombardier CSeries
- Dassault Mercure
- Embraer 195
- McDonnell Douglas DC-9
- McDonnell Douglas MD-80/MD-90
- MS 21
- Tupolev Tu-154M
- Tupolev Tu-204
- Yakovlev Yak-42D
[değiştir] Kaynaklar
- ^ 747 Model Orders and Deliveries data
- ^ Boeing 737 Technical Information, Boeing Commercial Airplanes.
- ^ Boeing 737 Airplane Characteristics for Airport Planning, Boeing Commercial Airplanes.
- ^ Orders and Deliveries search page, Boeing. Retrieved 22 Nisan, 2008.
- ^ "737 Family." Boeing.com, 5 Ocak 2008. Retrieved: 12 Nisan 2008.
- ^ Sharpe and Shaw 2001, p. 33.
- ^ Kaynak hatası Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedSharpe_p57; $2 - ^ a b c template:cite web kullanımında hata: Parametreler url ve başlık tanımlanmalı.
[değiştir] Dış Bağlantılar
- Boeing.com
- Boeing 737 Teknik Bilgileri
- Aircraft-Info.net - Boeing 737-400
- anadolujet - Boeing 737 -400
Boeing Uçakları
