Wołomin

Z Wikipedii

Współrzędne: 52°21' N 21°14' E52.35 21.2333333 (Wołomin)

Wołomin

Herb Wołomina

Gmina
- rodzaj

Wołomin
miejsko-wiejska

Burmistrz

Jerzy Mikulski

Powierzchnia

17,32 km²

Położenie

52° 21' N
21° 14' E

Liczba mieszkańców (2004)
- liczba ludności
- gęstość

36 716
2110 os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

05-200

Tablice rejestracyjne

WWL, WV

Położenie na mapie Polski

Wołomin

TERC10
(TERYT)

1142034124

Urząd miejski³

ul. Ogrodowa 4
05-200 Wołomin
tel. 22 787-65-20; faks 22 787-65-14
(e-mail)

Strona internetowa miasta

Położenie Wołomina względem Warszawy

Wołomin to miasto w woj. mazowieckim, siedziba powiatu wołomińskiego i gminy miejsko-wiejskiej Wołomin. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. warszawskiego.

Według danych z 31 grudnia 2006, miasto miało 36 716 mieszkańców.

Wołomin należy do aglomeracji warszawskiej, a położony jest 20 km od centrum Warszawy na linii kolejowej do Białegostoku (dwie stacje w Wołominie).

Spis treści

1 Położenie geograficzne
2 Demografia
3 Gmina Wołomin
4 Historia
5 Sport
6 Zabytki
7 Kultura
8 Edukacja wyższa i ponadgimnazjalna
- 8.1 Wyższe uczelnie
- 8.2 Szkoły ponadgimnazjalne
9 Prasa lokalna
10 Galeria
11 Linki zewnętrzne

[edytuj] Położenie geograficzne

Wołomin położony jest na Równinie Wołomińskiej, która jest częścią Niziny Mazowieckiej. Przez miasto przepływa rzeka Czarna, która swój bieg kończy w Kanale Żerańskim (Królewskim). Gmina Wołomin graniczy z następującymi gminami: Kobyłka, Radzymin, Klembów, Poświętne oraz Zielonka. Przez miasto przebiegają drogi wojewódzkie nr 634 (Port Lotniczy im. F.Chopina-Ząbki-Zielonka-Wołomin-Wólka Kozłowska), nr 635 (Wołomin-Radzymin) oraz 628 (odcinek droga 634-stacja kolejowa). Przez miasto przebiega również międzynarodowa linia kolejowa E75 Warszawa-Sankt Petersburg (linia kolejowa nr 6 Zielonka-Kuźnica Białostocka) z dwoma stacjami w Wołominie: Wołomin i Wołomin Słoneczna .

[edytuj] Demografia

[edytuj] Gmina Wołomin

Zobacz więcej w osobnym artykule: Gmina Wołomin.

Gmina Wołomin jest gminą miejsko-wiejską w skład, której oprócz miasta wchodzą następujące wsie: Cięciwa (od 2005 r.), Czarna, Duczki, Helenów, Leśniakowizna, Lipinki, Majdan, Mostówka, Nowe Grabie, Lipiny Nowe, Ossów, Stare Grabie, Lipiny Stare, Turów, Zagościniec.

[edytuj] Historia

[edytuj] Miejscowość letniskowa

Pierwsze wzmianki dotyczące Wołomina pochodzą z XV wieku. W latach 1428-1501 miejscowość była znana jako Zacięciwa. Nazwa Wołomin wywodzi się od XVI-wiecznego właściciela, Jana de Volumne (pol. Wołumiński). Po wybudowaniu w roku 1862 linii kolejowej (pierwszy przystanek od Dworca Petersburskiego umieszczono w Wołominie) stał się on miejscowością letniskową dla Warszawy. W 1902 roku powstała kapliczka, a w niedługim czasie zaczęła się budowa kościoła. Na początku XX wieku rozwinęło się tu osadnictwo typu miejskiego, któremu sprzyjało powstanie w czerwcu 1905 roku huty szkła.

