Władysław Langner
Z Wikipedii
Władysław Złom-Langner (ur. 18 czerwca 1896 w Jaworowie koło Lwowa, zm. 28 września 1972 w Newcastle upon Tyne w Wielkiej Brytanii) - generał dywizji WP, dowódca obrony Lwowa w 1939.
Działał w Organizacji Młodzieży Niepodległościowej "Zarzewie" i Drużynach Strzeleckich, w sierpniu 1914 wstąpił do Legionów Polskich. W październiku 1914 został awansowany na podporucznika, dowodził plutonem i kompanią w 1 pułku piechoty. Po kryzysie przysięgowym trafił do armii austriackiej i służył na froncie włoskim. Od listopada 1918 ponownie w Legionach, kolejno dowodził batalionem w 5 Pułku Piechoty Legionów (do kwietnia 1919), pełnił obowiązki dowódcy 1 Pułku Piechoty Legionów oraz dowodził batalionem w tym pułku. W czerwcu 1920 został awansowany na podpułkownika i objął dowództwo Bytomskiego Pułku Strzelców.
W latach 1923-1927 dowodził 40 Pułkiem Piechoty "Dzieci Lwowskich" we Lwowie, w sierpniu 1924 odbierając awans na pułkownika. Od kwietnia 1927 do listopada 1928 dowodził piechotą dywizyjną 12 Dywizji Piechoty w Tarnopolu. W latach 1928-1934 pracował w Warszawie, na stanowiskach szefa Biura Ogólno-Administracyjnego Ministerstwa Spraw Wojskowych, zastępcy II wiceministra spraw wojskowych i szefa Administracji Armii. 21 grudnia 1932 Prezydent RP Ignacy Mościcki awansował go z dniem 1 stycznia 1933 na generała brygady. Od 1934 dowodził Okręgiem Korpusu Nr IV w Łodzi, od 1938 Okręgiem Korpusu Nr VI we Lwowie.
We wrześniu 1939 gen. Langner objął dowództwo obrony Lwowa. Bronił miasta przed siłami niemieckimi i radzieckimi dziesięć dni (12-22 września), dysponując ponad 20 batalionami piechoty, 65 armatami polowymi oraz 18 działami przeciwlotniczymi. Ochotniczo w obronie miasta udział brali także studenci, robotnicy i harcerze. Z harcerstwem Langner był szczególnie związany jako wieloletni przewodniczący Okręgu Lwowskiego Związku Harcerstwa Polskiego. 22 września 1939 Langner, chcąc uniknąć zniszczenia Lwowa i zagłady mieszkańców, wydał rozkaz złożenia broni i wyjścia z miasta, kapitulując przed Armią Czerwoną.
Do listopada 1939 w związku z procedurą kapitulacyjną przebywał w Moskwie. 20 listopada 1939 przez Czeremosz przedostał się do Rumunii, stamtąd zaś do Francji, gdzie pozostawał w dyspozycji Naczelnego Wodza. Od października 1941 przebywał w Wielkiej Brytanii. Był dowódcą 3 Brygady Strzelców I Korpusu w Szkocji, członkiem Wojskowego Trybunału Orzekającego, dowódcą Brygady Szkolnej. W latach 1943-1945 pracował w sztabie Inspektoratu Wyszkolenia Wojska w Anglii, od listopada 1945 pozostawał w dyspozycji szefa Sztabu Głównego w Londynie Stanisława Kopańskiego. Po demobilizacji prowadził gospodarstwo rolne w Walii. 11 listopada 1964 Prezydent RP August Zaleski awansował go na generała dywizji.
Był odznaczony m.in. Złotym i Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Oficerskim Orderu Polonia Restituta, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Walecznych (czterokrotnie). Był uważany za służbistę, dbającego o ścisłe przestrzeganie regulaminów wojskowych. Słynął także jako abstynent, we wspomnieniach gen. Maczka zapisał się jako "pies na oficerów nadużywających alkoholu".
[edytuj] Bibliografia
- Zbigniew Mierzwiński, Generałowie II Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Polonia, Warszawa 1990
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski niepodłegłej, Editions Spotkania, Warszawa 1991
- Porucznik Władysław Jagiełłowicz – Z polecenia Wojskowego Biura Historycznego, "Zarys historji wojennej 40-go Pułku Strzelców Lwowskich"; Warszawa 1928;