[edytuj] Miasto - dwudziestolecie międzywojenne

Wołomin otrzymał prawa miejskie 4 lutego 1919 r., na mocy dekretu Naczelnika RP Marszałka Józefa Piłsudskiego. W roku 1920 w okolicach Wołomina na polach Ossowa doszło do kluczowych walk bitwy warszawskiej, znanej jako "Cud nad Wisłą". Samo miasto stało się świadkiem nieudanej próby zdobycia go przez bolszewików 13 sierpnia 1920 roku. Po I wojnie światowej zakończono budowę kościoła w stylu neogotyckim, a w 1924 roku erygowano parafię pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej. W okresie międzywojennym znaczną część ludności (ponad 3 tys. na 17 tys. mieszkańców w 1939 r.) Wołomina stanowili Żydzi, mieszkała tu również liczna grupa Rosjan, która uciekła przed rewolucją bolszewicką. Na pograniczu Wołomina i Kobyłki znany geograf Wacław Nałkowski wybudował dom, który później jego córka Zofia Nałkowska opisała w 1925 roku w książce "Dom nad łąkami". Obecnie w "Domu nad łąkami" mieści się muzeum Zofii i Wacława Nałkowskich i odbywają się liczne imprezy kulturalne.

[edytuj] Holokaust i bitwa pancerna

Podczas drugiej wojny światowej wołomińscy Żydzi zostali umieszczeni w getcie zlokalizowanym pomiędzy Wołominem i Kobyłką, a następnie poprzez getto warszawskie wywiezieni do Treblinki i tam zagazowani. 30 lipca 1944 roku rozpoczęła się pod Wołominem największa na ziemiach polskich bitwa wojsk pancernych, w której brały udział jednostki 3 Korpusu Pancernego, 8 Gwardyjskiego Korpusu Pancernego i 16 Korpusu Pancernego 2 Armii Pancernej (2-й Танковой Армии ) nacierającej od strony Lublina przez Dęblin oraz kilku dywizji pancernych wojsk niemieckich, a mianowicie: 1 Dywizji Spadochronowo-Pancernej "Hermann Göring", 5 Dywizji Pancernej SS "Wiking", 3 Dywizji Pancernej SS "Totenkopf" oraz 4 i 19 Dywizji Pancernej. Walki rozgrywające się na przedpolach Warszawy były ostatnim impulsem do podjęcia decyzji o rozpoczęciu powstania warszawskiego. W bitwie po obu stronach wzięło udział około 1000 czołgów, z czego ponad połowa została zniszczona w walce. Tygodniowa bitwa pancerna, która zakończyła się klęską wojsk radzieckich, przyniosła również bolesne straty dla mieszkańców Wołomina. Zginęło w niej trzynastu żołnierzy z wołomińskiej jednostki Armii Krajowej.

[edytuj] Okres powojenny

1 października 1944 powstało liceum ogólnokształcące, które nosi dziś imię Wacława Nałkowskiego.

Po wojnie, w roku 1952, Wołomin stał się miastem powiatowym (przeniesiono starostwo z Radzymina), co znacznie przyspieszyło jego dalszy rozwój. Powstały zakłady stolarki budowlanej oraz Przedsiębiorstwo Poszukiwań Nafty i Gazu, a miasto stało się "sypialnią Warszawy" - znaczna część mieszkańców zaczęła pracować w stolicy. W latach 70. i 80. powstały liczne osiedla bloków z wielkiej płyty, m.in. Polna, Kobyłkowska, Lipińska oraz Hibnera (ob. Niepodległości), które przyczyniły się do wzrostu liczby ludności miasta. Pod koniec XX wieku wołomińska huta szkła ogłosiła upadłość, ale dzięki opanowanej technologii produkcji szkła żaroodpornego udało się utrzymać część produkcji i zatrudnienia w nowej firmie. Obecnie wołomińska huta przynosi zyski i planowana jest budowa nowego zakładu o kilkukrotnie większej mocy produkcyjnej. Część terenów huty położonych w centrum miasta została sprzedana prywatnemu inwestorowi, który wybudował w tym miejscu biurowiec oraz podpisał umowę z jednym z czołowych przedsiębiorstw handlowych o budowę w tym obszarze hipermarketu.

[edytuj] Sport

BS Sure Shot Wołomin - żeński zespół koszykówki, grający w sezonie 2003/2004 w Sharp Torell Basket Liga
MKS ELITA OSiR Wołomin - wicemistrz Polski w koszykówce juniorek.
Ośrodek Sportu i Rekreacji w Wołominie
Huragan Wołomin - klub piłkarski założony w 1921 roku.
Strefa 7 - drugi oficjalny Dirtpark w Polsce
B.S SALWA - klub strzelecki www.salwa.pl
Stolarka Wołomin - klub siatkarski, który w 2002 zawiesił działalność. Jego tradycje kontynuuje KPS Wołomin.

[edytuj] Zabytki

kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej z 1924-1927 odbudowany w 1950-1953 po zniszczeniach wojennych.
budynek biura zawiadowcy stacji kolejowej z 1863
Cerkiew Świętych Apostołów Piotra i Pawła